رای شماره ۲۵۴۰ هيات عمومی ديوان عدالت اداری
با موضوع: تبصره (۳) ماده ۵۵ آيين نامه آموزشي دوره دکتري عمومي داروسازي مصوب شصت و يکمين جلسه شوراي عالي برنامه ريزي علوم پزشکي مورخ ۱۳۹۴/۷/۵ ،که حداقل نمره قبولي دانشجوي مهمان در دانشگاه مقصد را ۱۲ اعلام کرده است ابطال شد
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۲۵۴۰ مورخ ۱۴۰۰/۹/۲۳ با موضوع: «تبصره (۳) ماده ۵۵ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی داروسازی مصوب شصت و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۴/۷/۵ ،که حداقل نمره قبولی دانشجوی مهمان در دانشگاه مقصد را ۱۲ اعلام کرده است ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد
تاریخ دادنامه : ۱۴۰۰/۹/۲۳ شماره دادنامه: ۲۵۴۰ شماره پرونده : ۰۰۰۰۵۸۷
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم سیده سمیرا قائم مقامی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره ۳ ماده ۵۵ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی داروسازی مصوب شصت و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۴/۷/۵
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره ۳ ماده ۵۵ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی داروسازی مصوب شصت و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۴/۷/۵ را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
” به استحضار میرساند اینجانب شاکی شکواییه مطروحه دانشجوی ورودی بهمن سال ۱۳۹۵ داروسازی پردیس بین الملل دانشگاه علوم پزشکی یزد میباشم از بهمن ۱۳۹۶ به صورت دانشجوی میهمان در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مشغول به تحصیل شدم. اینجانب در طول تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (به صورت میهمان) در دروس فارماکوگنوزی یک، فارماکوگنوزی دو، فارماسیوتیکس دو، درمان شناسی یک به ترتیب نمرات ۱۰/۵۹ ،۱۱/۴ ،۱۱/۹ و ۱۱/۹ را اخذ کرده ام. دانشگاه مبدا (علوم پزشکی یزد) نمرات کسب شده را قبول ندارد و مدعی است که میبایست دروس فوق را مجدد بگذرانم و نمرات حداقل ۱۲ را کسب کنم. در صورتی که برای دانشجویان غیر میهمان حداقل نمره قبولی ۱۰ تعیین گردیده است که دلیل این امر را تبصره ۳ ماده ۵۵ آیین نامه آموزشی دوره دکتری داروسازی به صراحت عنوان نموده حداقل نمره قبولی دانشجوی میهمان در دانشگاه مقصد ۱۲ میباشد و واحدهایی که دانشجو در دانشگاه مقصد با نمره کمتر از ۱۲ گذرانده است باید مجددًا بگذراند. شایان ذکر است تبصره ۳ ماده ۵۵ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی داروسازی مصوب شصت و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۴/۷/۵ با اصول تعیین شده نظام جمهوری اسلامی ایران بر اساس دلایل زیر مغایرت دارد و تبعیض آمیز است.
۱ـ تبعیض از نظر علوم اجتماعی عبارت است از وضع محدودیتهایی توسط قانون، آداب، رسوم و یا قرارداد غیررسمی علیه یک گروه خاص و یا شخص خاص، به عبارتی هنگامی که شرایط مساوی و استحقاق های همسان میان چیزی حاصل نشده و فرق گذاشته شود تبعیض صورت گرفته است.
۲ـ اصل ۱۹ و ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به صراحت تبعیض را در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران نمیپذیرد.
۳ـ قران کریم به کرات با تفاخر و امتیازات تبعیض آمیز به شدت مقابله کرده است. به عنوان نمونه قران کریم میفرمایند: «یا ایها الناس خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفو ان اکرمکم عندهللا اتقاکم ان هللا علیم خبیر» و پیامبر (ص) در طول رسالت ۲۳ ساله خود در فرصتها و موقعیتهای مختلف اعراب را از بالیدن به تفاخرات شعبی و قبیلگی برحذر میداشت و میفرمود: نسبهای خود را نزد من نیاورید بلکه عملهای خود را آورید. و نیز پیامبر در خطبه حجه الوداع میفرمایند: ایها الناس ان ربکم واحد و ان اباکم واحد کلکم الدم و آدم من تراب اکرمکم عندالله اتقاکم، ولیس لعربی علی عجمی فضل الا بالتقوی حال چه طور میتوان پذیرفت که حکومتی که بر اساس دین مبین اسلام است ماده قانونی را به تصویب برساند که به صراحت تبعیض آمیز باشد و بین دو گروه از یک رشته تحصیلی فرق بگذارد؟
نتیجتًا: با توجه به اصل ۱۹ و ۲۰ قانون اساسی و آیات قران کریم و همچنین فرمایشات پیامبر اکرم (ص) نسبت به حقوق مساوی مردم از هر قشر و زبان و گروهی و رأی شماره ۱۲۱۲ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال تبصره ۲ ماده ۶۷ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی پزشکی مصوب بیست و ششمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۸۳/۳/۲۳ (که به لحاظ موضوعیت عینًا یکسان میباشد و تنها تفاوت آنها در رشته تحصیلی میباشد، تقاضای ابطال تبصره ۳ ماده ۵۵ آیین نامه آموزشی دوره دکتری داروسازی عمومی رادارم. لذا با توجه به اینکه اکنون در ترم ده مشغول به تحصیل میباشم و برای ورود به ترم یازده نیاز به شرکت در آزمون جامع ۱۸۰ واحدی داروسازی که در شهریور ماه ۱۴۰۰ برگزار میشود را دارم ولی دانشگاه علوم پزشکی یزد به دلیل تبصره ۳ ماده ۵۵ اجازه شرکت در آزمون مذکور را به بنده نمیدهد به استناد ماده ۳۴ قانون آیین تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری بدوًا تقاضای دستور موقت مبنی بر شرکت در آزمون جامع ۱۸۰ واحدی داروسازی که شهریور ماه ۱۴۰۰ را به دلیل عقب افتادن در تحصیل و هزینه بر بودن دوران تحصیل و طولانی تر شدن زمان فارغ التحصیلی دارم. “
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
” آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی داروسازی مصوب شصت و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۵/۷/۱۳۹۴
آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی داروسازی که به تأیید دبیرخانه شورای آموزش داروسازی و تخصصی رسیده است. در ۱۳ فصل، ۸۵ ماده و ۸۵ تبصره در شصت و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۴/۷/۵ به تصویب رسید. این آیین نامه از ابتدای سال تحصیلی ۱۳۹۶ ـ ۱۳۹۵ برای آن دسته از دانشجویانی که از این تاریخ به بعد وارد دانشگاه میشوند، لازم الاجرا است و از این تاریخ کلیه آیین نامه ها و بخشنامه های مغایر با آن برای دانشجویان مشمول این آیین نامه لغو میشود.
ماده ۵۵ ـ تعداد واحدهایی که دانشجو به صورت میهمان (تمام وقت یا تک درس) در یک یا چند دانشگاه گذرانده است، نباید از ۴۰ درصد کل واحدهای دوره تجاوز نماید.
تبصره۳ـ حداقل نمره قبولی دانشجوی میهمان در دانشگاه مقصد ۱۲ میباشد و واحدهایی را که دانشجو در دانشگاه مقصد با نمره کمتر از ۱۲ گذرانده است باید مجددًا بگذراند. ـ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رئیس شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی”علی رغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده هیچ پاسخی واصل نشده است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۹/۹ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
به موجب ماده ۲۸ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی داروسازی مصوب شصت و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۴/۷/۵ حداقل نمره قبولی در کّلیه دروس داروسازی (به غیراز پایان نامه و کارآموزی در عرصه) ۱۰ تعیین شده است و این در حالی است که برمبنای تبصره (۳) ماده ۵۵ آیین نامه مزبور، حداقل نمره قبولی دانشجوی مهمان در دانشگاه مقصد ۱۲ است که این تفاوت حکم از مصادیق تبعیض ناروا و مغایر با بند ۹ اصل سوم قانون اساسی بوده و بر همین اساس، تبصره (۳) ماده ۵۵ آیین نامه آموزشی دوره دکتری عمومی داروسازی مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری