رأی شماره ۶٨۴ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع رسیدگی به الزام سازمان مسکن و شھرسازی (راه و شھرسازی) به واگذاری زمین در صلاحیت شعبه دیوان عدالت اداری قرار داشته و دارد

شماره ٩۵/٩٨٠/ھـ -١/١٠/١٣٩۵
بسمه تعالی
جناب آقای جاسبی
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۶٨۴ مورخ ١٣٩۵/٩/١۶ با موضوع:
«رسیدگی به الزام سازمان مسکن و شھرسازی (راه و شھرسازی) به واگذاری زمین در صلاحیت شعبه دیوان عدالت اداری قرار داشته و دارد» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و سرپرست ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٣٩۵/٩/١۶ شماره دادنامه: ۶٨۴ کلاسه پرونده : ٩٨٠/٩۵
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کنندگان تعارض : آقایان منصور علی میرزائی فرادنبه ـ نجاتعلی و غلامحسین ملک محمدی، نادعلی و فریدون ربیعی و حسن رئیسی
موضوع شکایت و خواسته : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دھم و نوزدھم دیوان عدالت اداری
گردش کار : اعـلام کنندگان تعـارض به موجـب لایحـه ای که بـه شماره ٩٠٠٠/٢١١/١٢٩٩٩١/٢٠٠ ـ ١٣٩٣/١١/١٣ ثبت دبیرخانه حوزه ریاست دیوان عدالت اداری شده، نوشته اند که:
« ریاست محترم دیوان عدالت اداری
سلام علیکم:
احتراماً، اینجانبان منصور علی میرزائی فردانبه، نجاتعلی ملک محمدی، نادعلی ربیعی، حسن رئیسی، غلامحسین ملک محمدی و فریدون ربیعی به تعداد شش نفر دادخواستی را با موضوع واحد و مدارک یکسان تنظیم و به دیوان عدالت اداری تسلیم نموده که در تاریخ ١٣٩١/١٢/۵ در دیوان به ثبت رسید و فقط اسناد ھویتی افراد فوق الاشاره در دادخواست مذکور متفاوت بوده است.

در اینخصوص برای ھر فرد به طور مجزا پرونده تشکیل گردید که یکی از پرونده ھا (به نام فریدون ربیعی) به شعبه ھفتم و پرونده پنج فرد دیگر به شعبه دھم ارجاع داده شد.
با عنایت به توضیحات فوق رأی ھای صادره در شعبه ھای مذکور به شرح زیر متفاوت بوده است.
رأی صادره شعبه دھم: عدم صلاحیت پیگیری در دیوان صادر شده
رأی صادره در شعبه ھفتم: حق را جانب شاکی اعلام نموده و صلاحیت پیگیری در دیوان را داشته و این رأی به دلیل مغایرت با رأی
صادره شعبه ١٩ که در تاریخ ١٣٨٠/١٠/٩ به نام علی اصغر ملک محمدی نیز که عیناً ھمین مشکل را داشته و زمین خود را چند سال
قبل تحویل گرفته و ما به استناد رأی نامبرده دادخواست خود را به دیوان عدالت اداری تسلیم نمودیم.
شایان ذکر است با توجه به صدور سه رأی متفاوت در یک موضوع واحد، اینجانبان نسبت به رأی صادره شعبه دھم (عدم صلاحیت
پیگیری در دیوان) معترض بوده و علت تفاوت رأی صادره در یک موضوع که ھیچ تفاوتی در دادخواست و مدارک ارائه شده وجود ندارد
برای ما مبھم می باشد. بدین وسیله تقاضای پیگیری مجدد و وحدت رویه از سوی آن مقام محترم را دارد. »
گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه ١٩ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ١٧٣١/٧٩/١٩ با موضوع دادخواست آقای علی اصغر ملک محمدی به
طرفیت سازمان مسکن و شھرسازی استان چھارمحال و بختیاری و به خواسته اعتراض به عدم واگذاری زمین به موجب دادنامه
شماره ١٧١٨ ـ ١٣٨٠/١٠/٩ به شرح ذیل به انشاء رأی مبادرت کرده است:
توجھاً به اینکه شاکی از متقاضیان دریافت زمین بوده و زمین شھری وقت که سازمان مسکن و شھرسازی فعلاً قائم مقام آن
می باشد به وی اجازه داده که مبلغ ۴٠/٠٠٠ تومان به حساب مربوطه واریز نماید و نامبرده با ھمه مشکلاتی که داشته مبلغ مذکور واریز نموده و در انتظار واگذاری زمین بوده و در ھمین حد برای وی ایجاد حق شده است و با عنایت به اینکه مشتکی عنه حسب
تکالیف قانونی موظف به تأمین خواسته شاکی و واگذاری زمین بوده و ھرگونه عدول مغایر با انجام وظیفه قانونی است و از طرفی
معاذیر و عللی که مشتکی عنه در لایحه جوابیه به آنھا اشاره نموده مسقط حق شرعی و قانونی شاکی نمی تواند باشد و رافع
مسؤولیت وی نمی باشد و بیشتر بھانه است و ادعای عدم صلاحیت دیوان در رسیدگی وجاھت قانونی و مبنای اصولی ندارد زیرا به
موجب بند ب قرار اول ماده ١١ قانون دیوان عدالت اداری تصمیمات و اقدامات مأمورین واحدھای مذکور در بند الف در امور راجع به
وظایف آنھا صراحت دارد که موضوع در صلاحیت دیوان می باشد بنا به مراتب و معطوفاً به اینکه از ناحیه مشتکی عنه دفاع مؤثر و
موجھی در مقام رد شکایت ارائه و ابراز نگردیده تضییع حق شاکی محرز و مسلم تشخیص و حکم به ورود شکایت صادر و اعلام
می گردد. این رأی پس از ابلاغ به مدت ٢٠ روز قابل اعتراض در تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.
رأی مذکور به موجب دادنامه شماره ٣٠١ـ ١٣٨٢/٣/١٨ شعبه پنجم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری قطعیت یافته است.
ب: شعبه ١٠ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده ھای شماره ٩١٠٩٩٨٠٩۵٨٠٠٠١٧٠ ـ ٩١٠٩٩٨٠٩٠٠٠٩٩٩٩۵ ـ
٩١٠٩٩٨٠٩۵٨٠٠٠٢۵۶ با موضوع دادخواست آقایان منصور علی میرزائی فرادنبه ـ نجاتعلی ملک محمدی ـ نادعلی ربیعی و به
خواسته اعتراض به عدم واگذاری زمین، به موجب دادنامه ھای شماره ٩٣٠٩٩٧٠٩٠١٠٠١۴٣٩ ـ ٩٣٠٩٩٧٠٩٠١٠٠١۴۵۶ ـ
٩٣٠٩٩٧٠٩٠١٠٠١۴٣۶ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:
در خصوص شکایت مذکور نظر به اینکه حدود صلاحیت رسیدگی شعب دیوان عدالت اداری به صراحت ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین
دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٩٢ ناظر بر تصمیمات و اقدامات واحدھای دولتی و مأمور ان واحدھای مذکور بوده در حالی که
در مانحن فیه دستگاه دولتی یا مأمورین آن تصمیمی را اتخاذ ننموده و نیز اقدامی را جھت تضییع حقوق شاکی معمول نداشته اند و با
توجه به اینکه موضوع شکایت امری حقوقی و ترافعی بوده و رسیدگی به آن در صلاحیت محاکم حقوقی دادگستری محل می باشد.
علی ھذا با این وصف دیوان صلاحیت رسیدگی به موضوع شکایت را نداشته و به استناد ماده ۴٨ از قانون فوق الاشعار قرار عدم
صلاحیت به اعتبار صلاحیت رسیدگی محاکم حقوقی شھر فرادنبه استان چھارمحال و بختیاری صادر و اعلام می دارد. مقرر است دفترمفاد قرار به شاکی ابلاغ و پرونده به مرجع صالحه ارسال گردد.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۵/٩/١۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسانشعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

اولاً: تعارض در آراء محرز است.
ثانیاً: به موجب قسمت الف بند ١ ماده ١١ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣۶٠ که در زمان صدور دادنامه شماره ١٧١٨ ـ١٣٨٠/١٠/٩ شعبه نوزدھم اعتبار داشته است، رسیدگی به شکایات و تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از تصمیمات واقدامات واحدھای دولتی اعم از وزارتخانه ھا و سازمانھا و مؤسسات و شرکتھای دولتی و شھرداریھا و تشکیلات و نھادھای انقلاب ومؤسسات وابسته به آنھا از جمله صلاحیتھا و حدود اختیارات دیوان عدالت اداری بوده است و مطابق قسمت الف بند ١ ماده ١٠ قانونتشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری که در حال حاضر حاکم است مقرر شده، رسیدگی به شکایات و تظلمات و اعتراضاتاشخاص حقیقی و حقوقی از تصمیمات و اقدامات واحدھای دولتی اعم از وزارتخانه ھا و سازمانھا و مؤسسات و شرکتھای دولتی وشھرداریھا و سازمان تأمین اجتماعی و تشکیلات و نھادھای انقلاب و مؤسسات وابسته به آنھا از جمله صلاحیتھا و حدود اختیاراتدیوان عدالت اداری است. نظر به اینکه شاکیان پرونده ھای مذکور در گردش کار، الزام سازمان مسکن و شھرسازی [راه و شھرسازی]چھار محال و بختیاری را به واگذاری زمین تقاضا کرده اند، بنابراین رسیدگی به موضوع شکایت و خواسته مذکور به موجب مقرراتقانونی فوق الذکر در صلاحیت شعبه دیوان عدالت اداری قرار داشته و دارد، در نتیجه رأی شماره ١٧١٨ ـ ١٣٨٠/١٠/٩ شعبه نوزدھمدیوان عدالت اداری در حدی که متضمن صلاحیت دیوان عدالت اداری در رسیدگی به خواسته است صحیح و موافق مقررات شناختهشد. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعبدیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی