رای شماره ھای ١۴۶١ و ١۴۶٢ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال ماده ٢۵ مجموعه مقررات آموزشی دوره کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیرکبیر مصوب ١٣٩۵/٧/١٣ و بند ١ـ ٢ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیرکبیر مصوب ١٣٩۴/٣/١

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ھای ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١۴۶١ و ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١۴۶٢ مورخ ١٣٩٩/١٠/٢٣ با موضوع: «ابطال ماده ٢۵ مجموعه مقررات آموزشی دوره کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیرکبیر مصوب ١٣٩۵/٧/١٣ و بند ١ـ ٢ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیرکبیر مصوب ١٣٩۴/٣/١٢ «جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩٩/١٠/٢٣ شماره دادنامه: ١۴۶٢ـ ١۴۶١

شماره پرونده: ٩٨٠٠٠٠٧ـ ٩٨٠٠۴٩١
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکیان: ١ـ آقای بھروز جوانمردی ٢ـ خانم مرضیه قضایی اردکانی با وکالت آقایان حسین خدابنده لو و داود امیرعلی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال ١) قسمت «منظور نمودن نمره پایان نامه در نیمسال ششم از ١٧ «بند ٢۵ مجموعه مقررات آموزشی دوره کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیر کبیر مورخ ١٣٩۵/٧/١٣

٢ـ قسمت «منظور نمودن نمره پایان نامه در نیمسال ششم از ١٧ «بند ١ـ ٢ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیر کبیر مورخ ١٣٩۴/٣/١٢

گردش کار: ١ـ شاکیان به موجب دادخواست ھایی جداگانه ابطال قسمت «منظور نمودن نمره پایان نامه در نیمسال ششم از ١٧« بند ٢۵ مجموعه مقررات آموزشی دوره کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیر کبیر مورخ ١٣٩۵/٧/١٣ و قسمت «منظور نمودن نمره پایان نامه در نیمسال ششم از ١٧ «بند ١ـ ٢ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیر کبیر مورخ ١٣٩۴/٣/١٢ را خواستار شده اند و در جھت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده اند که:

“مطابق ماده ٢٢ آیین نامه دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب ١٣٨٨ ،ارزشیابی پایان نامه در جلسه دفاع توسط ھیأت داوران انجام می شود و در مواد ٣۶ و ٣٧ آیین نامه مذکور در رابطه با اعمال نمره ١٧ در نیمسال ششم اختیاری به دانشگاه ھا (شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی و پژوھشی) داده نشده است و اقدام دانشگاه صنعتی امیر کبیر در تصویب ماده ٢۵ مجموعه مقررات آموزشی دوره کارشناسی ارشد و بند ١ـ ٢ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد مبنی بر اعمال نمره پایان نامه در نیمسال ششم از ١٧ خارج از حدود اختیارات و خلاف قانون و مقررات بوده است. حال با توجه به اینکه مصوبه دانشگاه صنعتی امیر کبیر مبنی بر منظور نمودن نمره پایان نامه در نیمسال ششم از ١٧ بر خلاف آیین نامه دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال ١٣٨٨ است، تقاضای ابطال ماده ٢۵ مجموعه مقررات آموزشی دوره کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیر کبیر مصوب ١٣٩۵/٧/١٣ و بند ١ـ ٢ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیر کبیر مصوب ١٣٩۴/٣/١٢ را دارم.”

٢ـ متن مقرره ھای مورد اعتراض به شرح زیر است:

” الف: بند ٢۵ مجموعه مقررات آموزشی دوره کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیرکبیر مورخ ١٣٩۵/٧/١٣:

ـ نمره پایان نامه دانشجو در نیمسال ھای تحصیلی سوم الی پنجم از ٢٠ بوده و در نیمسال ششم نمره پایان نامه از ١٧ منظور می شود. در نیمسال ھای سوم الی ششم دانشجو می تواند از نمره تشویقی (مقاله، کار تجربی و اختراع) استفاده نماید.

ب: بند ١ـ ٢ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیر کبیر مورخ ١٣٩۴/٣/١٢:

ـ نمره پایان نامه در ترم ششم از ١٧ می باشد.”

٣ـ در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس دانشگاه صنعتی امیر کبیر به موجب لایحه شماره ١٠/۶۵۶ ـ ١٣٩٨/۴/۴ توضیح داده است که:

“طبق آیین نامه آموزشی شماره ٢١/١۵۴ـ ١٣٨٨/١/١٩ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، سنوات مجاز تحصیل دانشجویان مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد، حداکثر دو سال و مشتمل بر چھار نیم سال تحصیلی می باشد و با این توصیف آخرین مھلت دفاع شاکی تا پایان مھر ماه سال ١٣٩۵ بوده که متأسفانه در بازه زمانی مقرر از پایان نامه خود دفاع ننموده و این دانشگاه به جھت مساعدت به مشارالیه و با استفاده از امکان فراھم آمده در تبصره ذیل ماده ١۵ آیین نامه مزبور که مقرر می دارد: «در موارد استثنایی افزایش طول مدت دوره با تشخیص شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه مجاز است. در ھر صورت مدت دوره در ھر سه شیوه نباید از ٢/۵ سال تجاوز نماید.» با ثبت نام نیمسال پنجم مشارالیه موافقت نموده است که مع الاسف در بازه زمانی تعیینی نیز دفاعیه خود را انجام نداده است و به ھمین علت و با توجه به مفاد تبصره اشعاری آیین نامه مرقوم و با استناد به این موضوع که شاکی، علی رغم ارفاقات و امتیازات اعطایی از سوی این دانشگاه، تا پایان ترم پنجم نیز از پایان نامه خود دفاع ننموده و حدوث چنین امری لزوماً با محرومیت از تحصیل وی ملازمه اجتناب ناپذیر داشته است، علی ایحال با موافقت استاد راھنما، رییس دانشکده و به منظور مساعدت مجدد با دانشجو، با ثبت نام نیمسال ششم ایشان موافقت لیکن به رغم اطلاع رسانی ھای مکرر به مشارالیه، متأسفانه دفاعی از جانب نامبرده صورت نگرفته، النھایه در تیر ماه ١٣٩۶(در حداکثر مدت زمان قانونی دفاع پایان نامه)، بدون نمره محصولات خروجی، از پایان نامه خود دفاع نموده است. در خاتمه در خصوص اظھارات شاکی مبنی بر کسر نمره پایان نامه ناشی از تأخیر در دفاع به استحضار می رساند، طبق مصوبه ھیأت رئیسه دانشگاه صنعتی امیرکبیر قسمتی از پایان نامه دانشجویان مربوط به محصولات خروجی مانند، ارائه و چاپ مقالات، اختراع، جایزه خوارزمی و … می باشد که پس از دفاع دانشجو بر اساس رأی ھیأت داوران، نمره نھایی پایان نامه در دو بخش دفاع از پایان نامه و نتایج محصولات پژوھشی ارزیابی می گردد. بر اساس مقررات آموزشی دانشگاه نمره محصولات خروجی دانشجویان دوره کارشناسی ارشد که منجر به افزایش نمره پایان نامه می گردد در ترم چھارم و پنجم ١/۵ تعیین شده است که این نمره در ترم ششم با ھدف حمایت و مساعدت به دانشجویان ٣ نمره بابت محصولات خروجی و ١٧ نمره مربوط به دفاع از پایان نامه می باشد که نامبرده می توانست در صورت ارائه محصولات خروجی در روز دفاع از این مزیت بھره مند و با نمره پایان نامه ٢٠ فارغ التحصیل گردد.”

۴ـ در خصوص ادعای آقای بھروز جوانمردی مبنی بر خلاف شرع بودن بند ٢۵ مجموعه مقررات آموزش دوره کارشناسی ارشد مصوب ١٣٩۵/٧/١٣ ،شورای نگھبان به موجب نامه شماره ٩٩/١٠٢/١٧۶٣۶ ـ ١٣٩٩/٣/١١ اعلام کرده است که:

“مصوبه مورد شکایت در صورتی که خلاف تعھدات سابق دانشگاه نباشد، مغایر موازین شرع شناخته نشد. تشخیص قانونی بودن با دیوان عدالت اداری است.”

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/١٠/٢٣ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

الف: با توجه به اینکه از مفاد نامه شماره ٩٩/١٠٢/١٧۶٣۶ ـ ١٣٩٩/٣/١١ قائم مقام دبیر شورای نگھبان، مغایرت مقرره مورد اعتراض با شرع، مستفاد نمی شود، بنابراین در اجرای حکم تبصره ٢ ماده ٨۴ و ماده ٨٧ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ و تبعیت از نظر فقھای شورای نگھبان، موجبی برای ابطال مقرره مورد اعتراض از بعد شرعی وجود ندارد.

ب: با عنایت به اینکه شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم به عنوان مرجع عالی بالادستی در آیین نامه دورهھای تحصیل کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ابلاغی مورخ ١٣٨٨/١/١٩ به شرح ماده ٢٢ و آیین نامه اخیرالصدور ابلاغی به شماره ٢/۴٣٠۶٩ـ ١٣٩٧/٣/١ به شرح ماده ٢۵ در خصوص چگونگی تعیین نمره پایان نامه اتخاذ تصمیم نموده است و در آیین نامه ھای مذکور اختیاری برای مؤسسات آموزشی مشمول در اتخاذ تصمیم و وضع مقرره در موارد ابھام نداده است. بنابراین مقرره مورد شکایت خارج از حدود اختیار مرجع صدور تشخیص و به تجویز بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می گردد

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

ـ مرتضی علی اشراقی معاون قضایی دیوان عدالت اداری