رأی شماره ھای ١٣۴٣ و ١٣۴۴ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: تعارض آراء برخی شعب دیوان عدالت اداری درخصوص تعیین محل خدمت متعھدین
خدمت به آموزش و پرورش پس از فراغت از تحصیل

شماره ٩٧/١٧٩٨ ،٩٧/١٧٩۵ ١٣٩٧/۶/١۴

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ١٣۴۴ـ ١٣۴٣ مورخ ١٣٩٧/۵/٣٠ جھت درج در روزنامه رسمی به
پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩٧/۵/٣٠

شماره دادنامه: ١٣۴۴ـ ١٣۴٣

شماره پرونده: ٩٧/١٧٩۵ـ٩٧/١٧٩٨

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: آقای سیدمحمد حسینی و خانم مریم حسینی پور

موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

گردش کار: در خصوص خواسته ابطال حکم ابلاغ تعیین محل خدمت و الزام به صدور ابلاغ جدید راجع به فارغ التحصیلان دانشگاه
فرھنگیان که از متعھدین به خدمت آموزش و پرورش می باشند، شعب دیوان آرای معارض صادر کرده اند، بدین توضیح که برخی از
شعب، تعیین محل صدور و ابلاغ برای آغاز به تحصیل در دانشگاه فرھنگیان را حکم قانونی تعیین محل خدمت تلقی و حکم صادر
کرده اند که آموزش و پرورش بعد از فراغت از تحصیل اختیار تعیین خدمت جدید برای متعھدین خدمت را ندارد و شعب دیگری حکم به رد
شکایت صادر و چنین استدلال کرده اند که تعیین محل تحصیل از مصادیق تعیین محل خدمت نیست و آموزش و پرورش پس از فراغت از
تحصیل اختیار تعیین محل خدمت برای متعھدین به خدمت را دارد و در واقع موضوع تعیین محل تحصیل و ابلاغ اولیه مربوط به آغاز
تحصیل را از مصادیق تعیین محل خدمت تلقی نکرده و از شمول رأی وحدت رویه مذکور خارج دانسته اند

گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:

الف: شعبه ٣ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٠٣٠١۶٢٠ با موضوع دادخواست خانم مھلا اکبری
پور با وکالت آقای احمد خراسانی به طرفیت اداره کل آموزش و پرورش کرمان و به خواسته صدور حکم مبنی بر ابطال ابلاغیه مورخ
١٣٩۴/١٢/٢۵ و الزام اداره آموزش و پرورش مبنی بر صدور ابلاغ به موجب دادنامه شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٠٣٠١۶٢٠ ـ ١٣٩۵/٧/١٧ به شرح
زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

نظر به اینکه به موجب حکم کارگزینی شماره ٧٠/٣۵٧۴١۶٨ ـ ١٣٩٢/۵/٢١ محل خدمت نامبرده در شھرستان رفسنجان تعیین شده
است و مراتب نیز به دفترخانه اسناد رسمی رفسنجان اعلام شد که با توجه به اینکه محل خدمت نامبرده در شھرستان رفسنجان
تعیین شده است لطفاً نسبت به تنظیم سند محضری مطابق نمونه پیوست اقدام شود، بنابراین از آنجا که دانشجویان متعھد خدمت
در بدو شروع به تحصیل به استخدام آزمایشی درآمده اند تغییر جغرافیایی محل خدمت براساس قانون تخلفات اداری (ماده ٩ (از زمره
مجازاتھای اداری تلقی می شود و از حیطه وظایف اداره کل آموزش و پرورش کرمان خارج بوده است اینکه خوانده در دفاع اعلام کرده
که محلھای تعیین شده در احکام صرفاً جھت برقراری حقوق بوده است قابل توجیه نیست چرا که خوانده می توانست از ھمان ابتدا
محل خدمت نامبردگان را تعیین نماید نیازی به تعیین محل خدمت صوری نبوده است از طرفی دیگر صرف اینکه در دفترچه راھنمای
آزمون قید شده باشد که دانشجویان پس از فراغت از تحصیل باید در محلی که اداره کل آموزش و پرورش استان تعیین می نماید
استخدام و مشغول کار شوند نافی حقوق مکتسبه دانشجویان نخواھد بود چرا که خوانده به جای تعیین محل خدمت دانشجویان در
پایان تحصیل از ھمان بدو استخدام محل خدمت آنان را تعیین کرده است ھمچنین نامه مورخ ١٣٩٢/١/١٩ به شماره ٧٠۶٨ که در بند ١
آن قید شده محل استخدام تعیین شده صرفاً جھت برقراری حقوق بوده موخر به حقوق مکتسبه صادر شده است لذا شکایت شاکی
را وارد تشخیص و مستنداً به مواد ١٠ و ١١ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی
صادر و اعلام می نماید. رأی صادر شده ظرف مھلت ٢٠ روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در محاکم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری
می باشد.

رأی مذکور به موجب رأی شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩۵۶٣٠٣٧۶۴ـ ١٣٩۵/١٠/١۵ شعبه ١٣ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری عیناً تأیید شده است.

ب: شعبه ٣ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده ھای شماره ٩۵٠٩٩٨٠٩٠٠٣٠٠٣٩۶ و ٩۵٠٩٩٨٠٩٠٠٣٠٠۴٧٩ با موضوع
دادخواست خانم مریم حسینی پور و آقای سیدمحمد حسینی به طرفیت اداره کل آموزش و پرورش کرمان و به خواسته ابطال ابلاغیه
مورخ ١٣٩۴/١٢/٢۵ و الزام خوانده به صدور ابلاغ و تعیین محل خدمت به موجب دادنامه ھای شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٠٣٠١۶١٩،
٩۵٠٩٩٧٠٩٠٠٣٠١۶٢٣ـ ١٣٩۵/٧/١٧ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

نظر به اینکه محل خدمت نامبرده در شھرستان رفسنجان تعیین شده است و مراتب نیز به دفترخانه اسناد رسمی رفسنجان در تاریخ
١٣٩٢/١/٢١ به موجب نامه شماره ٣٨٢١/٨٠۴/٧٠۶٨ اعلام شد که با توجه به اینکه محل خدمت نامبرده در شھرستان رفسنجان
تعیین شده است لطفاً نسبت به تنظیم سند محضری مطابق نمونه پیوست اقدام شود، بنابراین از آنجا که دانشجویان متعھد خدمت
در بدو شروع به تحصیل به استخدام آزمایشی درآمده اند تغییر جغرافیایی محل خدمت براساس قانون تخلفات اداری (ماده ٩ (از زمره
مجازاتھای اداری تلقی می شود و از حیطه وظایف اداره کل آموزش و پرورش کرمان خارج بوده است اینکه خوانده در دفاع اعلام کرده
که محلھای تعیین شده در احکام صرفاً جھت برقراری حقوق بوده است قابل توجیه نیست چرا که خوانده می توانست از ھمان ابتدا
محل خدمت نامبردگان را تعیین نماید نیازی به تعیین محل خدمت صوری نبوده است از طرفی دیگر صرف اینکه در دفترچه راھنمای
آزمون قید شده باشد که دانشجویان پس از فراغت از تحصیل باید در محلی که اداره کل آموزش و پرورش استان تعیین می نماید
استخدام و مشغول کار شوند نافی حقوق مکتسبه دانشجویان نخواھد بود چرا که خوانده به جای تعیین محل خدمت دانشجویان در
پایان تحصیل از ھمان بدو استخدام محل خدمت آنان را تعیین کرده است ھمچنین نامه مورخ ١٣٩٢/١/١٩ به شماره ٧٠۶٨ که در بند ١
آن قید شده محل استخدام تعیین شده صرفاً جھت برقراری حقوق بوده موخر به حقوق مکتسبه صادر شده است لذا شکایت شاکی
را وارد تشخیص و مستنداً به مواد ١٠ و ١١ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی
صادر و اعلام می نماید. رأی صادر شده ظرف مھلت ٢٠ روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در محاکم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری
می باشد.

در اثر تجدیدنظرخواھی اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان از رأی مذکور، شعبه ١۴ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب
دادنامه ھای شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩۵۶۴٠٢٠٢٨ ،٩۵٠٩٩٧٠٩۵۶۴٠٢٠٢۶ـ ١٣٩۵/١١/٢۵ با استدلال زیر رأی بر نقض صادر کرده است:

در خصوص دعوای تجدیدنظرخواھی اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان به طرفیت سیدمحمد حسینی نسبت به دادنامه شماره
١۶١٩ ـ ١٣٩۵/٧/١٧ موضوع پرونده شماره ٩۵/٣٠٠٣٩۶ صادره از شعبه ٣ بدوی که به موجب آن حکم به ورود شکایت صادر گردیده
است. با توجه به مفاد اوراق و محتوای پرونده نظر به اینکه

اولاً: تجدیدنظرخوانده از دانشجویان متعھد به خدمت و مشمول مقررات
قانون متعھدین به خدمت به وزارت آموزش و پرورش می باشد و تعیین محل خدمت مشارالیه پس از اتمام موفقیت آمیز دوره تحصیل از
اختیارات دستگاه مربوط می باشد. ثانیاً: برای دانشجویان در حال تحصیل اساساً تعیین محل خدمت امکان پذیر نمی باشد زیرا تعیین
محل خدمت و اختصاص پست سازمانی به فردی که شرایط اختصاص پست سازمانی را ندارد وجه قانونی ندارد.

ثالثاً: ھمچنان که
نامه شماره ٧٠۶٨/٩٢٠/٣٨٠٠ ـ ١٣٩٢/١/١٩ ذکر شده، محل معینه در حکم آزمایشی مبتنی بر محل سکونت صرفاً جھت برقراری
حقوق بوده و تعیین محل خدمت قطعی موکول به فراغت از تحصیل می باشد. رابعاً: با توجه به مفاد رأی وحدت رویه ھیأت عمومی
دیوان عدالت اداری به شماره ٧۵ ـ ١٣٩٠/٢/١٢ تعیین محل خدمت برای دانشجویان متعھد به خدمت از اختیار دستگاه می باشد. با
توجه به مراتب دادنامه تجدیدنظر خواسته خلاف موازین قانونی تشخیص و به استناد مواد ۶۵ و ٧١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی
دیوان عدالت اداری نقض و حکم به رد شکایت صادر می گردد. رأی صادره قطعی است.

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/۵/٣٠ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

اولاً: تعارض در آراء محرز است.

ثانیاً: با توجه به اینکه به موجب تبصره ٨ الحاقی به قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمین حق التدریسی و آموزشیاران نھضت
سوادآموزی در وزارت آموزش و پرورش مصوب سال ١٣٩١ ،احکام قانون متعھدین خدمت به آموزش و پرورش به قوت خود باقی اعلام
شده است و در ماده ٣ قانون پیش گفته مقرر شده متعھدین به خدمت مکلفند پس از فراغت از تحصیل به میزان دو برابر مدت تحصیل
که حداقل آن کمتر از ۵ سال نخواھـد بـود در ھـر محلی کـه وزارت آمـوزش و پـرورش تعیین می نماید خدمت کنند، بنابراین تعیین محل
خـدمت متعھدیـن خـدمت به آموزش و پرورش پس از فراغت از تحصیل با آموزش و پرورش خواھد بود و بـا لحـاظ ایـن استـدلال و
استدلال مصرح در رأی وحـدت رویه شماره ٧۵ ـ ١٣٩٠/٢/١٢ ھیـأت عمومی دیـوان عـدالت اداری، رأی شعبه ١۴ تجـدیـدنظر دیـوان
عدالت اداری بـه شمـاره دادنامـه ٩۵٠٩٩٧٠٩۵۶۴٠٢٠٢٨ ـ ١٣٩۵/١١/٢۵ که به غیر وارد دانستن شکایت صادر شده صحیح و موافق
مقررات تشخیص شد. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال
١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.