رأی شماره ۵٧٨ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال تبصره یک مصوبه یکصد و بیست و ششمین جلسه رسمی ـ علنی فوق العاده
مورخ ١٣٩٣/١١/١۵ شورای اسلامی شھر تھران به شماره شناسه ٢٠٠۶ مبنی بر تعیین عوارض
به مأخذ ٢ برابر بیشتر برای عدم پرداخت عوارض پیش بینی شده
شماره ٩۴/١٩١/ھـ ١٣٩۶/٧/۵
بسمه تعالی
جناب آقای جاسبی
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۵٧٨ مورخ ١٣٩۶/۶/٢١ با موضوع:
«ابطال تبصره یک مصوبه یکصد و بیست و ششمین جلسه رسمی ـ علنی فوق العاده مورخ ١٣٩٣/١١/١۵ شورای اسلامی شھر
تھران به شماره شناسه ٢٠٠۶ مبنی بر تعیین عوارض به مأخذ ٢ برابر بیشتر برای عدم پرداخت عوارض پیش بینی شده.» جھت درج
در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩۶/۶/٢١
شماره دادنامه: ۵٧٨
کلاسه پرونده: ١٩١/٩۴
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای سید مسعود شجاعی کیاسری
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره (١ (مصوبه یکصـد و بیست و ششمین جلسه رسمی ـ علنی ـ فوق العاده مورخ
١٣٩٣/١١/۵ شورای اسلامی شھر تھران به شماره شناسه ٢٠٠۶
گردش کار: شاکی به موجب دادخواست ابطال تبصره (١ (مصوبه یکصد و بیست و ششمین جلسه رسمی ـ علنی ـ فوق العاده
شورای اسلامی شھر تھران مورخ ١٣٩٣/١١/۵
به شماره شناسه ٢٠٠۶ مبنی بر «تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک شھر تھران» را خواستار شده و در جھت تبیین
خواسته اعلام کرده است که:
«شورای اسلامی شھر تھران طی تبصره ١ ماده واحده مصوبه ١۶٠/٢٠٠۶ بر خلاف اصل ٣۶ قانون اساسی جمھوری اسلامی ایران
مبادرت به وضع مجازات و اجرای آن و ھمچنین مبادرت به وضع مقرره ای خارج از حدود اختیارات شورای شھر نموده است که این اقدام
بر خلاف قانون می باشد. به موجب اصل ٣۶ تعیین مجازات و حکم به اجرای آن تنھا در صلاحیت مقنن می باشد و با عنایت به مدلول
احکام مقرر در اصلھای ٣۶ و ٣٧ قانون اساسی جمھوری اسلامی ایران و ماده ٢ قانون مجازات اسلامی، تعیین انواع جرایم و مطلق
تخلفات و میزان مجازات ھر یک از آنھا و ھمچنین تعیین مراجع ذیصلاح به منظور رسیدگی به جرایم و تخلفات مختلف و اعمال مجازات
قانونی درباره مجرمین و متخلفین از وظایف اختصاصی قانونگذار است. بنابراین تبصره ١ مصوبه ١۶٠/٢٠٠۶ شورای اسلامی شھر
تھران که متضمن تعیین تخلفات اشخاص و اعمال مجازات درباره آنھا و نتیجتاً ورود در قلمرو وظایف و اختیارات خاص قوه مقننه است،
خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شھر تھران در وضع مقررات دولتی می باشد که مستنداً به قسمت دوم اصل
١٧٠ قانون اساسی جمھوری اسلامی ایران و بند ١ ماده ١٩ و ماده ۴٢ قانون دیوان عدالت اداری قابل ابطال می باشد.»
متن مصوبه در قسمت مورد اعتراض به قرار زیر است:
«شناسه مصوبه: ٢٠٠۶ رده بندی مصوبه: ۴/٩٣/١٢۶/۴
تبصره یکم (١:(
شھرداری تھران موظف است به منظور جبران عوارض ناشی از ورود و تردد غیر مجاز خودروھا در محدوده طرح ترافیک نسبت به
شناسایی خودروھای غیر مجاز، از طریق دوربینھای نظارت تصویری و تجھیزات ھوشمند و یا از طریق ماموران وصول عوارض خود که
مجھز به تجھیزات لازم می باشند، اقدام نماید. مالکان یا رانندگان این خودروھا موظفند ظرف بیست و چھار ساعت از زمان ورود به
محدوده، نسبت به پرداخت عوارض به ماخذ دو (٢ (برابر نرخ مندرج در ردیف ششم (۶ (جدول شماره یک (١ (پیوست این مصوبه به
ازای ھر روز و برای خودروھای دارای سن بالاتر از سن مندرج در جدول ذیل بند یکم (١» (برنامه کاھش آلودگی ھوا در ھشت شھر
بزرگ کشور» مصوب ١٣٩٠/١٠/۴ ھیأت وزیران، به ماخذ سه برابر نرخ مذکور اقدام نمایند. پس از گذشت بیست و چھار ساعت، در
صورت عدم پرداخت عوارض مترتبه، عوارض به ماخذ چھار برابر نرخ مذکور، از طریق صدور قبض عوارض و دریافت آن توسط ماموران
وصول عوارض و یا صدور اخطار جھت مالکان خودروھا به آخرین نشانی آنان که در اختیار پلیس راھنمایی و رانندگی است و یا در حین
نقل و انتقال خودرو و ھمچنین پرداخت عوارض سالیانه از مالکان آنھا دریافت خواھد شد. شھرداری تھران مجاز است در صورتی که
مالکان ظرف مدت سه (٣ (ماه از تشخیص عوارض مذکور و اعلام به آنھا از طریق یاد شده نسبت به پرداخت عوارض اقدام ننمایند با
رعایت تشریفات موضوع ماده ھفتاد و ھفتم (٧٧ (قانون شھرداری نسبت به صدور اجراییه و وصول عوارض مذکور وفق مقررات اجرایی
موجود و اسناد لازم الاجراء اقدام نماید.
جدول شماره(١» :(نرخ عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک شھر تھران در سال١٣٩۴«
شناسه مصوبه: ٢٠٠۶ رده بندی مصوبه: ۴/٩٣/١٢۶/۴
جدول شماره یک (١(
«نرخ عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک شھر تھران در سال ١٣٩۴«
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس شورای اسلامی شھر تھران به موجب لایحه شماره ١۶٠/٨۶١٣ ـ ١٣٩۴/۴/۶ توضیح داده است که:
«ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: پرونده کلاسه ١٩١/٩۴ شماره پرونده ٩۴٠٩٩٨٠٩٠٠٠٠٠٠٣٨
سلام علیکم
احتراماً، عطف به پرونده کلاسه ١٩١/٩۴ با شماره ٩۴٠٩٩٨٠٩٠٠٠٠٠٠٣٨ موضوع مکاتبه مورخ ١٣٩۴/٢/٢٢ مدیریت دفتر ھیأت
عمومی دیوان عدالت اداری ثبت شده به شماره ١۶٠/۵٠٨٨ ـ ١٣٩۴/٣/۴ در دبیرخانه شورای اسلامی شھر تھران در خصوص ارسال
نسخه دوم دادخواست آقای سید مسعود شجاعی کیاسری به خواسته ابطال تبصره ١ ماده واحده مصوبه ١۶٠/٢٠٠۶ شورای
اسلامی شھر تھران در خصوص تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک شھر تھران در سال ١٣٩۴ مراتب ذیل را در رد خواسته
یاد شده به استحضار می رساند:
١ـ مستندات قانونی
١ـ١ـ ھمان گونه که مستحضرید، حسب مندرجات بند ١۶ ماده ٧١ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی کشور و
انتخاب شھرداران مصوب ١٣٧۵/٣/١ و اصلاحات بعدی آن، «تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شھر و ھمچنین تغییر نوع و میزان آن»
در صلاحیت شورای اسلامی شھر است.
٢ـ١ـ بر مبنای تبصره ١ ذیل ماده ۵٠ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ١٣٨٧ ،وضع عوارض محلی که تکلیف آنھا در این قانون
مشخص نشده بر عھده شورای اسلامی شھر و بخش است.
٢ـ مندرجات دادخواست:
١ـ٢ـ شاکی تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک شھر تھران در سال ١٣٩۴ را خارج از صلاحیت شورای اسلامی شھر تھران
اعلام کرده است. این در حالی است که حسب مستندات قانونی مذکور در بند (١ (این لایحه شورای اسلامی شھر تھران در چارچوب
صلاحیتھای خود عمل نموده است.
٢ـ٢ـ شاکی تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک شھر تھران در سال ١٣٩۴ را تعیین جرم و مجازات آن را اعلام کرده است.
در حالی که شورای اسلامی شھر تھران، نرخ عوارض ورود خودروھای مجاز و غیر مجاز به محدوده طرح ترافیک شھر تھران را با در نظر
گرفتن ملاکھای موجود در تبصره ھای ذیل ماده واحده مربوط به مصوبه تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک شھر تھران و
جداول مربوط به آن تعیین کرده است. عوامل موثر در تغییر میزان عوارض یاد شده عبارتند از: سن خودروھا، نوع سوخت خودروھا و
میزان آلایندگی آنھا، وضعیت فنی و معاینه فنی آنھا، وضعیت دارندگان خودروھا از جمله خودروھای دولتی و شخصی، نوع خودروھا از
جمله خودروھای مورد استفاده جھت حمل و نقل عمومی مسافر و یا بار مانند آژانسھا، تاکسی ھای خطی و گردشی، مینی بوسھای
تحت نظارت شرکت واحد، خودروھای پلاک (ع) تھران شامل سواری، وانت، ون مسافری، تاکسی ھای فرودگاھی و امدادی و
ھمچنین خودروھای آموزش رانندگی، علاوه بر موارد اخیرالذکر، ساعت ورود خودروھا به محدوده طرح ترافیک شھر تھران و پرداخت به
موقع عوارض مربوطه و یا خارج از موعد آن و یا عدم پرداخت عوارض ورود به محدوده ترافیک شھر تھران ملاکھای دیگری است که در
تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک شھر تھران دخالت دارند.
تعیین عوارض متفاوت بر مبنای ملاکھای مختلف به معنای تعیین نوع جرم و مجازات نمی باشد تا در نتیجه آن بتوان مندرجات مصوبه
تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک شھر تھران را غیر قانونی و مغایر قانون اساسی اعلام نمود. با توجه به مراتب معروضه
فوق و با عنایت به مقررات مذکور در بند ١ لایحه حاضر مبنی بر صلاحیت شورای اسلامی شھر در وضع عوارض و تعیین نوع و میزان
آن، رد شکایت موضوع دادخوست تقدیمی مورد استدعاست.»
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/۶/٢١ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
نظر به اینکه تعیین جرم و مجازات آن مطابق ماده ٢ قانون مجازات اسلامی از خصایص مقنن است، حکم مقرر در تبصره ١ مصوبه یکصد
و بیست و ششمین جلسه رسمی ـ علنی ـ فوق العاده شورای اسلامی شھر تھران مورخ ١٣٩٣/١١/۵ به شماره شناسه ٢٠٠۶
مبنی بر تعیین عوارض به ماخذ ٢ برابر الی بیشتر برای عدم پرداخت عوارض پیش بینی شده، نوعی مجازات است که تعیین آن از
جمله خصایص شورای اسلامی شھر نیست، بنابراین تبصره مذکور، خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب تشخیص
میشود و با استناد به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال
می شود.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مرتضی علی اشراقی
جهت مشاوره با وکیل متخصص با شماره ۹۰۹۹۰۷۲۹۵۷ از خطوط ثابت تماس حاصل نمایید .
جهت نگارش لایحه ، درخواست وکیل ، مشاوره حضوی و تنظیم قرارداد با شماره ۸۸۹۶۸۳۷۲ تماس حاصل نمایید .
لطفابا ثبت نظرات خود در دیدگاه وب سایت یا بخش نظرات اپلیکیشن دادورزیار در کافه بازار ما را حمایت کنید .
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
