رأی وحدت رویه شماره ۴٨٧١ شورای عالی ثبت

موضوع قانون تسری امتیازات خاص بانکھا به مؤسسات اعتباری غیربانکی مجاز

مرجع رسیدگی: شورای عالی ثبت (شعبه اسناد)
معترض: بانک سینا
معترض عنه: رأی شماره ۴١۶٣١ـ١٣٩٢/۵/١۶ ھیأت نظارت استان تھران
موضوع: بند ٨ ماده ٢۵ اصلاحی قانون ثبت
گردش کار: برابر گزارش اداره کل ثبت استان تھران حسب اعلام اداره سوم اجرای اسناد رسمی شرکت مالی و اعتباری سینا باستناد سند رھنی ۵٠۴۵٧ ـ ١٣٨٧/٢/٢٨ تنظیمی دفترخانه ۶۵ تھران بمنظور وصول مطالبات خود بمبلغ ١٠/۵۶۶/۴٧۶/۴١۶ ریال علیه آقای حسن رجبی موحد مبادرت بصدور اجرائیه نموده که اجرائیه صادر و در تاریخ ١٣٨٨/١١/٢١ برابر مقررات به نامبرده ابلاغ گردیده متعاقب آن ملک مورد وثیقه بمبلغ ٧/۵٠٠/٠٠٠/٠٠٠ ریال ارزیابی و در تاریخ ١٣٩١/٧/١٠ ملک مورد مزایده قرار گرفت و آقای حسین محمدھاشم تنھا خریدار در جلسه شرکت و مورد مزایده را به مبلغ فوق خریداری و پیش نویس سند انتقال اجرائی به دفترخانه ارسال گردید سپس بدھکار طی مشروحه ای عنوان نموده بستانکار در زمان تنظیم سند رھنی در تاریخ ١٣٨٧/٢/٢٨ شرکت مالی و اعتباری سینا بوده و در تاریخ ١٣٨٧/١٢/٢٨ از مؤسسه به بانک تبدیل شده و دفترخانه علیرغم مندرجات سند رھنی نام بستانکار را بانک اعلام نموده و مؤسسات مالی از وصول خسارت تأخیر معاف و دریافت خسارت مبنی بر اشتباه و خلاف قانون می باشد مراتب به
معاونت محترم اجراء گزارش که بدین شرح اظھارنظر نموده اند :
«درخصوص مورد گزارش با توجه به اینکه بستانکار پرونده در زمان تنظیم سند رھنی بصورت مؤسسه مالی و اعتباری بوده لذا وفق قانون تسری امتیازات خاص بانکھا به مؤسسات اعتباری غیربانکی مجاز مصوب ١٣٨١/١/٢٧ صرفاً ماده ١۵ اصلاحی قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب ١٣۶۵ به مؤسسات مزبور تسری یافته و در قانون مزبور ذکری از تسری قانون الحاق دو تبصره به ماده ١۵ فوق الذکر نگردیده است لذا خسارت تأخیر مندرج در تبصره ھای مذکور نیز قابل تسری به مؤسسه مذکور نمی باشد».
پس از ابلاغ رأی به طرفین بستانکار (بانک سینا) به نظریه مذکور اعتراض که موضوع در ھیأت نظارت مطرح و بشرح زیر انشاء رأی گردید.
«با توجه به محتویات پرونده نظریه معاونت محترم اجراء تأیید می شود»
پس از ابلاغ رأی مدیر امور حقوقی بانک سینا با توضیح جریان پرونده اجرائی و ضمیمه نمودن دادنامه شعبه ٢۵ دیوان عدالت اداری (درخصوص مؤسسه اعتباری توسعه) و با ایراد مطالبی که: ١ـ در سال ١٣٧۶ دو تبصره به ماده ١۵ قانون عملیات بانکی الحاق گردیده که وفق تبصره یک آن کلیه مراجع قضائی و ادارات ثبت موظف به محاسبه جرائم و خسارات تأخیر برای بانکھا می باشند ٢ـ براساس قانون تسری امتیازات خاص بانکھا به مؤسسات اعتباری غیربانکی مصوب ١٣٨١ ،کلیه حقوق و امتیازات پیش بینی شده برای بانکھا و  در تبصره ھای ذیل بند الف ماده یک قانون وصول برخی از درآمدھای دولت و مصرف آن در موارد معین و ماده ١۵ اصلاحی قانون عملیات بانکی به مؤسسات اعتباری نیز تسری داده شده است ٣ـ اجرائیه صادره در زمان تبدیل مؤسسه به بانک صادر و عبارت بانک سینا در آن قید شده است و از تاریخ تبدیل مؤسسه به بانک می بایست جرائم و خسارات نیز به بانک تعلق گیرد به رأی ھیأت نظارت اعتراض و درخواست طرح موضوع در شورای عالی ثبت را نموده است که پرونده در دفتر نظارت بر اجرای رسمی مورد رسیدگی قرار گرفت و در اجرای تبصره ۴ ماده ٢۵ اصلاحی قانون ثبت قابل طرح در شورای عالی ثبت تشخیص، اینک گزارش فوق به ھمراه سوابق امر جھت اتخاذ تصمیم تقدیم اعضای محترم شورای عالی می گردد.
به تاریخ ١٣٩٣/٢/٢٨ جلسه شورای عالی ثبت با حضور امضاء کنندگان ذیل تشکیل و پس از طرح موضوع و قرائت گزارش و استماع نظریات کارشناسی ابرازی، اعضای محترم مشاوره نموده و با توجه به ضرورت ایجاد رویه واحد در پرونده ھای مشابه به شرح زیر مبادرت به انشاء رأی وحدت رویه گردید:
رأی وحدت رویه شورای عالی ثبت:
قانون تسری امتیازات خاص بانک ھا به مؤسسات اعتباری غیربانکی مجاز مصوب سال ١٣٨١ ،مؤسسات مذکور را از کلیه حقوق و امتیازات پیش بینی شده برای بانک ھا در ماده ١۵ قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب ١٣۶۵ بھره مند کرده است ھرچند در قانون اخیرالتصویب نامی از تبصره ھای الحاقی به ماده ١۵ قانون یادشده در سال ١٣٧۶ برده نشده است، لکن از آنجا که تبصره ھای موادقانون جزء لاینفک آن بوده و قانونگذار با علم به الحاق آنھا قانون تسری امتیازات خاص بانکھا به مؤسسات اعتباری غیربانکی مجاز راتصویب نموده، لذا تمام احکام قانونی مندرج در تبصره ھای یک و دو الحاقی به ماده ١۵ قانون عملیات بانکی بدون ربا در سال ١٣٧۶شامل مؤسسات مالی و اعتباری غیربانکی مجاز نسبت به قراردادھایی که مؤخر بر زمان تصویب قانون تسری امتیازات خاص بانکھا به مؤسسات اعتباری غیربانکی مجاز منعقد کرده اند جاری است. این رأی برای ادارات اجراء و ھیأت ھای نظارت ثبت اسناد و املاک کشور لازم الاتباع است.
رئیس شعبه ٢٠ دیوان عالی کشور رئیس شعبه ٩ دیوان عالی کشور معاون امور اسناد
محمدناصری صالح آبادی نبی اله داودی مازندرانی محمدمھدی انجم شعاع