وکیل آنلاین

رای شماره ٢٨٩٩ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

رای شماره ٢٨٩٩ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال آیین نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه ھا به شماره ٢۵٨۴٨ـ ١٣٩۴/٢/١٩ مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٢٨٩٩ مورخ ١٣٩٨/١٠/١٠ با موضوع: «ابطال آیین نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاھھا به شماره ٢۵٨۴٨ـ ١٣٩۴/٢/١٩ مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩٨/١٠/١٠ شماره دادنامه: ٢٨٩٩ شماره پرونده: ٩۶٠٠۶۵٢

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: دیوان محاسبات کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال آیین نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه ھا به شماره ٢۵٨۴٨ ـ ١٣٩۴/٢/١٩ مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

گردش کار: دیوان محاسبات کشور به موجب شکایت نامه شماره ٢٠٠٠٠/۵۴٧ ـ ١٣٩۶/۵/١ اعلام کرده است:

«در خصوص آیین نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه ھا به شماره ٢۵٨۴٨ ـ ١٣٩۴/٢/١٩ وزارت کار و امور اجتماعی مزید استحضار می رساند:

١ـ مطابق ماده ١٠۶ قانون کار جمھوری اسلامی ایران، دستورالعمل ھا و آیین نامه ھای اجرایی مربوط به این فصل به پیشنھاد مشترک وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی به تصویب ھیأت وزیران خواھد رسید.

٢ـ وفق ماده ٨۵ قانون موصوف، برای صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور رعایت دستورالعملھایی که از طریق شورای عالی حفاظت فنی (جھت تأمین حفاظت فنی) و وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی (جھت جلوگیری از بیماریھای حرفه ای و تأمین بھداشت کار و کارگر و محیط کار) تدوین می شود، برای کلیه کارگاه ھا کارفرمایان، کارگران و کارآموزان الزامی است.

٣ـ به موجب ماده ٩٣ قانون اخیرالذکر، به منظور جلب مشارکت کارگران و نظارت بر حسن اجرای مقررات حفاظتی و بھداشتی در محیط کار و پیشگیری از حوادث و بیماریھا، در کارگاه ھایی که وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی ضروری تشخیص دھند کمیته حفاظت فنی و بھداشت کار تشکیل خواھد شد.

تبصره١ :کمیته مذکور از افراد متخصص در زمینه حفاظت فنی و بھداشت حرفـه ای و امور فنی کارگاه تشکیل می شود و از بین اعضا دو نفر شخص واجد شرایطی که مورد تأیید وزارتخانه ھای کار و امور اجتماعی و بھداشت، درمان و آموزش پزشکی ضروری تشخیص دھند کمیته حفاظت فنی و بھداشت کار تشکیل خواھد شد.

تبصره٢ :نحوه تشکیل و ترکیب اعضا بر اساس دستورالعملھایی خواھد بود که توسط وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی تھیه و ابلاغ خواھد شد.

۴ـ شورای حفاظت فنی به استناد مواد ٨۵ و ٨۶ قانون کار جمھوری اسلامی ایران اقدام به تدوین آیین نامه بکارگیری مسئول فنی در کارگاه ھا نموده و در تاریخ ١٣٩۴/٢/١۶ به تصویب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و تاکنون به تصویب ھیأت وزیران نرسیده است.

۵ ـ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری طی دادنامه شماره ٢٠۶ ـ ١٣٩٠/۵/١٧ آیین نامه شماره ٣٢٩٨ ـ ١٣٨۶/٢/۴ مصوب وزیر بھداشت، درمان و آموزش پزشکی را از حیث عدم رعایت ترتیبات مقرر در مواد ٩٣ و ١٠۶ قانون کار خارج از حدود اختیارات تشخیص و آیین نامه مذکور را ابطال نموده است.

بنابراین مفاد آیین نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه ھای صدرالاشاره از حیث عدم تصویب ھیأت وزیران موضوع مقرر در ماده ١٠۶ قانون کار جمھوری اسلامی ایران و ھمچنین با وحدت ملاک از دادنامه اخیرالذکر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری مغایر با قانون ارزیابی می گردد. بنا به مراتب معروضه در اجرای مواد ١٢ و ١٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢، ابطال آیین نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه ھا شماره ٢۵٨۴٨ ـ ١٣٩۴/٢/١٩ وزارت کار و امور اجتماعی مورد استدعاست.»

متن آیین نامه مورد اعتراض به قرار زیر است:

«آیین نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه ھا

ھدف: این آیین نامه به منظور ارتقای سطح ایمنی در کارگاه ھای مشمول و نظام مند نمودن بکارگیری افراد شایسته و واجد صلاحیت در زمینه ایمنی و پیشگیری از حوادث ناشی از کار و برای صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی کشور تدوین گردیده است.

دامنه شمول: این آیین نامه به استناد مواد ٨۵ و ٨۶ قانون کار جمھوری اسلامی ایران تدوین و برای تمامی کارگاھھای مشمول این قانون لازم الاجرا می باشد.

ماده١ـ کارفرما مکلف است به منظور اجرای آیین نامه ھای ایمنی و حفاظت فنی مصوب شورای عالی حفاظت فنی، با توجه به شرایط و مخاطرات کارگاه و براساس شرح وظایف، افرادی را که مطابق این آیین نامه تأیید صلاحیت شده اند را به عنوان مسئول / مسئولان ایمنی بکارگیری نماید.

تبصره ـ تمامی افرادی که با یکی از عناوین: مسئول حفاظت فنی، افسر ایمنی، ناظر ایمنی، رابط ایمنی، ھمیارایمنی، کارشناس ایمنی در کارگاه ھا فعالیت می نمایند، مشمول این آیین نامه بوده و لازم است صلاحیت نامبردگان توسط اداره بازرسی کار بررسی و پس از اخذ تأییدیه، در کارگاه عھده دار وظایف محوله مندرج در این آیین نامه گردند.

ماده٢ـ سیاست گذاری و تعیین اولویت جذب و نحوه حضور مسئول، مسئولان ایمنی در کارگاه ھای مشمول، براساس وسعت کارگاه، تعداد کارگران شاغل، نوع فعالیت و مخاطرات موجود، به جز مواردی که درآیین نامه ھا و مقررات قانونی مربوطه الزام گردیده، براساس ضوابطی خواھد بودکه توسط کارگروھی متشکل از نمایندگان کارگر و کارفرما در شورای عالی حفاظت فنی و اداره کل بازرسی کار تدوین و توسط مدیر کل بازرسی کار ابلاغ خواھد گردید.

ماده٣ـ احراز و صدور تأییدیه صلاحیت برای مسئول ایمنی، این آیین نامه، توسط اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان (اداره بازرسی کار) انجام می شود.

تبصره١ـ تأییدیه صلاحیت مسئول ایمنی با امضای رییس بازرسی کار استان برای مدت دو سال صادر خواھد شد.

تبصره٢ـ تمدید مجدد صلاحیت مسئول ایمنی، با بررسی مستندات ارایه شده مرتبط با شرح وظایف، طی دوره ھای آموزشی و بازرسی از محل کارگاه توسط بازرس کار محل انجام خواھد شد.

تبصره٣ـ در صورت اعتراض متقاضی به عدم تأیید صلاحیت، نظر مدیرکل استان اعلام و در صورت اعتراض مجدد، موضوع توسط اداره کل بازرسی کار بررسی و اعلام نظر قطعی خواھد گردید.

تبصره۴ـ بخشھای غیرحاکمیتی فرآیند تأیید صلاحیت، بنابر تشخیص اداره کل بازرسی کار و مطابق مقررات جاری کشور، قابل واگذاری به بخش غیردولتی خواھد بود.

ماده۴ـ مسئول، مسئولان ایمنی موظف به گذراندن دوره ھای آموزش عمومی و بازآموزی تخصصی خواھند بود که توسط مرجع ذیصلاح موضوع آیین نامه آموزش ایمنی کارگران، کارفرمایان و کارآموزان و با ھماھنگی اداره کل بازرسی کار تعیین و توسط مجریان آموزشی ذیصلاح برگزار می گردد.

تبصره١ـ افرادی که گواھینامه قبولی در آزمون ھای ادواری دوره عمومی ایمنی که توسط مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بھداشت کار برگزار می گردد را ارایه نماید، از شرط ارایه گواھینامه دوره عمومی معاف می باشند.

تبصره٢ـ ھزینه ھای مربوط به دوره ھای آموزشی و بازآموزی مورد نیاز مسئول/مسئولان ایمنی شاغل در کارگاه، توسط کارفرمای مربوط پرداخت خواھد گردید.

ماده۵ ـ کارفرما مکلف است ظرف مدت یک سال نسبت به تطبیق شرایط مسئول/مسئولان ایمنی کارگاه که قبل از تصویب این آیین نامه مشغول به کار بوده اند با مفاد آیین نامه اقدام نماید.

تبصره ـ افرادی که قبل از تصویب این آیین نامه، با عنوان مسئول ایمنی در کارگاه مشغول به کار بوده اند، با ارایه گواھی سابقه از شرط احراز رشته تحصیلی معاف می باشند.

ماده۶ ـ کارفرما مکلف است ترتیبی اتخاذ نماید تا گزارش عملکرد مسئول ایمنی براساس شرح وظایف این آیین نامه، در پایان ھر فصل به صورت مکتوب و یا از طریق سامانه الکترونیکی که به ھمین منظور طراحی خواھد شد، به واحد بازرسی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل ارسال نماید.

تبصره ـ سامانه گزارش عملکرد ظرف مدت یک سال از تاریخ تصویب این آیین نامه توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طراحی و اجرا خواھد گردید.

ماده٧ـ در خصوص افرادی که بدواً در کارگاه شاغل می گردند، کارفرما مکف است پس از اعلام تأیید صلاحیت مسئول ایمنی، با نامبردگان قرارداد کار منعقد و یک نسخه از آن را به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل ارسال و یا در سامانه ای که اعلام خواھد شد ثبت نماید.

ماده٨ ـ کارفرما مکلف است در صورت قطع رابطه کاری با مسئول ایمنی، مراتب را به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل (بازرسی کار) اعلام و بلافاصله نسبت به جایگزینی فرد واجد شرایط اقدام نماید به طوری که تحت ھیچ شرایطی کارگاه بدون مسئول ایمنی نباشد.

ماده٩ـ مسئولیت اجرای شرح وظایف مسئول ایمنی که در این آیین نامه ذکر گردیده به عھده کارفرما بوده و بکارگیری شخص یا اشخاص مذکور رافع مسئولیت ھای قانونی کارفرما در قبال وظایف محوله براساس قانون کار و سایر قوانین و مقررات دیگر نخواھد بود.

این آیین نامه مشتمل بر ٩ ماده و ٩ تبصره به استناد مواد ٨۵ ،٨۶ ،٩١ و ١٧۶ قانون کار جمھوری اسلامی ایران در جلسه مورخ ١٣٩۴/١/٣١ شورای عالی حفاظت فنی تدوین و در تاریخ ١٣٩۴/٢/١۶ به تصویب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسید.

پیوست شماره ١ـ شرح وظایف مسئول ایمنی

١ـ ھمکاری و تشریک مساعی با بازرسان کار

٢ـ شناسایی و مستند نمودن آیین نامه ھا و دستور العملھای ایمنی مرتبط با فعالیت کارگاه و پیگیری در خصوص انطباق کارگاه با قوانین مقررات کشور

٣ـ شناسایی خطر، ارزیابی ریسک و تھیه برنامه ھای پاسخگویی و کنترل خطرات موجود در کارگاه

۴ـ پیگیری برنامه ھای مربوط به اقدامات اصلاحی و بھبود شرایط ایمنی در کارگاه و نظارت بر اجرای آنھا

۵ ـ تدوین برنامه عملیاتی به منظور بازرسی مستمر از فرآیند انجام کار و شرایط کار کارگران کارگاه در خصوص ایمنی و مستند نمودن نتایج و اعلام به مدیریت و پیگیری تصمیمات مدیریتی.

۶ ـ ثبت آمار حوادث ناشی از کار و گزارش آن به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل و ھمچنین تجزیه و تحلیل آنھا به منظورجلوگیری از تکرار موارد مشابه

٧ـ ھمکاری در زمینه نیازسنجی، آموزش و سنجش اثربخشی آموزشھای ایمنی کارگران کارگاه و ھمچنین انجام اقداماتی در زمینه فرھنگ سازی و اطلاع رسانی موضوعات مرتبط با ایمنی

٨ ـ نیازسنجی، نظارت بر خرید، آموزش، تحویل و استفاده از وسایل حفاظت فردی و ھمچنین بازدید و معاینه وسایل مذکور به جھت جایگزینی تجھیزات معیوب در کارگاه

٩ـ نظارت بر نظم و ترتیب و آرایش مواد اولیه و محصولات و استقرار ماشین آلات و ابزار کار به نحو صحیح و ایمن و ھمچنین تشریک مساعی در تطابق صحیح کار و کارگر در محیط کار و ھمچنین نظارت بر مدیریت تغییر در کارگاه.

١٠ـ تھیه و تـدوین دستـورالعملھای ایمنی و حفاظت فنی بـرای تمامـی دستگاه ھا و ابزارھا و نظارت بر رعایت دستور العملھای مذکور

١١ـ شناسایی اعمال نا ایمن به جھت ایراد تذکرات و تشویق و ایجاد انگیزه مناسب برای اعمال و رفتار ایمن در کارگران و پشنھادات لازم در این خصوص به کارفرما

١٢ـ ھمکاری در تدوین رویه اجرایی آمادگی و مدیریت بحران و واکنش در شرایط اضطراری و ھمچنین برگزاری مانورھای آمادگی در شرایط اضطراری

١٣ ـ اعلام نظر در امور ایمنی پیمانکاران به کار گرفته شده در کارگاه و ایجاد ھمکاری لازم و مناسب با پیمانکاران در جھت رعایت قوانین و مقررات ایمنی توسط نامبردگان و ارایه گزارش به کارفرما

١۴ـ شرکت در جلسات آموزشی و بازآموزی، ھمایش ھا و جلسات مرتبط با موضوع ایمنی و بھداشت در کارگاه

١۵ـ پیگیری در جھت اخذ گواھینامه ھای ایمنی لازم برای وسایل و تجھیزات مطایق با آیین نامه ھای مرتبط نظیر ارت، دیگ بخار و …

١۶ـ تھیه MSDS مواد شیمیایی مطابق فرمت ھای استاندارد و در دسترس قرار دادن آن برای افراد در معرض

١٧ـ اخذ مستند نمودن و بررسی گزارشات، شکایات و اعتراضات وارده در خصوص مسایل ایمنی و ارجاع موضوع به کمیته و افراد مسئول در کارگاه برای تصمیم گیری

١٨ـ انجام سایر وظایف محوله در حوزه ایمنی

پیوست شماره ٢ـ شرایط صدور تأییدیه برای فعالیت مسئول ایمنی

الف ـ ارایه مدارک زیر:

١ .معرفی نامه از کارگاه متقاضی

٢ .تکمیل فرم ثبت نام به ھمراه یک قطعه عکس ۴×٣ ،تصویر برابر اصل گواھی پایان تحصیلات مطابق رشته ھای جدول ذیل

٣ـ گواھی قبولی در دوره ھای آموزشی ذیل:

دوره عمومی ایمنی یا گواھی قبولی در آزمون ادواری

دوره شناسایی خطر و ارزیابی ریسک (assessment Risk)

شرکت در جلسه توجیھی شرح و ظایف

دوره تخصصی ایمنی (برای تأیید صلاحیت مجدد)”

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل بازرسی کار و دبیر شورای عالی حفاظت فنی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به موجب لایحه شماره ١٣٢۴٨٢ـ ١٣٩۶/٧/١۵ توضیح داده است که:

«بازگشت به نامه شماره ١٢٧٧۶٧ـ ١٣٩۶/٧/۵ در خصوص ابلاغ نامه مورخ ١٣٩۶/۶/١٧ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره کلاسه پرونده ۶۵٢/٩۶ موضوع نامه شماره ٢٠٠٠٠/۵۴٧ ـ ١٣٩۶/۵/١ معاون حقوقی مجلس و تفریغ بودجه دیوان محاسبات ذیلاً نظرات این اداره کل جھت بھره برداری ارسال می گردد:

١ـ در ماده ١٠۶ قانون کار، قانونگذار تھیه دستورالعملھا و آیین نامه ھای اجرایی مربوط به فصل چھارم را منوط به پیشنھاد مشترک وزارت کار و امور اجتماعی و بھداشت، درمان و آموزش پزشکی و تصویب ھیأت وزیران کرده است، لیکن بر اساس ماده ٨۶ ھمین قانون، شورای عالی حفاظت فنی مسئول تھیه موازین و آیین نامه ھای حفاظت فنی شده است. با امعان نظر به مواد مورد اشاره، موازین و آیین نامه ھای حفاظت فنی مدنظر قانونگذار در ماده ٨۶ قانون کار متفاوت از دستورالعملھا و آیین نامه ھای اجرایی ذکر شده در ماده ١٠۶ قانون مذکور می باشد، به طوری که در طی سالھای پس از اجرایی شدن قانون کار مصوب ١٣۶٩ ،قریب به پنجاه آیین نامه تدوین و یا بازنگری شده در شورای عالی حفاظت فنی در زمینه حفاظت فنی (ایمنی) تصویب و توسط بازرسان کار و دادگاه ھا و مراجع قضایی مورد استناد قرار گرفته است که آیین نامه «بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه ھا» نیز از این شمول مستثنی نیست.

٢ـ در ماده ٨۵ قانون کار مصوب ١٣۶٩ ،قانونگذار به تشریح وظایف وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی وقت در خصوص حفاظت فنی (ایمنی) و بھداشت کار پرداخته است که این امر موید آن است که تفکیک حوزه وظایف ھر دستگاه به تصریح مدنظر بوده است، متن ماده فوق بدین شرح است:

«ماده ٨۵ ـ برای صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور رعایت دستورالعملھایی که از طریق شورای عالی حفاظت فنی (جھت تأمین حفاظت فنی) و وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی (جھت جلوگیری از بیماریھای حرفه ای و تأمین بھداشت کار و کارگر ومحیط کار) تدوین می شود، برای کلیه کارگاه ھا، کارفرمایان، کارگران و کارآموزان الزامی است.»

تبصره: کارگاه ھای خانوادگی نیز مشمول مقررات این فصل بوده و مکلف به رعایت اصول ایمنی و بھداشت کار می باشد.»

روشن است که بخش اول (حفاظت فنی) کاملاً از بخش دوم (بیماریھای حرفه ای و …) مستقل و موضوعات ھر یک جدا از ھم می باشد و گرنه جدا نمودن و تفکیک این دو موضوع به این صراحت، ضرورتی نداشت.

٣ـ به تصریح صدر ماده ٨۶ ،تھیه موازین و آیین نامه ھای حفاظت فنی منحصراً و بدون دخالت وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزیر مربوطه بر عھده شورای عالی حفاظت فنی گذاشته شده که مصوبات آن با تصویب وزیر کار قابلیت اجرایی پیدا می کند (تبصره یک) لذا وظایف اجرایی (حفاظت فنی و بھداشت کارگری) اگر از ھم تفکیک نشده تلقی شوند چگونه قابلیت اجرایی پیدا می کنند. بر این اساس است که ماده ٨۵ با وضوح و صراحت غیرقابل کتمانی وظیفه ھر دو وزارتخانه را از ھم جدا دانسته و در مورد حفاظت فنی با استنباط از قانون، تصویب وزیر کار کافی به نظر می رسد.

۴ـ وفق ماده ٩١ قانون کار «کارفرمایان و مسئولان کلیه واحدھای موضوع ماده ٨۵ آن قانون، مکلفند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت و سلامت و بھداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تھیه و در اختیار آنان قرار داده و کاربرد وسایل فوق الذکر را به آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بھداشتی نظارت نمایند…» درخصوص این ماده از قانون نکات زیر قابل استنباط می باشد:

الف ـ قانونگذار ضمن تأکید بر اجرای مصوبات شورای عالی حفاظت فنی، کارفرمایان را مکلف به رعایت آن دانسته است.

ب ـ در ادامه و در بخش جرایم و مجازاتھا (فصل یازدھم) در ماده ١٧۶ این قانون عدم رعایت ماده ٩١ توسط کارفرمایان (عدم رعایت مصوبات شورای عالی حفاظت فنی) جرم تلقی گردیده و برای آن جرایم نقدی و حبس تعیین شده است ھمچنین در ادامه کارفرمایان مکلف شده اند مطابق نظر نماینده وزارت کار (تعاون، کار و رفاه اجتماعی) نسبت به رفع تخلف از آیین نامه ھای مصوب شورای عالی حفاظت فنی اقدام نمایند. با عنایت به مطالب معنونه مشخص است که با توجه به اھمیت اجرای مصوبات شورای عالی حفاظت فنی توسط کارفرمایان و کارگران، برای تضمین اجرای مصوبات آن ضمانت اجرایی ماده ١٧۶ تعیین شده این در حالی است که برای دستورالعملھا و آیین نامه ھای اجرایی موضوع ماده ١٠۶ قانون ضمانت اجرایی تعیین نشده است. لذا این گونه استنباط می گردد که مصوب شورای عالی حفاظت فنی با آیین نامه ھای اجرایی موضوع ماده ١٠۶ قانون متفاوت است.

۵ ـ آراء مختلف صادره از محاکم دادگستری در خصوص موضوعات مرتبط با حفاظت فنی بیانگر این است که دادگاه ھا استقلال شورایعالی حفاظت فنی را به رسمی شناخته و عمل می کنند چرا که اگر غیر از این بود اولاً: بر اساس ماده ٣ قانون آیین دادرسی مدنی باید از اجرای قوانین خلاف جلوگیری می کردند. ثانیاً: استناد به مواد آیین نامه ھای مصوب شورای عالی کار و وزیر کار در مقام ترافعی طرفین دعوا اماره بر این است که مجرای تصویب قانون صحیحاً واقع شده است.

۶ ـ قرائن فراوان در قانون کار مذکور است که در جاھایی که نیاز به اشتراک نظر بین دو یا چند وزارتخانه در تھیه و تدوین آیین نامهھا یا مصوبه ای بوده قانون تصریح کرده است. به عنوان مثال در تبصره ماده ۵٢ قانون کار در خصوص مشاغل سخت و زیان آور تصریح کرده است.

تبصره ـ کارھای سخت و زیان آور و زیرزمینی به موجب آیین نامه ای خواھد بود که توسط شورای عالی حفاظت فنی و بھداشت کار و شورای عالی کار تھیه و به تصویب وزرای کار و امور اجتماعی و بھداشت، درمان و آموزش پزشکی خواھد رسید. از مفھوم مخالف بسیاری از شقوق قانون کار این بیان قابل استخراج است که شورای عالی حفاظت فنی از شخصیت مستقلی برخوردار است.

٧ـ مطلب بسیار مھم و حائز اھمیت برای استقلال تصمیمات مقام عالی وزیر کار بدون نیاز به ھیأت وزیران گرچه زیاد است دست کم به دو مورد مھم آن اشاره می شود: الف) مفاد اصل ١٣٨ قانون اساسی است با فرض اینکه مصوبات وزیر کار بر اساس ماده ١٠۶ قانون کار نیازمند تصویب ھیأت وزیران باشد باید بر این اصل مھم خط بطلان کشید چرا که معنا ندارد وزیر به حکم مقرر در این قانون عمل نماید سپس آیین نامه ھای حوزه عمل خود را به تصویب ھیأت وزیران برساند. این موضوع مغایر اصل قانون اساسی خواھد بود در واقع چنین اعتقاد و تفسیری از ماده ١٠۶ تالی فاسد و تحصیل حاصل خواھد بود.

ب) در صورت چنین تفسیری از ماده١٠۶ قانون کار در عمل رعایت اصل سه جانبه گرایی در مواد قانون کار بی معنی و بلااثر خواھد بود.

چرا که بر اساس اصول حاکم بین کارگر و کارفرما و دولت تحقق چنین ھدفی که متضمن منافع ھر سه طرف باشد مختص شورای عالی حفاظت فنی با ترکیب نمایندگان حاضر از ھر طیف است نه با صرف تصویب ھیأت وزیران. لذا بنا به دلایل مشروح بالا و با توجه به این موضوع که آیین نامه «بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه ھا» بر اساس وظایف شورای عالی حفاظت فنی یعنی تھیه موازین و آیین نامه ھای حفاظت فنی تدوین و مورد تصویب قرار گرفته است و با امعان نظر به تفکیک وظایف دستگاه ھا در قانون و با استدلال و مستندات مذکور مصوبات شورای عالی حفاظت فنی با توجه به شان آن شورا نیاز به تصویب در ھیأت وزیران ندارد.»

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٨/١٠/١٠ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

مطابق ماده ١٠۶ قانون کار، دستورالعملھا و آیین نامه ھای اجرایی مربوط به این فصل (فصل چھارم قانون کار، حفاظت فنی و بھداشت کار، مواد ٨۵ الی ١٠۶ (به پیشنھاد مشترک وزارت کار و امور اجتماعی [تعاون، کار و رفاه اجتماعی] و وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی تھیه و به تصویب ھیأت وزیران می رسد. از آنجا که آیین نامه معترض عنه در اجرای ماده ٨۶ این قانون و بدون رعایت تشریفات مقرر در ماده ١٠۶ قانون مذکور و توسط وزیر کار و امور اجتماعی تھیه و امضاء شده است، مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی وضع شده است و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداریمصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود./

رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی

پست های مرتبط

افزودن یک دیدگاه

سایت ساز