استقبال از سرویس رایگان دانش‌آموزان روستایی و مشکلاتی که هنوز باقی است
هزینه ایاب و ذهاب دانش آموزان روستاهای فاقد مدارس تا نزدیک‌ترین مدرسه رایگان شد و آموزش و پرورش مکلف است تا وسیله ایاب و ذهاب را تا نزدیک‌ترین محل آموزشی مربوطه به صورت رایگان تامین کند، اما آیا این طرح می تواند معضل بازماندگی از تحصیل دانش آموزان در مناطق محروم را حل کند.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی ماده 6 طرح تنظیم برخی از مقررات مالی، اداری و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش را تصویب کردند که به موجب آن وزارت آموزش و پرروش مکلف است در روستاها و مناطقی که امکان ارائه خدمات آموزشی وجود ندارد وسیله ایاب و ذهاب را تا نزدیک ترین محل آموزشی مربوطه به صورت رایگان تامین کند.
به موجب این طرح دانش‌آموزان علی‌الخصوص در مقطع متوسطه دسترسی بیشتری به مدارس خواهند داشت و اجرای این طرح یک گام در جهت کاهش میزان بازماندگان از تحصیل خواهد بود. بر همین اساس در گفت‌وگویی با مجتی قاجار، عضو هیئت موسس پویش مهرورزان شرق‌آباد که یک تشکل مردم نهاد با رویکرد کاهش محرومیت تحصیلی دانش‌آموزان و برقراری عدالت اجتماعی در سیستان و بلوچستان است، اهمیت تصویب این طرح و نیازهای مدارس مناطق محروم را بررسی کردیم.
**تامین هزینه ایاب و ذهاب به تنهایی کافی نیست
وی درباره اهمیت تصویب این طرح گفت: این کار برای قدم اول که کمک کند تا تعداد بازماندگان از تحصیل کاهش یابد، قانون خوبی است که به رفع بازماندگی از تحصیل کمک می‌کند و باید از آن حمایت کنیم. ولی این قانون به تنهایی کافی نیست. به عنوان مثال الان در منطقه‌ای نزدیک زاهدان در استان سیستان و بلوچستان کار می‌کنیم، مدرسه‌ای داریم که در کلاس پنجم و ششم حدود ده نفرند و جمعیت کمی دارند و در پایه‌های پایین‌تر 15 تا 20 نفر هستند، اگر بخواهیم به این قانون بلندمدت نگاه کنیم، پاسخگوی نیاز این دانش‌آموزان که در سال‌های آینده دوره ابتدایی را تمام می‌کنند و در روستا مدرسه متوسطه ندارند نیست. با این تعداد دانش‌آموز هزینه زیادی نیاز است تا سرویس ایاب‌وذهاب مدرسه تامین شود.
**بروکراسی اداری آموزش و پرورش یکی از موانع اجرای طرح است
این فعال اجتماعی در حوزه مدارس درباره معضلات اداری در راه اجرای این قانون گفت: این قانون یک سری اشکالات اجرایی دارد. یک اشکال اجرایی این است که بخشی از مدارس عشایری و بخشی دیگر تحت پوشش روستا هستند، یعنی در قالب بروکراسی اداری آموزش و پرورش، بخشی از مدارس زیرمجموعه آموزش و پرورش عشایری و بخشی دیگر زیرمجموعه آموزش پرورش روستایی هستند.
وی افزود: به دلیل ساختار موجود در آموزش و پرورش تداخل‌هایی بوجود می‌آید که به همین دلیل مدرسه‌ای که در آموزش و پرورش عشایری است، می‌گوید دانش‌آموز را به مدرسه زیرمجموعه خودم می‌فرستم در حالی که ممکن است در روستایی نزدیک‌تر یک مدرسه وجود داشته باشد و ذیل آموزش و پرورش روستایی باشد. برای این تعارض‌های درونی سیستم آموزش و پرورش باید فکری شود.
**تامین امنیت سرویس مدارس مسئله‌ای قابل توجه است
قوانلو قاجار در مورد امنیت سرویس‌های مدارس گفت: مشخص نیست که سلامتی و امنیت دانش‌آموزان به عهده دولت است یا خانواده و چون دولت این طرح را اجرا می‌کند باید امنیت این جابجایی را تضمین کند. با توجه به این که جاده‌های روستایی امنیت کافی را ندارد و در برخی روستاها جاده خاکی وجود دارد و ایمنی کافی نیست.
وی افزود: در سفر اخیر به سیستان و بلوچستان، جاده‌های روستایی که رفتیم، علائم راهنمایی و رانندگی نداشتند، پیچ‌های جاده خطرناک بودند که احتمال تصادف را بیشتر می‌کرد و حتی گوشی تلفن همراه آنتن نداشت. همه این مسائل وجود دارد و نحوه اجرایی شدن کار را مشکل می‌کند.
**مسئله فرهنگی مانع مهمی در موفقیت این طرح است
عضو هیئت موسس موسسه پویش مهرورزان شرق‌آباد درباره پذیرش درس خواندن دانش‌آموز در روستایی دیگر نزد خانواده‌ها گفت: به نظرم مسئله فرهنگی علی‌الخصوص برای دختران خیلی جدی است که در برخی روستاها حتی دختر دبستانی اجازه درس خواندن ندارد. در مقطع متوسطه اول و دوم که مدرسه‌ای در روستا وجود ندارد، بحث بلوغ مهم می‌شود و پدر ترجیح می‌دهد که دخترش به مدرسه نرود. دختری که در خانه می‌ماند درگیر ازدواج زودرس هم می‌شود.
وی افزود: در این مسئله دولت، مجلس، رسانه‌ها، چهره‌های مورد اعتماد محلی می‌توانند نقش‌آفرینی کنند و با خانواده‌ها صحبت کنند که تحصیل دختران مهم است و به سرویس‌های مدارس اعتماد شود (چون معمولا راننده سرویس‌ها مرد هستند). این مسئله خیلی جدی است و احتمال اینکه خانواده‌ها رضایت ندهند دخترشان از سرویس استفاده نکنند وجود دارد، همین موجب یک تبعیض جنسیتی می‌شود.
**مدارس میزبان، امکانات و ظرفیت لازم را ندارند
قوانلو قاجار درباره ظرفیت مدارس روستاهای مجاور برای تامین نیازهای دانش‌آموزان گفت: ظرفیت مدرسه میزبان مسئله قابل توجهی است. مدرسه یک روستا که ممکن است ظرفیتش تکمیل باشد باید میزبان دانش‌آموزان روستای دیگری شود. باید پرسید که مدرسه روستاهای مجاور ظرفیت و امکانات دانش‌آموزان جدید را دارند؟
وی افزود: شاید بتوان پنج یا شش نفر را به یک کلاس اضافه کرد، اما نمی‌توان حدود 20 دانش‌آموز جدید را به یک مدرسه افزود. با توجه کمبودهای موجود باید مسئله به صورت جدی بررسی شود تا سازوکارهای لازم برای آن در نظر گرفته شود.
**برای رفع بازماندگی از تحصیل برنامه‌ریزی دقیق نیاز است
این فعال اجتماعی در مورد تامین امکانات برای روستاها و حل معضل بازماندگی از تحصیل گفت: پیشنهادی که به ذهن ما می‌رسد این است که می‌شود با استخدام معلم در متوسطه اول و دوم (مخصوصا متوسطه اول که معلم کمتری نیاز دارد) مدارس ابتدایی روستاها را دوشیفته کرد و شیفت عصر به متوسطه اختصاص پیدا کند. از طرح‌روستامرکزی (اختصاص کلاس‌های روستاهای مجاور برای افزایش کیفیت و تک‌پایه شدن کلاس) نیز می‌توان استفاده کرد.
وی افزود: این طرح راهکار ساده‌ای برای حل مسئله بازماندگی از تحصیل است و کفایت نمی‌کند. نیاز به برنامه‌ریزی بیشتر دارد.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
