رأی شماره ١٣٠٧ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال مصوبات شماره ۴۶۶٠٣ـ ١۶/٧/١٣٩٢ و ١٨٣٢ ـ ١٩/١٠/١٣٨٢
شورای اسلامی شھر سبزوار
شماره ٩۶/٢۶٨ ١٣٩٧/۵/٢٧
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ١٣٠٧ مورخ ١٣٩/۵/٩ ٧ با موضوع:
«ابطال مصوبات شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ و ١٨٣٢ـ ١٣٨٢/١٠/١٩ شورای اسلامی شھر سبزوار.» جھت درج در روزنامه رسمی به
پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩٧/۵/٩
شماره دادنامه: ١٣٠٧
کلاسه پرونده: ٢۶٨/٩۶
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای محمد اسماعیلی خوشمردان
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبات شماره ۴۶۶٠٣ ـ ١۶/٧/١٣٩٢ ، ١٨٣٢ ـ ١٩/١٠/١٣٨٢ ، ۵١۴۵٨ ـ ١٢/٨/١٣٩٢ و ۵٩٢١
١٣٩١/١٢/١٢ مصوب شورای اسلامی شھر سبزوار
گردش کار: شاکی به موجب دادخواست ابطال مصوبات شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ ،١٨٣٢ـ ١٣٨٢/١٠/١٩ ،۵١۴۵٨ ـ ١٣٩٢/٨/١٢ و
۵٩٢١ـ ١٣٩١/١٢/١٢ مصوب شورای اسلامی شھر سبزوار را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«ریاست محترم دیوان عدالت اداری
احتراماً در خصوص ابطال مصوبه ھای شماره ۵١۴۵٨ ـ ١٣٩٢/٨/١٢ و ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ در خصوص عوارض ھزینه تبدیل مسکونی به
تجاری شھرداری سبزوار مطالب ذیل را به عرض می رسانم:
مقدمتاً به عرض می رسانم: اینجانب حسب ردیف ٨ برگ پیش آگھی عوارض شھرداری سبزوار ملزم به پرداخت مبلغ ٢١۵/۶٠٠/٠٠٠
ریال بابت ھزینه تبدیل مسکونی به تجاری به شھرداری گشته ام، که نھایتاً به موجب رأی صادره به شماره ٧٧/١١ کمیسیون ماده ٧٧
قانون شھرداریھا به تاریخ ١٣٩۵/١٠/١۵ که در تاریخ ١٣٩۵/١١/٢٨ به اینجانب ابلاغ شده است، مبلغ مذکور بابت تبدیل مسکونی به
تجاری مورد لحوق رأی مذکور عیناً قرار گرفته است و شھرداری سبزوار مستند خود در این رابطه را مصوبه ھای شماره ۵١۴۵٨ ـ
١٣٩٢/٨/١٢ و ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ در خصوص عوارض ھزینه تبدیل مسکونی به تجاری بیان داشته، که علیرغم مراجعات مکرر از
تسلیم آن به اینجانب امتناع نموده و این مھم در حالی است که: به موجب ردیف ٨ برگ پیش آگھی عوارض شھرداری در خصوص
ھزینه تبدیل مسکونی به تجاری که این مورد نیز بدون کم و کاست مورد تأیید کمیسیون ماده ٧٧ شھرداری به مبلغ ٢١۵/۶٠٠/٠٠٠
ریال قرار گرفته است که ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری طی رأی شماره ۴٠١ـ ۴٠٠ ـ ١٣٩۵/۶/٩) ھزینه تبدیل مسکونی به تجاری)
مطابق بندھای ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی کشور و انتخاب شھرداران مصوب سال ١٣٧۵ با
اصلاحات بعدی آن، شورای اسلامی صلاحیتی در خصوص تغییر کاربری اراضی و املاک و وضع ضوابط و قاعده در این خصوص ندارد که
در مانحن فیه مطابق بند ٨ پیش آگھی عوارض این ھزینه من غیر حق بر بنده تحمیل شده است و مراجعات مکرر به شھرداری و
شورای اسلامی سبزوار جھت اخذ مصوبه مذکور که به موجب آن شھرداری اقدام به تحمیل مبلغ موصوف به بنده نموده است، ثمری
نداشت (و اینجانب صرفاً شماره ھای مصوبات مذکور را در ستون خواسته مبنی بر ابطال آنھا قید نموده ام) که از محضر دیوان عدالت
اداری به استناد ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تقاضای رسیدگی و صدور تصمیمات شایسته مبنی بر
مطالبه مصوبات و ارائه آن از سوی خوانده و سپس ابطال آن مورد استدعاست.»
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر ھیأت عمومی برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره ٧٢۶ ـ
١٣٩۶/۴/١١ ثبت دفتر اندیکاتور ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری شده اعلام کرده است که:
«ھیأت محترم عمومی دیوان عدالت اداری
احتراماً در خصوص اخطار رفع نقص به عمل آمده در پرونده کلاسه ٢۶٨/٩۶ تحت شماره پرونده ٩۶٠٩٩٨٠٩٠۵٨٠٠٢٣٩ مطروحه در
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری معروض می دارم:
خواسته اینجانب مطابق ستون خواسته ابطال ۴ مصوبه شورای اسلامی شھرستان سبزوار به شماره ھای ۵١۴۵٨ ـ ١٣٩٢/٨/١٢،
۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ ،۵٩٢١ـ ١٣٩١/١٢/١٢ و ١٨٣٢ـ ١٣٨٢/١٠/١۶ در خصوص عوارض ھزینه تبدیل مسکونی به تجاری مصوب شورای
اسلامی شھرستان سبزوار بوده که در متن دادخواست صرفاً به دو شماره از آنھا اشاره شده است. لذا با بیان این مطلب که اینجانب
تقاضای ابطال ھر ۴ مصوبه را از محضر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری خواستار شده ام، رسیدگی و صدور رأی شایسته در این
خصوص مورد استدعاست.»
متن مصوبات مورد اعتراض به قرار زیر است:
الف) مصوبه شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ شورای اسلامی شھر سبزوار:
«احتراماً بازگشت به نامه شماره ۴٢٣٣٩ ـ ١٣٩٢/۶/٣٠ به استحضار می رساند:
شورا در ھشتمین جلسه خود با اصلاح مصوبه شماره ٢٠۶٢ـ ١٣٨٩/١١/١٠ مبنی بر اخذ ھزینه توافق از کلیه عوارضات اخذ شده
(شامل کلیه توافقات از جمله تبدیل به تجاری ـ فروش بنای مازاد بر تراکم ـ حذف طرح ـ تفکیک و …) در یک توافق به جز کمیسیون
ماده ١٠٠ و جرایم کسری پارکینگ به میزان حداقل ٢٠ %و حداکثر ٣٠ %با تشخیص شھردار با رعایت مقررات مالی و حقوقی
شھرداری موافقت نمود، ضمناً مصوبه مذکور در یکصد و پنجاه و دومین جلسه کمیته انطباق فرمانداری شھرستان سبزوار مورد تأیید
قرار گرفته است.»
ب) مصوبه شماره ١٨٣٢ـ ١٣٨٢/١٠/١٩ شورای اسلامی شھر سبزوار:
«بازگشت به نامه شماره ١٨۴٠١ـ ١٣٨٩/٩/١١ به استحضار می رساند:
با عنایت به اینکه در سالھای گذشته و علی الخصوص در ماھھای اخیر تبدیل و تعیین املاک با کاربری مسکونی به تجاری توسط
شھروندان شدت یافته است و از طرفی کمیسیون ماده ١٠٠ رأی به تعطیلی این گونه تجاریھا داده است و اکثر مغازه ھا پلمپ و باعث
بلاتکلیفی مردم گردیده است. لذا شورا در دویست و شصت و یکمین جلسه خود مصوب نمود، شھرداری می تواند با رعایت نکات و
فرمولھای ذیل نسبت به دریافت حقوق خود اقدام نماید:
الف) تبدیل مسکونی به تجاری در ھمکف، مصوبه شماره ١٢٩٢ـ ١٣٧٩/٩/٧ این شورا
(مساحت بنای تجاری × قیمت دفترچه تعیین ارزش × 1/3 ) معتبر است.
ب) تبدیل بنای مسکونی در ھمکف به انباری تجاری:
(مساحت بنا × قیمت دفترچه تعیین ارزش املاک × )
پ) تبدیل زیر زمین مسکونی به تجاری:
(مساحت بنای انباری تجاری × قیمت دفترچه تعیین ارزش املاک × 1/8 )
ج) تبدیل زیر زمین مسکونی به انباری تجاری:
(مساحت بنا × قیمت دفترچه تعیین ارزش املاک × )
د) تبدیل مسکونی در طبقه اول به تجاری یا انباری تجاری:
(مساحت بنا × قیمت دفترچه تعیین ارزش املاک × )
تبصره١ :فرمول ھای فوق تا عمق ١٠ متری با ھر متراژ از عرض ملاک عمل قرار گیرد و عمق ١٠ متر به بعد مشمول ٢۵ %تخفیف گردد.
تبصره٢ :کلیه منازل مسکونی که تبدیل به مراکز تجاری ـ آموزشی ـ پژوھشی و … نموده اند شامل این مصوبه می گردد.»
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شھر سبزوار به موجب لایحه شماره ۵۶٨٩٣ـ ١٣٩۶/٨/١۴ توضیح داده است که:
«مدیر محترم دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراماً در پاسخ به شکایت آقای محمد اسماعیلی خوشمردان موضوع پرونده کلاسه ٢۶٨/٩۶ مبنی بر درخواست ابطال مصوبه ھای
شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶ و ١٨٣٢ـ ١٣٨٩/١٠/١٩ شورای اسلام شھر سبزوار به استحضار می رساند:
١ـ رأی صادره از سوی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری که شاکی به آن استناد کرده است در خصوص تغییر کاربری انجام گرفته
توسط شورای اسلامی شھر بھارستان می باشد. بدیھی است شورای شھر صلاحیتی در خصوص تغییر کاربری اراضی و املاک و وضع
ضوابط و قاعده در این خصوص نداشته است چرا که مطابق ماده ۵ قانون تاسیس شورای عالی شھرسازی و معماری ایران تنظیم و
تصویب نقشه تفصیلی و تغییر کاربری اراضی و املاک واقع در محدوده شھرھا با رعایت شرایط و ضوابط قانونی به عھده کمیسیون
موضوع ماده ۵ قانون فوق الذکر می باشد. در حالی که مصوبه شورای اسلامی شھر سبزوار راجع به اخذ عوارض بھره برداری تجاری از
اعیان ملک آن ھم به طور موقت است که در صورت تقاضای مالک و موافقت شھرداری در قالب یک توافق نامه اخذ می شود و یک
عوارض اجباری و الزامی برای کلیه اماکن و ساختمانھا نمی باشد. لذا مصوبه ابطال شده استنادی (شورای اسلامی شھر بھارستان)
ھیچ شباھت و ارتباطی با مصوبه مورد درخواست خواھان ندارد.
٢ـ در پرونده مطرح شده توسط آقای محمد اسماعیلی خوشمردان و با توجه به اینکه رأی تعطیلی تجاری ملک ایشان توسط
کمیسیون ماده ١٠٠ قانون شھرداریھا به شماره ٢۶١٢ـ ١٣٩٠/١٢/١٢ صادر شده است مالک می باید نسبت به اجرای رأی تعطیلی
تجاری اقدام نماید ولی چنانچه مالک متقاضی استفاده تجاری در ملک مورد نظر باشد شھرداری برابر مصوبه صادر شده از سوی
شورای اسلامی شھر سبزوار به شماره ١٨٣٢ـ ١٣٨٩/١٠/١٩ در قالب توافقنامه نسبت به محاسبه آن تحت عنوان ھزینه تبدیل
اعیانی مسکونی به تجاری، صرفاً در خصوص اعیان ملک و به طور موقت اقدام می نماید و کاربری عرصه ملک ھمچنان به صورت
مسکونی باقی می ماند و مادامی که مالک تغییری در بنا و اعیان ملک ایجاد ننماید مفاد ت ـ وافق معتبر است ل ـ ذا ش ـ ورای
اسلامی شھر سبزوار ھیچ گونه مصوبه ای درخصوص تغییر کاربری زمین نداشته است چرا که ھمان گونه که عنوان شد شورا
صلاحیتی در تغییر کاربری اراضی ندارد. بنابراین مصوبه مذکور ناظر به مواردی است که مالک مبادرت به احداث بنای تجاری در اراضی
مسکونی یا تبدیل بنای مسکونی به تجاری می نماید و بعد از اجرای رأی کمیسیون ماده ١٠٠ مبنی بر تعطیلی بنای تجاری مالک از
شھرداری تقاضا می کند که قصد بھره برداری تجاری از اعیانی مسکونی به نحو موقت دارد و شھرداری پس از بررسی و موافقت با این
درخواست به موجب این مصوبه مبلغی بابت اعطا حق بھره برداری تجاری از اعیان به طور موقت (تا نوسازی آینده) دریافت می نماید.
بدیھی است چنانچه مالک متقاضی استفاده اعیان به صورت تجاری نباشد شھرداری اصراری به اخذ ھزینه در این خصوص ندارد و
شاکی می باید برابر رأی صادره از کمیسیون ماده ١٠٠ نسبت به تعطیلی بنای تجاری و تبدیل تجاری به کاربری پیشنھادی طرح مصوب
اقدام نماید.
٣ ـ در خصوص مکاتبات شماره ۵١۴۵٨ ـ ١٣٩۶/٨/١٢ و ۵٩٢١ـ ١٣٩١/١٢/١٢ که شاکی به آنھا استناد و تقاضای ابطال آنھا را داشته با
ارسال تصویر مکاتبات شماره ھای مذکور به عرض می رساند این مکاتبات ارتباطی به تغییر کاربری ندارد و چنانچه مستندات دیگری مد
نظر است شماره صحیح آن اعلام تا نسبت به آن اظھار نظر گردد، لذا با عنایت به مراتب فوق الذکر، تقاضای صدور رأی به رد دعوای
خواھان را دارد.»
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/۵/٩ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
الف ـ نظر به اینکه تغییرات در طرحھای تفصیلی از مسئولیتھای کمیسیون ماده ۵ قانون تاسیس شورای عالی شھرسازی و معماری
ایران بوده و ھمچنین تعیین معیارھا، ضوابط و آیین نامه ھای شھرسازی طبق بند ٢ ماده ٢ قانون مذکور از وظایف شورای عالی
شھرسازی و معماری ایران است و تفکیک و افراز طبق ماده ١۵۴ اصلاحی قانون ثبت از وظایف اداره ثبت با استعلام از شھرداریھا
است و با توجه به اینکه قبل از طرح موضوعات مذکور در مراجع ذیربط قانونی که معلوم نیست مورد موافقت قرار می گیرد یا خیر، تجویز
توافق بر آن و اخذ وجه به میزان ٢٠ الی ٣٠ درصد از جمله اختیارات مندرج در ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای
اسلامی کشور و انتخاب شھرداران مصوب سال ١٣٧۵ و اصلاحات بعدی نیست و به ھمین دلایل مصوبه شماره ۴۶۶٠٣ـ ١٣٩٢/٧/١۶
شورای اسلامی سبزوار مغایر قوانین مذکور و خارج از حدود اختیارات بوده و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین
دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
ب ـ طبق تبصره بند ٢۴ ماده ۵۵ قانون شھرداری مقرر شده «شھرداری در شھرھایی که نقشه جامع شھر تھیه شده مکلف است
طبق ضوابط نقشه مذکور در پروانه ھای ساختمانی نوع استفاده از ساختمان را قید کند. در صورتی که برخلاف مندرجات پروانه
ساختمانی در منطقه غیر تجاری محل کسب یا پیشه و یا تجارت دایر شود، شھرداری مورد را در کمیسیون مقرر در تبصره ١ ماده ١٠٠
این قانون مطرح می نماید.» با توجه به اینکه شورای اسلامی شھر بدون در نظر گرفتن تبصره مذکور رأساً به شھرداری اجازه داده با
اخذ وجوھی طبق روشھای مندرج در مصوبه، تخلفات ساختمانی تبدیل مسکونی به تجاری یا انباری، تجاری و غیره تعیین تکلیف شود
و با عنایت به این که در ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی کشور و انتخاب شھرداران مصوب سال ١٣٧۵
برای شورای شھر اجازه ای مبنی بر تبدیل کاربری پیش بینی نشده است، بنابراین مصوبه شماره ١٨٣٢ـ ١٣٨٢/١٠/١٩ شورای
اسلامی سبزوار مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات است و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی
دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
ج ـ با توجه به اینکه مصوبات شماره ھای ۵١۴۵٨ ـ ١٣٩٢/٨/١٢ و ۵٩٢١ـ ١٣٩١/١٢/١٢ از سوی شاکی به دیوان ارائه نشده و تھیه و
تصویب مصوبه ای به شماره ھای مذکور طی نامه شماره ۵٢١٩۴ ـ ١٣٩۶/٧/٢٧ به شماره ثبت ١۵۵٧ ـ ١٣٩۶/٨/۶ ھیأت عمومی مورد
تکذیب شورای اسلامی قرار گرفته است در وضعیت فعلی شکایت نسبت به شماره ھای اعلامی قابل استماع و طرح نیست.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی
جهت مشاوره با وکیل متخصص با شماره ۹۰۹۹۰۷۲۹۵۷ از خطوط ثابت تماس حاصل نمایید .
جهت نگارش لایحه ، درخواست وکیل ، مشاوره حضوی و تنظیم قرارداد با شماره ۸۸۹۶۸۳۷۲ تماس حاصل نمایید .
لطفابا ثبت نظرات خود در دیدگاه وب سایت یا بخش نظرات اپلیکیشن دادورزیار در کافه بازار ما را حمایت کنید .
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
دانلود اپلیکیشن اندروید دادورزیار
