سرای سالمندان یا روستا
بیکاری و نبود زیرساخت های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ورزشی دلیل اصلی مهاجرت جوانان و حضور چشمگیر سالمندان در روستاهای استان سمنان است.
پدیده مهاجرت روستاییان علاوه بر این که در تشدید بسیاری از نابسامانی ها مانند افزایش سریع جمعیت شهری، حاشیه نشینی و بروز بسیاری از آسیب های اجتماعی و کمبود امکانات مربوط زیرساختی برای شهرها موثر است به پیری زودرس در روستاها دامن می زند.
روستاها در گذشته نه چندان دور بخشی از کار تولید را به دوش می کشیدند اما این روزها روستا به دلیل مهاجرت جوانان خلاق، مکانی خوش آب و هوا برای زندگی کهنسالان شده است.
امروز دیگر در روستاهای استان سمنان از کار و تلاش برای تولید محصولات کشاورزی و دامپروری خبری نیست و در گوشه گوشه این مناطق مردان و زنان سالخورده ای به چشم می خورند که در کوچه پس کوچه ها نظاره گر تردد وسایل نقلیه و عابران هستند.
براساس آمار موجود در سال 1357 و در اوایل انقلاب اسلامی جمعیت روستانشین کشور، 70 درصد بوده و این رقم در سال 1395 به 27 درصد رسیده است.
در زمان حاضر 70 درصد جمعیت ایران در شهرها زندگی می کنند و با ورود جوانان مستعد و خلاق روستاها به مناطق شهری ، آمار جمعیت سالمندان در روستاها رو به افزایش است.
سمنان از جمله استان های کشور است که با سیر روز افزون مهاجرت روستانشینان به شهرها مواجه است و با مشکلات و پیامدهای ناشی از آن، دست و پنجه نرم می کند.
به باور کارشناسان، ارائه تسهیلات برای راه اندازی واحدهای تولیدی زودبازده، تکمیل زیرساخت های اجتماعی و اقتصادی برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهر در استان سمنان باید در اولویت قرار گیرد.
** ابتلای روستاهای سمنان به پیری زودرس
نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی گفت: روستاهای استان سمنان به دلیل نبود زیرساخت های اولیه سکونت، به مهاجرت جوانان دامن زده است.
ابوالفضل حسن بیکی افزود: اکنون روستاهای استان به دلیل مهاجرت جوانان خلاق به شهرها به پیری زودرس دچار شده و تناسب سنی در این مناطق در حال تغییر است.
وی خاطرنشان کرد: 700 هزار میلیارد ریال برای اشتغال و آبادانی روستاهای کشور در بودجه 97 لحاظ شد که امیدواریم تخصیص کامل این بودجه به آبادانی روستاها بیانجامد.
نماینده دامغان در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: بخش بزرگی از تولیدات کشور در روستاها شکل می گیرد که باید به این بخش مولد توجه ویژه شود.
وی مهاجرت جمعیت روستایی را معضل بسیاری از مناطق کشور برشمرد و اضافه کرد: باید از مهاجرت جمعیت روستایی به عنوان نقاط مولد به هر طریق پیشگیری کرد.
حسن بیکی آبادانی روستاها را از مهم ترین آرمان های انقلاب اسلامی عنوان کرد و گفت: مشارکت گرفتن از اهالی روستا در تصمیم گیری ها به شناسایی دقیق مشکلات روستایی کمک زیادی می کند.
** کم آبی و مهاجرت روستانشینان
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی سمنان گفت: دستکم 60 هزار تن در روستاهای این استان با مشکل تامین آب مواجه هستند.
منصور کشاورزیان افزود : یکی از علت های اصلی افزایش مهاجرت و پیروی زودرس در چند سال گذشته در مناطق روستایی سمنان کمبود آب است و رفع این چالش و افزایش امکانات رفاهی در ثبات جمعیتی مناطق روستایی استان تاثیرگذار است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان ادامه داد: در 10 سال گذشته حدود 10 هزار نفر از مناطق روستایی استان به مناطق شهری مهاجرت کردند و اگر این وضعیت در سال های آینده ادامه یاید شاهد افزایش خالی شدن این مناطق استان از سکنه خواهیم بود.
کشاورزیان اضافه کرد: افزایش اشتغال و رفع بحران آب 2 رکن اصلی برای ثبات جمعیتی در منطقه های روستایی سمنان است و در سال 92 به حدود 60 روستای سمنان با تانکر آبرسانی می شد که این رقم اکنون با درایت دولت تدبیر و امید به حدود 17 روستا رسیده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان افزود: برای رفع کمبود آب در بخش آشامیدنی و کشاورزی سمنان به حدود 500 میلیارد ریال اعتبار نیاز است و باید مدیران ارشد استان با تخصیص اعتبار برای رفع این چالش در استان اقدام کنند.
وی بیان داشت : حدود 140 هزار نفر از جمعیت 700 هزار نفری سمنان در مناطق روستایی زندگی می کنند و اگر در دراز مدت برای رفع تنش آبی در اقدام نشود تا سال 1420 حدود 20 درصد دیگر از جمعیت در این مناطق کاهش می یابد.
** ضرورت تثبیت جمعیت در روستاهای سمنان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان نیز گفت: بیکاری و کمبود آب 2 عامل مهم مهاجرت از مناطق روستایی و کاهش محصولات کشاورزی در این استان است.
سید حسن میرعماد افزود: کمبود آب در بسیاری از مناطق استان سمنان فرا بحرانی است و باید برای رفع این چالش اقدام کرد.
وی خاطر نشان کرد: خشکسالی در چند سال گذشته به کاهش تولید محصولات کشاورزی دامن زده است و ادامه این روند به پیری زودرس در این مناطق می انجامد.
میرعماد اضافه کرد: دولت تدبیر و امید اکنون به خوبی این معضل اساسی را در استان سمنان شناسایی کرده است و با راه اندازی اتحادیه و تعاونی های روستایی و ارائه تسهیلات برای نوسازی ادوات کشاورزی شاهد کاهش چشمگیر مهاجرت جمعیتی از مناطق روستایی به شهری استان بودیم.
وی خاطر نشان کرد: بیش از 50 روستای دارای بیش از 20 خانوار با جمعیت تقریبی سه هزار و 500 نفر استان با مشکل کمبود آب مواجه اند و افزایش تجهیز سامانه های نوبین آبیاری در اراضی کشاورزی گامی موثر برای جلوگیری از پدیده خشکسالی در این مناطق است.
میرعماد ادامه داد: در چهار سال گذشته در بیش از 25 هزار هکتار از اراضی کشاورزی سمنان سامانه های نوین آبیاری تجهیز شده است و این امر گامی مهم و ارزشمند به منظور تثبیت میزان جمعیت و افزایش رونق کشاورزی در مناطق روستایی بشمار می آید.
**اقدام برای محرومیت زدایی
نماینده ولی فقیه در استان سمنان نیز گفت: دولت دوازدهم برای محرومیت زدایی و افزایش امکانات رفاهی و آموزشی در مناطق روستایی این استان بیش از پیش اقدام کند.
آیت الله سید محمد شاهچراغی افزود: در استان سمنان بیش از 200 روستا با بیش از 20 خانوار جمعیت زندگی می کنند در حالی که از این تعداد فقط 17 روستا از نعمت کتابخانه عمومی برخوردار هستند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون 17 روستای این استان با تانکر آبرسانی می شود که با برنامه ریزی اصولی می توان برای رفع این چالش مهم اقدام کرد.
وی اظهار داشت: برخورداری از امکانات اولیه زندگی حق طبیعی مردم است و دولت دوازدهم باید برای رفع این چالش ها تدابیری اتخاذ کند.
آیت الله شاهچراغی ادامه داد: باید طرح های توسعه ای و زود بازده اقتصادی برای جلوگیری از مهاجرت در مناطق روستایی به شهری اجرایی شود تا روستاهای استان خالی از سکنه نشوند.
وی اضافه کرد: مناطق روستایی استان ظرفیت خوبی برای کشت گیاهان دارویی و اجرای برنامه اقتصاد مقاومتی دارند و دولت برای افزایش اشتغال این رویکرد را دنبال کند.
** ارائه تسهیلات اشتغالزایی در روستاها
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان سمنان گفت: تسهیلات اشتغال روستایی به توسعه و آبادانی مناطق محروم این استان کمک می کند.
اسماعیل غنیان افزود: در اجرای این طرح به طور مستقیم به دنبال توسعه روستاها و ایجاد اشتغال پایدار در این مناطق هستیم و در کنار آن اهداف فرعی مانند کم شدن حاشیه نشینی، امنیت و حفاظت کشور، محیط زیست و مراتع دنبال می شود.
وی اظهار داشت: تحقق منویات رهبر معظم انقلاب در خصوص سیاست کلی اقتصاد مقاومتی، افزایش تولید و اشتغال پایدار در مناطق روستایی از جمله اهداف مهم اعطای این تسهیلات است.
غنیان ادامه داد: اعتبار توسعه اشتغال روستایی از محل منابع صندوق توسعه ملی به بحث اشتغال روستاها از سال 96 و 97 اختصاص داده شده که سهمیه استان 900 میلیارد ریال است که بخشی از آن صرف توسعه و ایجاد اشتغال مناطق روستایی، عشایری و شهرهای زیر 10 هزار نفر جمعیت خواهد شد.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان سمنان بیان داشت: تمامی طرح ها با توجه به شرایط روستا قابل سرمایه گذاری است و پس از مطالعه و مشخص شدن رشته فعالیت خاص، قابلیت اجرا شدن دارند.
وی ادامه داد: این دسته فعالیت ها شامل تمامی فعالیت ها مربوط به گردشگری، نظیر اسکان و بومگردی بخش کشاورزی علاوه بر باغ ها شامل همه فعالیت‌های کشاورزی و در بخش صنعت شامل معادن کوچک، نواحی صنعتی روستایی شامل صنایع دستی ، فرآوری محصولات است.
غنیان ادامه داد: بعد از انقلاب برای اولین بار این تسهیلات ارزان قیمت در اختیار متقاضیان قرار گرفت که برای سرمایه گذاری نرخ کارمزد 6 درصد برای سرمایه در گردش 10 درصد و میزان بازپرداخت آن 9 سال برای سرمایه‌گذاری و برای سرمایه در گردش 18 ماه تعیین شده که این یک امتیاز مثبت برای توسعه و اشتغال روستاها است.
مهاجرت و پیری زودرس روستاهای استان سمنان پدیده شومی است که موجب تخریب روستا به عنوان کانون تولید می شود.
به باورکارشناسان، بخشی از افزایش روزافزون آسیب های اجتماعی براساس تحقیقات از پیامدهای مهاجرت و سریز جمعیت روستایی به حاشیه شهرها است.
صاحبنظران می گویند یکی دیگر از دلایل تبدیل شدن روستاها به سرای سالمندان، با وجود برخورداری از امکانات آب ، برق، گاز، تلفن و راه و زیرساخت هایی مانند مدارس و درمانگاه های بهداشتی و مراکز فرهنگی نبود شغل است.
ایجاد زنجیره تولید با پشتیبانی تشکل ها و تعاونی ها برای ایجاد اشتغال پایدار، توجه به زیرساخت ها و ارائه تسهیلات اشتغال آفرین راه مقابله با پدیده مهاجرت و پیری روستاها است.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
