رأی شماره ھای ۶٩۵ الی ۶٩٩ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: تعارض در آراء شعب دیوان درخصوص نحوه برقراری مستمری بازنشستگی ناشی از
اشتغال کارمندان دولت در مشاغل سخت و زیان آور و تأیید آراء شعب ١٢ و ١۶ دیوان عدالت اداری

شماره ٩۶/٩٨۵/ھـ ١٣٩۶/٩/٢٠

بسمه تعالی

جناب آقای جاسبی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۶٩۵ الی ۶٩٩ مورخ ١٣٩۶/٧/٢۵ جھت درج در روزنامه رسمی به
پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩۶/٧/٢۵

شماره دادنامه: ۶٩۵ الی ۶٩٩

کلاسه پرونده: ٩۶/٩٨۵ ،٩۶/٩٨۴ ،٩۶/٩٩٣ ،٩۶/٩٨۶ ،٩۶/٩٩٠

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری.

اعلام کننده تعارض: آقایان: ستار سلام زاده، حسن صادقی خوانساری، امید محمدی به وکالت از آقای محمدمحسن صنیعی،
محمود پورمحمد، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان (آقای سیدخلف موسوی)

موضوع خواسته: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

گردش کار: در خصوص برقراری مستمری بازنشستگی ناشی از اشتغال کارمندان دولت در مشاغل سخت و زیان آور شعب دیوان
عدالت اداری آراء معارض صادر کرده اند.

گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:

الف: شعـبه ١۶ دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگی به پرونـده شـماره ٩٠٠٩٩٨٠٩٠٠٠٧٢٨٩۴ با موضوع دادخواست آقای حسین ترابی
به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی تھران و به خواسته صدور حکم بازنشستگی پیش از موعد به جھت اشتغال در مشاغل سخت و
زیان آور به موجب دادنامه شماره ٩١٠٩٩٧٠٩٠١۶٠٠۶٠٣ ـ ١٣٩١/٣/٩ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

با عنایت به اینکه طبق ماده واحده قانون اصلاح تبصره ٢ الحاقی ماده ٧۶ قانون اصلاح مواد ٧٢ و ٧٧ و تبصره ماده ٧٩ قانون تأمین
اجتماعی مصوب ١٣۵۴ و الحاق ٢ تبصره به ماده ٧۶ مصوب ١٣٧١ و نیز آیین نامه اجرایی آن مصوب ١٣٨۵/١٢/٢۶ ھیأت وزیران مجموع
شرایط بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور را چنین بیان داشته که شغل بیمه شده در کمیته استانی موضوع ماده ٨ آیین نامه
اجرایی به عنوان شغل سخت و زیان آور تایید شود که در مانحن فیه تایید شده است و ایراد مشتکی عنه به کارمند بودن شاکی صحیح
به نظر نمی رسد زیرا شغل نامبرده کارگر است و از طرفی بیمه شده ٢٠ سال متوالی یا ٢۵ سال متناوب سابقه اشتغال در مشاغل
سخت و زیان آور داشته باشد که حسب بررسی و سوابق بیمه ای شاکی شرایط لازم را جھت بازنشستگی پیش از موعد را داراست
لذا حکم به ورود شکایت وی صادر و اعلام می گردد. رأی صادره مستنداً به ماده٧ قانون دیوان عدالت اداری قطعی است.

ب: شعبه ١۶ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩٠٠٩٩٨٠٩٠٠٠۵١١٨٩ با موضوع دادخواست آقای محمد شکارچی به
طرفیت سازمان تأمین اجتماعی تھران و به خواسته رسیدگی به درخواست قانون بازنشستگی پیش از موعد به موجب دادنامه
شماره ٩٠٠٩٩٧٠٩٠١۶٠٣۶١٨ ـ ١٣٩٠/١٢/٢٣ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

نظر به اینکه شغل شاکی از مشاغل سخت و زیان آور شناخته شده است و صرف داشتن حکم کارگزینی کارمندی دلیلی بر کارمند
بودن شاکی نمی باشد خصوصاً اینکه مطابق بند ٧ بخشنامه شماره ۵ کارھای سخت و زیان آور (کار مداوم بر روی خطوط و پستھای
انتقال برق با فشار شصت و سه کیلو ولت و بالاتر سخت و زیان آور شناخته شده و مطابق نظر کارشناسان شغل مسئول عملیات با
توجه به شرح وظایف جزء کارھای سخت و زیان آور شناخته شده است. شعبه با توجه به مراتب فوق حکم به ورود شکایت و
بازنشستگی شاکی براساس مشاغل سخت و زیان آور صادر و اعلام می گردد. رأی صادره مستنداً به ماده ٧ قانون دیوان عدالت اداری
قطعی است.

ج: شعبه ٢۵ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩٠٠٩٩٨٠٩٠٠٠٣۴٣۵٠ با موضوع دادخواست آقای احمد کاوند به
طرفیت اداره کل تأمین اجتماعی تھران و به خواسته برقراری مستمری بازنشستگی به اعتبار اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور به
موجب دادنامه شماره ٩٠٠٩٩٧٠٩٠٢۵٠٣٠١٢ ـ ١٣٩٠/١١/٢٩ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

نظر به اینکه سخت و زیان آور بودن شغل شاکی مورد تایید کمیته تشخیص مشاغل سخت و زیان آور استان تھران در جلسه مورخ
١٣٨٩/١١/٢۶ قرارگرفته و مشارالیه دارای بیست سال متوالی سابقه پرداخت حق بیمه در مشاغل سخت و زیان آور می باشد لذا
خواسته وی موجه تشخیص حکم به الزام مشتکی عنه نسبت به برقراری مستمری بازنشستگی وی به اعتبار اشتغال در مشاغل
سخت و زیان آور صادر و اعلام می نماید. رأی صادر شده قطعی است.

د ـ شعبه ١۵ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۴۵۵/٨٧/١۵ با موضوع دادخواست آقای حسن ملکی به طرفیت
سازمان تأمین اجتماعی و به خواسته صدور حکم بازنشستگی پیش از موعد به سبب اشتغال در مشاغل سخت و زیانآور به موجب
دادنامه شماره ٩٢۵ ـ ١٣٨٨/۶/١٧ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

با توجه به اینکه نامبرده شرایط مندرج در قانون اصلاح تبصره ٢ الحاقی ماده٧۶ قانون تأمین اجتماعی را داشته و عدم وصول پاسخ
اعتراض از ناحیه تأمین اجتماعی نافی حقوق خوانده نبوده و با توجه به اینکه اداره خوانده دلیلی بر عدم استحقاق خوانده ارائه ننموده
لذا خواسته خواھان وارد تشخیص و حکم به ورود دعوی در اجرای مواد ١ و ٧ و ١٣ قانون دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می گردد.
این رأی قطعی است.

ھـ ـ شعبه ١۶ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩١٠٩٩٨٠٩٠٠٠٢٩٨٩٢ با موضوع دادخواست آقای ستار سلام زاده به
طرفیت سازمان تأمین اجتماعی آذربایجان غربی و به خواسته اعتراض به حکم بازنشستگی عادی و الزام به صدور حکم براساس
مشاغل سخت و زیان آور به موجب دادنامه شماره ٩٢٠٩٩٧٠٩٠١۶٠٠٠۵٠ ـ ١٣٩٢/١/١٩ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

پس از بررسـی دادخواست و ضمـائم آن با ملاحظه پاسخ مشـتکی عنه نـظر به اینکه شاکی در سال ١٣٨۵ بازنشسته شده و از
کارمندان شرکت برق بوده و کارگر نبوده تا مشمول قانون مشاغل سخت و زیان آور گردد علیھذا حکم به رد شکایت شاکی صادر و
اعلام می گردد. رأی صادره مستنداً به ماده ٧ قانون دیوان عدالت اداری قطعی است.

و ـ شعبه ١٢ دیوان عـدالت اداری در رسـیدگی به پرونده شـماره ٩٠٠٩٩٨٠٩٠٠٠٨۵٠٣۵ با موضوع دادخواست آقای محمدمحسن
صنیعی با وکالت آقای امید محمدی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی و به خواسته الزام سازمان تأمین اجتماعی به صدور حکم
بازنشستگی براساس مشاغل سخت و زیان آور به موجب دادنامه شماره ٩١٠٩٩٧٠٩٠١٢٠٢۴١٧ ـ ١٣٩١/٨/٣٠ به شرح زیر به صدور
رأی مبادرت کرده است:

در مورد شکایت آقای محمدمحسن صنیعی با وکالت آقای امید محمدی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی شعبه ۴ تھران به خواسته
الزام مشتکی عنه به صدور حکم بازنشستگی براساس مشاغل سخت و زیان آور با توجه به پاسخ طرف شکایت طی لایحه دفاعی
نظر به اینکه شاکی کارمند شرکت برق بوده و تقاضای وی باید به پیشنھاد دستگاه ذیربط در شورای امور اداری و استخدامی کشور
مطرح و ھمین مبنای اقدامات بعدی قرار گیرد بنابراین رأی صادره از سوی کمیته استانی مشاغل سخت و زیان آور معتبر نبوده لذا
شکایت مطروح قابلیت استماع نداشته قرار رد آن صادر و اعلام می شود. در مورد شکایت شاکی به طرفیت شرکت برق منطقه ای
تھران به خواسته الزام به پرداخت حق بیمه براساس مشاغل سخت و زیان آور با عنایت به مراتب مذکور قرار رد شکایت صادر و اعلام
می گردد. رأی صادره قطعی است.

ز ـ شعبه ١٢ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩١٠٩٩٨٠٩٠٠٠٠٨۶۴٠ با موضوع دادخواست آقای محمود پورمحمد
دمرچالی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی و به خواسته الزام سازمان تأمین اجتماعی به صدور حکم بازنشستگی براساس
مشاغل سخت و زیان آور به موجب دادنامه شماره ٩١٠٩٩٧٠٩٠١٢٠٢١٨۶ ـ ١٣٩١/٧/٢۵ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

در خصوص آقای محمود پورمحمد دمرچالی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی شعبه ١۴ تھران به خواسته الزام طرف شکایت به
صدور حکم و برقراری بازنشستگی اینجانب براساس مشاغل سخت و زیان آور بودن طبق رأی کمیته تشخیص تطبیق کارھای سخت و
زیان آور به شرح دادخواست تقدیمی با توجه به اینکه شاکی برابر تصویر حکم کارگزینی کارمند شرکت دولتی است و علی القاعده
می بایست در رابطه با بھره مندی از مزایای سخت و زیان آور بودن شغل جھت موافقت و تعیین مدت سنوات ارفاقی شورای امور اداری
و استخدامی اظھار نماید و به علاوه اینکه اظھارنظر کمیته تشخیص و تطبیق کارھای سخت و زیان آور اداره کار موثر در بھره مندی از
مزایای کارھای سخت و زیان آور در شرکتھای دولتی نمی باشد. علیھذا شکایت غیر وارد تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام
می نماید. این رأی به استناد ماده ٧ قانون دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٨۵/٩/٢۵ قطعی است.

ح ـ شعبه ١٢ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩٠٠٨٩٨٠٩٠٠٠٠۴۶۴٨ با موضوع دادخواست آقای حسن صادقی
خوانساری به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی و به خواسته الزام سازمان تأمین اجتماعی به صدور حکم بازنشستگی براساس
مشاغل سخت و زیان آور به موجب دادنامه شماره ٩١٠٩٩٧٠٩٠١٢٠٢٣۶۵ ـ ١٣٩١/٨/٢۴ به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است:

راجع به شکایت آقای حسن صادقی خوانساری به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی شعبه ۴ به خواسته الزام طرف شکایت به صدور
حکم و برقراری مستمری بازنشستگی براساس مشاغل سخت و زیان آور به شرح دادخواست تقدیمی با عنایت به اینکه شغل
نامبرده براساس قوانین و مقررات به تایید شورای اداری و استخدامی نرسیده است. لذا قرار رد شکایت مشارالیه صادر و اعلام
می نماید. این رأی به استناد ماده ٧ قانون دیوان عدالت اداری مصوب ١٣٨۵/٩/٢۵ قطعی است.

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩۶/٧/٢۵ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

اولاً: تعارض در آراء محرز است.

ثانیاً: مطابق مواد ٧ ،٨ و ١٣ از آیین نامه اجرایی بند ۵ جزء «ب» ماده واحده قانون اصلاح تبصره ٢ الحاقی به ماده ٧۶ قانون اصلاح مواد
٧٢ و ٧٧ و تبصره ماده ٧۶ قانون تأمین اجتماعی مصوب ١٣٨٠/١٢/٢٢ ھیأت وزیران و ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان و
مشاغل سخت و زیان آور مصوب ١٣۶٧/٩/١ و اصلاحیه ١٣٨٣/٢/٢١ و ١٣٨٧/٢/١۵ ،کمیته تشخیص و تطبیق مشاغل سخت و زیان آور
صرفاً نسبت به شکایت افراد تحت شمول قانون کار که ذیحق به بازنشستگی براساس مقررات خاص مربوطه و برخوردار از امتیازات آن
بوده صلاحیت رسیدگی دارد و افرادی که با مشخصات شغلی آنان در حکم کارگزینی به عنوان کارمند دولت باشند کارگر تلقی
نمی شوند و شکایت آنان در صورت سخت و زیان آور بودن شغل آنھا در شورای اداری و استخدامی قابلیت طرح و رسیدگی دارد در
نتیجه آراء شعب ١٢ و ١۶ دیوان عدالت اداری به شرح مندرج در گردش کار مبنی بر رد شکایت در حدی که متضمن این معناست
صحیح و موافق مقررات تشخیص می شود. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت
اداری برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی