رای شماره ۲۴۷۲ هيات عمومی ديوان عدالت اداری

با موضوع: بند ۱ـ۲ آيين نامه تمديد سنوات در مقطع کارشناسي ارشد مصوب ۱۳۹۴/۳/۱۲ دانشگاه صنعتي اميرکبير که متضمن کسر نمره به دليل تأخير در دفاع از پايان نامه است، ابطال شد

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۲۴۷۲ مورخ ۱۴۰۰/۹/۹ با موضوع: «بند ۱ـ۲ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد مصوب ۱۳۹۴/۳/۱۲ دانشگاه صنعتی امیرکبیر که متضمن کسر نمره به دلیل تأخیر در دفاع از پایان نامه است، ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه : ۱۴۰۰/۹/۹ شماره دادنامه: ۲۴۷۲ شماره پرونده : ۰۰۰۰۳۳۶

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای قاسم عصمتی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۱ـ ۲ آییننامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیرکبیر مصوب ۱۲/۳/۱۳۹۴

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند ۱ـ ۲ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیرکبیر مصوب ۱۳۹۴/۳/۱۲ را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:

” دانشگاه صنعتی امیرکبیر برخلاف صلاحیت خود و بر خلاف ماده ۲۲ آیین نامه آموزش دوره کارشناسی ارشد شورای برنامه ریزی، ارزشیابی پایان نامه در ترم ششم را از ۱۷ اعلام کرده است، در حالی که در خصوص این نوع مصوبه پیش از این در دیوان عدالت اداری توسط دانشجویان دانشگاه های کشور دادخواستهایی با همین موضوع طرح شده و توسط دیوان عدالت اداری حکم به ابطال آنها صادر شده است. از جمله این دادنامه ها میتوان به دادنامه شماره ۱۰۳۴ـ ۱۰۳۹ مورخ ۱۳۹۳/۶/۲۴ ،۴۷۶ ـ ۱۳۹۶/۵/۱۷ ،۸۳۰ ـ ۳۰/۸/۱۳۹۶، ۱۰۲۶ ـ ۲۲/۵/۱۳۹۸ و ۱۴۶۱ ـ ۱۴۶۲ مورخ  ۲۳/۱۰/۱۳۹۹ اشاره کرد.همچنین وزارت علوم طبق نامه شماره ۷/۱۴۶۶۵ـ ۱۳۹۶/۷/۴ به تمـام دانشگاه های کشور اعـلام نموده کسر نمره بـه دلیل تـأخیر در دفـاع از پایان نامه خـارج از صلاحیت مراجع آموزشی میباشد. ضمن اینکه مستفاد از مفاد مواد ۲۰ و ۲۲ آیین نامه کارشناسی ارشد مصوب ۱۳۸۹/۱/۱۹ شورای برنامه ریزی آموزش عالی، اعمال هرگونه محدودیت کسر نمره توسط شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاهها برخلاف آیین نامه وزارت علوم میباشد لیکن هیأت داوران در نمره دادن آزادند. علاوه بر این دانشگاه امیرکبیر با ارائه تفسیر برخلاف مواد ۳۶ ،۳۷ و ۳۸ آیین نامه مذکور کسر سه نمره در صورت تأخیر در ترم ششم را از اختیارات دانشگاه در نظر گرفته است . “

متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:

” آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد به تاریخ ۱۳۹۴/۳/۱۲:

………………

………………

۱ـ ۲ تمدید سنوات

جهت دفاع ترم ششم لازم است دانشجو ضمن حضور در جلسه شورای گروه، میزان پیشرفت پروژه و دلایل تأخیر در اتمام پروژه را بیان نماید. تمدید ترم ششم صرفًا بر اساس تصویب گروه و شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده امکانپذیر است.

ـ مهلت دفاع برای دانشجویان ورودی نیمسال اول سال تحصیلی، ۱۵ تیرماه و برای ورودی های نیمسال دوم ۳۰ دی ماه است.

ـ نمره پایان ترم در ترم ششم از ۱۷ میباشد.

ـ نمره تشویقی (مقاله، کار تجربی و اختراع) بر اساس آیین نامه فعلی (پیوست ۱ـ فرم شماره ۰۱ـ ۳۳۰۱ـ FM ـ AUT ) تعیین میشود.

ـ دانشجوی ورودی نیمسال اول از ابتدای اسفندماه ملزم به پرداخت شهریه میباشد. مبلغ شهریه با توجه به زمان دفاع از پروژه به شرح زیر است:

· اسفند ماه: ۲/۰۰۰/۰۰۰ ریال

· فروردین ماه: ۴/۵۰۰/۰۰۰ ریال

· اردیبهشت ماه: ۷/۵۰۰/۰۰۰ ریال

· خرداد ماه: ۱۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال

· تیر ماه: ۱۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال

ـ دانشجوی ورودی نیمسال دوم از اول مرداد ماه ملزم به پرداخت شهریه میباشد. مبلغ شهریه با توجه به زمان دفاع از پروژه به شرح زیر است:

· شهریور ماه: ۲/۰۰۰/۰۰۰ ریال

· مهر ماه: ۴/۵۰۰/۰۰۰ ریال

· آبان ماه: ۷/۵۰۰/۰۰۰ ریال

· آذر ماه: ۱۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال

· دی ماه: ۱۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال

** تمدید ترم هفتم به بالا (در موارد بسیار خاص و استثنایی) پس از ارائه دلایل و مستندات قابل قبول توسط دانشجو و تأیید گروه، تصویب شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده و نهایتًا بر اساس حکم کمیسیون موارد خاص دانشگاه امکان پذیر است. در این حالت نمره دانشجو از ۱۷ بوده، و امتیاز تشویقی وجود ندارد و به ازای هر نیمسال، شهریه معادل ترم ششم بصورت یکجا گرفته میشود. “

در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر به موجب لایحه شماره ۱۰/۷۹۹ ـ ۱۴۰۰/۳/۲۳ توضیح داده است که:

” در خصوص شکایت آقای قاسم عصمتی به طرفیت این دانشگاه و به خواسته ابطال بند ۱ـ ۲ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی امیرکبیر مورخ ۱۳۹۴/۳/۱۲ ،که تحت کلاسه ۱۴۰۰۳۱۹۲۰۰۰۰۰۹۳۹۸۹ و کلاسه بایگانی ۰۰۰۰۳۳۶ در آن هیأت مطرح رسیدگی است و برگ ثانی دادخواست شـاکی و ضمام آن به این دانشگاه واصـل گردیده است، بدینوسیله در مقام دفـاع در قبال شکایت وی موارد و موضوعات متضمن را به شرح آتی به استحضار عالی میرساند:

۱ـ نامبرده ورودی مهر ماه سال ۱۳۹۳ میباشد و طبق آیین نامه آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری وقت، به شماره ۲۱/۱۵۴ـ ۱۳۸۸/۱/۱۹ سنوات دانشجویی حداکثر دو سال مشتمل بر چهار نیمسال تحصیلی میباشد که با این توصیف آخرین مهلت دفاع شکایت تا پایان بهمن ماه سال ۱۳۹۵ بوده که متأسفانه در بازه زمانی مقرر از پایان نامه خود دفاع ننموده اند. لذا این دانشگاه جهت معاضدت و مساعدت با دانشجو به استناد تبصره ماده ۱۵ آیین نامه مزبور که اشعار میدارد «در موارد استثنایی افزایش طول مدت دوره با تشخیص شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه مجاز است. در هر صورت مدت دوره در هر سه شیوه نباید از ۲/۵ سال تجاوز نماید.» با ثبت نام نیمسال پنجم مشارالیه موافقت نموده که مع الاسف در بازه زمانی تعیینی نیز دفاعیه خود را انجام نداده اند، بنابراین با توجه به تبصره ماده ۱۵ آیین نامه آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که مدت دوره دانشجویان از ۲/۵ نباید تجاوز کند و با عنایت به اینکه ایشان تا پایان ترم پنجم از پایان نامه خود دفاع ننموده است لزومًا باید منجر به صدور حکم محرومیت از تحصیل میگردید که با موافقت استاد راهنما، رئیس دانشکده و جهت مساعدت با دانشجویان با ثبت نام نیمسال ششم موافقت گردید.

۲ـ اما در خصوص اظهارات شاکی مبنی بر کسر نمره پایان نامه ناشی از تاخیر در دفاع به استحضار میرساند که در این دانشگاه کسر نمره وجود نداشته و طبق مصوبه هیأت رئیسه دانشگاه صنعتی امیرکبیر سقف نمره برای دفاع از پایان نامه در ترم ششم تحصیلی بیست بوده و باقی ۳ نمره نیز بابت محصولات کار تحقیقاتی دانشجو از قبیل مقاله و اختراع و جوایز و غیره به وی تعلق خواهد گرفت. بنابراین مشاهده میگردد که کماکان نمره دانشجو از ۲۰ میباشد و حقی از آنها ضایع نشده است و نامبرده با دفاع از پایان نامه خود، نمره ۱۶/۷۵ را اخذ نموده و به علت دارا نبودن هیچ گونه محصولات خروجی مانند ارائه و چاپ مقالات، جایزه خوارزمی و غیره نتوانسته بر اساس جـدول رویه شماره PR-AUT ۳۳ ۰ ۱ ، ۳ نمره دیگر را دریافت و از این مـزایا استفاده نماید، بنابراین نمره نهایی مشارالیه ۱۶/۷۵ درج شده و برای وی هیچ ممانعتی برای اخذ نمره تا ۲۰ وجود نداشته است. با دقت نظر به عرایض معنونه فوق و توجهًا به اینکه این دانشگاه در راستای اجرای مفاد دادنامه شماره ۱۰۲۶ ـ ۱۳۹۸/۵/۲۲ آن هیأت، موضوع پرونده شماره ۱۴۹۷/۹۷ ،که النهایه منجر به صدور حکم ابطال قسمتی از آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد مورخ ۱۳۹۴/۳/۱۲ دانشگاه گردیده است، دانشجویانی که جهت رسیدگی مجدد ۳ نمره پایان نامه خود مراجعه مینمایند، با ارسال نامه ای تحت عنوان استرداد مدرک تحصیلی و ریز نمرات، فرصت دفاع مجدد را برای آنان مهیا نموده تا بتوانند نمره نهایی خود را از هیأت داوران این دانشگاه، اخد نمایند. لذا در همین راستا نامه مورد سخن برای نامبرده ارسال گردیده تا ایشان نیز از این فرصت به دست آمده استفاده نمایند. “

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۹/۹ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

با توجه به اینکه براساس ماده ۲۲ آیین نامه دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته مصوب ۱۳۸۸/۱/۱۵ شورای عالی برنامه ریزی آموزشی که بر دانشجویان ورودی قبل از سال تحصیلی ۱۳۹۵ ـ ۱۳۹۴ حاکم است، ارزشیابی پایان نامه در جلسه دفاعیه توسط هیأت داوران انجام میشود و در مواد ۳۶ و ۳۷ آیین نامه مذکور درخصوص کسر نمره ارزشیابی پایان نامه به عّلت تأخیر در دفاع، اختیاری برای دانشگاه ها پیش بینی نشده است، بنابراین بند ۱ـ ۲ آیین نامه تمدید سنوات در مقطع کارشناسی ارشد مصوب ۱۳۹۴/۳/۱۲ دانشگاه صنعتی امیرکبیر که متضمن کسر نمره به دلیل تأخیر در دفاع از پایان نامه است، به جهت مغایرت با آیین نامه خارج از حدود اختیار مقام صادرکننده آن وضع شده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری