رأی شماره ١١٢٠ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: ابطال بند١ نامه شماره٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩٣/۴/١٨ مدیرکل دفتر منابع انسانی وزارت
بھداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر: عدم ذخیره مرخصی اعضای ھیأت علمی که قبل
از تبدیل وضع استخدامی، کسب کرده اند
شماره ٩۶/٣٨۶/ھـ ١٣٩۶/١١/٢٣
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ١١٢٠ مورخ ١٣٩۶/١١/٣ با موضوع:
«ابطال بند١ نامه شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩٣/۴/١٨ مدیرکل دفتر منابع انسانی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر:
عدم ذخیره مرخصی اعضای ھیأت علمی که قبل از تبدیل وضع استخدامی، کسب کرده اند.» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست
ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٣٩۶/١١/٣
شماره دادنامه: ١١٢٠
کلاسه پرونده : ٣٨۶/٩۶
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : آقای بھرام پاک زاد
موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند یک «١ «نامه شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩٣/۴/١٨ وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی،
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بھداشتی درمانی اصفھان
گردش کار : شاکی به موجب دادخواست و لایحه پیوست آن ابطال بند یک «١ «نامه شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩٣/۴/١٨ وزارت
بھداشت، درمان و آموزش پزشکی را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
« با سلام و احترام:
اینجانب مراتب شکایت خود را به شرح ذیل اعلام داشته تقاضای رسیدگی دارم:
١ـ مقدمتاً به استحضار حضرتعالی می رساند در سال ١٣٧۵ با مدرک دکتری عمومی به استخدام دانشگاه علوم پزشکی اصفھان
درآمدم تا اینکه در سال ١٣٩١ با اخذ تخصص و از طریق فراخوان ھیأت علمی، تبدیل وضعیت گردیده و طبق حکم کارگزینی بـه عضویت
ھیأت علمی درآمدم. لازم بـه توضیح است که طبق نامه شماره ٧٠/٢١٩٢ ـ ١٣٩١/١٠/١٩ بیمارستان گلدیس شاھین شھر که خطاب
به معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مرقوم یافته ذخیره مرخصی اینجانب تا پایان سال ١٣٩٠ بالغ بر ٣۴٠ روز بوده است. فی
الحال مدیرکل دفتر منابع انسانی وزارت بھداشت طی نامه شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩٣/۴/١٨ اعلام داشته که (مانده مرخصی
اعضای ھیأت علمی که قبل از تبدیل وضعیت به صورت غیرھیأت علمی مشغول به خدمت بوده اند قابل احتساب و ذخیره نبوده و
می بایست قبل از تبدیل وضعیت ایشان به ھیأت علمی بازخرید گردد.) متن بند ١ نامه با قوانین موضوعه و رأی وحدت رویه دیوان
عدالت اداری به دلایل ذیل الذکر مغایر است.
٢ـ به موجب رأی وحدت رویه شماره ٢۶٩ ـ ١٣٨١/٧/٢٨ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری نظر به اینکه استفاده از مرخصی سالانه
موضوع ماده ۴٧ قانون استخدام کشوری از حیث مدت و زمان آن منوط به تقاضای مستخدم دولت و موافقت مقام مسئول می باشد به
لحاظ وضع قاعده آمره قابل اعمال محدودیت نبوده و برخلاف قانون تشخیص داده شده است. لازم به ذکر است شغل اینجانب به
گونه ای بوده که ھر وقت درخواست اعطای مرخصی و استفاده از آن را نموده ام به دلیل کمبود نیرو با آن مخالفت شده و عملاً از حق
استفاده از مرخصی محروم مانده ام. فی الحال نیز می گویند که مرخصی ھای استفاده نشده قابل احتساب نیست. (دلیل آن را به
صورت شفاھی سکوت قانون اعلام نموده اند حال آن که قانون در این خصوص ساکت نبوده و اطلاق و عموم قانون گویای صورت مسئله
است و با کمی استدلال حقوقی قابل استنباط است.)
٣ـ به موجب ماده ۴٧ قانون استخدام کشوری مستخدمین رسمی دولت حق استفاده سالی یک ماه مرخصی با استفاده از حقوق و
فوق العاده ھای مربوطه را دارند. ھمچنین مستنبط از تبصره ذیل ماده ٣ قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاھھای دولتی،
مستخدم رسمی می تواند ھنگام تقاضای بازنشستگی، حقوق و فوق العاده ھای مربوط به ایام مرخصی ھای استحقاقی استفاده
نشده خود را مطالبه نموده و یا تقاضا نماید در احتساب سابقه خدمت اضافه شود. این تبصره صراحت دارد که مرخصی ھای
استحقاقی استفاده نشده قابل مطالبه و احتساب در سابقه خدمت است. به عبارتی دیگر با توجه اطلاق تبصره موصوف، ھیچ
محدودیتی در خصوص عدم ذخیره مرخصی و یا عدم احتساب با لحاظ تبدیل وضعیت به ھیأت علمی ملحوظ نظر واقع نمی گردد. لذا
اظھارات مدیرکل دفتر منابع انسانی وزارت بھداشت در بند ١ نامه مورد ابطال مغایر با نص صریح قانون است.
مضافاً اینکه ذخیره مرخصی حق قانونی اینجانب بوده که ھیچ اختیاری در راستای استفاده از آن را نداشته ام چرا که استفاده از آن
منوط به موافقت مقام مسئول بوده است. علیھذا نظر به مراتب فوق تقاضای صدور حکم به ورود شکایت وفق ماده ١٠ قانون تشکیلات
و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تحت استدعاست. »
متن نامه شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩٣/۴/١٨ که مورد اعتراض قرار گرفته به شرح زیر است:
« سرکار خانم دکتر طاھر چنگیز
معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بھداشتی درمانی اصفھان
با سلام و احترام
بازگشت به نامه شماره ١٢/٣/١٠٨٣۴/پ ـ ١٣٩٢/١٠/١٩ پاسخ به سوالات مطروحه را به شرح ذیل به اطلاع می رساند:
١ـ مانده مرخصی اعضای ھیأت علمی که قبل از تبدیل وضعیت به صورت غیرھیأت علمی مشغول به خدمت بوده اند، قابل احتساب و
ذخیره شدن نبوده و می بایست قبل از تبدیل وضعیت ایشان به ھیأت علمی بازخرید گردد.
٢ـ در خصوص اعطای یک پایه تشویقی به نخبگان (موضوع بند «ب» ماده ٢١ آیین نامه اداری و استخدامی اعضای ھیأت علمی) به
اطلاع می رساند با رعایت مفاد بخشنامه شماره ٩۴٩٩/٩١/٢٢٠ ـ ١٣٩١/٣/٢١ معاونت توسعه مدیریت و نیروی انسانی ریاست
جمھوری و ماده (١ (تصویب نامه شماره ٢۴٧٢٨۵/ت۴٧٠۵٠ھـ ـ ١٣٩٠/١٢/١۵ ھیأت وزیران، اعطای پایه مذکور بلامانع است.
٣ـ شایان ذکر است به استناد تبصره ٧ ماده ١٨ آیین نامه اداری و استخدامی اعضای ھیأت علمی، صرفاً پایه ھای سالیانه به متعھدین
خدمت عضو ھیأت علمی تعلق می گیرد و اعطای سایر پایه ھا به ایشان محمل قانونی ندارد. مدیرکل دفتر منابع انسانی »
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست دفتر امور حقوقی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره ١٠٧/١۴٩۶ ـ
١٣٩۶/٨/٢ توضیح داده است:
« مدیریت محترم دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با اھدای سلام
احتراماً، در خصوص پرونده کلاسه ٣٨۶/٩۶ موضوع دعوای آقای بھرام پاک زاد به خواسته ابطال بند اول نامه شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ
١٣٩۴/۴/١٨ اداره کل منابع انسانی این وزارتخانه، مراتب زیر به استحضار می رسد:
١ـ وفق ادعای مطروحه در دادخواست تقدیمی، شاکی از سال ١٣٧۵ با مدرک دکترای پزشکی عمومی و شاغل به استخدام
دانشگاه علوم پزشکی اصفھان درآمده و پس از دریافت مدرک تخصصی در سال ١٣٩١ با شرکت در فراخوان استخدام ھیأت علمی،
پس از عضویت در کادر ھیأت علمی آن دانشگاه به لحاظ استخدامی مشمول مقررات و ضوابط مربوط به اعضای ھیأت علمی گردیده و
تبدیل وضعیت یافته است. وفق بند اول شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩۴/۴/١٨ اداره کل منابع انسانی وزارت متبوع، (مانده مرخصی
اعضای ھیأت علمی که قبل از تبدیل وضعیت به صورت غیرھیأت علمی مشغول به خدمت بوده اند، قابل احتساب و ذخیره شدن نبوده
و می بایست قبل از تبدیل وضعیت ایشان به ھیأت علمی بازخرید گردد).
٢ـ وی ھمچنین مدعی گردیده، علیرغم ٣۴٠ روز ذخیره مرخصی سالانه در پایان ایام مشمول مقررات استخدام کشوری، که از سوی
مدیریت بیمارستان گلدیس شاھین شھر مورد تأیید قرار گرفته، مسئولین ذیربط در آن دانشگاه، از احتساب ذخیره مرخصی مورد اشاره
و انتقال آن به پرونده اداری مربوط به ھیأت علمی ایشان به استناد نامه فوق الذکر خودداری می نمایند و به ناچار ایشان بایستی
نسبت به بازخرید مرخصی مذکور اقدام نماید. بر اساس این ادعا، وی به موجب دادخواست تقدیمی خواستار ابطال نامه صادره از
سوی اداره کل منابع انسانی این وزارتخانه و احتساب ذخیره مرخصی خود شده است.
٣ـ در پاسخ به درخواست مطروحه به استحضار می رساند، نامه شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩۴/۴/١٨ اداره کل منابع انسانی وزارت
متبوع صرفاً مکاتبه ای اداری و در پاسخ به استعلام دانشگاه علوم پزشکی اصفھان صادر شده است و در زمره مصوبات قانونی مراجع
اداری و اجرایی قرار نمی گیرد. با این وصف و از آنجا که بر فرض قبول تقاضای شاکی، ابطال بند اول نامه مذکور نیز فاقد اثر حقوقی
مترتب بر ابطال مصوبات قانونی خواھد بود، به این لحاظ درخواست مطروحه به استناد ماده (٨٠ (قانون تشکیلات و آیین دادرسی
دیوان عدالت اداری محل ایراد است.
۴ـ ضمن اینکه ھمان گونه که مستحضرید، استخدام ھیأت علمی بر مبنای نیاز دانشگاھھای علوم پزشکی کشور، از طریق فراخوان
عمومی، طی مراحل جذب و ابتدا به صورت پیمانی بر اساس مقررات و ضوابط مندرج در آیین نامه اداری استخدامی اعضای ھیأت
علمی مصوب ھیأت امنای دانشگاھھای علوم پزشکی کشور انجام می گیرد. با این وصف استخدام متقاضیان ورود به کادر ھیأت
علمی یک وضعیت استخدامی جدید محسوب شده، ادامه یا تبدیل وضعیت استخدامی محسوب نمی گردد و پس از پذیرش این قبیل
کارمندان به عنوان عضو ھیأت علمی که سابقاً مشمول مقررات استخدام کشوری بوده اند، تجمیع سوابق اداری قبل از لحاظ (پستھای
سازمانی مورد تصدی، طبقات شغلی، گروه ھا و پایه ھای اداری، مزایا و مبالغ مربوط به فوق العاده ھای دریافتی و نیز مرخصی ھای
استحقاقی) امکان پذیر نبوده و صرفاً سوابق خدمت اداری آنان قابل احتساب در سنوات بازنشستگی می باشد.
۵ ـ شایان ذکر است، در ارتباط با تأیید اعتبار قانونی مقررات استخدامی و اداری ھیأت علمی برای کارمندان سابق مشمول استخدام
کشوری، دادنامه شماره ۴٣۵ ـ ١٣٩٠/١٠/١٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری صادر گردیده است. برابر مفاد دادنامه مورد اشاره: (با
توجه به اینکه استخدام کلیه اعضای ھیأت علمی وفق ماده یکم آیین نامه نحوه استخدام اعضای ھیأت علمی دانشگاھھا و مؤسسات
آموزشی عالی و پژوھشی وابسته، مصوب ھیأت امناء صورت می گردد و این تبدیل وضع از اداری به ھیأت علمی، بدون زوال رابطه
استخدامی سابق و پذیرش الزامات رابطه استخدامی جدید مقدور نیست و مادام که در این جایگاه (ھیأت علمی) قرار دارند،
می بایست طبق شرایط خاص، مراحل لازم را طی نموده و با داشتن شرایط استخدامی تعریف شده، از امتیازات آن برخوردار شوند.
بدیھی است سوابق خدمت دولتی آنان فقط به عنوان سوابق قابل قبول بازنشستگی قابل احتساب می باشد، لکن سایر مقررات
ھیأت علمی بر چنین اشخاص اعمال خواھد شد.)
۶ ـ ھمچنین وفق دادنامه شماره ٢١٧ـ ١٣٩٣/١٠/٢٩ ھیأت تخصصی اداری و استخدامی دیوان عدالت اداری: (تبدیل وضع اعضای
غیرھیأت علمی پس از تبدیل به عضویت ھیأت علمی، در واقع استخدام جدیدی است و نوع استخدام و شرایط حاکم بر مقررات
استخدامی اعضای ھیأت علمی و غیرھیأت علمی با ھم متفاوت بوده و نمی توان تبدیل وضع اعضای غیرھیأت علمی به ھیأت علمی
ادامه استخدام قبلی دانست). کما اینکه در مقررات حاکم به استخدام اعضای ھیأت علمی تبدیل وضع آنان نیاز به وجود شرایط ارتقاء
خواھد بود. بنابراین چنانچه مستخدم غیرھیأت علمی با رضایت خود به عضو ھیأت علمی درآید، در واقع با پذیرش شرایط جدید باید
مقررات جدید را بپذیرد و در نتیجه الزام دانشگاه به ادامه شرایط استخدام قبلی مبنای قانونی ندارد. »
ھمچنین سرپرست امور حقوقی و املاک دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بھداشتی درمانی استان اصفھان به موجب لایحه شماره
١٢/٢/٩٢۶١/پ ـ ١٣٩۶/۶/١ توضیح داده است که:
« مدیر محترم دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام و احترام
پس از حمد خدا و درود و صلوات بر محمد و آل محمد(ص)، به استحضار می رساند، اولاً: نامبرده ابطال نامه وزارت بھداشت و درمان را
درخواست نموده اند که ابطال نامه اثر حقوقی ندارد و رسیدگی خواسته وی در خصوص مرخصی استحقاقی در صلاحیت ھیأت
عمومی نمی باشد. در ماھیت دعوی به آگاھی می رساند: قوانین و مقررات استخدامی اعضای ھیأت علمی با اعضای غیرھیأت
علمی متفاوت بوده و مقررات آن خاص می باشد و با شرکت در فراخوان جذب و با رعایت مفاد ماده ١١ و شرایط عمومی ورود به
خدمت موضوع ماده ١۵ آیین نامه اداری استخدامی اعضای ھیأت علمی، استخدام جدید صورت می پذیرد و عضو ھیأت علمی در بدو
استخدام بر اساس تعھدنامه محضری، متعھد و ملزم می گردد از تاریخ عضویت از اقدام به ھرگونه اشتغال یا فعالیت که مربوط به رشته
تخصصی وی باشد چه به صورت خصوصی یا عمومی و چه به نفع خود یا دیگری خودداری نماید.
با عنایت به مراتب فوق آقای دکتر بھرام پاکزاد با احراز شرایط لازم موضوع آیین نامه اداری استخدامی اعضای ھیأت علمی مصوب
اسفند ماه ١٣٩٠ و رعایت مفاد بند «ز» ماده «۴۴ «برنامه پنجساله پنجم توسعه جمھوری اسلامی ایران، طی حکم شماره ١٨١۵ ـ
١٣٩١/١٠/٩ از تاریخ اجرای ١٣٩١/١٠/١٠ به استخدام این دانشگاه درآمده و تعھد نامه محضری شماره ۵٣٣۵۵ ـ ١٣٩١/١٠/۵ دفتر
اسناد رسمی شماره ۵۵ حوزه ثبتی اصفھان مبین استخدام جدید و منفک شدن از داشتن ھر گونه رابطه استخدامی دیگر می باشد
و در استخدام جدید، عضو ھیأت علمی تابع قوانین و مقررات آیین نامه استخدامی اعضای ھیأت علمی می گردد. لذا ذخیره ھای
مرخصی در زمان استخدام غیرھیأت علمی به استناد پاسخ شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩٣/۴/١٨ مدیرکل دفتر منابع انسانی وزارت
متبوع می بایست در وضعیت خدمت قبل از استخدام عضو ھیأت علمی و بر اساس آخرین حقوق و مزایای مندرج در آخرین حکم
غیرھیأت علمی محاسبه و بازخرید گردد. بنابراین ذخیره مرخصی مدتی که نامبرده استخدام ھیأت علمی نبوده به عنوان مرخصی
ھیأت علمی مستند قانونی ندارد و مرخصی ھای ذخیره شده قبل از عضویت ھیأت علمی در وضعیت جدید قابل استفاده نبوده است.
بنابراین با تبدیل وضعیت استخدامی نامبرده به عنوان ھیأت علمی مرخصی ذخیره وی مطابق قانون بازخرید می شود و این موضوع
مغایرتی با قانون ندارد و خواسته نامبرده موجه نبوده از آن مقام قضایی رد شکایت شاکی مورد استدعا می باشد. »
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/١١/٣ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
ھر چند ماده ١١٧ قانون مدیریت خدمات کشوری، اعضای ھیأت علمی را از شمول این قانون خارج دانسته ولی با توجه به اینکه در
ماده ١٢٧ آیین نامه استخدامی اعضای ھیأت علمی مقرر شده در مواردی که حکم خاصی برای اجرای برخی از قوانین و مقررات
عمومی دولت در این آیین نامه پیشبینی نشده باشد تا تصویب دستورالعمل و مقررات جدید توسط ھیأت امناء مقررات عمومی دولت
نافذ خواھد بود، بنابراین چون در خصوص موضوع مورد شکایت مصوبه ای توسط ھیأت امناء وضع نشده است می بایست با استفاده از
مقررات عمومی حکم قضیه را روشن کرد. نظر به اینکه به موجب دادنامه ھای شماره ٢۵٧ ـ ١٣٧٨/۶/٢٠ و ٢۶٩ ـ ١٣٨١/١/٢٨ ھیأت
عمومی دیوان عدالت اداری و تبصره ماده ٣ قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاھھای دولتی مصوب سال١٣۶۶ و ماده ۴٧ قـانون
استخدام کشوری ، مستخدمین دولت سالی یک مـاه از مرخصی برخوردارند و ذخیره مرخصی کارکنان مازاد بر ١۵ روز قابل ذخیره
شدن می باشد و به موجب ماده ١٠٧ قانون مدیریت خدمات کشوری وجوه مرخصی ھای ذخیره شده فقط در ھنگام بازنشستگی قابل
مطالبه است و نه ھنگام تبدیل وضع استخدامی، بنابراین نمی توان ھنگام تبدیل وضع استخدامی، مستخدم را مجبور به بازخرید ذخیره
مرخصی کرد و از ذخیره سازی مرخصی ھایی که قبل از تبدیل وضع به دست آورده بوده محروم کرد چرا که سلب حق نیازمند نص صریح
قانون است و با عنایت به اینکه حکم خاصی در این خصوص در آیین نامه استخدامی اعضای غیرھیأت علمی پیش بینی نشده است به
موجب عمومات و مقررات فوق الاشاره عدم ذخیره مرخصی اعضای ھیأت علمی که قبل از تبدیل وضع استخدامی، کسب
کرده اند، مغایر قانون و مقررات به شرح فوق الذکر است و از این رو بند ١ نامه شماره ٢٠٩/٢٠٧١/د ـ ١٣٩٣/۴/١٨ مدیرکل دفتر منابع
انسانی وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت
اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی
جهت مشاوره با وکیل متخصص با شماره ۹۰۹۹۰۷۲۹۵۷ از خطوط ثابت تماس حاصل نمایید .
جهت نگارش لایحه ، درخواست وکیل ، مشاوره حضوی و تنظیم قرارداد با شماره ۸۸۹۶۸۳۷۲ تماس حاصل نمایید .
لطفابا ثبت نظرات خود در دیدگاه وب سایت یا بخش نظرات اپلیکیشن دادورزیار در کافه بازار ما را حمایت کنید .
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
