آیین نامه ارائه خدمات الکترونیک قضایی
آیین نامه شماره ٩٠٠٠/١٠١١٨/١٠٠
در اجرای بند ۶ سیاست ھای کلی قضایی پنج ساله ابلاغی ١٣٨٨/٩/١ و بند ج ماده ۴٨ قانون برنامه پنجم توسعه کشور و تبصره بند
ج ماده ١١ قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد، مصوب ١٣٩٠ و در راستای رفع اطاله دادرسی، تسریع در امور جاری
محاکم و پیشگیری از وقوع جرم و با عنایت به اینکه در کلیه مراحل تحقیق و رسیدگی مدنی و جزایی و ارائه خدمات الکترونیک
قضایی، داده پیام مطمئن برحسب نوع و محتوا در حکم نوشته، امضاء و اصل می باشد و نمی توان صرفاً به لحاظ شکل یا نحوه تبادل
اطلاعات از اعتبار بخشیدن به محتوا و آثار قانونی آن خودداری نمود، خدمات قضایی در فضای مجازی به شرح مواد آتی ارائه می گردد.
ماده١ـ اشخاص حقیقی یا حقوقی جھت طرح و پیگیری دعاوی و شکایات و سایر امور قضایی، از طریق «دفاتر خدمات قضایی» یا
«درگاه خدمات قضایی» و با استفاده از سامانه ھای الکترونیکی و مخابراتی اقدام نمایند.
ماده٢ـ دفاتر خدمات قضایی که در این آیین نامه به اختصار «دفتر» خوانده می شوند، دفاتری برای طرح و پیگیری امور قضایی مراجعان
در فضای مجازی می باشند و می توانند از میان دفاتر اسناد رسمی یا غیر آن برگزیده یا تأسیس شوند؛ ضوابط و شرایط مربوط به
تأسیس، فعالیت، و انحلال این دفاتر به تصویب رئیس قوه قضاییه می رسد.
ماده٣ـ درگاه خدمات قضایی که در این آیین نامه به اختصار «درگاه» خوانده می شود، مدخلی برای شروع و پیگیری امور قضایی در
فضای مجازی است که توسط مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه ایجاد می شود.
ماده۴ـ در روش اقدام از طریق درگاه، خواھان یا شاکی دادخواست یا درخواست یا شکایت خود را به ھمراه مستندات مربوطه، به
صورت سند الکترونیکی تبدیل نموده و پس از محاسبه ھزینه دادرسی توسط سامانه و پرداخت الکترونیک آن، کد رھگیری را اخذ و با
ھمراه داشتن اصل مستندات، به دفتر خدمات قضایی مراجعه می نماید. دفتر خدمات قضایی پس از تائید مطابقت اسناد الکترونیکی
تھیه شده با اوراق ابرازی از سوی متقاضی، آن را از طریق سامانه خدمات قضایی به مرجع ذی ربط ارسال می نماید.
ماده۵ ـ در روش اقدام از طریق دفتر، خواھان یا شاکی دادخواست یا درخواست یا شکایت خود را به ھمراه مستندات آن به دفتر
خدمات قضایی تحویل می دھد. دفتر مذکور پس از احراز ھویت و محاسبه ھزینه دادرسی از طریق سامانه و پرداخت الکترونیک آن،
اسناد یادشده را به سند الکترونیکی تبدیل کرده و به رؤیت متقاضی می رساند و پس از تائید مطابقت اسناد الکترونیکی تھیه شده با
اوراق ابرازی از سوی وی، آن را از طریق سامانه خدمات قضایی به مرجع ذی ربط ارسال می نماید.
ماده۶ ـ دفتر خدمات قضایی تحویل گیرنده اسناد، پس از اخذ نشانی الکترونیکی و شماره تلفن ھمراه خواھان یا شاکی، شماره
رھگیری مربوط به پرونده را به ھمراه تأییدیه دفتر خدمات به وی تحویل می نماید و به او کتباً ابلاغ می کند که ھرگونه اطلاع رسانی
راجع به پرونده مذکور طبق قوانین تا آخرین مرحله رسیدگی، تنھا از طرق مذکور انجام خواھد شد. ھمچنین خواھان یا شاکی متعھد
می شود ھرگونه تغییر در نشانی الکترونیکی یا شماره تلفن ھمراه خود را با ورود به پایگاه مربوط ثبت نماید در غیر این صورت داده
پیام ھای ارسالی، ابلاغ شده محسوب می شود.
ماده٧ـ ابلاغ دادخواست و ضمایم آن به خوانده و احضار مشتکی عنه و ابلاغ ھرگونه قرار و دستور قضایی به مخاطبان ذی ربط، به
صورت الکترونیکی انجام می پذیرد.
تبصره١ـ در صورت عدم دسترسی به نشانی الکترونیکی و شماره تلفن ھمراه، ابلاغ و احضار به صورت فیزیکی انجام خواھد شد.
مرجع قضایی مکلف است خوانده یا مشتکی عنه را کتباً به استفاده از سامانه خدمات قضایی دلالت نماید.
تبصره٢ـ در صورتی که خوانده یا مشتکی عنه یا مخاطب در بازداشتگاه یا زندان باشد اوراق به آدرس الکترونیکی یا ارتباطی اداره
زندان یا بازداشتگاه ارسال می شود تا به وسیله اداره زندان کتباً به نامبرده ابلاغ گردد.
ماده٨ ـ پس از ابلاغ الکترونیکی اوراق قضایی به خوانده یا مشتکی عنه، در صورتی که وی از طریق ورود به پایگاه مربوط و پس از احراز
ھویت از طریق امضای دیجیتال در جریان ابلاغ قرار گیرد، ابلاغ به وی واقعی می باشد و در غیر این صورت، ابلاغ قانونی خواھد بود.
ماده٩ـ کفیل و وثیقه گذار نیز مشمول مقررات مربوط به ابلاغ الکترونیک اوراق قضایی ھستند و این امر در ھنگام تنظیم اوراق مربوط،
کتباً به ایشان متذکر می گردد که ھرگونه ابلاغ در حدود تعھدات آنان از طریق سامانه خدمات الکترونیک به اطلاع ایشان خواھد رسید.
ماده١٠ـ از تاریخ تصویب این آیین نامه،ضابطان دادگستری، کارشناسان رسمی، وکلای دادگستری، سازمان ھای پزشـکی قانونی و
زندان ھا و سایر اشخاص و نھادھای مرتبط با دادرسی، مکلفند نتیجه اقدامات و گزارش ھا و اجرای دستورات قضایی را پس از ثبت نام و
اخذ کد رھگیری از طریق سامانه خدمات قضایی به طریق الکترونیک ارسال نمایند.
ماده١١ـ ضابطان دادگستری مکلفند در جرایم مشھود و امور فوری پس از انجام اقدامات اولیه و ضروری و تشکیل پرونده مقدماتی به
صورت غیرالکترونیکی، متعاقباً نسبت به ثبت پرونده و انعکاس نتیجه اقدامات در درگاه خدمات قضایی قوه قضاییه و ارسال الکترونیکی
آن به مقام قضایی ذی صلاح و پیگیری و انجام دستورات مقام قضایی از طریق سامانه اقدام نمایند.
ماده١٢ـ در امور کیفری در صورتی که اقدام اولیه به صورت الکترونیکی ممکن نباشد، پس از تقدیم شکایت به صورت غیرالکترونیکی
به ضابطان یا مقامات قضایی و انجام اقدامات فوری، پیگیری پرونده و تقدیم لوایح دفاعی و اسناد و مدارک استنادی طرفین و وکلای
آنھا به طریق الکترونیک ادامه خواھد یافت.
ماده١٣ـ رؤسای واحدھای ذیربط، مسئول اجرای مفاد این آیین نامه در حوزه تحت مدیریت خود می باشند و مرکز آمار و فناوری
اطلاعات، متولی تأمین امنیت و سطوح دسترسی به سامانه و ایجاد تمھیدات لازم جھت اجرای این آیین نامه و نظارت ُ بر حسن اجرای
آن و ارائه گزارش مستمر از میزان پیشرفت امور به رئیس قوه قضاییه می باشد.
ماده١۴ـ مرکز آمار و فناوری اطلاعات موظف است با ھماھنگی مراجع قضایی و شوراھای حل اختلاف و سایر مراجع ذیربط امکانات
لازم را برای ارائه خدمات الکترونیکی حداکثر تا پایان سـال جاری فراھم آورد. زمان بنـدی، نوع دعاوی و حوزه ھای قضایی که خدمـات
قضایی آن از طریق سامـانه ھای الکترونیکی انجام می شـود، به مـوجب دستورالعملی است که توسط مرکز آمار و فناوری اطلاعات
تھیه و به تصویب رییس قوه قضاییه می رسد.
این آییـن نامه در ١۴ ماده و ٢ تبصره در تاریخ ١٣٩١/٣/٢٢ به تصویب رییس قوه قضاییه رسید.
رئیس قوه قضائیه ـ صادق لاریجانی