رای شماره ١۵۴۶ و ١۵۴٧ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: اعلام تعارض، سه چھارم مدت خدمت وظیفه افراد در جبھه، خدمت داوطلبانه تلقی و متعاقب آن جزء سنوات قابل قبول به مأخذ مشاغل سخت و زیان آور (یک به یک ونیم سال) محاسبه می گردد و این امر منوط به وجود سابقه اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور قبل و بعد از حضور در جبھه نشده است

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ھای ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١۵۴۶ و ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١۵۴٧ مورخ ١٣٩٩/١٠/٣٠ با موضوع: «اعلام تعارض، سه چھارم مدت خدمت وظیفه افراد در جبھه، خدمت داوطلبانه تلقی و متعاقب آن جزء سنوات قابل قبول به مأخذ مشاغل سخت و زیان آور (یک به یک ونیم سال) محاسبه می گردد و این امر منوط به وجود سابقه اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور قبل و بعد از حضور در جبھه نشده است» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩٩/١٠/٣٠ شماره دادنامه: ١۵۴٧ـ ١۵۴۶

شماره پرونده: ٩٩٠١٨٧٧ و ٩٨٠٣١١٠

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: سازمان بازرسی کل کشورـ معاون نظارت و بازرسی دیوان عدالت اداری

موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

گردش کار: در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته احتساب ایام حضور در جبھه در دوران سربازی به عنوان سابقه خدمت در مشاغل سخت و زیان آور، شعب دیوان عدالت اداری آراء معارضی صادر کرده اند.

گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:

١ـ شعبه ۴٨ بدوی دیوان عدالت اداری با موضوع دادخواست آقای رسول روشن مھر به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠۴۴٠۴١٨۵ـ ١٣٩۶/١٢/۵ با این استدلال که: “حضور در جبھه در فواصل اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور نمی باشد، نظر به اینکه وفق تبصره ٢ ماده ١۴ قانون کار صرف حضور داوطلبانه در جبھه یا خدمت نظام وظیفه در جبھه، سخت و زیان آور تلقی می شود و بند ١ماده ١٢ آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور در خصوص توالی سوابق می باشد نه اصل احتساب سابقه جبھه به عنوان سخت و زیان آور”، رأی به ورود شکایت صادر کرده است.رأی مذکور به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۶٨٠١٣٨۴ـ ١٣٩٧/۵/١٠ در شعبه ١٩ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.

٢ـ شعبه ٣٧ بدوی دیوان عدالت با موضوع دادخواست آقای عسگری تقوایی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی استان مرکزی به موجب دادنامه شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٣٧٠١٣٩٨ ـ ١٣٩۵/۵/٢۴ با این استدلال که:

مفاد تبصره ٢ ماده ١۴ قانون کار که مقرر داشته خدمت در جبھه ھای جنگ حق علیه باطل به عنوان شغل سخت و زیان آور محسوب نموده است و با عنایت به ماده قانون تفسیر تبصره ٢ ماده ٧۶ قانون تأمین اجتماعی که ھر سال خدمت در مشاغل سخت و زیان آور ١/۵ سال سابقه برای بیمه شده لحاظ می شود، رأی به ورود شکایت صادر کرده است. رأی مذکور به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩۵۵۵٠٢١۶٩ ـ ١٣٩۶/۶/١۵ در شعبه ١۴ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است که البته به موجب درخواست اعمال ماده ٧٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نسبت به این رأی، شعبه ١۵ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۵۶٠٢٧۵٨ ـ ١٣٩٧/٨/٧ مورد پذیرش قرار نداده است.

٣ـ شعبه ۴٧ بدوی دیوان عدالت اداری با موضوع دادخواست آقای علیرضا زینل به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی (شعبه رودھن) به موجب دادنامه شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٢۵٠٢٨١۴ـ ١٣٩۵/١٢/١ با استدلال زیر رأی به ورود شکایت صادر کرده است:

مستند به ماده ٢٧ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب سال ١٣٩١ مدت خدمت داوطلبانه جانبازان، رزمندگان، آزادگان و شھدا در جبھه قبل از استخدام و اشتغال در صورت تمایل جزء سنوات قابل قبول از لحاظ بیمه و بازنشستگی به ماخذ مشاغل سخت و زیان آور (یک به یک ونیم) محسوب می گردد. لذا با توجه به مستندات ارائه شده شاکی که حاکی از حضور نامبرده در جبھه می باشد در اجرای ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری شکایت به عمل آمده را وارد تشخیص و حکم به الزام سازمان طرف شکایت مبنی بر احتساب سوابق حضور داوطلبانه شاکی در جبھه به عنوان مشاغل سخت و زیان آور و افزایش سنوات بیمه ای ایشان صادر و اعلام می دارد. رأی مذکور به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩۵۵۵٠۴١٩٢ـ ١٣٩۶/١٢/۵ در شعبه ١۴ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.

۴ـ شعبه ١۶ بدوی دیوان عدالت اداری با موضوع دادخواست آقای حسین پیله فروشھا به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی قزوین به موجب دادنامه شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠١۶٠٠۶۶٨ ـ ١٣٩۵/٣/٢٢ با استدلال زیر رأی به رد شکایت صادر کرده است:

با عنایت به اینکه شاکی آقای حسین پیله فروشھا دلیل مدرک و مستندی که دلالت بر تأیید اشتغال و کارکرد وی در مشاغل سخت و زیان آور توسط کمیته ھای استانی موضوع ماده ٨ آیین نامه اجرایی باشد ارائه ننموده است و مطابق ماده ١٢ آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور مصوب ١٣٨۵/١٢/٢۶ در صورتی حضور در جبھه جزو مشاغل سخت و زیان آور تلقی می شود که شاکی قبل از اعزام به جبھه در مشاغل سخت و زیان آور اشتغال داشته باشد که در مانحن فیه دلیلی ارائه ننموده است لذا شکایت مطروحه غیرموجه تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می گردد.

رأی مذکور به لحاظ عدم تجدیدنظر خواھی قطعیت یافت.

۵ ـ شعبه ۵٠ دیوان عدالت اداری با موضوع دادخواست آقای محمد قلعه ای به طرفیت اداره کل تأمین اجتماعی استان مرکزی به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩٠٣٧٠١٨١۴ـ ١٣٩٧/٨/٢ با استدلال زیر رأی به رد شکایت صادر کرده است:

مدعی قبل و بعد خدمت فاقد اشتغال و بیمه پردازی در مشاغل سخت و زیان آور بوده و به دلیل فقدان شرایط مقرر در بند (و) از شق اول ماده ١٢ آیین نامه اجرایی بند ۵ جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره ٢ الحاقی ماده ٧۶ قانون اصلاح مواد ٧٢ و ٧٧ و تبصره ماده ٧۶ قانون تأمین اجتماعی خواسته قابل اجابت نبوده لذا به استناد مطالب مرقوم و بند ١ ماده ١٠ و ماده ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ حکم به رد شکایت مطروحه صادر و اعلام می نماید. رأی مذکور به لحاظ عدم تجدیدنظر خواھی قطعیت یافت.

۶ ـ شعبه ٣٢ بدوی دیوان عدالت اداری با موضوع دادخواست آقای نعمت اله محرابی محمودآبادی به طرفیت ١ـ نیروی زمینی ارتش ٢ـ لشکر ٩٢ زرھی اھواز ٣ـ سازمان تأمین اجتماعی یزد به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩٠٠۵٠٠۶٩۵ ـ ١٣٩٧/٢/٢٩ به شرح زیر رأی صادر کرده است:

بر اساس ماده ٢٧ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب ١٣٩١/١٠/٢ مدت خدمت داوطلبانه جانبازان، رزمندگان، آزادگان و شھدا در جبھه قبل از استخدام و اشتغال در صورت تمایل جزء سنوات قابل قبول از لحاظ بیمه و بازنشستگی به مأخذ مشاغل سخت و زیان آور (یک به یک ونیم) محسوب می گردد. ھمچنین به موجب تبصره ٢ ماده واحده قانون اصلاح تبصره ماده ١۴ قانون کار و الحاق یک تبصره به آن مصوب ١٣٨٣/١/٣٠ مقرر شده آن دسته از بیمه شدگانی که مشمول اصلاحیه تبصره ٢ ماده ٧۶ قانون تأمین اجتماعی نظام ھستند به شرط آن که خدمت نظام وظیفه خود را در جبھه ھای نبرد حق علیه باطل طی نموده یا حضور داوطلبانه در جبھه داشته باشند سوابق خدمت آنان جزء کارھای سخت و زیان آور محسوب شود. از طرف دیگر به موجب ابلاغیه شماره ٢٠۶/۴٠/١١ ـ ١٣٨٨/١٠/٢١ ستادکل نیروھای مسلح، سه چھارم مدت خدمت وظیفه پرسنل نیروھای مسلح در جبھه و مناطق عملیاتی دوران دفاع مقدس، به عنوان خدمت داوطلبانه محسوب شده است. با توجه به اینکه به موجب کارت ایثار پیوست دادخواست شاکی به مدت ١٨ ماه در مناطق جنگی و عملیاتی خدمت نموده که طبق ابلاغیه ستاد کل نیروھای مسلح سه چھارم آن داوطلبانه محسوب می شود، بنابراین به استناد مقررات مزبور و ماده ١١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام سازمان تأمین اجتماعی به احتساب سه چھارم مدت خدمت نامبرده در جبھه به عنوان مشاغل سخت و زیان آور صادر می گردد و در خصوص شکایت به طرفیت نیروی زمینی ارتش و لشکر ٩٢ زرھی اھواز به لحاظ عدم توجه دعوی، مستند به بند (پ) ماده ۵٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار رد شکایت صادر می گردد. این رأی به استناد ماده ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد. رأی مذکور به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۵٢٠۴٩۴٨ ـ ١٣٩٧/١١/٨ در شعبه ٢۴ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است که البته به موجب درخواست اعمال ماده ٧٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نسبت به این رأی، شعبه ١٨ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩٩٠٩٩٧٠٩۵۶٧٠١۵٩٧ـ ١٣٩٩/۵/۴ مورد پذیرش قرار نداده است.

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/١٠/٣٠ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

الف: تعارض در آراء محرز است.

ب: اولاً: براساس تبصره ٢ ماده ١۴ قانون کار الحاقی مصوب ١٣٨٣/١/٣٠ مقرر شده است: «آن دسته از بیمه شدگانی که مشمول اصلاحیه تبصره ٢ ماده ٧۶ قانون تأمین اجتماعی مصوب ١٣٨٠/٧/١۴ مجمع تشخیص مصلحت نظام ھستند به شرط آن که خدمت نظام وظیفه خود را در جبھه ھای نبرد حق علیه باطل طی نموده یا حضور داوطلبانه در جبھه داشته باشند سوابق خدمتی آنان جزء کارھای سخت و زیان آورمحسوب می شود.»

ثانیاً: براساس ماده ٢٧ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب ١٣٨۶/۴/٣» مدت خدمت داوطلبانه جانبازان، رزمندگان، آزادگان و شھدا در جبھه قبل از استخدام و اشتغال در صورت تمایل جزء سنوات قابل قبول از لحاظ بیمه و بازنشستگی به مأخذ مشاغل سخت و زیان آور (یک به یک و نیم سال) محسوب می گردد. …» ثالثاً: براساس ماده ٣ آیین نامه اجرایی ابلاغیه شماره ٢٠۶/۴٠/١١/ط ـ ١٣٨٨/١٠/٢١ ستاد کل نیروھای مسلح «سه چھارم مدت خدمت کارکنان پایور و وظیفه که توسط ارتش جمھوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، کمیته، شھربانی و ژاندارمری (نیروی انتظامی)، وزارت سپاه و وزارت دفاع و جھاد سازندگی سابق به جبھه و مناطق عملیاتی دوران دفاع مقدس اعزام شده اند، خدمت داوطلبانه تلقی می گردد…»

رابعاً: براساس رأی شماره ٢۵٧ـ ١٣٩٩/٢/١۶ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری «… با توجه به اینکه افراد در طی دوره خدمت وظیفه، جزء کارکنان نیروھای مسلح محسوب می شوند، بنابراین تعیین میزان داوطلبانه بودن مدت خدمت کارکنان وظیفه حاضر در جبھه ھای دفاع مقدس که از سوی مراجع ذیربط در نیروھای مسلح اعلام می شود مشمول بند ٣ آیین نامه اجرایی نحوه تعیین فوق العاده ایثارگری، نشان ھا و خدمات اداری در مناطق جنگ زده (موضوع بند ٢ ماده ۶٨ قانون مدیریت خدمات کشوری) بوده و … اختیارات فرماندھی معظم کل قوا در ارتباط با نیروھای مسلح محدود به قوانین نمی شود و اجرای دستورات معظم ٌ له برای نیروھای مسلح لازم الاجرا است… .» بنابراین مفاد ماده ٣ آیین نامه اجرایی ابلاغیه شماره ٢٠۶/۴٠/١١/ط ـ ١٣٨٨/١٠/٢١ ستاد کل نیروھای مسلح به تمامی افرادی که خدمت وظیفه خود را در جبھه گذرانده اند فارغ از اینکه جزو کارکنان پایور و وظیفه نیروھای مسلح باشند یا نباشند، تسری یافته است. بنا بر مراتب مذکور علی الاطلاق تمام مدت حضور داوطلبانه افراد در جبھه از لحاظ بیمه و بازنشستگی به مأخذ مشاغل سخت و زیان آور (یک به یک و نیم سال) محسوب می شود. ھمچنین سه چھارم مدت خدمت وظیفه افراد در جبھه، خدمت داوطلبانه تلقی و متعاقب آن جزء سنوات قابل قبول به مأخذ مشاغل سخت و زیان آور (یک به یک و نیم سال) محاسبه می گردد و این امر منوط به وجود سابقه اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور قبل و بعد از حضور در جبھه نشده است، بنابراین دادنامه ھای شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩٠٣٧٠١٣٩٨ ـ ١٣٩۵/۵/٢۴ شعبه ٣٧ بدوی که به موجب رأی شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩۵۵۵٠٢١۶٩ ـ ١٣٩۶/۶/١۵ شعبه ١۴ تجدیدنظر تأیید شده و به موجب رأی شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۵۶٠٢٧۵٨ ـ ١٣٩٧/٨/٧ درخواست اعمال ماده ٧٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نسبت به رأی مذکور مورد پذیرش قرار نگرفته، ٩۶٠٩٩٧٠٩٠۴۴٠۴١٨۵ ـ ١٣٩۶/١٢/۵ شعبه ۴٨ بدوی که به موجب رأی شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۶٨٠١٣٨۴ـ ١٣٩٧/۵/١٠ شعبه ١٩ تجدیدنظر تأیید شده، ٩٧٠٩٩٧٠٩٠٠۵٠٠۶٩۵ ـ ١٣٩٧/٢/٢٩ شعبه ٣٢ بدوی که به موجب رأی شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۵٢٠۴٩۴٨ ـ ١٣٩٧/١١/٨ شعبه ٢۴ تجدیدنظر تأیید شده و به موجب رأی شماره ٩٩٠٩٩٧٠٩۵۶٧٠١۵٩٧ـ ١٣٩٩/۵/۴ شعبه ١٨ تجدیدنظر درخواست اعمال ماده ٧٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نسبت به رأی مذکور مورد پذیرش قرار نگرفته، مبنی بر وارد دانستن شکایت، در این حد به نحو صحیح و مطابق قوانین و مقررات صادر شده است. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی