رأی شماره ١٠۵٣ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال تبصره ھای١ و ٢ بند (٧ ـ ۵ (ماده ۵ آیین نامه اجرایی ساماندھی نصب تابلو
و تبلیغات شھری شھر اراک مصوب شورای اسلامی شھر اراک
شماره ٩۵/١۶۴/ھـ ١٣٩۶/١١/١١
بسمه تعالی
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ١٠۵٣ مورخ ١٣٩۶/١٠/١٩ با موضوع:
«ابطال تبصره ھای ١ و ٢ بند (٧ ـ ۵ (ماده ۵ آیین نامه اجرایی ساماندھی نصب تابلو و تبلیغات شھری شھر اراک مصوب شورای
اسلامی شھر اراک» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٣٩۶/١٠/١٩
شماره دادنامه: ١٠۵٣
کلاسه پرونده : ١۶۴/٩۵
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : آقای جمشید زند
موضوع شکایت و خواسته : ابطال تبصره ھای ١ و ٢ بند (٧ ـ ۵ (ماده ۵ آیین نامه اجرایی ساماندھی نصب تابلو و تبلیغات شھری
شھر اراک موضوع مصوبه شماره ٩٣/١۴٠/ش ـ ١٣٩٣/٢/۶ شورای اسلامی شھر اراک
گردش کار : شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره ھای ١ و ٢ بند (٧ ـ ۵ (ماده ۵ آیین نامه اجرایی ساماندھی نصب تابلو و
تبلیغات شھری شھر اراک موضوع مصوبه شماره ٩٣/١۴٠/ش ـ ١٣٩٣/٢/۶ شورای اسلامی شھر اراک را خواستار شده و در جھت
تبیین خواسته اعلام کرده است که:
« احتراماً، به استحضار عالی می رساند: شورای اسلامی شھر اراک، مصوبه ای تحت عنوان «اصلاحیه مصوبه چگونگی اخذ ھزینه
تبلیغات محیطی سالانه از تابلوھای منصوب صنفی در شھر اراک» وضع کرده است که بر اساس ماده ۵ بند ٧ ـ ۵ و تبصره ھای ١ و ٢
آن تابلوھای منصوبه بر سر درب واحدھای صنفی و… تا سقف ۴ متر، در صورتی که تابلوھای مذکور جنبه تبلیغاتی نداشته باشند، از
عوارض تابلو معاف و در غیراین صورت مکلف به پرداخت عوارض تابلو ھستند و در صورتی که مساحت ھر یک از تابلوھا از میزان تعیین
شده، تجاوز نماید مشمول عوارض بر مبنای مازاد بر استاندارد تابلو می باشند. که بنا به دلایل مشروحه ذیل استدعای ابطال آن را در
اجرای ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری دارد.
١ـ تابلوی سر درب مغازه ھا و واحدھای صنفی صرفاً تابلوی نام و معرف شخصیت حقوقی و محل ارائه خدمات آنان بوده و متضمن
تبلیغی در زمینه خدمات مزبور نیست و نباید با آنھا ھمان برخوردی شود که با تابلوھای تبلیغاتی می شود. پرداخت ھزینه جھت نصب
تابلوھای تبلیغاتی امری بدیھی است لکن نصب تابلوی معرف یک ضرورت عقلی و قانونی است و نباید مبنای پرداخت عوارض قرار
گیرد. گذشته از آن نصب تابلوی معرف یک تکلیف قانونی برای اشخاص حقیقی و حقوقی است.
٢ ـ اساساً شھرداری در خصوص نصب تابلو، خدماتی ارائه نمی کند تا ذیحق به دریافت بھای آن (عوارض یا بھای خدمات در اجرای بند
٢۶ ماده ٧١ قانون شوراھا) باشد. خواه تابلوی منصوبه ٣ متر باشد یا بیشتر.
٣ـ برابر دادنامه شماره ٨۵٠ ـ ١٣٩۴/٣/٢۵ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در رابطه با مصوبه شورای اسلامی شھر تھران در مورد
موضوع مشابه و عین مصوبه شورای شھر اراک رأی به ابطال مصوبه صادر شده است لازم به توضیح است آیین نامه فوق الذکر عیناً از
شھرداری تھران کپی شده و صرفاً برخی از بندھای آن جابجا شده.
۴ـ مھمتر از ھمه اینکه این مصوبه، اصلاحیه مصوبه ای است که قبلاً به موجب دادنامه شماره ٣۶٢ـ ١٣٩٢/۵/٢١ ھیأت عمومی دیوان
عدالت اداری ابطال شده و بنابراین وقتی به موجب استدلالات مطروحه، اصل دریافت عوارض و بھای خدمات از تابلوھا به ھر عنوان
خلاف قانون است، تخصیص آن مصوبه ابطال شده (با عبارت ۴ متر) امری ناصواب است و باعث اعتبار یافتن آن نمیشود. بنابراین
ازآنجا که مصوبه مذکور در جھت فرار از اجرای رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری است، تقاضای ابطال آن را دارد چون به استناد
این مصوبه سازمان زیباسازی، درخواست پرداختھای متفاوتی من جمله فیشھای پیوست جھت عوارض تابلو کرده و ضمانت اجرای
عدم پرداخت را جمع آوری تابلوی سردرب واحدھای صنفی در سطح شھر اعلام کرده است که متضمن ورود خسارات جبران ناپذیر در
صورت اجراست، بدواً تقاضای صدور دستور موقت مبنی بر منع شھرداری (سازمان زیباسازی) را از اجرای مصوبه مذکور دارد. »
متن آیین نامه در قسمتھای مورد اعتراض به قرار زیر است:
«٧ـ ۵ ـ در صورتی که تابلو صنفی که فقط معرف کاربری صنف باشد و تبلیغاتی نباشد به تعداد یک عدد تابلو و مساحت تابلو کمتر از ۴
مترمربع باشد. برابر اصول کلی حاکم بر ضوابط فنی و ساماندھی تابلوھا و مطابق آیین نامه اجرایی از پرداخت عوارض تبلیغات معاف
است.
تبصره١ :در صورتی که ھر یک از تابلوھا از میزان سقف تعیین شده تجاوز نماید مشمول پرداخت عوارض مازاد بر استاندارد تابلو
می گردد و می بایست مطابق جدول تعرفه عوارض سال ١٣٩٣ مصوب شورای اسلامی شھر اراک عوارض تبلیغات تابلو را پرداخت
نماید.
تبصره٢ : در صورتی که متقاضی دارای تابلوی دومی باشد، تابلوی دوم تبلیغاتی محسوب شده و مشمول پرداخت عوارض تبلیغات
طبق جدول تعرفه عوارض سال ١٣٩٣ شھرداری مصوب شورای اسلامی شھر اراک می باشد.
تبصره٣ : برندھای تبلیغاتی (داخلی، تحت لیسانس، خارجی) حتی اگر نمایندگی باشد و یک عدد تابلو داشته باشد مشمول
پرداخت عوارض طبق جدول تعرفه عوارض سال ١٣٩٣ می باشد. »
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر ھیأت عمومی برای شاکی [رئیس اتاق اصناف مرکز استان مرکزی] ارسال شده بود، وی به
موجب لایحه شماره ٩۶/۶١/٨٣/۵٧٢ ـ ١٣٩۶/١/٣١ اعلام کرده است که:
« ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با اھداء سلام
عطف به رفع نقص در پرونده کلاسه ١۶۴/٩۵ ـ ١٣٩۵/١٢/٢٨ به شماره پرونده ٩۴٠٩٩٨٠٩٠٠٠٠٠٠٢٧٣٨ در پاسخ به عرض می رسد از
آنجا که شورای اسلامی شھر و بخش برابر بند ١۶ از ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی کشور و تبصره ١
ماده ۵٠ قانون مالیات بر ارزش افزوده شوراھای اسلامی جھت رفع ھر یک از عوارض محلی جدید که تکلیف آنھا در قانون مشخص
نشده است صلاحیت دارند با توجه به مراتب مذکور از آنجا که عوارض موضوع و شکایت اولاً از نوع محلی نبوده و مضافاً اینکه اکثر
اتحادیه ھای صنفی مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده گردیده اند لذا وضع عوارض تحت عنوان عوارض محلی موجب قانونی نداشته
و تقاضای ابطال آن مورد استدعاست. »
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی کلان شھر اراک به موجب لایحه شماره ٩۶/٣٧/س ـ ١٣٩۶/٣/١١ اعلام کرده است
که:
« ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
با احترام، در خصوص پرونده شماره ٩۴٠٩٩٨٠٩٠٠٠٠٢٧٣٨ با شماره کلاسه ١۶۴/٩۵ موضوع شکایت جمشید زند به طرفیت
شھرداری اراک شورای اسلامی شھر اراک به خواسته ابطال تبصره ھای ١ و ٢ بند ٧ ـ ۵ آیین نامه اجرایی نصب تابلو موضوع مصوبه
شماره ٩٣/١۴٠/ش شورای اسلامی کلان شھر اراک پیرامون دریافت اخذ عوارض تابلوھای منصوبه بر سر درب بانکھا و واحدھای
صنفی، صرف نظر از اینکه شکایت شاکی متوجه شورای اسلامی شھر اراک بوده و دفاع مقتضی از سوی شورای مذکور تقدیم آن
مرجع می گردد و با اینکه در ھر حال دادخواست نامبرده صرفاً به شورا ابلاغ شده لیکن شھرداری به محض اطلاع از دادخواست
مشارالیه و در جھت تشریح واقعیات امر به استحضار می رساند اولاً: برخلاف ادعای شاکی، دادنامه شماره ٣۶٢ـ ١٣٩٢/۵/٢١ ھیأت
عمومی دیوان عدالت اداری متضمن ابطال عوارض تابلو می باشد که برابر آن وضع عوارض برای تابلوھای معرف اماکن صنفی مغایر
قانون اعلام و ابطال گردیده حال آن که تعرفه موضوع شکایت در پـرونده جاری ناظر به عوارض برای تابلوھای تبلیغاتی می باشد که
بدین ترتیب نسبت به رأی شماره ٣۶٢ـ ١٣٩٢/۵/٢١ خروج موضوعی دارد، بدیھی است با توجه به متفاوت بودن ماھیت عوارض
موصوف، موضوع از مصادیق ماده ٩٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری خارج می باشد، ھمچنین در این خصوص
شایسته ذکر است سازمان زیباسازی از مؤسسات تابعه شھرداری بوده که بر اساس مفاد اساسنامه شخصیت حقوقی مستقل از
شھرداری داشته که بدین ترتیب با توجه به ساختار سازمان یاد شده صلاحیت ھیأت عمومی دیوان در رسیدگی به شکایات از
تصمیمات سازمان مذکور محل تردید می باشد که بھترین دلیل مؤید این موضوع که ھم اکنون در دسترس این شھرداری می باشد
دادنامه پیوست صادره از شعبه ١٣ دیوان عدالت اداری در پرونده کلاسه ٩٠٠۴١۴ می باشد که برابر آن شعبه ١٣ دیوان به شکایت
سازمان اتوبوسرانی شھرداری اراک نسبت به رأی ھیأت حل اختلاف مالیاتی رسیدگی و صرف نظر از نتیجه رسیدگی با ورود به
ماھیت دعوی مبادرت به اتخاذ تصمیم نموده که نکته قابل توجه آن است که اگر سازمان اتوبوسرانی که ھمچون سازمان زیباسازی از
نظر شعبه دیوان ھمانند شھرداری از واحدھای موضوع ماده ١٠ از سازمانھای تابعه شھرداری می باشد از دستگاھھای اجرایی تلقی
می شد با در نظر گرفتن این موضوع که دستگاھھای اجرایی امکان طرح دعوی در شعب دیوان عدالت اداری را ندارند مبادرت به ورود به
ماھیت دعوی نمی نمود. ثالثاً: و صرف نظر از مراتب فوق، آیین نامه موضوع شکایت از سوی سازمان زیباسازی در اجرای تعرفه مصوب
شورا و منطبق با موازین قانونی تھیه گردیده و مفاد آن به ھیچ وجه متضمن وصول عوارض برای تابلوھای غیرتبلیغاتی نیست بدین
وصف که برابر بند ٢ ماده ۵ آیین نامه مذکور، تابلوھای مربوط به اتحادیه ھای صنفی و مؤسسات به مساحت حداکثر ٢ مترمربع به شرط
آن که کالا یا خدمات خاصی را تبلیغ ننمایند، از پرداخت عوارض معاف می باشند . رابعاً: با توجه به مفھوم مخالف رأی شماره ١٢٣٠ ـ
١٣٩۵/١١/١٩ ھیأت عمـومی دیوان عـدالت اداری مضبوط در پـرونده کلاسه ٣٣١/٩۵ و آراء قبلی ھیـأت عمومی، وضع عوارض برای
تابلوھایی که متضمن تبلیغات می باشد مجاز بوده و بر ھمین اساس شورای اسلامی کلان شھر اراک نیز با در نظر گرفتن مفاد رأی
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به موجب تبصره ٢ تعرفه شماره ۵ فصل چھارم مقرر نموده اماکن تجاری، خدماتی، پزشکان و
واحدھای صنفی، مؤسسات خیریه، مساجد و تکایا در صورتی که در آنھا به تعداد فقط یک تابلوی معرف شغل و مطابق ضوابط
آیین نامه سازماندھی تبلیغات شھری اراک و مبین استقرار محل فعالیت نصب شده باشد از پرداخت عوارض معاف می باشند، بنابراین
ھمان گونه که ملاحظه می نمایند، شورای اسلامی کلان شھر اراک صرفاً برای تابلوھایی که متضمن تبلیغات بوده مبادرت به وضع
عوارض نموده و ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری نیز در رأی شماره ١٢٣٠ ـ ١٣٩۵/١١/١٩ صرفاً وضع عوارض برای تابلوھای
غیرتبلیغاتی را ابطال کرده است و آیین نامه مورد شکایت نیز در ھمین راستا تصویب آیین نامه مورد شکایت بین تابلوھای تبلیغاتی و
غیرتبلیغاتی تفکیک گذارده اند. النھایه با عنایت به مراتب یاد شده و مستنداً به بند ١۶ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات
شوراھای اسلامی و با عنایت به اینکه عوارض موضوع شکایت در قانون مالیات بر ارزش افزوده پیش بینی نشده است و در قانون یاد
شده مبادرت به تعیین عوارض نمایند، استدعای صدور رأی مبنی بر رد شکایت مطروحه را از آن مرجع می نماید. »
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/١٠/١٩ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
با توجه به آراء قبلی ھیأت عمومی از جمله رأی شماره ٣۶٢ـ ١٣٩٢/۵/٢١ ،شورای اسلامی شھر حق وضع عوارض برای تابلوھای
معرف محل را ندارند. البته این حق برای شورای اسلامی شھر وجود دارد که برای نصب تابلو ضابطه و اندازه تعیین کند و اخذ عوارض
برای مازاد مساحت تابلو معرف، خارج از اختیارات شورای اسلامی شھر است، بنابراین تبصره ھای ١ و ٢ بند ٧ ـ ۵ ماده ۵ آیین نامه
اجرایی نصب تابلو مصوبه شماره ٩٣/١۴٠/ش ـ ١٣٩٣/٢/۶ شورای اسلامی شھر اراک، خارج از اختیارات شورای اسلامی شھر
تصویب شده و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال
می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی
جهت مشاوره با وکیل متخصص با شماره ۹۰۹۹۰۷۲۹۵۷ از خطوط ثابت تماس حاصل نمایید .
جهت نگارش لایحه ، درخواست وکیل ، مشاوره حضوی و تنظیم قرارداد با شماره ۸۸۹۶۸۳۷۲ تماس حاصل نمایید .
لطفابا ثبت نظرات خود در دیدگاه وب سایت یا بخش نظرات اپلیکیشن دادورزیار در کافه بازار ما را حمایت کنید .
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
