رأی شماره ٧٢١ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال بند ١ـ ۵ از دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ دانشگاه پیام نور

۶/١٠/١٣٩۵ ٩٢/۴٢١/ھـ شماره
بسمه تعالی
جناب آقای جاسبی
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٧٢١ مورخ ١٣٩۵/٩/٢٣ با موضوع:
«ابطال بند ١ـ ۵ از دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ دانشگاه پیام نور» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و سرپرست ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩۵/٩/٢٣ شماره دادنامه: ٧٢١ کلاسه پرونده: ۴٢١/٩٢
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای ابراھیم چاییده
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بندھای ١ـ ١١ و ١ـ ۵ از دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ دانشگاه پیام نور
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ دانشگاه پیام نور را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
احتراماً اینجانب شاکی پرونده ابراھیم چاییده محضر مبارک را معروض می دارد:
١ـ در پی جذب دانشجو از طریق نوبت ٢٢ فراگیر کارشناسی دانشگاه پیام نور در تاریخ ١٣٨٩/١٠/٢١ جھت شرکت در آزمون ورودی ثبت نام نمودم که در مھر ماه ١٣٩٠ به عنوان دانشجوی رشته کارشناسی پیوسته حقوق پذیرفته شدم. از آن جایی که بنده دارای مدرک کاردانی پیوسته نرم افزار کامپیوتر و کارشناسی ناپیوسته نرم افزار کامپیوتر قبل از شرکت در آزمون ورودی بودم، با توجه به مدارک فوق و طبق روال معمول نسبت به معادل سازی دروس گذرانده ام در رشته کامپیوتر و تطبیق آنھا با رشته تحصیلی جدید اقدام نمودم که با دستورالعمل پیوستی به شماره ٢١/٩٨١٨۵/د از جانب دانشگاه پیام نور روبرو گشتم که در تاریخ ١٣٨٩/١٢/٧ به تصویبدانشگاه مزبور رسیده بوده که طی آن «دانشجویانی که دارای مدرک پیش دانشگاھی نمی باشند ولی مدرک کاردانی پیوسته دارند
موظف به جایگزینی مدرک کاردانی آنان به جای مدرک پیش دانشگاھی که نگذرانده اند می باشند و ھیچ واحد کاردانی آنھا
معادل سازی نمی شود و واحدھای گذارانده به جای مدرک پیش دانشگاه می نشیند….» [بند ١١ ماده ١ دستورالعمل پیوستی]
٢ـ با عنایت به اینکه در موقع فراخوانی برای ثبت نام این دستورالعمل به تصویب نرسیده بوده بلکه در تاریخ ١٣٨٩/١٢/٧ و حدود ٢ ماه
بعداز فراخوان عمومی ثبت نام دانشجو از طریق نوبت ٢٢ فراگیر پیام نور (در تاریخ ١٣٨٩/١٠/٢١ (صادر شده است و با توجه به اینکه
ھیچ گونه صحبتی از این مسئله در دفترچه ثبت نامی نوبت ٢٢ مذکور که به پیوست می باشد، نشده است بلکه از جمله شرایط آن
دارا بودن مدرک دیپلم نظام قدیم و یا پیش دانشگاھی نظام جدید و یا کاردانی رسمی و … [طبق بند ب قسمت ٣ دفترچه مذکور]
بوده است.
٣ـ با توجه به اینکه در آن زمان به دستورالعمل پیوستی معادل سازی به شماره ٣/۶٨٢٠٠ به تاریخ ١٣٨۶/٨/٢٨ معاونت محترم آموزش
و سنجش دانشگاه پیام نور عمل می شده است، بنده نیز با عنایت به این مورد ثبت نام نموده ام به امید این که طبق روال معمول و
موجود آن زمان دانشگاه پیام نور نسبت به معادل سازی واحدھای گذرانده ام در دو مقطع فوق در رشته کامپیوتر و تطبیق آنھا با رشته
تحصیلی جدیدم اقدام نمایند و از تعداد واحدھای گذرانده ام کم شود، با توجه به اینکه تعداد این واحدھا ھم کم نبوده و حدود ١۴ واحد
درسی می باشد که یک ترم تحصیلی را شامل می گردند.
۴ـ عقلاً و عرفاً چگونه است که واحد درسی که من در دوره کاردانی گذرانده ام و پیش نیاز واحد درسی دیگری بوده که در دوره
کارشناسی گذرانده ام، مورد قبول واقع نگردد و دروس دیگر قبول واقع گردد؟ به عنوان مثال درس [تربیت بدنی١ [که پیش نیاز درس
[تربیت بدنی ٢ [بوده است برای من چون در دوره کاردانی بوده است قبول نشده ولـی درس [تربیت بدنی ٢ [کـه در دوره کارشناسی
بـوده است قبول گشته؟ و بـه فرض درست بودن این بند دستورالعمل چه دلیلی دارد که دوره ٨۴ واحدی کاردانی من به جای ٢۴ واحد
نگذارنده در دوره پیش دانشگاھی معادل گردد؟ و حق بنده در ۶٠ واحد مابه التفاوت که حدود ۴ ترم تحصیلی حداقل می گردد ضایع گردد
ولی ۶ واحد درسی از این دوره ٨۴ واحدی را برای دوره کارشناسی جدیدم مورد قبول ندھند [که درخواست داشته ام].
۵ ـ و اکنون نه تنھا واحدھای دوره کاردانی بنده «برخلاف بند ۴ از شرایط اختصاصی ضوابط پذیرش و ثبت نام مذکور در دفترچه نوبت ٢٢
فراگیر پیام نور پیوستی» معادل سازی نشده اند، بلکه نسبت به درس تاریخ اسلام گذرانده ام در دوره کارشناسی قبلی ام که با نمره
١٠ از ٢٠ قبول شده ام، نیز به استناد بند ۴ و بند ۵ از ماده ١ دستورالعمل فوق الذکر [به شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ [ایراد
گرفته اند که حداقل نمره ١٠ از ٢٠ برای دانشگاه ھای دولتی و پیام نور و… و حداقل نمره ١٢ از ٢٠ برای دانشگاه ھای آزاد و حوزه ھای
علمیه و… مورد قبول می باشد، که این نیز جای بسی شگفتی است که چه تفاوتی میان دروس گذرانده شده در دانشگاه آزاد
اسلامی و حوزه ھای علمیه با دانشگاه پیام نور و دولتی می باشد؟ مگر نه این است که ھر دو تحت نظارت وزارت علوم و تحقیقات
می باشند؟ مگر نه این است که سر فصلھای مصوب کلیه دروس تحت یک مرجع واحد و آن ھم شورای محترم انقلاب فرھنگی صادر
می گردند؟ و شاید ھم اگر ملاک این دستورالعمل به فرض بعید در سطح علمی ارائه شده این دروس در دانشگاه ھا و حوزه ھای
فوق الذکر می باشد! چه سطح از غرابت علمی در گذراندن یک درس عمومی دانشگاھی که تمام سر فصلھای آن مورد تأیید شورای
محترم انقلاب فرھنگی می باشد، باید رعایت می شده است که در حوزه ھای علمیه و دانشگاه آزاد اسلامی رعایت نمی گردد؟ بلکه در
دانشگاه ھای دولتی پیام نور حتماً رعایت می شود!
۶ ـ لازم به ذکر است که دیوان محترم عدالت اداری در دعوای مشابه طی رأی شماره ٨۴٣ به تاریخ ١٣٩١/١١/١۶ نیز نسبت به ابطال
دستورالعمل مشابه ای اقدام نموده است.
٧ـ لھذا با عنایت به جھات موصوف، نظر به این که به حقوق مکتسبه بنده در زمان ثبت نام در نوبت ٢٢ فراگیر کارشناسی پیام نور خلل
وارد شده است، لذا به جھت جلوگیری از ورود ضرر وزیان به بنده و با توجه به قاعده شریف [لا ضرر و لا ضرار فی السلام] و جھات
شرعی و قانونی دیگر و عنایت به حقوق بنده مذکور در اصل ١٧٠ قانون اساسی جمھوری اسلامی ایران تقاضای ابطال دستورالعمل
اخیرالذکر به شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ موضوع یکصد و دومین مصوبه جلسه شورای دانشگاه پیام نور مورخ ١٣٨٩/۴/٢٧ در
حق بنده و تمامی دانشجویان ھم شرایط با بنده در نوبت ٢٢ فراگیر کارشناسی پیام نور را استدعا دارم.»
در پاسخ به اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای
به شماره ثبت اندیکاتور ھیأت عمومی ١٠٠۵ ـ ١٣٩٢/٧/٢٢ توضیح داده است:
«حضور محترم ریاست دیوان عدالت اداری
سلام علیکم:
احترامـاً با توجـه به اخطاریه رفـع نقص صـادره مربوط به پـرونده شمـاره ٠٩٢٠٩٩٨٠٩٠٠٠٣٨٢٠١ به کلاسه پرونده ۴٢١/٩٢ آن مرجع
محترم مراتب ذیل جھت رفع نقص حضورتان اعلام می گردد.
١ـ با توجه به بند ١ـ ۵ از ماده ١ دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ دانشگاه پیام نور در خصوص معادلسازی دروس
گذرانده شده در مقاطع قبلی دانشجویان و با توجه به داشتن مدرک قبلی در مقطع کارشناسی رشته علمی کاربردی نرم افزار
کامپیوتر از دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز و گذراندن ٢ واحد درسی تاریخ اسلام در آن مقطع با نمره ١٠ معیار صفر تا بیست، این
نمره مورد قبول واقع نشده که عقلاً و عرفاً با توجه به اینکه کلیه مراکز دانشگاھی (اعم از پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی، حوزه ھای
علمیه و…) زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می باشند و سرفصلھای اعلامی از سوی وزارتخانه مذکور به کلیه مراکز و
دانشگاه ھای تابعه یکسان است منطقی به نظر نمی رسد که در دانشگاه ھای خاصی (مذکور در بند ١ـ ۵ دستورالعمل فوق الاشاره)
حدنصاب نمره ١٢ و در دانشگاه ھای دیگر زیر مجموعه وزارت علوم و تحقیقات و فناوری (مذکور در بند ١ـ ۴ دستورالعمل فوق الاشاره
حدنصاب نمره ١٠ از سوی دانشگاه پیام نور ملاک عمل برای معادل سازی دروسشان قرار گیرد، مگر چه سطح از مراتب علمی مد نظر
قرار گرفته است که در دانشگاه ھای مذکور در بند ١ـ ۵ دستورالعمل فوق الاشاره موجود نمی باشد؟ یا چه سطح تخصصی باید کسب
می شده که در دانشگاه ھای مذکور در بند ١ـ ۵ دستورالعمل فوق الاشاره (به صرف کسب نمره ١٠ از آن دانشگاه ھا) کسب نشده
است؟ با توجه به مراتب بالا و امعان نظر به قاعده فقھی [کلما حکم به العقل حکم به الشرع] از نظر منطقی و عقلی به نظر خلاف
شرع بودن بند ١ـ ۵ از ماده ١ ،دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ محرز بوده و ھمچنین حقوق مکتسبه ای در این خصوص
از اینجانب ضایع گردیده است.
٢ـ با توجه به بنـد ١ـ ١١ از ماده ١ دستورالعمـل فوق الاشاره ھیـچ یک از واحدھای گذرانده شده در مقطع کاردانی پیوسته اینجانب
معادل سازی نشده اند و مورد قبول واقع نگردیده است که با توجه به فراخوان عمومی پذیرش دانشپذیر در دوره ھای فراگیر کارشناسی
نوبت ٢٢ آن دانشگاه در تاریخ ١٣٨٩/١٠/١۵ جھت شرکت در آزمون ورودی ثبت نام نمودم که در ھیچ کجای دفترچه ثبت نامی مذکور
اشاره ای به عدم قبولی واحدھای گذرانده در دوره کاردانی و کارشناسی قبلی دانش پذیران نشده بود و فقط با توجه به ردیف ٣ بند
ب دفترچه مذکور (مربوط به شرایط اختصاصی) در شماره ھای ۴ و ۵ آن به داشتن مدارک کاردانی و یا کارشناسی برای ثبت نام اشاره
شده است و ھمچنین با امعان نظر به اینکه در آن تاریخ به دستورالعملی به شماره ٣/۶٨٢٠٠ ـ ١٣٨۶/٨/٢۶ در دانشگاه پیام نور در
خصوص معادل سازی دروس دانش پذیران عمل می شده است که در بند ١٣ـ ١ از ماده ١ آن دستورالعمل کلیه واحدھای گذرانده
دانشجویان دارای مدرک کاردانی و کارشناسی حتی فاقد مدرک پیش دانشگاھی مورد قبول واقع می شده است. لذا در این خصوص
برای بنده ایجاد حقوق مکتسبه ای از زمان ثبت نام دوره مذکور شده است که اگر بنده در خصوص این فقره اطلاع داشتم (که واحدھای
درسی دوره کاردانی بنده به دلیل نگذراندن دوره پیش دانشگاھی[ مذکور در بند ١ـ ١١ از ماده ١ دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ
١٣٨٩/١٢/٧ [مورد قبول واقع نمی گردد) از ابتدا قطعاً ثبت نام نکرده و وقت و ھزینه خود را به ھدف دیـگری که تا این حد وقت گیر نبوده
و وقت مرا نگیرد معطوف می داشتم. (با توجه به این که این واحدھای قبول نشده یک ترم تحصیلی و تقریباً ٩ ماه به سنوات تحصیلی
بنده اضافه می کنند که اگر قبول واقع می شدند در ترم پاییز ١٣٩٢ فارغ التحصیل و اجازه شرکت در امتحان ورودی کانونھای وکلای
دادگستری سال ١٣٩٢ را داشتم ولی با این وضعیت و تصمیم یکسال به سنوات تحصیلی بنده افزوده شده و در سال ١٣٩٣ مجبور به
شرکت در آزمون مذکور می باشم.)
ھمچنین تاریخ دستورالعمل مورد شکایت (٢١/٩٨١٨۵/د) ـ ١٣٨٩/١٢/٧ می باشد که تقریباً ٢ ماه بعد از زمان اتمام ثبت نام دوره مذکور
یعنی در تاریخ ١٣٨٩/١٠/٢١ می باشد و در بند ۵ از ماده ٣ دستورالعمل ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ اشاره نموده که از تاریخ
١٣٨٩/٧/١ لازم الاجرا است که با توجه به اصل عطف به ماسبق نشدن قوانین موضوعه، مخالفت صریح آن با ماده ۴ قانون مدنی به
نظر می رسد و با در نظر گرفتن ملاک قاعده شریف [قبح عقاب بلابیان] و ھمچنین قاعده [لاضرر و لا ضرار فی السلام] در حق بنده و
امثال بنده نباید اجرا گردد و چون موجب تضییع حقوق و تلف وقت و ھزینه مان شده است، ھمچنین با عنایت به رأی صادره قبلی آن
مرجع محترم به شماره ٨۴٣ ،تقاضای رسیدگی عاجل را از آن مرجع محترم خواستارم.
٣ ـ با توجه به این که زمان انتخاب واحد دروس در ترم پاییز ١٣٩٢ به اتمام رسیده است و زمان حذف و اضافه دروس حداکثر تا اواسط
مھر ماه ١٣٩٢ مدنظر قرار گرفته است و ھمچنین اینکه در صورت قبولی واحدھای گذرانده قبلی موضوع شکایت فعلی از بنده در ترم
تحصیلی جاری (پاییز ١٣٩٢ (فارغ التحصیل می شوم و اجازه شرکت در امتحان ورودی وکالت ١٣٩٢ را پیدا خواھم کرد. لذا درخواست
تأمین مناسب در این خصوص و رسیدگی ھرچه سریعتر دیوان محترم را دارم.»
شاکی طی لایحه دیگری به شماره ثبت دفتر اندیکاتور ھیأت عمومی ١٠۶٠ ـ ١٣٩٢/٨/١٣ توضیح داده است که:
«حضور محترم ریاست دیوان عدالت اداری
سلام علیکم:
احتراماً با توجه به اخطاریه رفع نقص صادره مربوط به پرونده شماره ٠٩٢٠٩٩٨٠٩٠٠٠٣٨٢٠١ به کلاسه پرونده ۴٢١/٩٢ آن مرجع محترم
ذیل جھت رفع نقص حضورتان اعلام می گردد:
١ـ اینجانب نسبت به بند ١ـ ۵ از دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ شکایت دارم که این بند طبق قاعده فقھی «کلما
حکم به العقل حکم به الشرع» خلاف شرع بوده و عقلاً و شرعاً صحیح و درست به نظر نمی رسد که چنین تفاوتی بین دانشگاه ھای
آزاد اسلامی و پیام نور قائل شوند که دلایل خود را کامل و مبسوط در دادخواستھای قبلی تقدیم داشته ام.
٢ـ ھمچنین بند ١ـ١١ از دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ مورد شکایت بنده می باشد که مغایر با ماده ۴ قانون مدنی و
مخالف صریح قواعد شریف «قبح عقاب بلابیان» و «لاضرر و لاضرار فی الاسلام» می باشد که در این مورد نیز دلایل و مستندات مربوط را
مشروحاً طی دادخواستھای قبلی تقدیم داشته ام.»
متن مصوبه مورد اعتراض به قرار زیر است:
«با سلام و احترام، پیرو بخشنامه شماره ٣/۶٨٢٠٠ ـ ١٣٨۶/٨/٢۶ معاونت محترم آموزشی و سنجش (دستورالعمل تطبیق واحد) و با
عنایت به یکصد و دومین مصوبه شورای دانشگاه مورخ (١٣٨٩/۴/٢٧ (دستورالعمل معادل سازی دروس حضورتان ارسال می گردد:
الف ـ دوره کاردانی و کارشناسی
ماده١ـ پذیرش واحدھای درسی بر اساس شرایط زیر صورت می گیرد.
١ـ ١ ـ بر اساس آیین نامه آموزشی دانشجوی پذیرفته شده جدید حداکثر تا پایان دومین نمیسال تحصیلی بعد از پذیرش موظف به ارائه
ریزنمرات تأیید شده خود به آموزش مرکز یا واحد مربوطه می باشد این فرصت قابل تمدید نیست.
١ـ ٢ـ واحدھای درسی در دانشگاھھا و مؤسسات آموزشی و پژوھشی و یا دانشگاھھای غیردولتی و غیرانتفاعی مورد تأیید وزارت
علوم، تحقیقات و فناوری و یا وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی گذرانده شده باشد.
تبصره١ :مرجع تأیید واحدھای دانشگاھھای آزاد اسلامی دفتر گسترش آموزش عالی است. (فایل رایانه ای واحدھای دانشگاه آزاد
مورد تأیید)
تبصره٢ :از مراکز تربیت معلم صرفاً دروس عمومی مطابق جدول پیوست قابل پذیرش است.
١ـ٣ـ محتوای آموزشی درسھای گذرانده شده قبلی با ٨٠) %ھشتاد درصد) محتوای واحدھای مشابه در رشته جدید مطابقت داشته
باشد تشخیص آن به عھده گروه آموزشی مراکز استانی است.
١ـ ۴ـ نمره ھای دانشجو در ھر درس حداقل ١٠ در معیار صفر تا بیست و معادل آن در سایر معیارھا، برای دانشگاھھای دولتی، روزانه،
شبانه، نیمه حضوری، مجازی، پیام نور، مراکز تربیت معلم، آموزشکده ھای فنی و حرفه ای باشد.
١ـ ۵ ـ نمره ھای دانشجو در ھر درس حداقل ١٢ در معیار صفر تا بیست و معادل آن در سایر معیارھا، برای دانشگاھھای غیردولتی،
حوزه ھای علمیه، دانشگاه آزاد اسلامی، مؤسسات غیرانتفاعی و دانشگاه جامع علمی کاربردی باشد.
تبصره١ :دروس گذرانده شده سطح یک و سطح دو و سطح سه، حوزه علمیه قم و مشھد با رعایت سایر مقررات برای مقطع کاردانی
و کارشناسی قابل معادل سازی می باشد.
تبصره٢ :دروس اصلی و جبرانی مقطع کارشناسی ارشد برای دوره ھای کاردانی و کارشناسی قابل بررسی و معادل سازی می باشد.
تبصره٣ :تشخیص شمول مدارک دانشجویان خارج از کشور با یکی از بندھای (١ ـ ۴ و ١ـ ۵ (بر عھده اداره کل خدمات آموزشی
می باشد.
١ـ ۶ ـ واحدھای درسی دوره ھای معادل، کوتاه مدت پیام نور و یا دوره ھای داخلی دانشگاھھا و دوره ھای پودمانی دانشگاه جامع
علمی کاربردی برای تطبیق واحد در صورت احراز شرایط زیر قابل پذیرش است.
١ـ ۶ ـ ١ـ دانشجو درس یا درسھا را در دانشگاه پیام نور گذرانده باشد. (با نمره ١٠ قابل معادل سازی است)
١ ـ ۶ ـ ٢ـ در صورتی که دانشجو واحدھای درسی را در سایر دانشگاھھا و یا مؤسسات عالی گذرانده باشد به شرط شرکت در
امتحان جامع سازمان سنجش و آموزش کشور و کسب نمره حدنصاب لازم (دانشجو باید گواھی قبولی را از سازمان سنجش آموزش
کشور اخذ و به دانشگاه ارائه نماید) قابل بررسی می باشد. حدنصاب نمره ھای قابل پذیرش این قبیل دروس حداقل ١٢ باشد.
یادآوری مھم: مدارک دوره ھای معادل و داخلی می بایست با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا سازمان مدیریت و برنامه ریزی
برگزار شده باشد.
١ـ ۶ ـ ٣ـ واحدھای گذرانده شده در دوره ھای پودمانی دانشگاه علمی کاربردی، به شرط قبولی در امتحان جامع دانشگاه فوق و ارائه
گواھی مربوطه، با نمره حداقل ١٢ قابل بررسی و معادل سازی است.
تبصره: دانش آموختگان دوره ھای پودمانی سال ١٣٨٣ و پس از آن در صورتی که در آزمون مقاطع بالاتر که از طریق سازمان سنجش
برگزار می گردد پذیرفته شوند، از آزمون جامع معاف می باشند.
١ـ ٧ ـ بند ۵ ماده ۵۵ آیین نامه، مبنی بر تعیین سقف حداکثر ۵٠ %تعداد واحدھای درسی جھت پذیرش از دانشگاھھا و مؤسسات
غیردولتی و یا غیرانتفاعی و یا سایر مؤسسات آموزش عالی حذف و کلیه دروس دانشجو در صورت داشتن سایر شرایط، قابل
معادل سازی است.
تبصره١ :دانشجویانی که از طریق کنکور سراسری یا فراگیر پذیرفته شده باشند، به ازای ھر ١۵ واحد درسی تطبیق شده، یک
نیمسال از مجموع سنوات مجاز دانشجو کسر خواھد شد.
تبصره٢ :شروع سنوات مجاز دانشجویان تغییر رشته و یا دانشجویان انتقالی از سایر دانشگاھھا، از سال پذیرش دانشجو در آزمون
سراسری یا فراگیر محاسبه خواھد شد. (تبصره ١ برای ایشان اجرا نمی شود.)
به ازای معادل سازی ھر واحد درسی، شھریه متغیر یک واحد درسی خودخوان طبق جدول شھریه نیمسال تحصیلی که در آن تقاضای
تطبیق واحد داده است اخذ خواھد شد.
١ـ ٨ ـ نمره ھایی که در معیار صفر تا چھار باشد: (٠ =مردود ١ =ضعیف ٢ =متوسط ٣ =خوب و ۴ =عالی)، نمره متوسط معادل ١٢،
نمره خوب معادل ١۴ و نمره عالی معادل ١٧ تعیین می شود. معادل سازی در سایر معیارھا به عھده اداره کل خدمات آموزشی خواھد
بود.
تبصره: چنانچه واحدھای ارائه شده فاقد تعداد واحد باشد مراتب به ھمراه مدارک مورد نیاز برای بررسی به اداره کل خدمات
آموزشی ارسال شود.
١ـ ٩ـ تعداد واحد درس تطبیقی نباید کمتر از تعداد واحد درسی رشته جدید باشد در صورتی که تعداد واحد یک درس کمتر باشد
می توان به صورت تلفیقی، چند واحد درسی مرتبط را با یک درس تطبیق و معادل سازی نمود در ھر صورت میانگین نمرات درسھای
تطبیقی نباید از حدنصاب نمرات تعیین شده کمتر باشد.
١ـ ١٠ـ کلیه نمرات درسھای تطبیقی در میانگین کل محاسبه می گردد.
١ـ ١١ـ دانشجویان پذیرفته شده در مقطع کارشناسی پیوسته که دارای مدرک کاردانی (پیوسته) و فاقد مدرک پیش دانشگاھی
ھستند، ھیچ یک از واحدھای مقطع کاردانی آنان قابل معادل سازی نمی باشد.
١ـ ١٢ـ با انتقال دانشجو از یک مرکز به مرکز دیگر (بدون تغییر رشته) در پذیرش یا در نمره ھای درس دانشجو ھیچ تغییری ایجاد
نمی شود.
١ـ ١٣ـ دانشجویان دانشگاه پیام نور چنانچه تغییر رشته بدھند کلیه دروس عمومی و نیز واحدھای مشترک که دارای عناوین، سرفصل
تعداد واحد یکسان و کد درس مشترک باشند نیازی به تطبیق واحد نداشته و عیناً با ھمان نمره ردی و قبولی در کارنامه دانشجو باقی
می ماند.
١ـ ١۴ـ واحدھای گذرانده شده در مقطع کاردانی، برای پذیرفته شدگان مقطع کارشناسی ناپیوسته قابل معادل سازی نمی باشد.
ب ـ دوره ھای تحصیلات تکمیلی
١ـ نمره گذرانده شده دوره ھای رسمی در دانشگاھھای دولتی روزانه، شبانه، نیمه حضوری، مجازی و پیام نور با نمره حداقل ١۴ و
دانشگاھھای غیردولتی، غیرانتفاعی، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه جامع علمی کاربردی و حوزه علمیه قم و مشھد با نمره حداقل
١۶ و در دوره دکتری تخصصی حداقل ١٨ در معیار صفر تا بیست و معادل آن در سایر معیارھا باشد.
٢ـ مجموع واحدھای درسی قابل معادل سازی کمتر از نصف مجموع واحدھای درسی رشته تحصیلی فعلی باشد.
٣ـ دروس گذرانده شده در سطح سه حوزه علمیه قم و مشھد با رعایت سایر مقررات برای مقطع کارشناسی ارشد قابل معادل سازی
می باشد.
۴ـ دروس گذرانده شده در مقطع کاردانی و کارشناسی به ھیچ عنوان برای مقطع کارشناسی ارشد قابل معادل سازی نمی باشد.
۵ ـ تطبیق واحد دروس دوره ھای تحصیلات تکمیلی کما کان در اداره کل خدمات آموزشی انجام می پذیرد و مراکز لازم است درخواست
دانشجو به ھمراه فرم (م ـ ١ (به ھمراه اصل کارنامه دروس گذرانده، جھت بررسی به اداره کل خدمات آموزشی ارسال نمایند.
ماده ٢ـ نحوه اجرا (مقطع کاردانی و کارشناسی):
١ـ مراکز آموزشی موظف به اطلاع رسانی مناسب به دانشجویان جدید می باشند در این خصوص می بایست اطلاعیه ھای لازم را در
مکانھای مناسب قرار داده و یا ھنگام ثبت نام موارد لازم به صورت کتبی به اطلاع دانشجویان رسانده شود.
٢ـ دانشجو موظف است در اولین فرصت و حداکثر تا پایان دومین نمیسال تحصیلی پس از پذیرش تقاضای کتبی خود را به آموزش ارائه
دھد.
٣ـ تقاضای کتبی دانشجو در دبیرخانه مرکز ثبت و سپس اقدام لازم برای اخذ نمره تأییدشده از دانشگاه مبدا به عمل آید.
تبصره: چنانچه به ھر دلیل دانشجو در موعد مقرر تقاضای واحد به آموزش مرکز ارائه ندھد موعد مذکور قابل تمدید نبوده و تطبیق
واحد میسر نخواھد بود.
۴ـ چنانچه تقاضای دانشجو در موعد مقرر تحویل آموزش شده ولی اخذ کارنامه نمرات تأیید شده از مؤسسه قبلی بعد از موعد مقرر
ارسال شود تطبیق بلامانع است.
۵ ـ پس از اخذ نمرات تأیید شده و کنترل از نظر مورد تأیید بودن، دانشجو نسبت به تکمیل فرم تقاضای تطبیق واحد اقدام خواھد کرد.
ملاک مورد تأیید بودن مؤسسه یا دانشگاه مورد نظر دفترچه آزمون سراسری است و لیست واحدھای دانشگاه آزاد اسلامی ھر سال
از طریق اداره کل خدمات آموزشی ارسال خواھد شد. در صورت عدم وجود نام واحد و رشته دانشگاه آزاد و یا نام سایر مؤسسات لازم
است از اداره کل خدمات آموزشی استعلام شود.
۶ ـ درخواست دانشجو به ھمراه کارنامه ریز نمرات تأیید شده به مرکز استان ارسال و پس از بررسی و تأیید واحدھای قابل تطبیق
توسط مدیر آموزش، فرم تطبیق واحد توسط رئیس مرکز استان تأیید و مھر و امضا خواھد شد.
٧ـ مرکز بعد از دریافت واحدھای تطبیق شده ضمن اعلام آن به دانشجو، واحدھای مذکور را در ابتدای کارنامه کامپیوتری دانشجو به
عنوان واحدھای تطبیقی وارد و در کارتکس دانشجو نیز ثبت خواھد کرد.
ماده٣ـ نحوه اجرا مقطع تحصیلات تکمیلی:
١ـ مراکز موظف به اطلاع رسانی مناسب برای دانشجویان ھستند.
٢ـ درخواست دانشجو حداکثر تا پایان نیمسال اول پس از پذیرش قابل بررسی می باشد.
٣ـ کارشناس و مسؤول آموزش مرکز موظف است درخواست دانشجو را بررسی و در صورت داشتن شرایط اجازه ثبت درخواست در
دبیرخانه مرکزی را صادر نماید.
۴ـ مرکز/ واحد می بایست پس از ارائه درخواست کتبی، تقاضای ریز نمرات تأیید شده از دانشگاه یا مؤسسه ای که دانشجو دروسی را
در مقطع کارشناسی ارشد گذرانده است بنماید.
۵ ـ پس از تکمیل مدارک لازم است اصل کارنامه و درخواست دانشجو از طریق اتوماسیون دانشگاه جھت بررسی به اداره کل خدمات
آموزشی ارسال گردد.
مسؤولیت حسن اجرای این دستورالعمل به عھده رئیس مرکز استان و رئیس مرکز یا واحد مربوطه می باشد. ضمناً این دستورالعمل از
نیسمال اول ١٣٩٠ـ١٣٨٩ قابل اجرا می باشد.»
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست دفتر امور حقوقی دانشگاه پیام نور به موجب لایحه شماره ١١٠٣/۶۶٠٩/ص ـ ١٣٩۵/٧/١١
توضیح داده است:
«جناب آقای عشق آبادی
معاون محترم مدیرکل ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با اھدای سلام و درود
احتراماً عطف به نامه شماره ۴٢١/٩٢ ـ ١٣٩۵/۴/١٩ در خصوص شکایت آقای ابراھیم چاییده به خواسته ابطال بندھایی از دستورالعمل
شماره ٢/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ ،موارد ذیل را به استحضار می رساند:
١ـ دستورالعمل مزبور مصوبه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به شماره ١٨۵٠٣/و ـ ١٣٨٩/٧/١٠ می باشد که طبق مفاد آن، کسانی که
دارای مدرک پیش دانشگاھی نمی باشند، در صورت داشتن مدرک کاردانی پیوسته مجاز به معادل سازی و تطبیق واحد، در صورت
پذیرفته شدن در آزمون کارشناسی دانشگاه نمی باشند.
٢ ـ طبق مدارک و مستندات موجود، ادعای مشارالیه مبنی بر عدم اطلاع از دستورالعمل یاد شده به ھنگام ثبت نام به دلیل عدم قید
آن در دفترچه آزمون، کاملاً خلاف واقعیت بوده و مشارالیه با اطلاع کامل از شرایط آزمون که دستورالعمل مزبور به صراحت در دفترچه
آمده است، اقدام به ثبت نام کرده است. فلذا دستورالعملی که مصداق قاعده «عطف بماسبق» بشود از سوی دانشگاه صادر نشده
است.
٣ـ در رابطه با این ادعا که دانشگاه پیام نور در خصوص تطبیق واحد میان دانشگاهھا و مؤسسات آموزش عالی دولتی و غیردولتی
تفاوت قائل است به استحضار می رساند:
اولاً: تفاوت انگاری بر اساس ماده ۴٩ آیین نامه میھمانی و انتقال دانشجویان دوره ھای کاردانی و کارشناسی می باشد.
ثانیاً: آیین نامه یاد شده به منظور سھولت در فرآیند جذب دانشجو اصلاح شده است.
۴ـ در خصوص ادعای خواھان مبنی بر ابطال بند ٢ـ ٣ و ٢ـ ۴ دستورالعمل، مستحضرید عدالت به مفھوم «جعل کل شی فی موضعه»
می باشد. بنابراین عدالت به معنای برابری نه تنھا عدالت نیست بلکه می تواند ظلم ھم تلقی شود چرا که توزیع عدالت بر اساس
ظرفیتھا، استعدادھا و توانایی ھا متفاوت است. شاخص اندازه گیری سطح دانشگاه ھا، کیفیت آموزش و پژوھش می باشد. بدیھی
است یکسان انگاری فردی که در یک دانشگاه معتبر مشغول به تحصیل بوده و دانش آموخته شود، با فردی که در دانشگاه دیگری که
بدون رقابت دانشجو می پذیرد و موفق به اخذ مدرک می شود، عدالت محسوب نمیشود. از این رو، دانشگاه ھا در راستای ایجاد
فضای رقابتی و ارتقاء سطح کیفی، میان دانشگاه ھا و مؤسسات آموزشی دولتی که ورود و پذیرش در آنھا به علت نیاز به فعالیت و
مطالعه بیشتر، سخت تر از مؤسسات غیردولتی می باشد، تفاوت قائل ھستند. لذا یکسان انگاری دانشگاه ھای دولتی با غیردولتی آن
ھم در تطبیق واحد نه تنھا تبعیض ناروا تلقی نمی شود، بلکه عمل کردن بر خلاف آن صحیح نیست.
۵ ـ ناگفته نماند که دانشگاه، مکاتبات متعددی را در راستای کمک به این دسته از فراگیران داشته است که وزارت متبوع در پاسخ
اعلام داشته است با عنایت به اینکه این گروه از داوطلبان دارای مدرک پیش دانشگاھی نمی باشند، مدرک کاردانی آنان به جای پیش
دانشگاھی لحاظ می شود تا زمینه ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر برای کسانی که فاقد مدرک پیش دانشگاھی می باشند تسھیل
شود.
با عنایت به موارد مزبور، رد ادعای موضوع دادخواست مورد استدعا است.»
پرونده در ھیأت تخصصی پژوھشی و فرھنگی مطرح شد و این ھیأت در خصوص خواسته شاکی مبنی بر ابطال بند ١ـ ١١
دستورالعمل تطبیق واحدھای درسی به شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ به موجب دادنامه شماره ۶١ ـ١٣٩٣/۵/٢٢ رأی به رد
شکایت شاکی صادر کرده است. متن رأی ھیأت تخصصی به قرار زیر است:
«در رابطه با بند ١ـ١١ دستورالعمل تطبیق واحدھای درسی به شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ با عنایت به نظریه فقھای معظم
شورای نگھبان به شماره ٣٠/۵٢٩٠٢ ـ ١٣٩٢/١١/٧ و با ملاحظه مفاد نامه استعلام به شماره ٢١٠/١٢٨۴٧۵/٢٠ ـ ١٣٩٢/١٠/١ دائر بر
اینکه مغایر موازین شناخته نشد و از حیث مغایرت با موازین قانونی نظر بر اینکه دستورالعمل مورد شکایت در این قسمت پس از طی
تشریفات قانونی و اخذ نظریه وزارت علوم و سازمان سنجش صادر گردیده و مفاد نامه ھای شماره ٢١/۵۶١٧۶ ـ ١٣٨٩/٩/١۶ و
٢١/۶٠٩۴۶ ـ ١٣٨٩/٩/٢٧ مدیرکل پشتیبانی و حمایت آموزش عالی و نامه شماره ١/۴٩١٢٢ ـ ١٣٨٩/٧/١٠ معاونت اجرایی سازمان
سنجش آموزش کشور موید این امر می باشد و در بند ١ـ ٢ دفترچه آزمون به موضوع عدم معادل سازی واحدھای درسی تذکر داده
شده بود علی ھذا بند ١ـ ١١ مغایر قانون نیست به استناد بند «ب» ماده ٨۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
مصوب سال ١٣٩٢ رأی به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. این رأی ظرف ٢٠ روز از تاریخ صدور از سوی رئیس دیوان یا ١٠ نفر از
قضات دیوان قابل اعتراض است.»
در خصوص ادعای شاکی مبنی بر مغایرت مصوبه شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ با شرع مقدس اسلام، قائم مقام دبیر شورای
نگھبان به موجب نامه شماره ٩۴/١٠٢/٢٢٩٠ ـ ١٣٩۴/۵/١٨ اعلام کرده است که:
۵٢٩٠٢/٣٠/٩٢ شماره نامه پیرو و ١/١٠/١٣٩٢ ـ ٢٠٠/١٢٨۴٧۵/٢١٠/٩٠٠٠ شماره و ١۵/١/١٣٩۴ ـ ٩٢/۴٢١ شماره ھای نامه به عطف«
:٧/١١/١٣٩٢ ـ
موضوع بند ١ـ ١١ دستورالعمل شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ دانشگاه پیام نور استان فارس، در جلسه مورخ ١٣٩٢/١١/٢ فقھای
معظم شورای نگھبان ھم مورد بحث و بررسی قرار گرفت و این بند نیز خلاف موازین شرع شناخته نشد و در نامه قبلی ذکر آن سھواً
حذف شده است.»
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۵/٩/٢٣ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسانشعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

نظر به اینکه در بخشنامه شماره ٢١/٩٨١٨۵/د ـ ١٣٨٩/١٢/٧ دانشگاه پیام نور به منظور معادل سازی دروس دوره کاردانی وکارشناسی در بند ١ـ ۴ و برای دانشگاه ھای دولتی، روزانه، شبانه، نیمه حضوری، مجازی، پیام نور، مراکز تربیت معلم، آموزشکده ھایفنی و حرفه ای نمره دانشجو در ھر درس حداقل ١٠ در معیار صفر تا بیست لحاظ شده ولی در بند ١ـ ۵ برای دانشجویان دانشگاھھایغیردولتی، حوزه ھای علمیه، دانشگاه آزاد اسلامی، مؤسسات غیرانتفاعی و دانشگاه جامع علمی کاربردی نمره دانشجو در ھر درسحداقل ١٢ در معیار صفر تا بیست تعیین شده است، از این جھت که بین دانشجویان مراکز مصرح در ھر یک از این بندھا تبعیض ناروا دراحتساب حداقل نمره قائل شده است و بند ٩ اصل سوم قانون اساسی دولت را مکلف کرده است، تبعیضات ناروا را منع کند، بنابراینبند ١ـ ۵ بخشنامه مورد اعتراض به جھت مذکور مغایر بند ٩ اصل سوم قانون اساسی است و مستنداً به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید :

دانلود اپلیکیشن دادورزیار :