رای شماره۶٨٩ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
باموضوع: استحقاق کارکنان ثابت و حقوق بگیر جمعیت ھلال احمر به برخورداری از مزایای جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٠۶٨٩ مورخ ١٣٩٩/۵/٢١ با موضوع: «استحقاق کارکنان ثابت و حقوق بگیر جمعیت ھلال احمر به برخورداری از مزایای جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٣٩٩/۵/٢١ شماره دادنامه: ۶٨٩ شماره پرونده : ٩٨٠۴٢۵١
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض : آقای محمدعلی امیدواری
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار : در خصوص شمول یا عدم شمول مزایای قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب ١٣۶٧/١٢/٧ به کارکنان رسمی و ثابت جمعیت ھلال احمر بعضی از شعب دیوان عدالت اداری با این استدلال که مزایای قانون جذب منحصر به مشمولین قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی شرکت ھای دولتی است و جمعیت ھلال احمر سازمان غیردولتی و از شمول قانون استخدام کشوری خارج می باشد، حکم به رد شکایت صادر کرده است. لیکن شعبه دیگر با این استدلال که بر اساس ماده ٢٣ قانون اساسنامه جمعیت ھلال احمر، کارکنان ثابت و حقوق بگیر این جمعیت مشمول قانون استخدام کشوری بوده و اصلاحات بعدی اساسنامه… سازمان را از شمول قانون استخدام کشوری خارج نکرده حکم به ورود شکایت صادر کرده است. لذا با توجه به استنباط ھای مختلف شعب دیوان در این خصوص و صدور آراء متعارض از شعب دیوان، موضوع در اجرای ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری برای صدور رأی وحدت رویه به ھیأت عمومی ارجاع شد.
گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه ۵ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩۵٠٩٩٨٠٩٠١٠٠١٢٣٠ با موضوع دادخواست آقای محمدعلی امیدواری به طرفیت جمعیت ھلال احمر خوزستان و به خواسته اجرای قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب ١٣۶٧ و الزام به پرداخت حقوق و فوق العاده مرخصی مناطق جنگی به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠١٠٠١٨۵٧ـ ١٣٩۶/١٠/١٣ به شرح زیر رأی صادر کرده است:
در خصوص شکایت مذکور نظر به اینکه به موجب احکام کارگزینی پیوست دادخواست خدمت شاکی در شھرستان محرز است و با توجه به اینکه به دلالت رأی شماره ٧٢٣ـ ١٣٨۶/٨/٢٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری اعلام شھرستان محل خدمت به عنوان منطقه محروم در سال ١٣٨٠ حکایت از محروم بودن منطقه مذکور در سنوات قبل از ١٣٨٠ می نماید و طبق مواد ١ و ٢ قانون جذب نیروی انسانی به مناطق محروم پرداخت فوق العاده جذب و مرخصی مناطق محروم علاوه بر مرخصی استحقاقی کارکنان مناطق مذکور تجویز و پیش بینی شده است و از طرفی برابر رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ٨٧٧ـ ١٣٩١/١١/٢٣ به لحاظ غیرمستمر بودن فوق العاده ھای موضوع قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب ١٣۶٧ موجب تغییر در میزان مستمری بازنشستگی نخواھد شد و نظر به اینکه به موجب آراء ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ھای ١۶۴ـ ١٣٧٠/١٢/٢٠ و ٣٩۴ـ ١٣٨٩/٩/٢٩ عدم تأمین اعتبار مسقط حقوق استخدامی نمی باشد، علیھذا با این اوصاف شکایت شاکی وارد و موجه تشخیص و مستندا ً به موازین اشعاری و مواد ١٠ و ۵٨ قانون فوق الذکر می گردد و نسبت به مطالبات برابر احکام کارگزینی فقط در صورت اشتغال در محدوده زمانی از تاریخ ١٣۶٧/١٢/٧ تا ١٣٨٨/١/١ قابل پرداخت دانسته که مرخصی مستندا ً به آرای وحدت رویه به شماره ھای ۴٩۵ و ۴٩۶ ـ ١٣٨٩/١١/١١ و ٣۵ و ٣۶ ـ ١٣٩٢/١/٢۶ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری برابر آخرین حکم کارگزینی و فوق العاده جذب مستندا ً به رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ١١٩ـ ١٣٩٣/٢/٨ بر مبنای سال تحقق (سال خدمت) و عدم احراز ادعای طرف شکایت مبنی بر پرداخت وجه مورد شکایت حکم به ورود شکایت موضوع قانون مارالبیان اعم از مرخصی ماده ٢ قانون مذکور در خواسته و پرداخت حقوق و فوق العاده مربوط به آن در حق شاکی صادر و اعلام می گردد. رأی صادره مستندا ً به ماده ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٩٢ ظرف مھلت ٢٠ روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظرخواھی از رأی مذکور شعبه ٢٩ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵٩٩٠١۶٧٣ـ ١٣٩٧/۵/٨ با استدلال زیر چنین رأیی صادر کرده است:
در خصوص تجدیدنظرخواھی به عمل آمده از دادنامه شماره ١٨۵٧ـ ١٣٩۶/١٠/١٣ شعبه ۵ بدوی دیوان عدالت اداری که به موجب آن نسبت به خواسته تجدیدنظرخوانده مبنی بر الزام طرف شکایت به پرداخت پاداش یک ماه مرخصی خدمت در مناطق محروم و دورافتاده و از ١٣۶٧/١٢/٧ تا ١٣٧٩ به نرخ یوم الاداء و پرداخت فوق العاده جذب مناطق محروم از زمان اجرای حکم تا پایان سال ١٣٩٧ به نرخ سال استحقاق حکم به ورود شکایت صادر شده است. با بررسی مندرجات اوراق پرونده و دقت در دادخواست تجدیدنظرخواھی و لایحه دفاعیه در مرحله بدوی و با توجه به موضوع خواسته و طرف شکایت و دستگاه متبوع تجدیدنظرخوانده، نظر به اینکه بر اساس ماده یک قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم دورافتاده و مصوب ١٣۶٧ مزایای این قانون در حق مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی شرکت ھای دولتی قابل پرداخت بوده و جمعیت ھلال احمر از شمول قانون استخدام کشوری خارج و دارای اساسنامه جداگانه و سازمانی غیردولتی می باشد. الزام قانونی بر اجابت خواسته وجود ندارد و علیھذا تجدیدنظرخواھی موجه تشخیص می شود و به استناد ماده ٧١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، ضمن نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته به شماره یاد شده، حکم به رد شکایت صادر و اعلام می شود. این رأی قطعی است.
ب: شعبه ٩ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩۵٠٩٩٨٠٩٠٠٩٠٠٣۵٨ با موضوع دادخواست آقای جبار نیسی به طرفیت جمعیت ھلال احمر استان خوزستان و به خواسته اجرای قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب ١٣۶٧ به موجب دادنامه شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٠٩٠٠٨۴٧ـ ١٣٩۵/۶/٨ به شرح زیر رأی صادر کرده است:
در خصوص شکایت مذکور نظر به اینکه به موجب احکام کارگزینی پیوست دادخواست خدمت شاکی در شھرستان محرز است و با توجه به اینکه به دلالت رأی شماره ٧٢٣ـ ١٣٨۶/٨/٢٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری اعلام شھرستان محل خدمت به عنوان منطقه محروم در سال ١٣٨٠ حکایت از محروم بودن منطقه مذکور در سنوات قبل از ١٣٨٠ می نماید و طبق مواد ١ و ٢ قانون جذب نیروی انسانی به مناطق محروم پرداخت فوق العاده جذب و مرخصی مناطق محروم علاوه بر مرخصی استحقاقی کارکنان مناطق مذکور تجویز و پیش بینی شده است و از طرفی برابر رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ٨٧٧ـ ١٣٩١/١١/٢٣ به لحاظ غیرمستمر بودن فوق العاده ھای موضوع قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب ١٣۶٧ موجب تغییر در میزان مستمری بازنشستگی نخواھد شد شکایت شاکی را وارد و موجه تشخیص و مستندا ً به موازین اشعاری و مواد ١٠ و ۵٨ قانون فوق الذکر الزام طرف دیگر شکایت مبنی بر پرداخت مطالبات شاکی موضوع قانون مارالبیان اعم از مرخصی ماده ٢ قانون مذکور در خواسته و پرداخت حقوق و فوق العاده مربوط به آن درحق شاکی صادر و اعلام می گردد. رأی صادره مستندا ً به ماده ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٩٢ ظرف مدت ٢٠ روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
رأی مذکور به موجب رأی شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩۵۵٩٠٣۵۴۵ ـ ١٣٩۶/١١/١۶ شعبه ٢۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.
ج: شعبه ٣ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩۵٠٩٩٨٠٩٠٠٣٠٠٩٧٧ با موضوع دادخواست آقای جلال اسفندیاری غریبوند به طرفیت جمعیت ھلال احمر استان خوزستان و به خواسته پرداخت سنوات مرخصی ھای مناطق محروم از سال ١٣۶٧ تا نیمه اول سال ١٣٨١ به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠٠٣٠٠۴٩٨ ـ ١٣٩۶/٢/٩ به شرح زیر رأی صادر کرده است:
نظر به اینکه قانون جذب نیروی انسانی، نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب ١٣۶٧ مجلس شورای اسلامی و بند ٣ مصوبه شماره ٢٣٣۴٧/ت/٢١۵ ـ ١٣٧۶/۶/١٢ ھیأت وزیران در خصوص جذب و نگھداری نیروی انسانی متخصص و مجرب شاغل در دھستانھا و اطلاق قانون به کلیه مستخدمان رسمی و ثابت دلالت دارد، بنابراین ھر چند که جمعیت ھلال احمر دارای مقررات خاص استخدامی می باشد ولی با توجه به اینکه بر اساس ماده ١٢ قانون نظام ھماھنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب ١٣٧٠/۶/١٣ مجلس شورای اسلامی کلیه دستگاه ھا و شرکتھای دولتی، نھادھای انقلاب اسلامی که دارای مقررات خاص استخدامی ھستند تابع ضوابط و مقررات این قانون خواھند بود و در اجرای ماده ۶ قانون موصوف به دولت اجازه داده شده که به دستگاه ھای مشمول مقررات خاص و در مواردی که در این قانون پیشبینی نشده فوق العاده ھای خاص وضع نماید لذا شکایت شاکی را وارد تشخیص و مستندا ً به مواد ١٠، ١١ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و رأی شماره ٣٨٣ و ٣٨٢ـ ١٣٨٠/١٢/۵ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید. رأی صادره ظرف مھلت ٢٠ روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در محاکم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
در اثر تجدیدنظرخواھی از رأی مذکور شعبه ٢۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۵٩٠٢١١١ـ ١٣٩٧/۶/١٠ چنین رأی صادر کرده است:
با مداقه در اوراق و محتوای پرونده، اولاً: نظر به اینکه اجرایی شدن قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم… از تاریخ ١٣۶٨/١/٢۶ بوده است، تجدیدنظرخوانده برای قبل از این تاریخ استحقاقی نداشته، لذا مستندا ً به ماده ٧١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض بخش مربوط از دادنامه تجدیدنظرخواسته، حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. ثانیاً : در خصوص ١٣۶٨/١/٢۶ الی نیمه اول سال ١٣٨٠ با عنایت به اینکه تجدیدنظرخواه در نقاط مشمول قانون صدرالذکر خدمت کرده است و با توجه به مفاد ماده ٢٣ قانون اساسنامه جمعیت ھلال احمر جمھوری اسلامی ایران مصوب ١٣۶٧ که حسب آن امور استخدامی کارکنان اداری ثابت و حقوق بگیر جمعیت موصوف مطابق قوانین و مقررات استخدامی است و اینکه مفاد ماده ١٠ اصلاحی مصوب ١٣٨٢(بند ۴ جزء ب) ناسخ حکم مقرر در ماده ١٣ پیش گفته نمی باشد ضمن اینکه تجدیدنظرخوانده مزایای سنوات قبل از سال ١٣٨٢ را مطالبه کرده است. بر این اساس و با توجه به مفاد ماده ١ قانون صدرالذکر، تجدیدنظرخواسته از مشمولان این قانون بوده و در نتیجه استحقاق دریافت مزایای ماده ٢(مرخصی) را داشته است. با توجه به مراتب مذکور ضمن رد تجدیدنظرخواھی و با قید پرداخت بر اساس آخرین حقوق زمان اشتغال تجدیدنظرخوانده، بخش مربوط از دادنامه تجدیدنظرخواسته نتیجتاً تأیید می گردد. این رأی قطعی است.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/۵/٢١ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
الف ـ تعارض در آراء محرزاست.
ب ـ مطابق ماده یک قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی مصوب سال ١٣۶٧ مقرر شده است:
«مزایای این قانون به مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی شرکتھای دولتی تعلق می گیرد» و مطابق ماده ٢٣ قانون اساسنامه جمعیت ھلال احمر جمھوری اسلامی ایران مصوب ١٣۶٧/٢/٨» امور استخدامی کارکنان اداری ثابت و حقوق بگیر جمعیت، تابع قوانین و مقررات استخدام کشوری است.» با توجه به این که ماده ٢٣ قانون اساسنامه در اصلاحات بعدی منسوخ و دچار تغییر نشده است و با توجه به این که شاکیان پرونده ھای موضوع تعارض از کارکنان اداری ثابت و حقوق بگیر جمعیت ھلال احمر ھستند، بنابراین برخورداری از مزایای قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی با لحاظ ارکان قانون استحقاق آنان است و رأی شماره ٣۵۴۵ ـ ١٣٩۶/١/۶ شعبه ٢۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که در مقام تأیید رأی شماره ٨۴٧ـ ١٣٩۵/۶/٨ شعبه ٩ بدوی دیوان عدالت اداری صادر شده صحیح و موافق مقررات است. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی