آیین نامه اجرایی حمایت از شھود و مطلعان
شماره  ٩٠٠٠/٧٣٣٠۵/١٠٠-١٣٩۴/١٠/٢٧

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور

تصویر آیین نامه اجرایی شماره ٩٠٠٠/٧٣٠۶٧/١٠٠ مورخ ١٣٩۴/١٠/٢٧ ریاست محترم قوه قضائیه در خصوص «حمایت از شھود و
مطلعان» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل دبیرخانه قوه قضائیه ـ محسن محدث

شماره٩٠٠٠/٧٣٠۶٧/١٠٠-١٣٩۴/١٠/٢٧

آیین نامه اجرایی حمایت از شھود و مطلعان

در اجرای تبصره ١ ماده ٢١۴ قانون آیین دادرسی کیفری، مصوب ١٣٩٢ و اصلاحیه آن و بنا به پیشنھاد وزیر دادگستری، «آیین نامه
اجرایی حمایت از شھود و مطلعان» به شرح مواد آتی است.
فصل اول: کلیات
ماده١ـ اصطلاحات مذکور در این آیین نامه به معانی زیر می باشد:
الف) بیم خطر: ھرگونه احتمال خطر در مورد شاھد یا مطلع به طوری که در صورت عملی شدن آن، موجب بروز صدمه یا ضرر حداقل
یک مورد از موارد مذکور در بندھای (ب) تا (ت) این ماده به شاھد یا مطلع یا اعضاء خانواده آنھا گردد، به نحوی که احتمال خطر با توجه
به مواردی مانند نوع خطر، موضوع خطر و شخصیت شاھد و مطلع و ایجادکننده خطر به طور متعارف، قوی باشد.
ب) خطر جانی: ھرگونه خطر وارد شدن صدمه به تمامیت جسمانی
پ) خطر حیثیتی: ھرگونه خطر وارد شدن صدمه به تمامیت معنوی، اعم از آبرو یا اعتبار
ت) ضرر مالی: ھرگونه صدمه به اموال یا حقوق مالی
ث) خانواده: اقربای نسبی و سببی تا درجه دوم از طبقه دوم
ج) تدابیر: اقدامات مذکور در فصل دوم تا ششم این آیین نامه
چ) قانون: قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ١٣٩٢/١٢/۴ با اصلاحات و الحاقات بعدی
تبصره١ـ در تمامی موارد مذکور در بندھای ب تا ت، صدمه و ضرر حسب مورد اعم است از این که قابل جبران یا غیرقابل جبران، موقت
یا دائم، قابل درمان یا غیرقابل درمان باشد.
تبصره٢ـ مقام قضایی در تعیین تدابیر باید به شرایط طرفین دعوی، شاھد، مطلع و سایر موارد از جمله میزان خطر، محل استماع
شھادت، شرایط سنی و مزاجی شاھد یا مطلع توجه نماید.
ماده٢ـ در ھر حوزه قضایی، واحدی به عنوان «واحد حمایت از امنیت شھود و مطلعان» زیر نظر رئیس آن حوزه قضایی برای انجام امور
مقرر در این آیین نامه ایجاد می شود.
تبصره ـ در صورت نیاز و به تشخیص رئیس کل دادگستری استان، در واحد حمایت از امنیت شھود و مطلعان، دفتری به نام «دفتر
تأمین امنیت شھود و مطلعان» تأسیس خواھد شد، تا با ھماھنگی دستگاه ھای ذی ربط انجام وظیفه نماید.
فصل دوم: مواجھه حضوری بین شاھد یا مطلع با شاکی یا متھم
ماده٣ـ مواجھه حضوری بین شاھد یا مطلع با طرفین دعوی، طبق قانون مجاز است، لیکن در صورت بیم خطر، مقام قضایی می تواند
از قبول درخواست شاکی یا متھم مبنی بر مواجھه حضوری شاھد یا مطلع با طرفین دعوی خودداری نماید.
تبصره ـ مواجھه حضوری اعم است از مواجھه حضوری به صورت حضور فیزیکی شاھد یا مطلع در جلسه مواجھه حضوری یا از طریق
وسائل ارتباط از راه دور.
ماده۴ـ عدم مواجھه حضوری مذکور در بند الف ماده ٢١۴ قانون، مانع از آگاھی از اظھارات اعلام شده توسط شاھد یا مطلع، نیست.
ماده۵ ـ عدم مـواجھه حضوری خـدشه ای به حق سؤال از مطلع یا شاھد وارد نمی آورد. طرفین دعوی یا وکلای آنھا می توانند سؤالات
خود را از شاھد یا مطلع به اطلاع مقام قضایی رسانده و او پاسخ این پرسش ھا را از شاھد یا مطلع مطالبه و منعکس نماید.
ماده۶ ـ عدم مواجھه حضوری تنھا نسبت به شخصی است که از جانب وی بیم خطر وجود دارد، مگر آن که افشاء ھویت شاھد یا
مطلع موجب بیم خطر از جانب تمامی طرفین دعوا باشد که در این صورت از مواجھه حضوری با ھمه اطراف دعوا ممانعت می شود.
ماده٧ـ در صورتی که به تشخیص مقام قضایی، تشکیل جلسات متعدد برای استماع اظھارات شاھد یا مطلع ضرورت داشته باشد،
مقررات این آیین نامه باید در تمامی جلسات رعایت شود.
فصل سوم: عدم افشای اطلاعات
ماده٨ ـ عدم مواجھه حضوری مذکور در بند الف ماده ٢١۴ قانون، مانع از حق طرفین برای اطلاع از ھویت و مشخصات شاھد یا مطلع
نیست؛ مگر اینکه به نظر قاضی رسیدگی کننده بیم خطر در صورت افشای اطلاعات مذکور نیز وجود داشته باشد که در این صورت
مقام قضایی باید از انعکاس و افشاء اطلاعات مذکور خودداری کند.
ماده٩ـ عدم افشای اطلاعات، ناظر به تمامی مواردی است که موجب شناسایی شاھد یا مطلع یا خانواده وی می شود اعم از
ھویت، مشخصات خانوادگی محل سکونت، اشتغال، یا نوع فعالیت یا ھر امر دیگر.
ماده١٠ـ در مواردی که شھادت بدون افشای اطلاعات شاھد یا مطلع صورت می گیرد. مقام قضایی مکلف است، شرایط قانونی لازم
برای ادای شھادت را در این مورد نیز احراز نماید.
ماده١١ـ عدم افشای اطلاعات شاھد یا مطلع یا خانواده وی در صورت احراز شرایط مذکور در ماده ٢١۴ قانون، مطلق بوده و اطلاعات
مزبور برای ھیچ شخصی اعم از شاکی یا متھم یا وکیل آنھا یا سایر افراد نباید افشاء شود.
ماده١٢ـ مقام قضایی پس از تشخیص و اتخاذ تصمیم، به عدم افشای اطلاعات، مشخصات واقعی شاھد یا مطلع را بدون ثبت در
پرونده به واحد مقرر در ماده ٢ این آیین نامه اعلام نموده و برگه ای با کد مخصوص دریافت می دارد که در تمامی اوراق بازجویی و
صورتجلسات، این مشخصات ذکر خواھد شد. احضار چنین شاھد و مطلعی با دستور مقام قضایی صرفاً از سوی واحد مذکور و از
طریق ضابطانی که برای این امر اختصاص خواھند یافت صورت می گیرد.
تبصره ـ سامانه یکپارچه الکترونیکی این ماده توسط مرکز آمار و انفورماتیک قوه قضائیه تھیه و نصب می گردد.
فصل چھارم: استماع شھادت از طریق وسایل ارتباط از راه دور
ماده١٣ـ در راستای اعمال بند «پ» ماده ٢١۴ قانون، مقام قضایی می تواند از طریق ھر وسیله ای که امکان دیدن و شنیدن ھم زمان
صوت و تصویر یا صرفاً شنیدن صوت شاھد یا مطلع باشد، اظھارات آنھا را استماع نماید.
ماده١۴ـ در تمامی موارد استماع شھادت شھود یا مطلعان از طریق وسایل ارتباط از راه دور، مقام قضایی باید از ھویت شاھد یا مطلع
و صحت انتساب و اعتبار اظھارات آنان و ثبت مطمئن آن اطمینان حاصل نماید.
ماده١۵ـ در مواردی که مقام قضایی در راستای حمایت از شھود و مطلعان تصمیم به عدم افشای اطلاعات آنھا بگیرد و احتمال
شناسایی شاھد یا مطلع از طریق صوت یا تصویر وی وجود داشته باشد، مقام قضایی باید تدابیری جھت جلوگیری از افشای ھویت
شاھد و مطلع اتخاذ نماید.
ماده١۶ـ در صورتی که استماع شھادت از طریق وسایل از راه دور باشد، طرفین دعوا یا وکلای آنھا می توانند ھر سؤالی را که لازم
بدانند، با اجازه مرجع رسیدگی کننده از شاھد یا مطلع بپرسند.
فصل پنجم: اتخاذ تدابیر لازم جھت حفاظت از شھود و مطلعان
ماده١٧ـ واحد مقرر ماده ٢ این آیین نامه باید تدابیر لازم را با ھمکاری مرکز حفاظت ـ اطلاعات قوه قضائیه و ضابطان دادگستری به
منظور پیشگیری از بروز خطر جانی، حیثیتی و مالی علیه شاھد یا مطلع یا خانواده وی و تأمین امنیت وی، اتخاذ نماید. تدابیر مزبور
مواردی از قبیل یک یا چند مورد به شرح ذیل می باشد:
١ـ گشت ھای منظم پلیس به صورت نمایان یا به نحو پنھانی از محل کار یا سکونت و مسیر تردد شھود یا مطلعان یا خانواده آنھا.
٢ـ نظارت بر محتوای در حال انتقال ارتباطات غیر عمومی در سامانه ھای رایانه ای یا مخابراتی و نصب تجھیزات الکترونیکی حفاظتی
مانند دوربین مدار بسته در محل کار یا سکونت ایشان یا نصب درب ھای ایمنی، با رضایت کتبی آنان.
٣ـ در اختیار قرار دادن تجھیزات تماس سریع با مراجع مربوط.
۴ـ آموزش تدابیر دفاع شخصی و حفاظت از سلامتی جسمی و روحی و روانی به شھود و مطلعان و خانواده ایشان.
۵ ـ تغییر مکان.
تبصره١ـ تسلیم و استفاده از افشانه ھای دفاع شخصی برابر قوانین و مقررات مربوط خواھد بود.
تبصره٢ـ چنانچه تغییر مکان شاھد یا مطلع مستلزم تغییر شغل کارکنان دولت باشد مطابق قوانین و مقررات مربوط عمل خواھد شد.
ماده١٨ـ اعتبارات لازم برای اجرای این آیین نامه در اجرای ماده ۵۶٧ قانون ھمه ساله جھت درج در بودجه کل کشور از طریق معاونت
راھبردی قوه قضائیه اقدام می شود.
این آیین نامه مشتمل بر ١٨ ماده و ٧ تبصره در تاریخ ١٣٩۴/١٠/٢۶ به تصویب رئیس قوه قضائیه رسید و از تاریخ تصویب لازم الاجراء
است.
رئیس قوه قضائیه ـ صادق آملی لاریجانی

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید :

دانلود اپلیکیشن دادورزیار :