آیین نامه اداره جلسات ھیأت عمومی و ھیأت ھای تخصصی دیوان عدالت اداری
بخشنامه شماره ٩٠٠٠/۶۶٨٨٠/١٠٠-١٣٩٣/١١/۵
جناب آقای سینجلی جاسبی
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل روزنامه رسمی کشور
تصویر آیین نامه «اداره جلسات ھیأت عمومی و ھیأت ھای تخصصی دیوان عدالت اداری» به شماره ٩٠٠٠/۶۶٧۵٨/١٠٠ مورخ
١٣٩٣/١١/۵ ریاست محترم قوه قضائیه جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل دبیرخانه قوه قضائیه ـ محسن محدث
شماره ٩٠٠٠/۶۶٧۵٨/١٠٠-١٣٩٣/١١/۵
دیوان عدالت اداریآیین نامه اداره جلسات ھیأت عمومی و ھیأت ھای تخصصی
در اجرای ماده ٩۶ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، مصوب ١٣٩٢» آیین نامه اداره جلسات ھیأت ھای تخصصی و
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری» به شرح مواد آتی است.
فصل اول: اصطلاحات
ماده١ـ اصطلاحات به کار رفته در این آیین نامه به شرح آتی است:
الف ـ قانون: قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، مصوب ١٣٩٢.
ب ـ رییس دیوان: رییس دیوان عدالت اداری.
ج ـ معاون قضایی دیوان: معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور ھیأت عمومی.
د ـ ھیأت عمومی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری، موضوع ماده ٨ قانون.
ه ـ ھیأت یا ھیأت ھای تخصصی: ھیأت یا ھیأت ھای تخصصی، موضوع ماده ٨۴ قانون.
و ـ مدیرکل یا اداره کل ھیأت ھا: مدیرکل یا اداره کل ھیأت ھای تخصصی دیوان عدالت اداری.
ز ـ مدیرکل یا اداره کل ھیأت عمومی: مدیرکل یا اداره کل ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
فصل دوم ـ ھیأت ھای تخصصی
بند اول ـ ترکیب و ساختار
ماده٢ـ ھر یک از ھیأت ھای تخصصی، مرکب از حداقل پانزده نفر از قضات دیوان عدالت اداری است که به موجب ابلاغ رییس دیوان و با
در نظر گرفتن تخصص و تجربه، به عضویت در این ھیأت ھا تعیین می شوند. رییس دیوان می تواند حسب ضرورت، تعداد اعضاءی ھیأت ھا
و نیز عناوین و تعداد آن ھا را افزایش دھد.
ماده٣ـ عضویت در ھر یک از ھیأت ھای تخصصی براساس تمایل و اولویت اعلامی توسط قضات خواھد بود و در صورت تکمیل حداقل
نصاب قانونی از جھت تعداد اعضای لازم جھت تشکیل ھر یک از ھیأت ھا، بنا به تشخیص رییس دیوان و براساس اولویت اعلامی و
ھمچنین تجربه و تخصص آنان در یکی از ھیأت ھا منصوب می شوند.
ماده۴ـ ھر ھیأت تخصصی دارای رییس، نایب رییس و دبیر و منشی خواھد بود. رییس دیوان پس از مشورت با اعضای ھر یک از
ھیأت ھای تخصصی، آنھا را برای مدت یکسال تعیین می نماید و تمدید آن برای دوره ھای بعد نیز بلامانع خواھد بود. مدیریت جلسات و
نیز رعایت ترتیب مذاکرات بشرح مقررات این فصل بر عھده رییس و در غیاب وی با نایب رییس خواھد بود.
ماده۵ ـ تنظیم گزارش جلسات و تصمیمات ھیأت تخصصی برعھده دبیر ھیأت مذکور است و تنظیم و تدوین پیش نویس آراء ھیأت با
رییس یا یکی از اعضای اکثریت با انتخاب رییس ھیأت خواھد بود. پیش نویس رأی باید به امضای اکثریت رسیده و سپس پاکنویس و با
امضاء رییس ھیأت اعلان شود.
ماده۶ ـ منشی یکی از کارکنان اداری بوده و زیر نظر اداره کل ھیأت ھا انجام وظیفه می کند.
بند دوم ـ ترتیب تشکیل جلسات ھیأت تخصصی و رأی گیری
ماده٧ـ ارجاع پرونده به ھیأت ھای تخصصی به عھده رییس دیوان یا معاون قضایی دیوان خواھد بود.
ماده٨ ـ جلسات ھیأت ھای تخصصی ھر ھفته یکبار برگزار می شود. در صورت ضرورت، تشکیل جلسات فوق العاده بنا به تشخیص
رییس ھیأت و یا درخواست مدیرکل ھیأت ھا و تصویب رییس ھیأت، امکان پذیر خواھد بود.
تبصره ـ به تشخیص رییس دیوان، جلسات ھیأت ھای تخصصی خارج از وقت اداری برگزار خواھد شد.
ماده٩ـ پس از وصول پرونده به ھیأت تخصصی، رییس ھیأت پرونده را جھت تھیه گزارش، به یکی از اعضاء ارجاع می کند. عضو مرجوع
الیه موظف است حداکثر ظرف یکماه گزارش آن را تھیه و به رییس تسلیم نماید تا به نوبت در دستور کار ھیأت قرار گیرد.
تبصره ـ چنانچه عضو ھیأت تخصصی به ھر دلیل نتواند ظرف مدت مقرر گزارش پرونده را تھیه و تسلیم نماید، مکلف است علت آن را
در جلسه ھیأت به اطلاع اعضای ھیأت برساند. رییس ھیأت در این خصوص تصمیم لازم را اتخاذ خواھد کرد.
ماده١٠ـ منشی ھیأت تخصصی حسب نظر رییس ھیأت مذکور، گزارش ھای واصله را به ترتیب وصول در دستور کار قرار می دھد. این
گزارش ھا پس از تأیید رییس و در غیاب وی، نایب رییس، حداقل سه روز قبل از تاریخ برگزاری جلسه از طریق سامانه الکترونیکی
ھیأت ھای تخصصی جھت مطالعه در دسترس اعضاء قرار می گیرد.
ماده١١ـ در مواردی که به موجب قوانین موجود از جمله قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور و ذیل ماده ٣٧ قانون و نیز مواردی
که به تشخیص رییس دیوان رسیدگی به شکایت در ھیأت عمومی به صورت خارج از نوبت انجام می شود، رسیدگی خارج از نوبت
شامل کلیه مراحل خواھد بود.
ماده١٢ـ حضور اعضاء در جلسات ھیأت الزامی است و در صورت عذر باید مراتب در اسرع وقت ممکن و حداکثر یک روز قبل از تشکیل
جلسه به طریق مقتضی به اداره کل ھیأت ھا اعلام شود.
مدیرکل ھیأت ھا موظف است غیبت غیرموجه و تأخیر بیش از سه جلسه ھر یک از اعضاء را جھت اقدام و تصمیم مقتضی به اطلاع
رییس دیوان یا معاون قضایی دیوان برساند.
ماده١٣ـ جلسات ھیأت تخصصی با حضور دو سوم اعضاء رسمیت یافته و رسیدگی به موضوع تا زمان اعلام کفایت مذاکرات ادامه
می یابد. رییس و ھمچنین ھر یک از اعضاء می تواند کفایت مذاکرات را پیشنھاد نماید که در این صورت، براساس رأی اکثریت قضات
حاضر اتخاذ تصمیم خواھد شد. اعضای حاضر موظفند در رأی گیری شرکت نمایند.
ماده١۴ـ چنانچه اکثریت اعضای ھیأت تخصصی، حضور یک یا ھر دو طرف شکایت و یا نمایندگان آنان یا کارشناسان ذیربط و یا کسب
نظر برخی از قضات صلاحیتدار دیوان را که در ھیأت ھای تخصصی دیگر عضویت دارند، ضروری تشخیص دھند، به دستور رییس ھیأت با
تعیین وقت، از آنان جھت شرکت در جلسه و ادای توضیح دعوت می نماید.
تبصره ـ پس از استماع اظھارات مدعوین، رأی گیری در خصوص موضوع مورد شکایت صرفاً با حضور قضات عضو ھمان ھیأت بعمل
می آید.
بند سوم ـ ترتیب رسیدگی به درخواست ابطال مصوبات در ھیأت ھای تخصصی
ماده١۵ـ در مورد درخواست ابطال آیین نامه ھا و سایر نظامات و مقررات موضوع ماده١٢ قانون، پس از قرائت شکایت شاکی و
مستندات آن و ھمچنین پاسخ کتبی دستگاه طرف شکایت و در صورت لزوم استماع توضیحات و اظھارات طرفین یا نمایندگان قانونی
آنان و نیز کارشناسان ذی ربط، به طریق زیر اقدام خواھد شد:
الف ـ چنانچه نظر اکثریت مطلق اعضای حاضر در جلسه ھیأت تخصصی بر ورود شکایت و ابطال مصوبه موضوع شکایت باشد، پرونده
ھمراه با نظریه ھیأت مذکور جھت طرح در ھیأت عمومی دیوان، به اداره کل ھیأت عمومی ارسال می شود.
ب ـ در صورتی که نظر سه چھارم اعضای حاضر بر رد شکایت باشد، ھیأت تخصصی رأی به رد شکایت صادر و از طریق اداره کل
ھیأت ھا با بھره گیری از امکانات پایگاه اطلاع رسانی دیوان به اطلاع رییس دیوان و قضات دیوان عدالت اداری می رسد تا چنانچه به آن
معترض باشند ظرف بیست روز از تاریخ صدور رأی، اعتراض خود را با ذکر دلایل و مبانی مربوط، به ھیأت تخصصی ذی ربط اعلام کنند.
ھیأت تخصصی نیز موظف است ضمن اظھارنظر، پرونده را از طریق اداره کل مذکور جھت اتخاذ تصمیم به ھیأت عمومی ارسال نماید.
ج ـ چنانچه نظر اکثریت کمتر از سه چھارم اعضاء بر رد شکایت باشد پرونده به ھمراه نظریه جھت طرح در ھیأت عمومی به اداره کل
ھیأت عمومی ارسال می شود.
د ـ چنانچه اکثریت ھیأت تخصصی، موضوع شکایت را مشمول صلاحیت ھای ھیأت عمومی دیوان به شرح ماده ١٢ قانون تشخیص
ندھد، پرونده ھمراه نظریه جھت طرح در ھیأت عمومی به اداره کل ھیأت عمومی ارسال می شود. در این صورت، ھرگاه ھیأت عمومی
موضوع را در صلاحیت خود و قابل طرح تشخیص دھد، پرونده در اجرای ماده ٨۴ قانون جھت اقدام لازم به ھیأت تخصصی مربوط اعاده و
در صورت تأیید نظریه ھیأت تخصصی، پرونده جھت اتخاذ تصمیم مقتضی به نظر رییس دیوان می رسد.
ھـ ـ چنانچه ھیأت تخصصی ھر یک از مصوبات موضوع شکایت یا بخش ھایی از یک یا چند مصوبه را مغایر با قانون و قابل ابطال
تشخیص و در خصوص بعضی دیگر نظر به ردّ شکایت داشته باشد، ابتدا نسبت به مواردی که به عدم مغایرت آنھا با قانون اعتقاد دارد
مبادرت به صدور رأی مبنی بر رد شکایت می کند. چنانچه در مھلت مقرر قانونی، اعتراضی نسبت به این رأی واصل شود، ضمن اعلام
نظر در خصوص مواردی که به ورود شکایت اعتقاد دارد، پرونده را با ھمان کلاسه اولیه، به پیوست دادنامه صادر شده و نظریه، توأماً
جھت طرح در ھیأت عمومی و صدور رأی، به اداره کل ھیأت عمومی ارسال می کند.
و ـ در مواردی که در جریان رسیدگی به موضوع در ھیأت تخصصی، اعلام مغایرت مصوبه با شرع نیز واصل شود مراتب ابتدا به رییس
دیوان منعکس میشود تا مراتب مغایرت یا عدم مغایرت مصوبه موضوع درخواست ابطال با شرع، از شورای نگھبان استعلام شود. پس
از وصول نظریه شورای نگھبان، پرونده به ھیأت تخصصی مربوط اعاده و ارجاع می شود تا حسب مورد اتخاذ تصمیم لازم به عمل آید.
تبصره١ـ در ھر یک از موارد مذکور، نظر اقلیت ھیأت ھای تخصصی ذیل نظر اکثریت درج می گردد.
تبصره٢ـ در مواردی که نظر ھیأت تخصصی مبنی بر انطباق موضوع با مصادیق مندرج در ماده ٨۵ قانون باشد، مراتب طی گزارشی از
طریق اداره کل ھیأت ھا به اطلاع رییس دیوان می رسد تا قرار مقتضی صادر شود.
ماده١۶ـ در مواردی که رییس دیوان از صدور آرای متعارض و یا مشابه مطلع گردد و پس از بررسی، موضوع را مشمول مواد ٨٩ و ٩٠
قانون تشخیص دھد، می تواند آن را جھت رسیدگی و اظھارنظر به یکی از ھیأت ھای تخصصی ارجاع نماید و پس از اظھارنظر ھیأت
مذکور موضوع در ھیأت عمومی مطرح می شود و نظریه ھیأت تخصصی برای ھیأت عمومی جنبه مشورتی خواھد داشت.
تبصره ـ چنانچه رییس دیوان در راستای ماده ٩١ قانون، آرای صادره از ھیأت عمومی را مبتنی بر اشتباه یا مغایر با قانون و یا متعارض
تشخیص دھد، به ترتیب فوق عمل خواھد کرد.
فصل سوم ـ ھیأت عمومی
بند اول ـ ساختار ھیأت عمومی
ماده١٧ـ ھیأت عمومی با شرکت حداقل دوسوم کلیه قضات دیوان به ریاست رییس دیوان و یا معاون قضایی دیوان تشکیل می شود.
مشاوران و کارشناسان موضوع ماده (٧ (قانون می توانند با دعوت رییس دیوان یا معاون قضائی دیوان بدون داشتن حق رأی، در
جلسات ھیأت عمومی شرکت کنند و در صورت لزوم نظرات کارشناسی خود را ارائه نمایند. ھیأت عمومی دارای یک منشی از کارکنان
اداری خواھد بود که زیر نظر اداره کل ھیأت عمومی انجام وظیفه می کند.
ماده١٨ـ حضور طرفین شکایت یا نمایندگان یا وکیل و کارشناسان آنان به تشخیص رییس دیوان یا معاون قضایی دیوان یا اکثریت قضات
بلامانع است. اشخاص مذکور از طریق اداره کل ھیأت عمومی دعوت می شوند.
تبصره١ـ رؤسای ھیأت ھای تخصصی یا مدیرکل ھیأت عمومی نیز میتوانند پیشنھاد دعوت از طرفین را به رییس دیوان بدھند. این
دعوت پس از موافقت رییس دیوان یا معاون قضایی دیوان انجام خواھد شد.
تبصره٢ـ معاونت آموزش، پژوھش و پیشگیری می تواند با موافقت رییس دیوان، از استادان دانشگاه، دانشجویان، کارشناسان و قضات
شاغل در سایر مراجع قضایی جھت حضور در جلسات ھیأت عمومی برای اھداف آموزشی یا پژوھشی دعوت نماید. در صورت موافقت،
مراتب جھت ھماھنگی ھای لازم به معاون قضایی دیوان اعلام می شود.
ماده١٩ـ اداره جلسه و رعایت ترتیب مذاکرات، حفظ نظم و نظارت بر حسن اجرای مقررات این آیین نامه بر عھده رییس جلسه خواھد
بود.
تبصره١ـ ھر یک از قضات حاضر می توانند نسبت به نحوه اداره جلسه و رعایت مقررات این آیین نامه به صورت خارج از نوبت تذکر دھد.
چنانچه رییس جلسه تذکر را وارد بداند به آن ترتیب اثر می دھد.
تبصره٢ـ جلسات ھیأت عمومی با تلاوت آیاتی از کلام ا… مجید آغاز می شود و رییس جلسه می تواند حداکثر به مدت ٢٠ دقیقه
مطالب لازم را مطرح نماید.
ماده٢٠ـ دستور کار ھیأت عمومی، توسط مدیرکل ھیأت عمومی و یا معاون وی و در غیاب آنان یکی از قضات به تشخیص رییس ھیأت
قرائت می شود.
بند دوم ـ نحوه تشکیل جلسات ھیأت عمومی
ماده٢١ـ جلسات ھیأت عمومی ھر ھفته یکبار برگزار می شود. در صورت ضرورت، با اعلام قبلی رییس دیوان یا معاون قضایی دیوان،
برگزاری جلسه فوق العاده بلامانع است. ھمچنین، جلسات ھیأت عمومی به تشخیص رییس دیوان می تواند خارج از وقت اداری برگزار
شود.
تبصره ـ حداکثر مدت برگزاری ھر جلسه ھیأت عمومی عادی یا فوق العاده، چھار ساعت متوالی یا با تنفس می باشد، مگر آنکه رییس
دیوان یا معاون قضائی دیوان بنا به ضرورت ترتیب دیگری اتخاذ نماید.
ماده٢٢ـ دستور جلسات ھیأت عمومی به ترتیب وصول پرونده ھا از طریق اداره کل ھیأت ھا و با رعایت موضوعات مطروحه از قبیل
ابطال، ایجاد رویه و وحدت رویه و ھمچنین اولویت پرونده ھای مربوط به موضوع تخصصی، حداقل ظرف ۴٨ ساعت قبل از تشکیل
جلسه، از طریق سامانه مربوط به ھیأت عمومی در اختیار قضات و در صورت لزوم به تشخیص رییس دیوان، در اختیار مشاوران موضوع
ماده (٧ (قانون قرار می گیرد.
تبصره ـ در موارد ضروری، رییس دیوان می تواند اولویت دستور ھیأت عمومی را تعیین نماید.
ماده٢٣ـ آمار تعداد حاضرین در جلسه به طریق مقتضی (از طریق رایانه یا غیر آن) به رؤیت رییس جلسه می رسد.
ماده٢۴ـ رأی گیری به طریق مقتضی (از طریق رایانه یا غیر آن) انجام و در ھر حال، علنی خواھد بود.
ماده٢۵ـ قبل از طرح پرونده در ھیأت عمومی، رییس دیوان می تواند نظر کتبی مشاوران دیوان درخصوص موضوع مطروحه را اخذ و آن
را در اختیار قضات حاضر در جلسه ھیأت عمومی قرار دھد.
ماده٢۶ـ به ھنگام رسیدگی به ھر یک از دستور جلسات ھیأت عمومی، اعضای ھیأت جھت اظھارنظر ثبت نام می کنند و در صورت
وجود نظر مخالف، به ترتیب حداکثر دو نفر موافق و مخالف ھر یک حداکثر به مدت ۵ دقیقه صحبت می کنند. پس از اظھارنظر، چنانچه
کفایت مذاکرات از جانب یکی از اعضاء یا رییس دیوان پیشنھاد گردد راجع به کفایت مذاکرات رأی گیری می شود و اگر اکثریت به کفایت
مذاکرات رأی دھند نسبت به اصل موضوع رأی گیری می شود. چنانچه اکثریت اعضای ھیأت عمومی با کفایت مذاکرات موافقت نکردند،
حداکثر دو نفر موافق و دو نفر مخالف دیگر نیز راجع به موضوع اظھارنظر می نمایند. سپس نسبت به اصل موضوع رأی گیری می شود.
تبصره١ـ چنانچه در رابطه با دستور جلسه مخالفی وجود نداشته باشد، رییس ھیأت تخصصی مربوط یا یکی از اعضای آن به پیشنھاد
رییس حداکثر به مدت ۵ دقیقه راجع به موضوع توضیح می دھد و سپس رأی گیری به عمل می آید.
تبصره٢ـ چنانچه به نظر یک یا چند تن از اعضای جلسه دستور جلسه دارای ابھام بوده یا نیاز به تکمیل داشته باشد، ابتدا یکی از
اعضاء راجع به ابھام یا نقص موجود توضیح می دھد. در صورت تأیید اکثریت اعضاء پرونده جھت تکمیل و یا رفع ابھام به ھیأت تخصصی
مربوط اعاده می گردد.
ماده٢٧ـ اظھارنظرھا باید در چارچوب دستور جلسه باشد و برخورد و رفتار حاضرین نباید موجب قطع کلام ناطق یا اخلال در نظم
جلسه شود. در صورت عدم رعایت مفاد این ماده رییس جلسه تذکر لازم را خواھد داد.
ماده٢٨ـ چنانچه در جریان رسیدگی به یک پرونده، رییس جلسه حضور طرفین دعوا، نمایندگان آنھا یا کارشناسان یا اشخاص دیگری را
جھت ادای توضیح ضروری تشخیص دھد، در صورت موافقت اکثریت اعضای حاضر، پرونده از دستور خارج خواھد شد و مدیر کل
ھیأت عمومی موظف است از اشخاص مزبور جھت شرکت در جلسه ھیأت عمومی دعوت به عمل آورد.
تبصره ـ پس از قرائت رأی یا نظریه ھیأت تخصصی، ھرگاه اشخاص موضوع ماده فوق در ھیأت عمومی حضور داشته باشند، توضیح
لازم را ارائه و به سئوالات مطروحه پاسخ خواھند داد.
ماده٢٩ـ در صورت حضور طرفین دعوا یا نمایندگان و کارشناسان آنان در جلسات ھیأت عمومی، اظھارنظر ماھوی اعضای ھیأت و
ھمچنین رأی گیری، در غیاب مدعوین و بـدون حضـور آنـان صـورت می گیـرد، مگر آنکه رییس جلسـه حضـور آنان را بـلامـانـع
تشخیص دھد.
ماده٣٠ـ ھیأت عمومی دیوان با شرکت حداقل دوسوم قضات دیوان به ریاست رئیس دیوان و یا معاون قضائی وی تشکیل میشود و
ملاک صدور رأی، نظر اکثریت اعضای حاضر است. در موارد ابطال مصوبه، اصل تعارض آراء، تشابه آراء و نیز کفایت مذاکرات که براساس
آری یا نه رأی گیری به عمل می آید.
بند سوم ـ رسیدگی به درخواست ابطال مصوبات
ماده٣١ـ چنانچه دستور جلسه، مربوط به درخواست ابطال مصوبه موضوع بند ١ ماده ١٢ قانون باشد، منشی جلسه گزارش ھیأت
تخصصی را که حاوی خلاصه ای از اظھارات و دلایل شاکی و مشتکی عنه است و ھمچنین متن مصوبه مورد اعتراض را قرائت می کند.
در صورت لزوم و به تشخیص رییس جلسه، متن درخواست ابطال و پاسخ کتبی دستگاه طرف شکایت نیز قرائت خواھد شد.
ماده٣٢ـ چنانچه دستور جلسه ھیأت عمومی، اعتراض به رأی ھیأت تخصصی موضوع بند (ب) ماده ٨۴ قانون باشد ابتدا، رأی ھیأت
تخصصی و سپس متن اعتراض قرائت می شود.
ماده٣٣ـ در مواردی که درخواست ابطال مصوبه ای در ھیأت تخصصی به لحاظ مغایرت با شرع مورد رسیدگی قرارگرفته و ھیأت
تخصصی نیز به استناد نظر فقھای شورای نگھبان شکایت را رد کرده باشد، این شکایت مشمول اعتراض موضوع بند ب ماده ٨۴ قانون
نخواھد بود.
ماده٣۴ـ در مواردی که اعمال ماده ١٣ قانون مبنی بر تسری اثر ابطال مصوبه به زمان تصویب در دستور کار ھیأت عمومی قرار دارد،
پس از قرائت گزارش ھیأت تخصصی مربوط و استماع نظرات موافقین و مخالفین، رأی گیری به عمل می آید.
ماده٣۵ـ چنانچه درخواست ابطال مصوبه متضمن درخواست تسری ابطال به زمان تصویب آن به شرح ماده ١٣ قانون بوده، لکن
ھیأت عمومی در جلسه رسیدگی به اصل موضوع نسبت به این درخواست اتخاذ تصمیم نکرده باشد، به محض اطلاع، موضوع از طریق
اداره کل ھیأت عمومی در اولین جلسه ھیأت عمومی طرح و نسبت به این قسمت از درخواست نیز اتخاذ تصمیم به عمل خواھد آمد.
در فرضی که درخواست مزبور پس از اتمام جلسه رسیدگی ھیأت عمومی و بطور جداگانه واصل شود موضوع خارج از نوبت و بدون نیاز
به تبادل لایحه به ھیأت تخصصی مربوط ارجاع تا در اولین جلسه ھیأت تخصصی مورد رسیدگی قرار گرفته و نتیجه بلافاصله به اداره
کل ھیأت عمومی اعلام می شود. این نظریه در نخستین جلسه ھیأت عمومی طرح و مورد رسیدگی قرار می گیرد.
بند چھارم ـ رسیدگی به درخواست صدور رأی وحدت رویه و رأی ایجاد رویه
ماده٣۶ـ در موارد صدور رأی وحدت رویه یا ایجاد رویه موضوع مواد ٨٩ و ٩٠ ،ابتدا منشی جلسه حسب مورد گزارش ھیأت تخصصی و
عنداللزوم متن آراء را قرائت می کند و رییس ھیأت تخصصی مربوط یا نایب رییس و یا یکی از اعضاء به تشخیص رییس ھیأت تخصصی
درخصوص گزارش و ھمچنین نظر اکثریت و اقلیت ھیأت تخصصی توضیحات لازم را ارائه می نماید. سپس، موافقین و مخالفین به ترتیب
مذکور در ماده ٢۶ این آیین نامه اظھارنظر می کنند.
تبصره ـ در صورتی که قضات صادرکننده آرای موضوع دستور جلسه ھیأت عمومی، در جلسه حضور داشته باشند ھر یک از آنان
می توانند قبل از اعلام نظر توسط موافقین و مخالفین تعارض یا تشابه آراء، در مورد رأی خود و مبانی آن به مدت ۵ دقیقه توضیح دھند.
ماده٣٧ـ در مورد تعارض یا تشابه آرای اعلامی موضوع مواد ٨٩ و ٩٠ قانون، رییس دیوان می تواند قبل از اخذ رأی ھیأت عمومی،
درخواست خود درخصوص موارد مذکور را استرداد نماید.
در صورتی که رأی گیری به عمل آمده لکن رأی مربوط ھنوز انشاء نشده باشد موضوع به طریق پیش بینی شده در ماده ٩١ قانون قابل
طرح و رسیدگی مجدد در ھیأت عمومی خواھد بود.
ماده٣٨ـ پس از رأی اکثریت اعضای حاضر ھیأت به اصل تعارض، ھر یک از قضات حاضر می توانند با رعایت ماده ٢۶ این آیین نامه نسبت
به ھر یک از آرای صادر شده از لحاظ مبانی و مستندات و انطباق با قوانین و مقررات مربوط اظھارنظر کنند. سپس در مورد تشخیص
رأی صحیح اخذ رأی خواھد شد. ملاک در این خصوص رأی اکثریت نسبی حاضرین است.
ماده٣٩ـ در مورد درخواست صدور رأی ایجاد رویه، پس از اظھارنظر موافقین و مخالفین با رعایت ماده ٢۶ این آیین نامه و اعلام کفایت
مذاکرات، نسبت به ایجاد رویه رأی گیری خواھد شد.
ماده۴٠ـ در صورت درخواست اعمال ماده ٩١ قانون، پس از قرائت گزارش ھیأت تخصصی که حاوی نظر رییس قوه قضاییه یا رییس
دیوان است و ھمچنین قرائت رأی یا آرای مورد بحث، با رعایت مواد ٢۶ و ٣٠ این آیین نامه رأی گیری به عمل می آید.
ماده۴١ـ چنانچه بلافاصله پس از رأی گیری به ھر دلیل، رأی مأخوذه به نظر رییس جلسه مخدوش تشخیص داده شود، مجدداً
رأی گیری به عمل خواھد آمد.
ماده۴٢ـ در اجرای ماده ٩٧ قانون، رییس جلسه می تواند پس از اخذ رأی درخصوص ھر پرونده، یکی از قضات حاضر را به منظور تنظیم
و نگارش رأی تعیین نماید. انشاء رأی به عھده رییس دیوان یا یکی از اعضاء اکثریت ھیأت به انتخاب رییس دیوان است.
ماده۴٣ـ مشروح مذاکرات ھیأت عمومی به صورت صوتی و تصویری یا به ھر نحو مقتضی دیگر ضبط و نگھداری می گردد.
ماده۴۴ـ این آیین نامه در ۴۴ ماده و ١۶ تبصره در تاریخ ١٣٩٣/١١/۴ به تصویب رییس قوه قضاییه رسید.
رییس قوه قضائیه ـ صادق آملی لاریجانی
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید :
دانلود اپلیکیشن دادورزیار :
