رأی شماره ١٣٧۴ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال جدول حداقل معدل کل برای پذیرش مدارک تحصیلی مندرج در دستورالعمل
پذیرش مدارک تحصیلی شاغلین پژوھشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران مصوب ١٣٩٣/۴/٢٢ وزارت
علوم، تحقیقات و فناوری

شماره ٩٧۶ /٩۶/ھـ ١٣٩٧/٢/٢۴

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ١٣٧۴ مورخ ١٣٩/۶/۶ ٧ جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست
ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه: ١٣٩٧/۶/۶

شماره دادنامه: ١٣٧۴

کلاسه پرونده: ٩٧۶/٩۶

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری.

شاکی: خانم افسانه باقری نقره دھی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل پذیرش مدارک تحصیلی شاغلین پژوھشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران مصوب
١٣٩٣/۴/٢٢ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال دستورالعمل پذیرش مدارک تحصیلی شاغلین پژوھشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران
مصوب ١٣٩٣/۴/٢٢ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«ریاست محترم دیوان عدالت اداری

سلام علیکم

احتراماً به استحضار می رساند اینجانب دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی از دانشگاه پیام نور می باشم.

لازم به ذکر است جھت لحاظ شدن مدرک تحصیلی پس از فارغ التحصیلی در تاریخ ١٣٩٣/١٠/٣ گواھینامه موقت پایان تحصیلات را به
پژوھشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران ارائه نمودم اما ایشان فرمودنـد بـه دلیل معـدل زیر ١۶ و مغایـرت بـا مـاده ٢ دستورالعمل پذیرش
مدرک تحصیلی شاغلین پژوھشگاه نمی توانند مدرک تحصیلی اینجانب را لحاظ کنند و از پذیرش و احتساب آن خودداری نمودند.

اکنون با توجه به اینکه دستورالعمل فوق الذکر در مورخ ١٣٩٣/۴/١۵ تصویب گردیده و اینجانب نیز در تاریخ ١٣٩٣/۶/٣١ فارغ التحصیل
شدم لذا اجرایی شدن این دستورالعمل برای بنده شرعی و قانونی نمی نماید چرا که اگر مدیران مربوطه در پژوھشگاه خواھان
اجرایی شدن این امر بوده اند می باید زمانی اعلام و اجرا کنند که محلی برای کسب یا اصلاح یا افزایش معدل وجود داشته باشد.

ضمناً شایان ذکر است دستورالعمل مورد اشاره فاقد ادله موجه و مستند قانونی می باشد و در ھیچ کجای قانون در رابطه با شرط
معدل اشاره نشده است، بنابراین با عنایت به موارد مطروحه خواھشمندم جھت جلوگیری از تضییع حقوق حقه اینجانب وفق مواد ١٠
و ١١ قانون دیوان عدالت اداری دستورات مقتضی را مبذول فرمایید.»

متن دستورالعمل مورد اعتراض به قرار زیر است:

«دستورالعمل پذیرش مدارک تحصیلی شاغلین پژوھشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران

ماده١ :ارتقاء مدرک تحصیلی کارکنان مشروط به مرتبط بودن با شغل مورد تصدی و پس از تأیید مدیر مربوطه جھت بررسی به ھیأت
اجرایی ارجاع داده خواھد شد.

ماده٢ :شرایط احراز جھت پذیرش مدرک در ھیأت اجرایی به شرح ذیل می باشد:

ـ مدارک تحصیـلی کاردانـی مرتبـط از دانشگاھھـای معتبـر بدون شرط معـدل پذیرفته می شود.

ـ سقف پذیرش مدرک تحصیلی مقطع کارشناسی است و مدرک کارشناسی ارشد با شرط ارائه گزارش توجیھی توسط مدیر مربوطه
مبنی بر نیاز به مدرک بالاتر در شغل مورد تصدی قابل بررسی است.

ـ فراغت از تحصیل از یکی از دانشگاھھای معتبر داخل و خارج از کشور

ـ حداقل معدل کل برای پذیرش مدارک تحصیلی به شرح ذیل می باشد:

دانشگاه	کارشناسی	کارشناسی ارشد
سراسری	١٣	۵/١۴
پیام نور و آزاد اسلامی	١۵	١۶
علمی ـ کاربردی و غیر انتفاعی	١۶	١٧

ـ تأیید مدارک مثبته توسط ھیأت اجرایی

ماده٣ :مدرک تحصیلی می بایست الزاماً در سال اخذ مدرک به پژوھشگاه ارائه گردد. در غیر این صورت در صورت تأیید، صدور حکم یا
قرارداد ارتقاء مدرک از ابتدای سال ارائه مدرک تحصیلی و بدون توجه به سال فارغ التحصیلی انجام خواھد شد.

ماده۴ :کلیه کارکنان در صورت ارتقاء مدرک تحصیلی موظف به انجام امور سابق و کلیه امور محوله از جانب مدیر خود بوده و امتناع از
انجام امور مذکور تخلف اداری محسوب خواھد شد.

ماده۵ :در صورت ارائه مدرک تحصیلی دکتری توسط کارکنان، پژوھشگاه ھیچ گونه تعھدی در قبال پذیرش مدرک و تبدیل وضعیت
اعضای غیر ھیأت علمی به ھیأت علمی نخواھد داشت و این امر بر اساس ضوابط جذب اعضای ھیأت علمی صورت خواھد گرفت.

این دستورالعمل در تاریخ ١٣٩٣/۴/١۵ در جلسه ھیأت اجرایی پژوھشگاه مطرح و مورد تصویب قرار گرفت.»

در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر ھیأت عمومی برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره ١٧٢٨ ـ
١٣٩۶/٩/۴ ثبت دفتر اداره کل امور ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری شده اعلام کرده است که:

«احتراماً اینجانب افسانه باقری نقره دھی در خصوص اخطاریه رفع نقص کلاسه پرونده ١٠١٧/٩۶ به شماره پرونده
٩۶٠٩٩٨٠٩٠۵٨٠١٣٨۵ ـ ١٣٩۶/٨/١۴ مبنی بر اعلام مغایرت داشتن مصوبه با کدام قانون، ذیلاً به استحضار می رساند:

١ـ تبصره ١ ماده واحده قانون ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشور در ساعات اداری مصوب ١٣٧٢/١٠/١۴ مجلس شورای اسلامی.

٢ـ ماده ٢ آیین نامه اجرایی قانون فوق الذکر ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشوری در ساعات اداری مورخ ١٣٧٣/۴/١٢ به شماره
.١٨/۴/١٣٧٣ ـ ھـ١٣١ت/١۶٨٨۴

٣ ـ تبصره ٢ ماده ۴٩ فصل ھفتم ارزیابی عملکرد و توانمندسازی آیین نامه استخدامی اعضای غیر ھیأت علمی پژوھشگاه پلیمر و
پتروشیمی ایران در ھیچ یک از مصوبه و قانونھای فوق که مجوز قبولی مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد را منوط به شرط معدل بالای
١۶ اعلام ننموده اند. ضمناً از نظر خلاف شرع ادعایی ندارم.»

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به موجب لایحه شماره ٧/٧۵/٢٢١٩٩۶ـ ١٣٩۶/٩/٢٧
توضیح داده است که:

«مدیر دفتر محترم ھیأت عمومی

با سلام و احترام

عطف به پرونده کلاسه ٩٧۶/٩۶ در خصوص شکایت خانم افسانه باقری نقره دھی به طرفیت وزارت متبوع و پژوھشگاه پلیمر و
پتروشیمی ایران به خواسته ابطال دستورالعمل پذیرش مدرک تحصیلی شاغلی در پژوھشگاه یاد شده به استحضار می رساند:

نظر به اینکه مطابق ماده ١٠ قانون اھداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دانشگاھھا و موسسات آموزش عالی و
تحقیقاتی دارای شخصیت حقوقی مستقل ھستند لذا طرح ھرگونه دعوایی در رابطه با اقدامات دانشگاه و موسسات مذکور می باید
صرفاً به طرفیت مراجع یاد شده صورت گیرد. لذا با عنایت به بند پ ماده ۵٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رد
شکایت مطروحه مورد تقاضاست.»

رئیس پژوھشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران نیز به موجب لایحه شماره ١٨٨٢۶ ـ ١٣٩۶/١١/١۶ اعلام کرده است که:

«احتراماً در خصوص پرونده کلاسه ٩٧۶/٩۶ ـ ١٣٩۶/١٠/١٨ با شماره پرونده ٩۶٠٩٩٨٠٩٠۵٨٠١٣٨۶ در ارتباط با شکایت سرکار خانم
افسانه باقری نقره دھی مبنی بر ابطال دستورالعمل پذیرش مدرک تحصیلی پژوھشگاه که در آن ھیأت تحت رسیدگی است به
استحضار می رساند: پژوھشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران از موسسات پژوھشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می باشد
که دارای اساسنامه مصوب شورای گسترش آموزش عالی بوده و تابع قوانین و مقررات استخدامی مصوب ھیأت امناء خود عمل
می نماید. در اجرای بند ٨ ماده١ آیین نامه استخدامی اعضای غیر ھیأت علمی، ھیأت اجرایی منابع انسانی پژوھشگاه با ترکیب و
اختیارات مصرح در دستورالعمل نحوه تشکیل و وظایف ھیأت اجرایی منابع انسانی تشکیل شد که یکی از وظایف آن اجرای مواردی
است که در حوزه مدیریت منابع انسانی از سوی ھیأت امناء ارجاع می گردد.

بر این اساس مدرک کارشناسی سرکار خانم افسانه باقری در سال ١٣٩٢ پس از طرح در ھیأت اجرایی مورخ ١٣٩٢/٢/٣٠ به اتفاق
آراء مورد موافقت ھیأت قرار گرفت لیکن ادامه تحصیل نامبرده منوط به کسب مجوز از ھیأت اجرایی پژوھشگاه اعلام گردید. در سال
١٣٩٣ با ارائه مدرک کارشناسی ارشد به فاصله یک سال از اعمال مدرک قبلی، ھیأت اجرایی پژوھشگاه به استناد دستورالعمل
پذیرش مدرک تحصیلی به دلیل عدم کسب حد نصاب معدل لازم (١۶ (مدرک نامبرده مورد پذیرش قرار نگرفت ھر چند دستورالعمل
پذیرش مدرک تحصیلی در طول اشتغال به تحصیل مشارالیھا ابلاغ و اجرایی گردیده بود ولیکن به استناد بخشنامه شماره ١٧٠٠۶١ـ
١٣٩٣/١٢/٢۴ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور که به تأیید ھیأت امناء پژوھشگاه رسیده بود مدرک تحصیلی کارشناسی نامبرده
برای یک بار مورد پذیرش قرار گرفته بود و تکلیف قانونی وجود نداشت که پژوھشگاه مکلف شده باشد تا مدرک تحصیلی بالاتر را مورد
پذیرش قرار دھد، نامبرده قبل از شروع به تحصیل با توجه به رشته و مقطع پیش بینی شده در شرایط احراز شغل و نیاز دستگاه به
سطح بالاتر تحصیلی موافقت کتبی دستگاه را با ادامه تحصیل خود را جلب ننموده بود عـدم کسب مجوز ادامـه تحصیل از ھیأت
اجـرایی، عـدم موافقت مـدیر مربوطه و ھمچنین نزدیک شدن به پایان خدمت ایشان عملاً امکان بھره مندی از مھارتھای ایشان را
فراھم نمی ساخت از این رو ادامه تحصیل و ارتقاء علمی ھر کارمندی در حین خدمت صرفاً تابع مقررات و ضوابط ھیأت اجرایی مصوب
ھیأت امناء دستگاه متبوع امکان پذیر خواھد بود که بدین شکل توسط مشارالیھا عمل نشده است لذا خواھشمند است حکم به رد
شکایت نامبرده را صادر فرمایید. ضمناً با عنایت به اینکه مصوبه شماره ١۵/٢۵۴۶٢۴ ـ ١٣٩۴/١١/٢٧ ھیأت امنای این پژوھشگاه مستند
به بخشنامه شماره ١٧٠٠۶١ـ ١٣٩٣/١٢/٢۴ سازمان مدیریت و برنامه ریزی می باشد ابطال مصوبه مذکور بدون بررسی و اعلام نظر در
خصوص بخشنامه فوق الذکر غیر ممکن می باشد.»

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/۶/۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان
شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

نظر به اینکه در جدول مورد شکایت از حیث پذیرش مدرک تحصیلی دانشگاھھا برای ارتقاء مستخدم بین مدارک صادره از دانشگاھھای
مختلف اعمال تبعیض شده است و با توجه به معتبر بودن کلیه دانشگاھھای موصوف، جدول مورد شکایت با حکم بند ٩ اصل سوم
قانون اساسی به جھت اعمال تبعیض ناروا و مدلول آراء شماره ٢١٠ ـ ١٣٨۵/۴/١١ و ١٣٠۶ ـ ١٣٨۶/١١/٩ ھیأت عمومی دیوان عدالت
اداری مغایر تشخیص شد و به استناد بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢
ابطال می شود. رسیدگی به خواسته موردی شاکی به شعبه دیوان عدالت اداری ارجاع می شود.