رأی شماره ١٣٧٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال بخشنامه شماره ٨/٢١٧ ـ ٨/ م ـ ١٣٩١/٣/١٧ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان قم
شماره ٩۶/۴٧۶ ١٣٩٧/۶/٢۴
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ١٣٧٢ مورخ ١٣٩/۶/۶ ٧ با موضوع: «ابطال بخشنامه شماره
٨/٢١٧ ـ ٨/م ـ ١٣٩١/٣/١٧ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان قم.» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩٧/۶/۶
شماره دادنامه: ١٣٧٢
کلاسه پرونده: ۴٧۶/٩۶
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: آقای بھمن اجلی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره ٨/٢١٧ ـ ٨/م ـ ١٣٩١/٣/١٧ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان قم
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بخشنامه شماره ٨/٢١٧ ـ ٨/م ـ ١٣٩١/٣/١٧ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان
قم را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با توجه به اینکه قوانین خدمت وظیفه عمومی، قوانین آمره، امری و دستوری عمومی می باشد. به استحضار می رساند: مدت ۶ ماه
تمام مذکور در سطر پنجم تعھدنامه خدمتی به شماره ۵٣٩١ ـ ١٣٩١/٨/٢٠ که در بدو ورود به دوران ماموریت استفاده از امریه
مشمولین متخصص، خاص ماده ۵ تبصره ٣ و ۴ در فصل ھشتم استفاده دستگاھھای غیرنظامی از خدمات کارکنان وظیفه در راستای
اصل ١۴٧ قانون اساسی جمھوری اسلامی ایران در اجرای ماده ۶۶ تبصره بند الف و ب (نیروھای مسلح موظفند در اجرای اصل ١۴٧
قانون اساسی تعدادی از کارکنان وظیفه خود را بنا به درخواست دولت بر امور… مشروط بر اینکه به آمادگی رزمی نیروھای مسلح
آسیبی وارد نیاید در اختیار دولت قرار دھد.
تبصره: دولت می تواند از خدمات کارکنان وظیفه به دو صورت زیر استفاده نماید:
الف ـ به عنوان کارکنان وظیفه برای انجام خدمت دوره ضرورت.
ب ـ به عنوان استخدام تعھد خدمتی با ماده ٧١
تبصره ١) :مدت تعھد خدمت اینگونه مشمولین حداقل ۴٨ ماه است) و
تبصره ٣) :سازمانھای مذکور تنھا در چھارچوب مقررات پیش بینی شده در این فصل
مجاز به استفاده از خدمت مشمولین می باشند.) مغایرت دارد.
در قوانین آمره ماده ٧١ تبصره ١چگونه مدت حداقل ۴٨ ماه به ۶ ماه تفسیر شده است؟
لازم به ذکر است به موجب بند الف ماده ۴ قانون جدید خدمت وظیفه عمومی
الف ـ مدت خدمت دوره ضرورت ٢۴ ماه است (امریه ای) و در صورتی که مشمولان مازاد و یا کمتر از تعداد مورد نیاز باشد ستاد کل
با کسب اجازه از فرماندھی کل قوا آن را به کمتر یا بیشتر از مدت دوره ضرورت تغییر می دھد.
تبصره١ـ تاریخ شروع و پایان خدمت در مراحل احتیاط و ذخیره از تاریخ پایان خدمت دوره ضرورت محاسبه می گردد.
بخشنامه دفتر عمومی حفاظت اطلاعات فرماندھی کل قوا به شماره ٢٨/٨٠٠/١٢٢۶/٢٠ ـ ١٣٩١/٢/١٠) سطر ۵ اضافه شده در
تعھدنامه دفتر اسناد رسمی شماره ١٠٨ حوزه ثبتی قم به شماره ۵٣٩١ـ ١٣٩١/٨/٢۵ (ریاست (بنیاد مسکن انقلاب اسلامی) با
موضوع: مدت خدمت کارکنان وظیفه به موجب بند الف ماده ۴ قانون جدید خدمت وظیفه عمومی مدت خدمت دوره ضرورت ٢۴ ماه
است. مدت خدمت کارکنان وظیفه مامور به دستگاھھای غیر نظامی (امریه ای) ٢۴ ماه است. در بخشنامه مدیرکل اداری و پشتیبانی
به جناب آقای مھندس خانی به شماره ٨/٢١٧ ـ ٨/م ـ ١٣٩١/٣/٢٧] ١٣٩١/٣/١٧ [ذکر حسب موافقت معاونت پشتیبانی و امور
ھماھنگی استانھا مقرر شد دوره تعھد خدمت امریه ھای بنیاد از یک سال به شش ماه تقلیل یابد.
مدت ۶ ماه مذکور تعھد خدمتی امریه ھای بنیاد به صراحت با ماده ۶۶ تبصره دولت می تواند از خدمات کارکنان وظیفه به دو صورت زیر
استفاده نماید:
الف ـ به عنوان کارکنان وظیفه برای انجام خدمت دوره ضرورت
ب ـ به عنوان استخدام تعھد خدمتی با ماده ٧١ تبصره ١ مدت تعھد خدمت اینگونه مشمولین حداقل ۴٨ ماه است به صراحت مغایرت دارد.
ریاست ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری خواھشمندم دستور ابطال بخشنامه به شماره ٨/٢١٧ ـ ٨/م ـ ١٣٩١/٣/٢٧ ] ١٣٩١/٣/١٧[
که موجب نقض قانون خدمت وظیفه عمومی امریه ای است را به ۴٨ ماه حداقلی محبت تصحیح فرمایید و تقاضا دارم بازگشت به کار
اینجانب را نیز مساعدت بفرمایید.»
متن بخشنامه ھای مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف ـ بخشنامه شماره ٨/٨/٢١٧/م ـ ١٣٩١/٣/١٧ مدیرکل اداری و پشتیبانی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی:
«جناب آقای مھندس خانی
مدیرکل محترم بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان قم
سلام علیکم
احتراماً ضمن ارسال بخشنامه دفتر حفاظت فرماندھی کل قوا در خصوص افزایش مدت خدمت کارکنان وظیفه مامور به دستگاھھا
(امریه) و حسب موافقت معاونت پشتیبانی و امور ھماھنگی استانھا مقرر شد دوره تعھد خدمت امریه ھای بنیاد از یک سال به شش
ماه تقلیل یابد، ضمناً این بخشنامه از تاریخ اعزام ١٣٩١/۶/١ قابل اجرا می باشد. ـ مدیرکل اداری و پشتیبانی»
ب ـ بخشنامه شماره ٢٨/٨٠٠١٢٢۶/٢٠ ـ ١٣٩١/٢/١٠ رئیس دفتر عمومی حفاظت اطلاعات فرماندھی کل قوا:
«دفتر عمومی حفاظت اطلاعات فرماندھی کل قوا
ریاست محترم بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
موضوع: مدت خدمت کارکنان وظیفه
سلام علیکم، با صلوات بر محمد و آل محمد(ص)
با توجه به ابلاغی ستاد کل نیروھای مسلح:
١ـ به موجب بند الف ماده ۴ قانون جدید خدمت وظیفه عمومی مدت خدمت دوره ضرورت ٢۴ ماه می باشد.
٢ـ ستاد کل نیروھای مسلح با بررسی و کار کارشناسی و با توجه به اختیارات قانونی که بر عھده آن ستاد قرار گرفته است مدت
خدمت دوره ضرورت را برای مشمولانی که از فروردین ١٣٩١ به خدمت اعزام می شوند به مدت ٢۴ ماه تعیین و به شرح زیر ابلاغ نموده
است:
ـ مدت خدمت کارکنان وظیفه مامور به دستگاھھای غیر نظامی (امریه ای) ٢۴ ماه
ـ خدمت دوره ضرورت کارکنان وظیفه برای نیروھای مسلح و یگانھای حفاظت دستگاھھای غیر نظامی ٢١ ماه
ـ خدمت دوره ضرورت کارکنان وظیفه در مناطق جنگی و امنیتی درگیر ١٨ ماه
ـ خدمت دوره ضرورت برای کارکنان وظیفه غیر بومی مناطق امنیتی غیر درگیر، عملیاتی، مناطق محروم و بد آب و ھوا ١٩ ماه
٣ـ خواھشمند است دستور فرمایید نسبت به اجرا و مد نظر قرار دادن مفاد فوق اقدام لازم به عمل آورند. ـ رئیس دفتر عمومی
حفاظت اطلاعات فرماندھی کل قوا»
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به موجب لایحه ھای شماره ۴٩۶٢ـ ٣۵ ـ ١٣٩۶/۵/١٧ و ٣۵/٢۵١٠ ـ
١٣٩٧/٣/٢٢ توضیح داده است که:
«ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام و احترام:
به استحضار می رساند در خصوص دادخواست خواھان (بھمن اجلی) به طرفیت اداره کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان قم با
موضوع خواسته ابطال بخشنامه به شماره ٨/٢١٧ ـ ٨/م ـ ١٣٩١/٣/٢٧] ١٣٩١/٣/١٧ [و بازگشت به کار و… طی شماره پرونده
٩۶٠٩٩٨٠٩٠۵٨٠٠٣٩۵ و کلاسه پرونده ۴٧۶/٩۶ ـ ١٣٩۶/۴/١٨ مطرح در آن ھیأت دفاعیات خود را طی لایحه تنظیمی تقدیمی با
مستندات پیوست مبنی بر رد ادعای کذب و واھی خواھان (بھمن اجلی) تقدیم می نماییم.
اولاً: برابر متن دادخواست خواھان نامبرده از تاریخ ١٣٩١/٨/١ تا ١٣٩٢/١٢/٢٣ طبق مفاد و مقررات مشمولین خدمت وظیفه عمومی
برابر مستندات ضمیمه دادخواست خود به عنوان امریه در این بنیاد جذب و خدمت سربازی را به اتمام رسانده و پس از طی دوره
خدمت برابر تعھد نامه محضری اخذ شده از مامور مبنی بر تعھد خدمت از مورخ ١٣٩٣/١/١ تا ١٣٩٣/٣/٣١ در این بنیاد حضور داشته و
بعد از آن تاریخ به دلیل اتمام خدمت و تعھد وظیفه عمومی با این بنیاد تسویه حساب و کلیه حقوق و مزایای خود را برابر قوانین و
مقررات نیروھای مسلح از این بنیاد به انضمام گواھی دریافت کارت پایان خدمت خود را از این بنیاد دریافت نموده است.
ثانیاً: خواسته خواھان به طرفیت اداره کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان قم با موضوع مطرح شده خواسته جدیدی نیست بلکه
این موضوع طی چند مرحله من جمله اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قم، دیوان عدالت اداری و نھایت امر در شعبه ۵
دادگاه عمومی حقوقی شھرستان قم طرح دعوا نموده که در ھر سه مورد خواسته ایشان به دلیل ادعای غیر قانونی توسط مراجع
ذیصلاح به شرح ذیل رد گردید.
١ـ رأی صادره از شعبه ۴٢ دیوان عدالت اداری مبنی بر عدم رسیدگی و تعیین صلاحیت و رسیدگی به موضوع به اداره کل تعاون، کار و
رفاه اجتماعی استان قم ارجاع گردید.
٢ـ آرای اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قم خواسته ایشان را نسبت به بازگشت به کار مردود (قطع رابطه کاری فیمابین از
تاریخ ١٣٩٣/٧/١ به دلیل اتمام تعھدنامه دفتر ١٠٨ به استناد تبصره ماده ١۵٨ قانون کار) و تنھا این بنیاد را مجاب به پرداخت سنوات
باقی مانده نموده است.
٣ـ رأی شعبه ۵ دادگاه عمومی حقوقی شھرستان قم و ھمچنین رأی شعبه ٧ دادگاه تجدیدنظر دادگستری استان قم با موضوع
خواسته ابطال سند، بخشنامه و بازگشت به کار طی دفاعیات صورت گرفته و تقدیم لایحه از سوی این بنیاد خواسته خواھان مردود و
از درجه اعتبار ساقط می باشد، لذا دعوای خواھان به دلیل عدم قابلیت استماع از سوی آن شعبات دادگاه رد دعوای صادر شده است.
موضوع اعمال ماده ۶۶ قانون خدمت وظیفه عمومی به صورت عام و کلی است در صورتی که تقلیل تعھد خدمتی از یک سال به شش
ماه طی بخشنامه ھای داخلی و به استناد نامه شماره ٨/٨/٢١٧/م ـ ١٣٩١/٣/٢٧] ١٣٩١/٣/١٧ [صورت گرفته است نه بر خلاف واقع و
در پاسخ به دلیل اخذ تعھد نامه محضری از مشمولین وظیفه به استحضار می رساند به صورت خاص و به استناد بند ١٩ شرایط و
مقررات مربوط به جذب مشمولین وظیفه در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی صورت پذیرفته است. لذا خواھان برابر تعھدنامه رسمی به
صورت خاص مبنی بر دوره ضرورت به مدت ۶ ماه و قبول آن به صراحت خود پذیرفته که واقف به تمامی موارد استخدامی و ھمچنین
فروعات آن می باشد و به طبع آن بعد از اینکه دوره امریه خدمت را به پایان رسانده با درخواست خودش فرم تسویه حساب را امضاء
وحق و حقوق خود را برابر مـدارک مـوجود در پـرونده و ارائـه شده به محاکم قضایی دریافت نموده و پیرو آن کارت پایان خدمت خود را
اخـذ کرده است که با این وصف دعوای خواھان قابلیت استماع ندارد. علیھذا از آن ھیأت با عنایت به توضیحات فوق الاشعار و دلایل و
مدارک ارائه شده، تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته را مبنی بر رد ادعای غیر قانونی خواھان مورد استدعاست.»
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/۶/۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
نظر به اینکه نامه مورد اعتراض ناظر بر کاھش دوره تعھد خدمت علاوه بر خدمت دوره ضرورت کارکنان وظیفه بـرای انجام خـدمت دوره
ضرورت در دستگاھھـای غیر نظامی مـوضوع بند الف ماده ۶۶ قانون اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب سال ١٣٩٠
است و در خصوص این قبیل از کارکنان وظیفه در قانون، اخذ تعھد مازاد بر خدمت قانونی پیش بینی نشده است، بنابراین اعلام کاھش
تعھد خدمت از یک سال به شش ماه به لحاظ اینکه اساساً اخذ تعھد خدمت مازاد بر دوره ضرورت با قانون انطباق ندارد، مستند به بند
١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود. بدیھی است ابطال این
نامه به معنی تعیین تعھد خدمت به میزان یک سال نیست.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مرتضی علی اشراقی
جهت مشاوره با وکیل متخصص با شماره ۹۰۹۹۰۷۲۹۵۷ از خطوط ثابت تماس حاصل نمایید .
جهت نگارش لایحه ، درخواست وکیل ، مشاوره حضوی و تنظیم قرارداد با شماره ۸۸۹۶۸۳۷۲ تماس حاصل نمایید .
لطفابا ثبت نظرات خود در دیدگاه وب سایت یا بخش نظرات اپلیکیشن دادورزیار در کافه بازار ما را حمایت کنید .
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
دانلود اپلیکیشن اندروید دادورزیار
