رای شماره های ۶۱۰ الی ۶۱۲ هيات عمومی ديوان عدالت اداری
با موضوع: اعلام تعارض در خصوص امکان طرح دعوا يا دفاع در مراجع قضايي از طرف نمايندگان
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه های ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۶۱۰ الی ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۶۱۲ مورخ ۴/۷ /۱۴۰۱ با موضوع: «اعلام تعارض در خصوص امکان طرح دعوا یا دفاع در مراجع قضایی از طرف نمایندگان شهرداری در فرضی که اختیار نمایندگی به آنان از سوی شخص ماذون از طرف شهرداری اعطا شده باشد رأی صادره از شعبه سوم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که بر مبنای پذیرش تفویض اختیار صورت گرفته از سوی نماینده حقوقی دستگاه اجرایی اصدار یافته، صحیح و منطبق با موازین قانونی است.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد
تاریخ دادنامه: ۱۴۰۱/۴/۷ شماره دادنامه: ۶۱۲ ـ۶۱۱ ـ۶۱۰
شماره پرونده: ۰۰۰۳۷۰۶ ـ ۰۰۰۳۱۴۹ ـ ۰۰۰۱۹۵۶
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: شهرداری شهر تهران
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از سوی شعب دیوان عدالت اداری
گردشکار: در خصوص موضوع امکان طرح دعوا یا دفاع در مراجع قضایی از طرف نمایندگان شهرداری در فرضی که اختیار نمایندگی به آنان از سوی شخص ماذون از طرف شهردار اعطا شده باشد، شعب دیوان عدالت اداری آراء متفاوتی صادر کرده اند .
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه ۱۱ بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای محمود شاه رضا به طرفیت شهرداری شهر تهران و به خواسته ابطال پروانه ساختمانی، به موجب دادنامه شماره ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۰۸۰۳۰۶۰ ـ ۱۳۹۷/۱۰/۱۰ به شرح زیر، به ورود شکایت رأی صادر کرده است:
نظر به اینکه به موجب مندرجات پروانه ساختمان موضوع شکایت مساحت ملک موضوع پروانه حدود ۲۳۱ متر مربع اعلام گردیده و مجوز ساخت برای هر طبقه از ساختمان مذکور به میزان حدود ۲۲۵ متر مربع صادر گردیده است که با توجه به وقوع ملک در پهنه ۱۲۲ R طرح تفصیلی شهر تهران میزان مجوز مذکور برای احداث زیربنای هر طبقه خارج از طرح تفصیلی و مغایر با مقررات است و از سوی شهرداری دلیلی در توجیه صدور مجوز ساخت به میزان قریب به صد در صد مساحت ملک ارائه نشده است.لذا دعوی خواهان به نظر موجه تشخیص مستندًا به ماده ۱۱ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم بر ورود شکایت شاکی صادر میگردد.رأی صادره ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است . متعاقب تجدیدنظر خواهی شهرداری شهر تهران، شعبه ۳ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۵۵۷۰۴۲۲۸ ـ ۱۳۹۹/۱۲/۱۱ به شرح زیر در ماهیت دعوا رأی صادر کرده است:
طبق اسناد و مدارک ارائه شده مساحت زمین ۳۵۳ مترمربع بوده که بخشی از آن در تعریض خیابان قرار گرفته است و بر اساس ضوابط و مقررات طرح تفصیلی ملاک عمل در احداث بنا مساحت اولیه بوده نه مساحت باقیمانده و در صدور پروانه تخلفی از مقررات مشاهده نمیشود؛ از سوی دیگر بنا احداث شده است بنابراین تجدیدنظر خواهی موجه تشخیص و به استناد ماده ۷۱ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض رأی شعبه بدوی حکم به رد شکایت صادر و اعلام میگردد.رأی صادره قطعی است .
ب: شعبه ۳ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری در پرونده های دیگر در خصوص تجدیدنظرخواهی شهرداری شهر تهران به موجب دادنامه های شماره ۱۴۰۰۳۱۳۹۰۰۰۰۶۲۱۲۶۸ ـ ۹/۳/۱۴۰۰، ۱۴۰۰۳۱۳۹۰۰۰۰۶۲۱۲۳۵ ـ ۹/۳/۱۴۰۰ ، ۱۴۰۰۳۱۳۹۰۰۰۰۵۳۴۶۴۳ـ ۲/۳/۱۴۰۰، ۱۴۰۰۳۱۳۹۰۰۰۰۷۷۲۷۷۱ـ ۱۴۰۰/۳/۲۶ و ۱۴۰۰۳۱۳۹۰۰۰۱۷۲۶۷۵۹ـ ۱۴۰۰/۷/۱۲ ،به شرح زیر به رد تجدید نظر خواهی رأی صادر کرده است:
مطابق ماده ۳۲ آیین دادرسی مدنی وزارتخانه ها و …شهرداریها و بانکها میتوانند علاوه بر استفاده از وکلای دادگستری برای طرح هرگونه دعوا یا دفاع و تعقیب دعاوی مربوطه از اداره حقوقی خود یا کارمندان رسمی خود با داشتن یکی از شرایط ذیل آن استفـاده نمایند.در این پرونده نمـاینده حقـوقی شهرداری تهران که از سـوی شهـردار انتخاب گردید با ادعای اختیار اقدام به انتخاب نماینده دیگری نمود و تقدیم دادخواست تجدیدنظر خواهی از سوی نماینده اخیر صورت پذیرفت و چنین اختیار و یا نمایندگی در قانون تصریح نگردید و در واقع نماینده حقوقی منتخب شهرداری فاقد اختیار قانونی در این خصوص است و در نتیجه نماینده تقدیم کننده دادخواست فاقد سمت قانونی است و به استناد بند (ب) ماده ۵۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار رد تجدیدنظر خواهی صادر و اعلام میگردد.رأی صادره قطعی است .
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۱/۴/۷ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است .
رأی هیأت عمومی
الف ـ تعارض در آراء محرز است.
ب ـ بـر اسـاس مـاده ۳۲ قـانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امـور مدنی مصوب سال ۱۳۷۹ وزارتخانه ها، مؤسسات دولتی و وابسته به دولت، شرکتهای دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی و مؤسسات عمومی غیردولتی، شهرداریها و بانکها میتوانند علاوه بر استفاده از وکلای دادگستری برای طرح هرگونه دعوا یا دفاع و تعقیب دعاوی مربوط از اداره حقوقی خود یا کارمندان رسمی خود به عنوان نماینده حقوقی استفاده کنند و تشخیص احراز شرایط نماینده حقوقی برعهده بالاترین مقام اجرایی سازمان یا قائم مقام قانونی وی خواهد بود.نظر به اینکه اولاً: حکم مقرر در ماده ۳۲ قانون یادشده به امکان استفاده از خدمات نمایندگان حقـوقی عـالوه بر وکلای دادگسـتری و با هـدف کاهـش هزینه های جـاری دستگاه اجـرایی تصـریح دارد و ثانیًا: تشخیص احراز شرایط لازم در نماینده معرفی شده برای حضور در مراجع قضایی نیز با بالاترین مقام دستگاه یا قائم مقام اوست و پس از احراز شرایط در افراد موضوع قانون، معرفی آنها به مراجع قضایی هم از سوی بالاترین مقام دستگاه و هم از سوی مقامات مأذون از طرف بالاترین مقام دستگاه مجاز است، بنابراین نماینده حقوقی که از سوی شخص مأذون از طرف بالاترین مقام دستگاههای موضوع ماده ۳۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی به مراجع قضایی معرفی میشود، دارای اختیارات لازم برای اقامه دعوا و دفاع است و بر همین اساس رأی شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۵۵۷۰۴۲۲۸ ـ ۱۳۹۹/۱۲/۱۱ شعبه سوم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که برمبنای پذیرش تفـویض اختیار صـورت گرفته از سوی نماینده حقوقی دستگاه اجرایی اصدار یافته، صحیح و منطبق با موازین قانونی است.این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری در موارد مشابه لازم الاتباع است.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری