رأی شماره ۵٠٧ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال بخشنامه شماره ۴٢٠٠/٢١۵١٠/٩ ـ ١٣٩۴/۴/٨ اداره کل آموزش و پرورش استان
کھکیلویه و بویراحمد و بخشنامه شماره ۴٢٧١/٨۶٨٩/٩ ـ ١٣٩۴/٣/٢۴ اداره کل آموزش و پرورش
شھرستان گچساران
شماره ٩۴/٧۵٩ ١٣٩۶/۶/١٣
بسمه تعالی
جناب آقای جاسبی
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۵٠٧ مورخ ١٣٩۶/۵/٣١ با موضوع:
«ابطال بخشنامه شماره ۴٢٠٠/٢١۵١٠/٩ ـ ١٣٩۴/۴/٨ اداره کل آموزش و پرورش استان کھکیلویه و بویراحمد و بخشنامه شماره
۴٢٧١/٨۶٨٩/٩ ـ ١٣٩۴/٣/٢۴ اداره کل آموزش و پرورش شھرستان گچساران . » جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال
می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩۶/۵/٣١
شماره دادنامه: ۵٠٧
کلاسه پرونده: ٧۵٩/٩۴
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای علی محمدپور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره ۴٢٠٠/٢١۵١٠/٩ ـ ١٣٩۴/۴/٨ اداره کل آموزش و پرورش استان کھکیلویه و
بویراحمد و بخشنامه شماره ۴٢٧١/٨۶٨٩/٩ ـ ١٣٩۴/٣/٢۴ اداره آموزش و پرورش شھرستان گچساران
گردش کار: شاکی به موجب دادخواست ابطال بخشنامه شماره ۴٢٠٠/٢١۵١٠/٩ ـ ١٣٩۴/۴/٨ اداره کل آموزش و پرورش استان
کھکیلویه و بویراحمد و بخشنامه شماره ۴٢٧١/٨۶٨٩/٩ ـ ١٣٩۴/٣/٢۴ اداره آموزش و پرورش شھرستان گچساران را خواستار شده و
در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«با عرض سلام و تحیّات فراوان
احتراماً، به استحضار می رساند در سال تحصیلی ١٣٩۵ـ١٣٩۴ اداره کل آموزش و پرورش استان کھکیلویه و بویراحمد و اداره آموزش و
پرورش شھرستان گچساران بخشنامه ھایی صادر نموده اند که دانش آموزان را از ادامه تحصیل در رشته مورد علاقه خود منع می نمایند
و ایـن بخشنامه ھا موجب گردیده اند برخی از دانش آموزان که علاقه مند به ادامه تحصیل در رشته علوم تجربی ھستند اجباراً به
رشته ھای دیگر بروند. در این بین تعدادی از دانش آموزان دبیرستان استعدادھای درخشان شھرستان گچساران که با آزمون در سال
اول متوسطه وارد این مدارس می شوند در سال دوم بدون در نظر گرفتن علاقه آنھا و علیرغم میل باطنی شان مجبور به ادامه تحصیل
در رشته ھای دیگر شوند. در صورتی که این دانش آموزان علاقه مند به رشته علوم تجربی می باشند و شرایط ادامه تحصیل در این
رشته را نیز دارند. لذا بخشنامه ھای شماره ۴٢٠٠/٢١۵١٠/٩ ـ ١٣٩۴/۴/٨ اداره کل آموزش و پرورش استان کھکیلویه و بویراحمد و
۴٢٧١/٨۶٨٩/٩ ـ ١٣٩۴/٣/٢۴ اداره آموزش و پرورش شھرستان گچساران به وضوح با ماده ٧۴ مصوبات شورای عالی وزارت آموزش و
پرورش (شیوه ھدایت تحصیلی دانش آموزان) کاملاً مغایرت دارد و باعث گردیده که حق عده ای از دانش آموزان از جمله فرزند این حقیر
دانش آموز دبیرستان استعدادھای درخشان (شھید بھشتی گچساران) ضایع گردد و از ادامه تحصیل ایشان در رشته علوم تجربی
ممانعت به عمل آید در صورتی که ایشان شرایط ادامه تحصیل در رشته تجربی را دارد. بنابراین با توجه به اینکه این بخشنامه ھا به
صراحت با مفاد آیین نامه ھا و مصوبات شورای عالی وزارت آموزش و پرورش (ماده ٧۴ (مغایرت دارد. عاجزانه تقاضای ابطال این
بخشنامه ھا را از آن مقام عالی خواھانم. قبلاً از ھمکاری بی دریغ شما جھت احقاق حق فرزندم صمیمانه سپاسگزارم.»
متن بخشنامه ھای مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف) بخشنامه شماره ۴٢٠٠/٢١۵١٠/٩ ـ ١٣٩۴/۴/٨ اداره کل آموزش و پرورش استان کھکیلویه و بویراحمد:
«به: ادارات آموزش و پرورش شھرستانھا ومناطق
از: اداره کل آموزش و پرورش استان کھکیلویه و بویراحمد
موضوع: توسعه متوازن رشته ای
با سلام و احترام
پیرو نامه شماره ۴٢٠٠/١٨۵٩١/٩ ـ ١٣٩۴/٢/٧ به اطلاع می رساند با توجه به بررسیھای به عمل آمده از شرایط تحصیلی دانش آموزان
مناطق محروم و روستایی استان و در راستای سیاستھای وزارت متبوع در خصوص توسعه متوازن شاخه و رشته تحصیلی، کمیته
ھدایت تحصیلی استان در تاریخ ١٣٩۴/۴/٨ تشکیل گردید و مفاد مندرج در نامه ذکر شده به شرح ذیل اصلاح گردید، لذا مقتضی است
در اسرع وقت اطلاع رسانی لازم به مدارس صورت پذیرد.
١ـ در کلیه مدارس عادی دانش آموزانی حق ورود به رشته تجربی در سال تحصیلی ١٣٩۵ـ١٣٩۴ را دارند که معدل رشته آنھا (معدل
ثبت شده در نمون برگ شماره ١ ھدایت تحصیلی) پانزده (١۵ (تمام و بالاتر باشد و پایین تر از نمره مذکور به سایر رشته و شاخه ھای
دیگر ھدایت شوند.
٢ـ در مدارس خاص (سمپاد و نمونه دولتی) شرط معدل برای ورود به رشته تجربی نمره ١۶ به بالا ـ تعیین گردید (معدل ثبت شده در
نمون برگ شماره ١ ھدایت تحصیلی)
تبصره: اداره شھرستان موظف است نسبت به تشکیل یک کلاس، در پایه دوم رشته ریاضی و فیزیک در مدارس سمپاد و یک کلاس در
پایه دوم رشته ریاضی و فیزیک و یک کلاس در پایه دوم رشته ادبیات و علوم انسانی در مدارس نمونه دولتی اقدام نماید.»
ب) بخشنامه شماره ۴٢٧١/٨۶٨٩/٩ ـ ١٣٩۴/٣/٢۴ مدیر اداره آموزش و پرورش شھرستان گچساران:
«به: کلیه مدارس متوسطه دوم نظری
موضوع: توجیه مدیران جھت ھدایت تحصیلی دانش آموزان
پس از حمد خداوند مھربان و درود و صلوات بر محمد و آل محمد (ص) و با احترام، خدمت کلیه ھمکاران مدیر، با توجه به بخشنامه
اداره کل در رابطه با توزیع متوازن رشته ای که در جلسات متعدد جھت شرط معدل برای ورود به رشته تجربی که تحویل کلیه مدیران
گردید، بعضاً مشاھده گردیده که عده ای از مدیران، نسبت به این مورد توجیه نبوده و اولیا را به خوبی راھنمایی نمی کنند. لذا موارد
ذیل خدمت مدیران اعلام می گردد:
١ـ شرط ورود دانش آموز به رشته تجربی برای مدارس عادی و ھیأت امنایی، معدل ١۶ در فرم ھدایت تحصیلی مربوط به رشته تجربی
که در ستون رشته ھای تحصیلی آمده است و معدل کل دانش آموز محاسبه نمی شود.
٢ـ منظور از معدل رشته تجربی، معدل نمرات دروس حرفه و فن، علوم تجربی و ریاضی راھنمایی، به علاوه دروس شیمی و زیست
سال اول متوسطه.
٣ـ جھت مدارس خاص صندلی تعریف گردید و مدیران مدارس خاص خارج از تعداد صندلی که برایشان تعریف گردیده، حق ثبت نام
دانش آموزان اضافی را ندارند و بقیه دانش آموزان را به رشته ھای دیگر ھدایت نمایند.
۴ ـ مدیران توجه داشته باشند در بازدیدھای ستاد ثبت نامه شھرستان و استان، موارد بالا بررسی می گردد و در صورت عدم رعایت
توزیع متوازن با مدیران خاطی برخورد خواھد شد.
۵ـ در ضمن جھت ورود به بقیه رشته ھای تحصیلی (ریاضی و انسانی) شرطی به جز شرط آوردن رشته در فرم ھدایت تحصیلی، شرط
معدل لحاظ نمی گردد.”
در پاسخ به اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای
که به شماره ١٢۶٨ ـ ١٣٩۴/٩/٩ ثبت دفتر اندیکاتور ھیأت عمومی شده اعلام کرده است که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام و تحیات فراوان
احتراماً عطف به نامه با کلاسه پرونده ٧۵٩/٩۴ و شماره پرونده ٩۴٠٩٩٨٠٩٠٠٠٠٠٠٠٣ ـ ١٣٩۴/٧/٢٧ مبنی بررفع نقص پرونده ای که
اینجانب شاکی اداره کل آموزش و پرورش استان کھکیلویه و بویراحمد می باشم اکنون قانونی را که بخشنامه این اداره کل با آن
مغایرت دارد به شرح ذیل مکتوب می نمایم.
مطابق قانون تشکیل شورای عالی آموزش و پرورش، این شورا مرجع سیاستگذاری در حوزه وظایف آموزش عمومی متوسطه در
چارچوب سیاستھای کلی نظام و قوانین و مقررات موضوعه است و برابر ماده ۵ ھمین قانون مصوبات این شورا در حدود اختیارات قانون
برای موسسات ذی ربط لازم الاجراء است. ھمچنین ماده ۶ ھمین قانون وظایف و اختیارات این شورا را مشخص کرده است که جمله
آنان تعیین خط مشی وزارت آموزش و پرورش، بررسی و تصویب مقررات اجرایی و انضباطی مدارس است.
شورای مذکور در جلسه ۶۶۶ ـ١٣٨٠/٨/٣ تصویب کرده (ماده ١٠٩ (که برای انتخاب رشته علوم تجربی: ١ـ مجموعه سه نمره پذیرفته
شده خرداد یا شھریور ھر یک از درسھای ریاضی و علوم تجربی در سه پایه در دوره راھنمایی تحصیلی بدون ضریب کمتر از ٣٠ نباشد.
٢ـ در دوره متوسطه درسھای ریاضی (١ (و شیمی (١ (و آزمایشگاه و علوم زیستی و بھداشت (درسھای پایه اول متوسطه) را با
موفقیت (کسب حداقل نمره ١٠ (گذرانده باشد و حداقل در یکی از سه درس مذکور نمره ١٢ اخذ کرده باشد.
٣ـ مجموع نمرات درسھای مرتبط با رشته در دوره راھنمایی و پایه اول متوسطه باید حداقل ١٠٨ باشد یا به عبارت دیگر معدل
درسھای مرتبط با رشته از ١٢ کمتر نباشد.
اما بخشنامه شماره ۴٢٠٠/٢١۵١٠/٩ ـ ١٣٩۴/۴/٨ اداره کل آموزش و پرورش استان کھکیلویه و بویراحمد مقرر می دارد که در کلیه
مدارس عادی دانش آموزانی حق ورود به رشته تجربی را دارند که معدل آنھا ١۵ و بالاتر باشد و در مدارس خاص (سمپاد و نمونه
دولتی) شرط ورود به رشته تجربی معدل ١۶ به بالا باشد و علاوه بر این اداره شھرستان را موظف کرده است که به اجبار یک کلاس
در پایه دوم رشته ریاضی و فیزیک در مدارس سمپاد تشکیل نمایند که این بخشنامه موجب گردیده بدون در نظر گرفتن علاقه
دانش آموزان و به اجبار به رشته ریاضی و فیزیک برده شوند در صورتی که عده ای از آنھا علاقه مند به تحصیل در رشته علوم تجربی
می باشند و شرایط این رشته را ھم دارند.
بنابراین بخشنامه مذکور اولاً: خارج از صلاحیت اداره کل آموزش و پرورش استان می باشد. ثانیاً: با ماده ھای ١٠٩) بند١ـ٢ (و ٩۶
شورای عالی آموزش و پرورش مغایرت دارد. لذا این حقیر خواھان ابطال بخشنامه مذکور می باشم تا حق دانش آموزان این منطقه
محروم ضایع نگردد. با سپاس فراوان و دعای خیر برای عدالت گستران صدیق نظام جمھوری اسلامی ایران.»
علی رغم ارسال نسخه ثانی شکایت و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده در ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
ھیچ پاسخی واصل نشده است.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/۵/٣١ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
با عنایت به اینکه بخشنامه ھای مورد شکایت به شماره ۴٢٠٠/٢١۵١٠/٩ ـ ١٣٩۴/۴/٨ و ۴٢٧١/٨۶٨٩/٩ ـ ١٣٩۴/٣/٢۴ ،ادامه تحصیل
دانش آموزان در بعضی رشته ھا را محدود به دارا بودن شرایط خاص از جمله شرط معدل نموده است و اینکه این بخشنامه ھا متضمن
محدودیت در اعمال حق است که نیاز به حکم قانونگذار یا اذن قانونگذار دارد، لذا بخشنامه ھای مورد شکایت خارج از حدود اختیارات
مرجع صدور آن تشخیص شد و به استناد بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال
١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی
جهت مشاوره با وکیل متخصص با شماره ۹۰۹۹۰۷۲۹۵۷ از خطوط ثابت تماس حاصل نمایید .
جهت نگارش لایحه ، درخواست وکیل ، مشاوره حضوی و تنظیم قرارداد با شماره ۸۸۹۶۸۳۷۲ تماس حاصل نمایید .
لطفابا ثبت نظرات خود در دیدگاه وب سایت یا بخش نظرات اپلیکیشن دادورزیار در کافه بازار ما را حمایت کنید .
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید