رای شماره ۱۵۷۰ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: آیین نامه کمیته نظام تشویق و تنبیه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر که متضمن پیش بینی کمیته نظام تشویق و تنبیه و همچنین واگذاری اختیار اعمال مجازاتها و تنبیهات مختلف به کمیته مذکور است از تاریخ تصویب ابطال شد

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۵۷۰ مورخ ۱۴۰۰/۶/۳۰ با موضوع: «آیین نامه کمیته نظام تشویق و تنبیه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر که متضمن پیش بینی کمیته نظام تشویق و تنبیه و همچنین واگذاری اختیار اعمال مجازاتها و تنبیهات مختلف به کمیته مذکور است از تاریخ تصویب ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۰/۶/۳۰ شماره دادنامه: ۱۵۷۰ شماره پرونده: ۹۹۰۰۲۰۵

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای عبدالخالق رسولی کیا

موضوع شکایت و خواسته : ابطال آیین نامه کمیته نظام تشویق و تنبیه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر

گردش کار : شاکی به موجب دادخواستی ابطال آیین نامه کمیته نظام تشویق و تنبیه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:

مطابق ماده ۷۱ آیین نامه استخدامی کارکنان شرکت مادرتخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی ایران مصوب ۱۳۸۵/۳/۲۱ کارکنان شرکت اعم از دائم و یا قراردادی از نظر نحوه رسیدگی به تخلفات اداری، مشمول قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب ۱۳۷۱/۹/۷ و آیین نامه اجرایی و اصلاحات بعدی آن هستند؛ از طرفی مطابق ماده ۳۰ اساسنامه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر مصوب ۱۳۸۵/۶/۱۰ شرکت مکلف است ظرف ۶ ماه از تاریخ ابلاغ اساسنامه، آیین نامه های مقرر در این اساسنامه را تهیه و با رعایت آیین نامه تشکیل مجامع عمومی و شوراهای عالی شرکتهای دولتی موضوع تصویب نامه شماره ۲۹۶۸۳/ت۳۸۸۸۲ هـ ـ ۱۳۸۲/۶/۲۶ و تأیید مجمع عمومی شرکت و پس از تصویب هیأت وزیران به مرحله اجرا درآید و تا موقعی که این آیین نامه ها به تصویب نرسیده اند آیین نامه های شرکت مادرتخصصی تولید و توسعه انرژی مورد عمل خواهد بود همچنین با ماده ۳۱ اساسنامه که شرکت از نظر سیاستها، برنامه ها و فعالیتها تـابع ضوابط و مقررات شرکت مادرتخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی ایران در مغایرت است. اما مطابق آیین نامه ای که مدیر یا مدیران شرکت مذکور به تصویب رسانیده اند، اقدام به اعمال مجازاتها و تنبیهاتی میکنند که مغایر با مواد مختلفی از قانون رسیدگی به تخلفات اداری از جمله مواد ۱ و ۲ و ۳ و تبصره ۲ ماده ۶ و تبصره ۱ ماده ۲۲ و موادی از آیین نامه اجرایی قانون مذکور است؛ تقاضای ابطال مورد شکایت را به استناد مواد ۱۰ ،۱۱ ،بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری دارم . “

در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس نیروگاه و مدیرعامل شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر (سهامی خاص) به موجب لایحه شماره ۲۵۲۵۸۸ ـ ۱۰۰۰ ـ LTR ـ ۱۳۹۹/۴/۲۱ به طور خلاصه توضیح داده است که:

” ۱ـ قانونگذار در ماده ۱۲ قانون رسیدگی به تخلفات اداری اعلام داشته سازمانهای مستقل دولتی میتوانند مجازاتهای بند (الف)،(ب) و (چ) ماده ۹ این قانون را رأسًا و بدون مراجعه به هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری در مورد کارمندان متخلف اعمال کنند؛ نیروگاه اتمی بوشهر زیرمجموعه سازمان انرژی اتمی است و ریاست این سازمان اختیار حاصله از ماده ۱۲ قانون را به ریاست نیروگاه تفویض کرده و نامبرده مستندًا به ماده ۱۲ و بند ب ماده ۹ قانون توبیخ کتبی با درج در پرونده استخدامی شده است.

۲ـ مطابق بند ۶ ماده ۲۰ اساسنامه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر مصوب سال ۱۳۸۵ هیأت وزیران اختیار بررسی و تصویب آیین نامه های داخلی برای اداره شرکت پیش بینی شده و در بند ۹ ماده ۲۳ نیز اتخاذ تصمیم در کلیه امور شرکت جز آنچه از وظایف مجمع عمومی و هیأت مدیره است به مدیرعامل واگذار شده و در بند ۳ ماده ۲۳ اداره کلیه امور فنی، مالی و اداری و استخدامی از جمله وظایف مدیرعامل برشمرده شده لذا با توجه به اختیارات قانونی و نظام بخشی به تشویق و تنبیه کارکنان کمیته ای تشکیل و دستورالعمل مربوطه تهیه شده است اما این کمیته صرفًا جنبه مشورتی و ارائه پیشنهاد به مدیرعامل را داشته و هیچگونه اعمال تشویق یا تنبیهی توسط این کمیته انجام نمیشود و اعمال این امور صرفًا توسط مدیرعامل و بر اساس اختیارات قانونی تشریح شده صورت میپذیرد. “

همچنین معاون رئیس سازمان و مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی ایران به موجب لایحه شماره ۹۹۹۶۹۱۱ـ ۴۱۰۰ ـ LTR ـ ۱۳۹۹/۴/۲۳ به طور خلاصه توضیح داده است که:

۱ـ مطابق ماده ۱۱۸ قانون تجارت از جمله اختیارات مدیرعامل مندرج در اساسنامه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر تصویب آیین نامه مورد نیاز شرکت است که از جمله آیین نامه نظام کمیته تشویق و تنبیه است و بر اساس اساسنامه شرکت مذکور مدیرعامل مسؤول تهیه، تنظیم و پیشنهاد آیین نامه های مالی، اداری و استخدامی شرکت است و صلاحیت اداره کلیه امور فنی، مالی و اداری و عزل و نصب، تعیین حقوق و دستمزد، پاداش و ترفیع و تنبیه بر اساس قوانین و مقررات و آیین نامه های مصوب را داراست. لذا تصویب و اجرای آیین نامه مطابق قانون حاکم و اساسنامه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر تصویب شده است.

۲ـ به علاوه آیین نامه نظام کمیته تشویق و تنبیه در اجرای مصوبه شماره ۱۸۵۴۰/۱۳ط ـ ۱۳۸۱/۲/۱۰ ناظر بر مواد ۸ و ۱۲ طرح تکریم مردم و جلب رضایت ارباب رجوع و دستورالعمل نحوه تشویق و تنبیه کارکنان اجرایی دستگاههای اجرایی تنظیم و پس از تنفیذ و تأیید ارکان قانونی شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر اجرا گردیده است. “

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۶/۳۰ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً: برمبنای مواد ۴ و ۶ اساسنامه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر مصوب ۱۳۸۵/۱۰/۶ ،این شرکت به صـورت سهامی خـاص اداره شده و ۱۰۰ درصـد سهام آن متعّلق به شرکت مادرتخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی ایران است و مطابق مواد ۴ و ۶ اساسنامه شرکت مادرتخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی ایران مصوب ۱۳۸۳/۷/۲۲ ،این شرکت نیز به صورت سهامی خاص اداره شده و ۱۰۰ درصد سهام آن متعّلق به دولت با نمایندگی سازمان انرژی اتمی ایران است. ثانیًا: با تصویب قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ۱۳۸۶ و برمبنای ماده ۵ این قانون، شرکتهای دولتی و از جمله شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر در عداد دستگاههای اجرایی قرار گرفته و از شمول حکم مقرر در ماده ۱۱۷ این قانون خارج بوده و از حیث امور استخدامی تابع قانون مدیریت خدمات کشوری هستند. ثالثًا: برمبنای ماده ۱۸ قانون رسیدگی به تخّلفات اداری مصوب سال ۱۳۷۲ ،کّلیه وزارتخانه ها، سازمانها، مؤسسات و شرکتهای دولتی و… مشمول مقررات این قانون هستند. با عنایت به مراتب فوق و با توجه به اینکه در ماده ۷۱ آیین نامه استخدامی شرکت مادرتخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی ایران بر حاکمیت قانون رسیدگی به تخّلفات اداری و آیین نامه اجرایی آن تأکید شده است و از سوی دیگر کّلیه دستگاههای مشمول ماده ۱۸ قانون رسیدگی به تخّلفات اداری از جمله شرکت های دولتی، از حیث نظام رسیدگی به تخّلفات اداری تابع قانون رسیدگی به تخّلفات اداری هستند، بنابراین با وجود حاکمیت قانون رسیدگی به تخّلفات اداری که در مواد ۸ و ۹ آن، تخّلفات و مجازاتهای اداری قابل اعمال درخصوص مشمولین قانون فوق احصاء شده است، تصویب آیین نامه کمیته نظام تشویق و تنبیه شرکت بهره برداری نیروگاه اتمی بوشهر که متضمن پیش بینی کمیته نظام تشویق و تنبیه و همچنین واگذاری اختیار اعمال مجازاتها و تنبیهات مختلف به کمیته مذکور است، خارج از حدود اختیار بوده و آیین نامه یادشده مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال میشود .

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمت علی مظفری