رای شماره ۲۳۹۴ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع:اطلاق بخشنامه شماره 265687/99/د/پ/18- 19/11/1399 معاونت توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان چهارمحال و بختیاری در مواردی که کارمند دارای سی سال سابقه بیمه پردازی است ولی سوابق خدمت وی تماماً دولتی نبوده و تلفیقی از سوابق دولتی و غیر دولتی است ابطال شد.
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 140009970905812394 مورخ 25؍8؍1400 با موضوع: «اطلاق بخشنامه شماره 265687/99/د/پ/18- 19/11/1399 معاونت توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان چهارمحال و بختیاری در مواردی که کارمند دارای سی سال سابقه بیمه پردازی است ولی سوابق خدمت وی تماماً دولتی نبوده و تلفیقی از سوابق دولتی و غیر دولتی است ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.
مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد
تاریخ دادنامه: 25؍8؍1400 شماره دادنامه: 2394 شماره پرونده: 0000927
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکیان: آقایان: 1- پرویز شمسی پور دهکردی 2- سهراب حسین زاده سورشجانی 3- شیرزاد هاشمی شهرکی 4- عبدالحمید سلیمانی دهکردی 5- فرج اله اسکندری شهرکی 6- عبداله مومنی شهرکی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 265687؍99؍د؍پ؍18 مورخ 19؍11؍1399 معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان چهارمحال و بختیاری
گردش کار: شاکیان به موجب دادخواستی واحد ابطال بخشنامه شماره 265687؍99؍د؍پ؍18 مورخ 19؍11؍1399 معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان چهارمحال و بختیاری را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
” الف- با عنایت به این مهم که بر اساس رأی شماره 20- 28؍3؍1363 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری سوابق کاری افراد در تشکل های حقوقی غیر دولتی قابل احتساب با سوابق کاری آنان در دستگاه های دولتی نمی باشد و همچنین با عنایت به تبصره 1 ماده 4 دستورالعمل نحوه تعیین حق شغل … آیین نامه اداری استخدامی اعضای هیأت علمی و کارکنان غیرهیأت علمی دانشگاه های علوم پزشکی که صراحتاً اعلام می نماید منظور از سنوات خدمت و تجربه، سنوات خدمتی تمام وقت در دستگاه های دولتی می باشد تصدیق خواهید فرمود به لحاظ آن که سوابق کار دولتی اینجانبان بر اساس موارد معنونه بسیار کمتر از 30 سال می باشد لذا اقدام خواهان مبنی بر بازنشستگی اجباری اینجانبان مغایر باماده 97 آیین نامه اداری و استخدامی اعضای غیر هیأت علمی دانشگاه های علوم پزشکی و بندهای ذیل آن و ایضاً ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری می باشد. همچنین اقدام خوانده ردیف دوم به پذیرش درخواست اجباری بازنشستگی اینجانبان بدون توجه به مفاد دادنامه و قوانین معنونه محمل قانونی نداشته است.
ب- با عنایت به آراء وحدت رویه دیوان عدالت اداری به شماره 511 و 512- 18؍11؍1389 که صراحتاً اذعان می دارد تنها اشتغال به کار مستمر و تمام وقت در یکی از واحدهای دولتی به عنوان سابقه خدمت دولتی از لحاظ تعیین پایه و بازنشستگی قابل احتساب می باشد تصدیق خواهید فرمود به لحاظ آن که سوابق کاری اینجانبان در دانشگاه علوم پزشکی بر اساس دادنامه های یاد شده بسیار کمتر از 30 سال می باشد اقدام خواندگان به بازنشستگی اجباری اینجانبان مغایر با آراء صدرالذکر می باشد.
ج- با عنایت به ماده واحده قانون نحوه تاثیر سوابق خدمات غیردولتی در احتساب حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری کارکنان دولت مصوب سال 1372 و تبصره ذیل ماده 1 آیین نامه اجرایی قانون مرقوم و رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 1084- 4؍11؍1399 سوابق خدمت غیر دولتی صرفاً در تعیین حقوق یا مستمری بازنشستگی قابل احتساب می باشد و سنوات خدمت موضوع این قانون در محاسبه سنوات خدمت لازم برای بازنشستگی منظور نخواهد شد. تصدیق خواهید فرمود اقدام خواندگان به بازنشستگی اجباری اینجانبان خلاف قوانین و مقررات موضوعه می باشد.
د- با عنایت به ماده واحده قانون پیش گفت و ماده 1 آیین نامه اجرایی آن سوابق دولتی مستخدمین دولت که دارای سوابق خدمت غیردولتی می باشند به منظور برقراری مستمری بازنشستگی می بایستی حداقل به مدت 20 سال باشد تصدیق خواهید فرمود اقدام خوانده ردیف دوم مبنی بر صدور احکام برقراری مستمری که بدون توجه به این مهم صورت گرفته محمل قانونی نداشته است.
ذ- با عنایت به تبصره 1 اصلاحی ماده 76 قانون تامین اجتماعی که صراحتاً اعلام می دارد کسانی که 30 سال تمام کار کرده باشند وحق بیمه مدت مزبور را پرداخته باشند می توانند تقاضای مستمری بازنشستگی نمایند. تصدیق خواهید فرمود قانونگذار در ماده قانونی اخیرالذکر با آوردن لفظ می توانند افراد مشمول را مخیر به ارائه درخواست برقراری مستمری دانسته است و هیچ گونه بازنشستگی اجباری برای آنان در ماده قانونی اخیرالذکر پیش بینی نگردیده که خواهان بر اساس آن اقدام به بازنشستگی اجباری اینجانبان نموده اند.
علی ایحال با مطمح نظر داشتن این مهم که بازنشستگی اجباری افراد تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی کمتر از 35 سال سابقه پرداخت حق بیمه خلاف موازین و قوانین موضوعه می باشد و اقدام خوانده به الزام اینجانبان به ارائه درخواست بازنشستگی موجبات تضرر و عسر و حرج اینجانبان را فراهم نموده به موجب مواد 10 و 11 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری درخواست الزام خواندگان به شرح ستون خواسته مورد استدعا میباشد.”
متن بخشنامه مورد اعتراض به شرح زیر است:
” دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان چهارمحال و بختیاری
معاونت بهداشتی دانشگاه و رئیس مرکز بهداشت استان- معاونت درمان دانشگاه- معاونت غذا و دارو دانشگاه- معاونت آموزشی دانشگاه- معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه- معاونت دانشجویی، فرهنگی دانشگاه- روسای دانشکده های (بهداشت، پزشکی، پیراپزشکی، پرستاری و مامایی شهرکرد و پرستاری و مامایی بروجن) – روسای مراکز آموزشی، درمانی ( آیت اله کاشانی و هاجر (س) شهرکرد)- روسای بیمارستانهای [ولیعصر (عج) بروجن، سیدالشهدا (ع) فارسان، شهداء لردگان، امام رضا (ع) اردل، امام جواد (ع) لاغان، شهید ارجمند مال خلیفه و امام سجاد (ع) چلگرد] – سرپرست مرکز روانپزشکی سینا جولقان- سرپرست کلینیک تخصصی دندانپزشکی رسالت چلاشتر-
سرپرست مرکز بهداشت شهرستان شهرکرد- سرپرست شبکه های بهداشت و درمان شهرستان (لردگان، اردل، بروجن، فارسان، کوهرنگ، کیار، بن و سامان)
در راستای اجرای ماده 76 قانون تامین اجتماعی مقتضی است موارد ذیل در خصوص مشمولین صندوق تامین اجتماعی (رسمی، پیمانی و قرار دادی) در اسرع وقت (حداکثر لغایت پایان بهمن ماه) برابر مقررات معمول گردد.
1-به کلیه پرسنل مشمول صندوق سازمان تأمین اجتماعی بصورت مکتوب ابلاغ گردد گزارش سوابق بیمه پرداختی را از سازمان یاد شده اخذ و به کارگزینی واحد محل خدمت ارائه نمایند.
2-کارگزین واحد سابقه پرداختی بیمه را در سامانه جامع پرسنلی در قسمت بازنشستگی به تفکیک سال و ماه و روز ثبت نمایند.
3-به کارمندان دارای 30 سال پرداخت کسور بازنشستگی بصورت مکتوب اعلام گردد نسبت به ارائه درخواست بازنشستگی برابر با مقررات اقدام نمایند.
4-در صورت عدم ارائه درخواست و یا عدم ارائه سوابق بیمه از سازمان تامین اجتماعی با اعلام یک ماه قبل از اتمام قرارداد، در پایان قرارداد نسبت به فسخ قرارداد ایشان اقدام گردد و در مورد کارمندان رسمی از صدور حکم ضریب افزایش سنواتی 1؍1؍1400 آنان خودداری گردد.
5-مسئولیت حسن اجرای مفاد یاد شده با بالاترین مقام مسوول آن واحد می باشد. – معاون توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان چهارمحال و بختیاری”
در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد به موجب لایحه شماره 33693؍1400؍18؍پ – 1؍4؍1400 توضیح داده است که:
” در رابطه با شکایت شکات، موارد ذیل جهت بررسی و امعان نظر به حضورتان ارسال می گردد:
1- نامـه شماره 004؍136؍4؍الف- 20؍4؍1386 معاون توسعه مـدیریت و منابع وزارت بهداشت به انضمام دو برگ دستورالعمل انعقاد قرارداد موضوع تبصره 3 ماده 2 آیین نامه اداری، استخدامی اعضاء غیر هیات علمی دانشگاه و اشاره به بند ج ماده 4 آیین نامه فوق الذکر.
٢- نامه شماره 9225؍209؍د-7؍11؍1398 معاونت توسعه وزارت بهداشت به انضمام بخشنامه شماره 543420-25؍9؍1398 سازمان اداری و استخدامی کشور مبنی بر بازنشستگی کارکنان برای مشاغل غیر تخصصی با حداقل 30 سال سابقه خدمت و سی و پنج سال برای مشاغل تخصصی با تحصیلات دانشگاهی کارشناسی ارشد و بالاتر با درخواست کارمند برای سنوات بالاتر از 30 سال.
3-بند چهار مصوبه هیات رئیسه دانشگاه مورخ 11؍3؍1399 مبنی بر تمدید قرارداد افراد یاد شده برای ادامه خدمت مازاد بر 30 سال صرفا تا پایان سال 1399.
4-با عنایت به این که نامبردگان مشمول صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی می باشند و به استناد تبصره 1 بند 2 ماده 76 قانون تامین اجتماعی شرایط لازم بازنشستگی را دارند.
5-درخواست افراد موصوف مبنی بر بازنشستگی و نامه های سازمان تامین اجتماعی مبنی بر بررسی پرونده فنی نامبردگان و حائز شرایط بازنشستگی بودن ایشان و اعلام تاریخ پایان کار به تناسب نوع استخدام.
6- نامبردگان در زمان اشتغال در دانشگاه و قبل از بازنشستگی با ارائه لیست کسورات صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی به واحد محل خدمت از مزایای مرتبط با طبقات و رتبه های استحقاقی مربوط به جداول طبقه و رتبه مندرج در قانون مدیریت خدمات کشوری در احکام کارگزینی بهره مند گردیده اند. “
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 25؍8؍1400 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
اولاً: براساس تبصره 1 ماده 76 قانون تأمین اجتماعی (اصلاحی مصوب 16؍12؍1371) : «کسانی که 30 سال تمام کار کرده و در هر مورد حق بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند، در صورتی که سن مردان 50 سال و سن زنان 45 سال تمام باشد میتوانند تقاضای مستمری بازنشستگی نمایند» و مطابق تبصره 3 همین ماده (الحاقی مصوب 16؍12؍1371) : «بیمه شدگانی که دارای 35 سال تمام سابقه پرداخت حق بیمه باشند، میتوانند بدون در نظر گرفتن شرط سنی مقرر در قانون تقاضای بازنشستگی نمایند.» ثانیاً: به موجب ماده 1 قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور مصوب سال 1395 : «دانشگاهها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستانها و پارکهای علم و فناوری که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی ذیربط میباشند، بدون رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی کشور، قانون مدیریت خدمات کشوری، قانون برگزاری مناقصات و اصلاحات و الحاقات بعدی آنها و فقط در چهارچوب مصوبات و آییننامههای مالی، معاملاتی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی مصوب هیأت امنا که حسب مورد به تأیید وزیران علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و در مورد فرهنگستانها به تأیید رئیسجمهور و در مورد دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی وابسته به نیروهای مسلّح به تأیید رئیس ستاد کل نیروهای مسلّح میرسد، عمل میکنند» و براساس بند «الف» ماده 97 آییننامه اداری، استخدامی و تشکیلاتی کارمندان غیر هیأت علمی دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کشور : «مؤسسه مکلّف است کارمندان خود را که سی سال سابقه خدمت دارند، بازنشسته نماید.» ثالثاً مستفاد از مـاده 5 آییننامه مـذکور و تبصره 1 مـاده 4 دستورالعمل نحوه تعیین حق شغل، حق شاغل، فوقالعاده مدیریت و سرپرستی، فوقالعاده ایثارگری، فوقالعاده مناطق کمتر توسعه یافته، فوقالعاده بدی آب و هوا و فوقالعاده جذب مصوب هیأت امناء این است که منظور از سی سال سابقه خدمت برای بازنشستگی، سی سال سابقه بیمه پردازی نیست، بلکه سی سال سابقه خدمت تمام وقت در وزارتخانهها، مؤسسات و شرکتهای دولتی و یا سوابق خدمتی است که به موجب قوانین خاص، خدمت دولتی به شمار میرود. بنا به مراتب فوق و با عنایت به اینکه براساس موازین حقوقی فوقالاشاره، اعضای غیر هیأت علمی دانشگاههای علوم پزشکی از نظر بازنشستگی تابع مقررات استخدامی خاص خود هستند و در مقررات استخدامی آنها آنچه مؤسسه مکلّف به انجام آن شده بازنشسته کردن کارکنان با سی سال سابقه خدمت دولتی و نه سی سال سابقه بیمه پردازی است، بنابراین اطلاق بخشنامه شماره 265687؍99؍د؍پ؍18 مورخ 19؍11؍1399 معاونت توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان چهارمحال و بختیاری در مواردی که کارمند دارای سی سال سابقه بیمهپردازی است، ولی سوابق خدمت وی تماماً دولتی نبوده و تلفیقی از سوابق دولتی و غیردولتی است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود./
حکمتعلی مظفری
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری