رای شماره۴۸۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال تبصره۲ ماده۱۲ آیین نامه اجرایی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد مصوب ۱۳۹۸/۲/۳۱ دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۴۴۸۵ مورخ ۱۴۰۰/۳/۱۱ با موضوع: «ابطال تبصره۲ ماده۱۲ آیین نامه اجرایی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد مصوب ۱۳۹۸/۲/۳۱ دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد
تاریخ دادنامه : ۱۴۰۰/۳/۱۱ شماره دادنامه: ۴۸۵ شماره پرونده : ۹۹۰۰۹۷۴
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : آقای امیرعلی خانجانی
موضوع شکایت و خواسته : ابطال تبصره ۲ ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد مصوب ۱۳۹۸/۲/۳۱ دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
گردش کار : شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره ۲ ماده ۱۲ آییننامه اجرایی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد مصوب ۱۳۹۸/۲/۳۱ دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
” مطابق بند (الف)، (ب) و (ج) ماده ۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه و بند ۳ جزء (ب) و بند ۱ جزء (ج) ماده ۲ و ماده ۶ قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ماده ۲ و بند ۱۲ ماده ۱۳ آیین نامه شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم بوده و همه مراکز آموزشی و پژوهشی و فناوری مکلف هستند فعالیت خود را در چهارچوب آن انجام دهند. لذا دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نمیتواند شیوه نامه خلاف مصوبات شورای عـالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم تصویب و اجرا کند. با توجه به تبصره ماده ۱۶ شیوه نامه اجرایی آیین نامه آمـوزشی وزارت علوم مصوب ۱۳۹۴/۵/۱۸ بوده و از این رو مصوبه مـورد شکایت خـارج از حـدود اختیارات طرف شکایت میباشد . “
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
” ماده ۱۲ :ارزیابی عملکرد دانشجویان در درسها و در طول دوره تحصیل
تبصره ۲ :نمره های رّدی درس های دانشجو در محاسبه میانگین نیمسال تحصیلی و میانگین کل منظور خواهد شد. “
در پاسخ به شکایت مذکور مدیر تحصیلات تکمیلی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی به موجب لایحه شماره ۱۱۴۳۷ـ ۱۳۹۹/۵/۱۲ توضیح داده است که:
” ۱ـ خواسته دانشجو (شاکی) مبنی بر ابطال ماده ۱۲ و تبصره ۲ ذیل آن در آیین نامه اجرایی آموزش کارشناسی ارشد، با توجه به اینکه دانشجو با قلب واقعیتهای موجود، موضوع خواسته را به آیین نامه آموزشی سنوات قبل از سال ورود خود استناد نموده، وجاهت قانونی نداشته و موضوعیت پیدا نمیکند. ضمن اینکه برخلاف ادعای دانشجو، اقدام دانشگاه موافق و در چارچوب آیین نامه آموزشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی بوده و شرح آن در بندهای زیر ارائه شده است.
۲ـ نامبرده دانشجوی کارشناسی ارشد ورودی سال ۱۳۹۷ دانشگاه است و امور تحصیلی ایشان باید با توجه به سال ورود ایشان در چارچوب آیین نامه آموزشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی که طی شماره ۲/۴۳۰۶۹ـ ۱۳۹۷/۳/۱ به دانشگاهها ابلاغ شده مورد رسیدگی قرار گیرد. در این آیین نامه موضوع بالاثر بودن نمره های مردودی در میانگین کل که در آیین نامه آموزشی مصوب سال ۱۳۹۴( تبصره ۱ ماده ۱۶ )صراحت داشت و دانشجو در متن دادخواست به آن استناد نموده، حذف شده و مفاد ماده مذکور به شرح ماده ۲۳ آیین نامه جدید اصلاح شده است. ضمنًا لازم به ذکر است دانشگاه تا زمان ابلاغ آیین نامه جدید از طرف شورای عالی برنامه ریزی آموزشی پایبند مفاد آیین نامه قبلی بوده و برای دانشجویان مشمول، آن به اجرا گذاشته است.
۳ـلازم به ذکر است دانشگاه در اجرای بخشنامه های شماره ۲/۴۳۰۶۹ـ ۱۳۹۷/۳/۱ و ۲/۲۱/۱۳۱۰۴۳ـ ۱۳۹۷/۶/۱۳ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با هدف انتظام بخشیدن به جریان رسیدگی به امور تحصیلی دانشجویان و شفاف نمودن فرایندها (نه وضع قانون جدید) در چارچوب آیین نامه آموزشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی، اقدام به تنظیم آیین نامه اجرایی نموده و برخلاف ادعای دانشجو، ماده ۱۲ و تبصره های ذیل آن در این آیین نامه اجرایی، کاملاً با اسناد و مصوبات بالادستی (آیین نامه آموزشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی شماره ۲/۴۳۰۶۹ـ ۱۳۹۷/۳/۱ )مطابقت دارد. ” همچنین معاون اداری و مالی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی نیز در پاسخ به شکایت مذکور به طور خلاصه توضیح داده است که:
” اغلب مستندات مورد اسنادی شاکی با خواسته ایشان، خروج موضوعی دارد.
مستندات یاد شده مربوط به بازه زمانی گذشته دانشگاه میباشد و در حال حاضر کاربری ندارد.
دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی جزء دانشگاه های سطح یک دولتی است و به موجب بخشنامه شماره ۲/۴۳۰۶۹ـ ۱۳۹۷/۳/۱ معاون آموزشی وزارت عتف، اختیارات در بند ۳ و ۲ و ۱ جهت تدوین شیوه نامه تفویض شده است. مفاد ماده ۱۲ مصوبه مورد شکایت در ماده ۳۰ آیین نامه دوره های تحصیلی کاردانی ، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دوره های تخصصی (ویژه دانشگاه های سطح ۲ و ۱ دولتی) به شماره ۲/۴۳۰۶۹ـ ۱۳۹۷/۳/۱ مصوب وزارت علوم تصویب شده است و تصویب مفاد ماده ۱۲ مصوبه مذکور، مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی بوده و دانشگاه در حیطه اختیارات خود، تبصره ۲ ماده ۱۲ را در راستای شفاف کردن فرآیند و انتظام بخشیدن به امور برابر تکالیف قانونی تفویض شده، تصویب کرده است. “
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۳/۱۱ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
براساس جزء ۴ بند «ب» ماده ۲ قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال ۱۳۸۳ ،تعیین ضوابط، معیارها و استانداردهای علمی مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی، رشته ها و مقاطع تحصیلی با رعایت اصول انعطاف، پویایی، رقابت و نوآوری علمی از مأموریتهای اصلی و حدود اختیارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در زمینه اداره امور دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی تحت پوشش این وزارتخانه است و در راستای ایفای مأموریتها و اختیارات فوق، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری اقدام به تصویب آیین نامه دوره های تحصیلی کاردانی/ کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (ابلاغی به شماره ۲/۴۳۰۶۹ـ ۱۳۹۷/۳/۱) نموده است. نظر به اینکه در آیین نامه یادشده درخصـوص اثر نمره های مردودی در محاسبه میانگین کل حکمی مقرر نشده است، لذا حکم مقرر در تبصره۲ ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی که براساس آن مقرر شده است که نمره های ردی درسهای دانشجو در محاسبه میانگین نیمسال تحصیلی و میانگین کل منظور خواهد شد، خارج از حدود اختیار است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمد مصدق