رأی شماره ٣٢١ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال تبصره بند الف ماده ٣١ سالھای ١٣٩٢ و ١٣٩٣ و تبصره الف ماده ٣٠ تعرفه عوارض
سال ١٣٩۴ شورای اسلامی شھر رشت
شماره ٩٠ /٩۵/ھـ ١٣٩٧/٣/٢٣
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٣٢١ مورخ ١٣٩/٢/٢۵ ٧ با موضوع: «ابطال تبصره بند الف ماده
٣١ سالھای ١٣٩٢ و ١٣٩٣ و تبصره الف ماده ٣٠ تعرفه عوارض سال ١٣٩۴ شورای اسلامی شھر رشت» جھت درج در روزنامه رسمی
به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩٧/٢/٢۵
شماره دادنامه: ٣٢١
کلاسه پرونده: ٩٠/٩۵
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: آقای سیدکاوه سعیدی
موضوع شکایت و خواسته: ١ـ ابطال تبصره بند الف ماده ٣١ سالھای ١٣٩٢ و ١٣٩٣ و تبصره الف ماده ٣٠ تعرفه عوارض سال ١٣٩۴
شورای اسلامی شھر رشت ٢ـ ابطال قسمتی از مصوبات شورای اسلامی شھر رشت موضوع (بند ب ماده ٣٢ سال ١٣٨٩ و بند ب
ماده ٣٠ سالھای ١٣٩٠ و ١٣٩١(
گردش کار: شاکی به موجب دادخواست اعلام کرده است که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام و احترام به استحضار عالی می رساند شھرداری رشت در رابطه با نصب تابلو سردرب مغازه لوازم التحریر فروشی اینجانب
سیدکاوه سعیدی ضیابری واقع در رشت خیابان طالقانی «لوازم التحریر کاوه» مبالغی به شرح آتی مطالبه و دریافت داشته. اینک
دلایل اعتراضی خود را در خصوص اقدامات خلاف قانون شھرداری مذکور جھت بررسی و امعان نظر ابطال اقدامات انجام شده معروض
می دارد:
شھرداری رشت
١ـ با توجه به بند ب ماده ٣٢ مصوبه سال ١٣٨٩ شورای اسلامی رشت موضوع نحوه وصول عوارض از تابلوھای
غیراستاندارد و بدون مجوز به دلیل نصب تابلوی خارج از استاندارد تعیین شده در مصوبه شورای اسلامی رشت
٢ـ برابر بند ب ماده ٣٠ مصوبه سالھای ١٣٩٠ و ١٣٩١ شورای اسلامی رشت وفق دلایل مندرج در بند ١
٣ـ طبق تبصره بند الف ماده ٣١ سالھای ١٣٩٢ و ١٣٩٣ مصوبه شورای اسلامی رشت
۴ـ با توجه به وفق دلایل مذکور در بند ١ ،تبصره بند الف ماده ٣٠ مصوبه سال ١٣٩۴ مصوبه شورای اسلامی رشت به استناد دلایل
مذکور در بند ١
بابت نصب تابلو درب مغازه ھا به ابعاد ١/۴٠×٢/٨۵ که مبین معرفی محل استقرار فعالیت کسبی بنده است جمعاً برای شش (۶(
سال فوق الاشاره مبلغ ۴/٨٨٢/٧۵٢ ریال وفق مدارک درخواست مطالبه و دریافت نموده است. از آنجا که شھرداری در این مورد ارائه
کننده خدمات خاصی نیست و علاوه بر آن اینگونه مصوبات مغایر ھدف و حکم مقنن و خارج از حدود اختیارات شوراھای اسلامی
شناخته شده و موید آن آراء ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری است لذا متمنی است مقرر فرمایید با عنایت به مطالب ابرازی و دلایل
معروضه نسبت به اقدامات خلاف قانون شھرداری رشت و ابطال قسمتی از مصوبات شورای اسلامی رشت در مورد سنوات فوق الذکر
رأی مقتضی صادر فرمایند.»
متن بندھای مورد اعتراض از تعرفه ھای مورد اشاره به قرار زیر است:
الف: تبصره بند الف ماده ٣١ سالھای ١٣٩٢ و ١٣٩٣:
«ماده ٣١ـ نحوه وصول عوارض تبلیغات محیطی از تابلوھای منصوب صنفی در شھر رشت:
شھرداری اجازه دارد از ھر نوع تابلو، پیکره یا سازه ای که به نحوی از انحاء جھت معرفی کالا، کاربردی (صنف) و ارائه ھر نوع کالا و
خدمات و یا به منظور انتقال پیام شخصی در محدوده قانونی و حریم شھر رشت نصب و در معرض دید عمومی قرار داده می شود اعم
از افقی، عمودی، مستقر بر روی بام (صنفی)، ایستاده با پایه مستقل، متحرک الکترونیکی ( LED ،( نوشته بر پارچه یا شیشه و
امثالھم، نسبت به دریافت عوارض تبلیغات محیطی بر اساس جداول پیوست به استثنای بیلبوردھای تبلیغاتی، به شرح زیر اقدام
نماید:
الف ـ صاحبان واحدھای فعال می توانند بر سردر اماکن تجاری و اداری تابلوی استاندارد که مبین معرفی محل استقرار و فعالیت خود
بوده و متضمن تبلیغاتی در این زمینه ارائه خدمات مربوطه نباشد به ابعاد یک متر عرض تابلو در طول دھنه مغازه با مجوز شھرداری در
محل فعالیت نصب نمایند، مشمول عوارض نمی گردد.
تبصره: در صورتی که مساحت تابلو از استاندارد تعیین شده در این بند پیروی ننماید عوارض طبق تعرفه جدول پیوست بر مبنای کل
مساحت تابلو تعیین می گردد.»
ب: تبصره الف ماده ٣٠ تعرفه عوارض سال ١٣٩۴ شورای اسلامی شھر رشت:
«ماده ٣٠ ـ عوارض تبلیغات محیطی از تابلوھای منصوبه (به استثنای مراکز دولتی و اماکن مذھبی) در سطح شھر رشت:
شھرداری اجازه دارد از ھر نوع تابلو، پیکره یا سازه ای که به نحوی از انحاء جھت معرفی کالا، کاربردی (صنف) و ارائه ھر نوع کالا و
خدمات و یا به منظور انتقال پیام شخصی در محدوده قانونی و حریم شھر رشت نصب و در معرض دید عموم قرار داده می شود اعم از
افقی، عمودی، مستقر بر روی بام (صنفی)، ایستاده با پایه مستقل، متحرک الکترونیکی ( LED ،( نوشته بر پارچه یا شیشه و
امثالھم، نسبت به دریافت عوارض تبلیغات محیطی براساس جداول پیوست به استثنای بیلبوردھای تبلیغاتی، به شرح زیر اقدام نماید:
الف ـ صاحبان واحدھای فعال می توانند بر سردر اماکن تجاری و اداری تابلوی استاندارد که مبین معرفی محل استقرار و فعالیت خود
بوده و متضمن تبلیغاتی در این زمینه ارائه خدمات مربوطه نباشد به ابعاد یک متر عرض تابلو در طول دھنه مغازه با مجوز شھرداری در
محل فعالیت نصب نمایند، مشمول عوارض نمی گردد.
تبصره: در صورتی که مساحت تابلو از استاندارد تعیین شده در این بند پیروی ننماید عوارض طبق تعرفه جدول پیوست بر مبنای کل
مساحت تابلو تعیین می گردد.»
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شھر رشت به موجب لایحه شماره ٩۵/١٩٧۵/ش ـ ١٣٩۵/١١/۵ توضیح داده
است که:
«ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با عرض سلام و تحیات الھی
احتراماً در خصوص نامه شماره ٩۴٠٩٩٨٠٩٠٠٠٠٢٨٢١ـ ١٣٩۵/٣/٩ ھیأت دیوان عدالت اداری و در پاسخ به شکایت آقای سیدکاوه
سعیدی ضیابری موضوع درخواست ابطال قسمتی از مصوبات شورای اسلامی شھر رشت در سالھای ١٣٨۴ تا ١٣٨٩ در خصوص وضع
عوارض بر تابلوھای تبلیغاتی منصوب در سطح شھر، به شرح ذیل به استحضار می رساند:
شورای اسلامی شھر رشت به استناد اختیار قانونی خود مندرج در بند ١۶ ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای
اسلامی و بند ٢۶ ماده ۵۵ قانون شھرداریھا و تبصره ١ ماده ۵٠ قانون مالیات بر ارزش افزوده و ھمچنین آیین نامه اجرایی نحوه وضع و
وصول عوارض توسط شوراھای اسلامی مصوب ١٣٧٨/٧/٧ ھیأت وزیران، اقدام به وضع عوارض تبلیغات محیطی تابلوھای منصوب در
شھر رشت، که از سوی شھرداری رشت پیشنھاد گشته نموده است. عنوان این بخش از عوارض در سال ١٣٩۴» عوارض تبلیغات
محیطی از تابلوھای منصوبه در سطح شھر» طی ماده ٣٠ دفترچه عوارض، ھمچنین در سالھای ١٣٩٢ و ١٣٩٣ تحت عنوان «نحوه
وصول عوارض تبلیغات محیطی از تابلوھای منصوب صنفی شھر رشت» طی ماده ٣١ دفترچه عوارض می باشد. ھمان گونه که از
عنوان عوارض پیداست در راستای اجرا و رعایت رأی وحدت رویه شماره ٧١٠ـ ١٣٨٧/١١/١١ صرفاً برای تابلوھای تبلیغاتی وضع عوارض
صورت گرفته و از تابلوھای صنفی که در ابعاد مجاز نصب شده و صرفاً معرف محل استقرار شغل و حرفه خاص است ھیچ عوارضی
وصول نمیشود. که این موضوع به صراحت در بند الف مواد ٣٠ دفترچه عوارض سال ١٣٩۴ و ٣١ دفترچه عوارض سال ١٣٩٢ و ١٣٩٣
شھرداری رشت و بند الف ماده ٣٢ تعرفه عوارض سال ١٣٨٩ و بند الف ماده ٣٠ تعرفه عوارض سالھای ١٣٩٠ و ١٣٩١ شھرداری رشت
عنوان شده است که تصویر مصوبه ھای فوق الاشعار به پیوست ایفاد می گردد.
در ھمین راستا در جھت حفظ سیمای شھر، در سالھای مورد اعتراض شاکی ابعاد تابلو سردرب مغازهھا به عرض ١ متر و طول دھنه
مغازه تعیین شده بود که در راستای یکسان سازی تابلوھای مشاغل و ایجاد رویه واحد در سطح شھر رشت با پیشنھاد شھرداری
رشت در خصوص افزایش ارتفاع مجاز تابلو به ١/٣٠ متر در سال ١٣٩۶ ،موافقت و جھت تأیید به فرمانداری شھرستان رشت ارسال
شده است. اگر اندازه تابلو در حد مجاز باشد مشمول عوارض نمی گردد. اما چنانچه تابلوھای سردرب اماکن تجاری و اداری از
استاندارد تعیین شده تبعیت ننماید به جھت عدول از ضوابط به استناد تبصره ذیل بند الف مواد پیش گفته عوارض دریافت می شود.
لذا عوارض مورد اعتراض شاکی از این دسته بوده و مربوط به ابعاد غیرمجاز تابلوی سردرب محل کسب وی می باشد. حالیه با عنایت
به موارد معنونه فوق و با لحاظ اینکه شورای اسلامی شھر رشت با رعایت قوانین و ضوابط موجود و مد نظر قرار دادن رأی وحدت رویه
شماره ٧١٠ـ ١٣٨٧/١١/١١ ،عوارض پیشنھادی شھرداری رشت را مصوب نموده و از حدود اختیارات و وظایف قانونی خود در امر وضع و
تصویب عوارض محلی عدول ننموده است، از این رو جھت حفظ بیت المال و احقاق حقوق سایر شھروندان و در راستای ایجاد منابع
درآمدی پایدار برای شھرداری و متعاقباً ارائه خدمات و امور رفاھی بھینه برای شھر و شھروندان، از آن مقام قضایی تقاضای صدور حکم
مقتضی مبنی بر رد شکایت شاکی و ابقا مصوبه معترض عنه مورد استدعاست.»
در اجرای ماده ٨۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ پرونده به ھیأت تخصصی عمران، شھرسازی
و اسناد دیوان عدالت اداری ارجاع می شود و ھیأت مذکور به موجب دادنامه شماره ٣۵۴ـ ١٣٩۶/١٢/٢٧ بند ب ماده ٣٢ تعرفه عوارض
سال ١٣٨٩ و بند ب ماده ٣٠ تعرفه عوارض سالھای ١٣٩٠ و ١٣٩١ مصوب شورای اسلامی شھر رشت مبنی بر تجویز اخذ عوارض از
تابلوھای تبلیغاتی به استثناء تابلوھای معرف محل و شغل را قابل ابطال تشخیص نداد و رأی به رد شکایت شاکی صادر کرده است.
رأی مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رئیس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافته است.
رسیدگی به تبصره بند الف ماده ٣١ سالھای ١٣٩٢ و ١٣٩٣ و تبصره الف ماده ٣٠ سال ١٣٩۴ شورای اسلامی شھر رشت در دستور
کار ھیأت عمومی قرار گرفت.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/٢/٢۵ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
با توجه به اینکه در آراء متعدد ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری وضع عوارض برای تابلوھای معرف سردرب مشاغل و بانکھا و غیره در
مصوبات شوراھای اسلامی شھرھا مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص و ابطال شده است، بنابراین مصوبه شورای اسلامی
شھر رشت در قسمتھای مورد شکایت مبنی بر وضع عوارض تابلوھای معرف چه در حد استاندارد و چه مازاد بر آن به دلایل مندرج
در رأی شماره ۶٨٢ـ ١٣٩۵/٩/١۶ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی بوده و مستند
به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی
جهت مشاوره با وکیل متخصص با شماره ۹۰۹۹۰۷۲۹۵۷ از خطوط ثابت تماس حاصل نمایید .
جهت نگارش لایحه ، درخواست وکیل ، مشاوره حضوی و تنظیم قرارداد با شماره ۸۸۹۶۸۳۷۲ تماس حاصل نمایید .
لطفابا ثبت نظرات خود در دیدگاه وب سایت یا بخش نظرات اپلیکیشن دادورزیار در کافه بازار ما را حمایت کنید .
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید