رأی شماره ۶۴٧ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال مواد ۵٨ و ۶٠ تعرفه عوارض محلی سال ١٣٩١ مصوب شورای اسلامی
شھر سرعین به لحاظ مغایرت با قانون و خروج از اختیارات مرجع تصویب

شماره ٩۴/٣۶۵/ھـ ٢٩/٧/١٣٩۶

بسمه تعالی

جناب آقای جاسبی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۶۴٧ مورخ ١٣٩۶/٧/١١ با موضوع:

«ابطال مواد ۵٨ و ۶٠ تعرفه عوارض محلی سال ١٣٩١ مصوب شورای اسلامی شھر سرعین به لحاظ مغایرت با قانون و خروج از
اختیارات مرجع تصویب.» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩۶/٧/١١

شماره دادنامه: ۶۴٧

کلاسه پرونده: ٣۶۵/٩۴

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای رحمت ابراھیمی حمید آباد

موضوع شکایت و خواسته: ابطال مواد ۵٨ و ۶٠ تعرفه عوارض محلی شھرداری سرعین در سال ١٣٩١ مصوب شورای اسلامی
شھر سرعین

گردش کار: شاکی به موجب دادخواست ابطال مواد ۵٨ و ۶٠ تعرفه عوارض محلی شھرداری سرعین در سال ١٣٩١ مصوب شورای
اسلامی شھر سرعین را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«اینجانب رحمت ابراھیمی به عنوان مالک ۶ دانگ یک قطعه زمین مزروعی پلاک ۴٧٢ فرعـی از ٣١٠ اصلی واقع در خیابان چالدران
سرعین در حدود ١٨ ماه پیش این قطعه زمین را به شخصی بنام قادر مھرانی فروختم جھت تنظیم سند خریدار به دفتر اسناد رسمی
شماره ١٣۴ اردبیل مراجعه، این دفترخانه برای پرداخت عوارض شھرداری فروشنده را به شھرداری سرعین ارجاع نمود در مراجعه به
شھرداری سرعین آنان به جای اینکه از فروشنده ھزینه عوارض شھرداری را دریافت نمایند اظھار داشتند فروشنده بایستی علاوه بر
عوارض شھرداری حق تغییر کاربری را نیز به شھرداری پرداخت نمایند خلاصه موضوع را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع و
کارشناس ضمن معاینه از محل سھم شھرداری را از بابت تغییر کاربری مبلغ چھارصد و بیست و شش میلیون و سیصد و شصت ھزار
تعیین نمودند، از آنجائی که اینجانب برای پسرم خانه خریده بودم و بایستی پول آن را در موعد مقرر پرداخت می کردم ناچاراً با
شھرداری سرعین به پرداخت مبلغ سیصد و پنجاه و دو میلیون و سیصد و سی و سه ھزار و ششصد و ھفتاد و نه ریال یعنی با ٢٠%
تخفیف توافق نمودیم و من ناچاراً این وجه را از کارت بانک آینده به حساب شھرداری واریز نمودم و شھرداری سرعین طی نامه شماره
٩١/٨۶٩٨ ـ ١٣٩١/۶/٢٧ نقل و انتقال این زمین را بلامانع اعلام نمود و من سند این زمین را بنام خریدار تنظیم و بقیه وجه المعامله را
که شدیداً به آن نیازمند بودم از وی دریافت نمودم حال می بینم که شھرداری سرعین از این طریق تحصیل نامشروع کرده و به جای
اینکه در این معامله حق عوارض شھرداری را از فروشنده دریافت کند مبلغ سیصدو پنجاه و دو میلیون و سیصد و سی و سه ھزار و
ششصد و ھفتاد و نه ریال به ناحق به عنوان تغییر کاربری از فروشنده دریافت داشته است، علاوه بر آن شھرداری سرعین یک قطعه
چک تضمینی به مبلغ ۴٢۶/٣۶٠/٠٠٠ ریال از بابت ھزینه احتمالی بعدی از شاکی گرفته و حاضر به استرداد آن نیز نمی باشد، نظر به
اینکه شھرداری سرعین با اخذ مبلغ فوق و چک تضمینی شماره ١٠٠١/۴٨۶۵١۴ بدون تاریخ بانک آینده مرتکب تحصیل نامشروع شده
است و بدون اینکه اینجانب در این زمین تغییر کاربری بدھم یا خاکبرداری نمایم یا احداث ساختمانی نمایم یا از شھرداری تقاضای
پروانه ساختمان بنمایم یعنی بدون اینکه در این قطعه زمین تغییراتی صورت گرفته باشد آن را عیناً به خریدار فروخته ام ولی شھرداری
سرعین به ناحق به جای اخذ عوارض شھرداری از بابت فروش قطعه زمین مورد معامله علاوه بر دریافت مبلغ ٣۵٢/٣٣٣/۶٧٩ ریال از
بابت تغییر کاربری بصورت نقد یک فقره چک نیز به شماره ١٠٠١/۴٨۶۵١۴ بصورت بدون تاریخ به مبلغ ۴٢۶/٣۶٠/٠٠٠ ریال به عنوان
تضمین پرداخت ھزینه ھای احتمالی از اینجانب به ناحق دریافت و از این طریق مرتکب تحصیل نامشروع نموده است از آنجائی که اصولاً
شھرداری در حین فروش و معاملات زمین حق دریافت کاربری ندارد و اینجانب نیز در قطعه زمین مورد معامله ھیچگونه تغییرکاربری
نداده ام و این قطعه زمین را با کاربری زراعی خریداری و با کاربری زراعی نیز به خریدار فروخته ام و نه خاکبرداری نموده ام و نه
ساختمانی در آن احداث کرده ام تا ملزم به پرداخت ھزینه تغییر کاربری شوم، از آنجائی که شھرداری سرعین من دون حق این وجه را
از شاکی گرفته است فلذا با تقدیم فتوکپی نظریه کارشناس رسمی دادگستری و فتوکپی چک تضمینی شماره فوق از ریاست
محترم دیوان عدالت اداری تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر ابطال تصمیم شھرداری را در مورد اخذ مبلغ ٣۵٢/٣٣٣/۶٧٩ ریال از بابت
ھزینه تغییر کاربری و یک فقره چک تضمینی به شماره فوق را می نمایم.

لازم به توضیح است که قطعه زمین مورد معامله در محدوده شھری و در داخل شھر سرعین می باشد.»

متن تعرفه مورد اعتراض به قرار زیر است:

«ماده ۵٨ تعرفه عوارض بھای تغییر کاربری:

مترمربع سھم شھرداری برابر ماده ۶٠ لایحه عوارض طبق هزینه کارشناسی اعمال خواھد شد که در صورت اعتراض توسط شورای
اسلامی به ھیات کارشناسی ارسال و بعد از اخذ مجوز از شورا اعمال خواھد شد.

ماده۶٠ :سھم شھرداری از تغییر کاربری ھا

علی رغم ارسال نسخه ثانی شکایت و ضمائم آن برای طرف شکایت، تا زمان رسیدگی به پرونده در ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
ھیچ پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.

ھیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/٧/١١ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

مطابق بند ٣ ماده ١ قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شھرسازی مصوب سال ١٣۵٣ طرح تفصیلی عبارت از
طرحی است که بر اساس معیارھا و ضوابط کلی طرح جامع شھر، نحوه استفاده از زمینھای شھری در سطح محلات مختلف شھر و
موقعیت و مساحت دقیق زمین برای ھر یک از آنھا تعیین می شود و بر اساس ماده ۵ قانون تاسیس شورای عالی شھرسازی و
معماری ایران مصوب سال ١٣۵١ بررسی و تصویب طرحھای تفصیلی شھری و تغییرات آنھا در ھر استان به کمیسیونی خاص محول
شده است و از سویی وظایف شورای اسلامی شھرھا در ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی کشور و
انتخاب شھرداران مصوب ١٣٧۵/٣/١ با اصلاحات بعدی تعیین شده است و در این ماده قانونی امر تغییر کاربری اراضی در صلاحیت
شورای اسلامی شھر پیش بینی نشده است. با توجه به مراتب، شورای اسلامی شھر که صلاحیتی برای تغییر کاربری اراضی ندارد،
به طریق اولی نمی تواند در این خصوص مبادرت به وضع قاعده و اخذ عوارض و بھای تغییر کاربری کند و قسمتی از اراضی مردم را در
قبال پیشنھاد تغییرکاربری به مراجع ذی صلاح دریافت نماید. علی ھذا مواد۵٨ و ۶٠ تعرفه عوارض محلی سال١٣٩١ مصوب شورای
اسلامی شھر سرعین به جھات یاد شده مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب تشخیص می شود و مستند به بند١
ماده١٢ و ماده٨٨ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال١٣٩٢ ،حکم به ابطال آن صادر می شود.