رای شماره ۱۵۶۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ماده۲۸ آیین نامه پذیرش دستیار تخصصی پزشکی مصوب نشست ۳۷ تا ۵۱ دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و رشته های تخصصی پزشکی که متضمن ایجاد محرومیت از شرکت در آزمون به مدت یک سال برای آن دسته از پذیرفته شدگان آزمون ورودی دستیاری تخصصی پزشکی است که پس از پذیرش در آزمون انصراف میدهند یا در موعد مقرر ثبت نامه نمی نمایند یا دوره دستیاری را شروع نمیکنند، ابطال شد

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۵۶۹ مورخ ۱۴۰۰/۶/۳۰ با موضوع: «ماده۲۸ آیین نامه پذیرش دستیار تخصصی پزشکی مصوب نشست ۳۷ تا ۵۱ دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و رشته های پزشکی که متضمن ایجاد محرومیت از شرکت در آزمون به مدت یک سال برای آن دسته از پذیرفته شدگان آزمون ورودی دستیاری تخصصی پزشکی است که پس از پذیرش در آزمون انصراف میدهند یا در موعد مقرر ثبت نامه نمینمایند یا دوره دستیاری را شروع نمیکنند، ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه : ۱۴۰۰/۶/۳۰ شماره دادنامه: ۱۵۶۹ شماره پرونده : ۹۹۰۲۳۹۹

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی : آقای محمدعلی اوجی

موضوع شکایت و خواسته : ابطال ماده ۲۸ آیین نامه پذیرش دستیار تخصصی پزشکی مصوب نشست ۳۷ تا ۵۱ دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و رشته های تخصصی پزشکی

گردش کار : شاکی به موجب دادخواستی ابطال مواد ۲۱ ،۲۲ و ۲۸ آیین نامه پذیرش دستیار تخصصی پزشکی مصوب نشست ۳۷ تا ۵۱ دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و رشته های تخصصی پزشکی را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

” ماده ۲۱ و بخشی از ماده ۲۲ آیین نامه پذیرش دستیاری که به اطلاق مقرر نموده از تمام پذیرفته شدگان آزمون دستیاری تعهد اخذ شود مخالف با ماده ۱۲ قانون مربوط به خدمت پزشکان و پیراپزشکان مصوب ۱۳۷۵ است که مقرر نموده مشمولانی که به سن بالای ۴۵ سال رسیده اند از انجام خدمات موضوع این قانون معاف میباشند. وضع مقررات آمره برای اشخاص منحصرًا در صلاحیت مقنن و یا ماذون از طرف مقنن است و حدود اختیارات شورای آموزش پزشکی و تخصصی رشته های پزشکی برای تعیین ضوابط جهت تربیت متخصص در دوره دستیاری مطلق و نامحدود نیست و منحصرًا محدود به ۴ جهتی که در شقوق (الف)، (ب)، (ج)، (د) بند ۴ ماده ۱ قانون تشکیل شورای آموزش پزشکی و رشته های تخصصی پزشکی مصوب سال ۱۳۵۲ احصاء شده اند که هیچ کدام از شقوق مذکور مفید جواز وضع مقررات آمره در زمینه لزوم اخذ تعهد از پذیرفته شدگان آزمون دستیاری نیست لذا ماده ۲۱ و بخشی از ماده ۲۲ آیین نامه پذیرش دستیاری که لزوم اخذ تعهد از پذیرفته شدگان آزمون دستیاری را مقرر نموده است خارج از حدود اختیار قانونی شورای مذکور در وضع مقررات دولتی است. وضع مقررات آمره در جهت سلب یا تحدید حقوق قانونی اشخاص منحصرًا در صلاحیت مقنن و یا ماذون از طرف مقنن است و هیچ کدام از شقوق (الف)، (ب)، (ج)، (د) بند ۴ ماده ۱ قانون تشکیل شورای آموزش پزشکی و رشته های تخصصی پزشکی مصوب سال ۱۳۵۲ مفید جواز وضع مقررات آمره در زمینه وضع محدودیت برای حقوق قانونی اشخاص نیست بنابراین محرومیت یک سال های که در ماده ۲۸ آیین نامه پذیرش دستیاری برای انصراف دهندگان مقرر شده است، خارج از حدود اختیار قانونی شورای مذکور در وضع مقررات آمره است. ابطال موارد فوق هم به جهت مخالفت با قانون و هم به جهت خارج بودن از حدود اختیارات قوه مجریه در وضع مقررات دولتی مورد استدعاست. “

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

” مقررات و آیین نامه های دوره های آموزش دستیار تخصصی

ماده ۲۸ ـ انصراف و محرومیت یک ساله از پذیرش

پس از اعلام نتایج آزمون پذیرفته شدگان اصلی و جایگزین در صورت انصراف در هر زمان یا عدم ثبت نام در موعد مقرر یا عدم شروع دوره مشمول یک سال محرومیت از پذیرش در دوره های دستیاری رشته های تخصصی بالینی پزشکی خواهد شد.

تبصره۱ـ انصراف قطعی منوط به ارائه تسویه حساب با دانشگاه خواهد بود.

تبصره۲ـ در صورتی که شرکت کنندگانی که در مرحله اصلی پذیرش دستیار دوره های آموزش تخصصی پذیرفته نشده اند حداکثر تا پایان مرداد ماه قبل از شروع سال تحصیلی مربوطه از شرکت در فرایند پذیرش در مرحله جایگزینی کتبًا اعلام انصراف نمایند محرومیت یک ساله شامل آنان نمیشود.

تبصره۳ـ محرومیت یک ساله از زمان اعلام انصراف قطعی به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

تبصره۴ـ هرگونه انصراف ازتحصیل بعد از اعلام قبولی تا پایان سه ماه اول دوره دستیاری، انصراف قطعی تلقی شده و ادامه تحصیل در دوره مربوطه مجاز نمیباشد.

تبصره۵ ـ ارزش قبولی علمی آزمون پذیرش دستیار افراد جایگزین (که اسامی آنان حداکثر تا تاریخ ۱۰ آبان ماه سال تحصیلی اعلام میشود) حداکثر تا ۳۰ آبان ماه همان سال میباشد. ضمن اینکه غرامت تحصیلی به آنان تعلق نمیگیرد ولی مشمول یک سال محرومیت از پذیرش در دوره های دستیاری رشته های بالینی پزشکی خواهند شد. انصراف به علت بیماری فقط با تأیید کمیسیون پزشکی و شورای آموزشی دانشگاه به شرط شرکت مجدد در آزمون پذیرش دستیاری و موفقیت در آن امکان پذیر میباشد. ضمن اینکه غرامت تحصیلی و محرومیت از پذیرش در دوره بعدی آزمون شامل حال این افراد نمیشود. “

در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست اداره کل حقوقی و تنظیم مقررات (معاونت حقوقی، مجلس و امور استانها) وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره ۱۰۷/۲۳۵۵ مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۲ به طور خلاصه توضیح داده است که:

” صرف نظر از موارد یاد شده در خصوص درخواست نامبرده دایر بر ابطال ماده ۲۱ و بخشی از ماده ۲۲ آیین نامه دوره های دستیاری با استناد به ماده ۱۲ قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان به استحضار میرساند: به موجب ماده ۱ قانون مربوط به خدمت پزشکان و پیراپزشکان «کلیه افراد ایرانی که با تحصیلات فوق دیپلم و بالاتر از تاریخ ۱۳۶۷/۴/۱ از مراکز آموزش عالی گروه پزشکی در داخل و یا خارج از کشور فارغ التحصیل شده یا میشوند و خدمت آنان از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مورد نیاز اعلام میگردد، مکلفند مدت ۲۴ ماه اول پس از فراغت از تحصیل خود را در داخل کشور و در مناطق مورد نیاز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام دهند.» لذا به صراحت ماده ۱ قانون یاد شده، خدمات موضوع این قانون ناظر به اولین مقطعی (کاردانی، کارشناسی و دکتری عمومی) میباشد که دانشجو از آن فارغ التحصیل گردیده است. در این جهت اشاره مینماید، به موجب تبصره ۳ قانون مزبور «کسانی که خدمت موضوع این قانون را به انجام رسانیده همچنین کسانی که دارای پروانه دائم پزشکی بوده و یا واجد شرایط پروانه دائم باشند، با دریافت مدرک تحصیلی جدید مشمول خدمات موضوع این قانون نمیباشند» بنابراین در صورتی که مشمول در یک مقطع تحصیلی خدمات مذکور را به انجام رساند در مقاطع بعدی مشمول طرح ۲ ساله نخواهد گردید. با این توضیح که مطابق ضوابط قانونی مشمولین قانون خدمات پزشکان پیش از انجام تعهد، حق شرکت در دوره های تخصصی را نداشته و امکان ارائه مدارک به آنها نیز وجود نخواهد داشت لیکن افرادی تحت شرایط خاص از جمله استعدادهای درخشان میتوانند پیش از انجام طرح نیروی انسانی دو ساله در دوره تخصصی تحصیل نمایند. بدیهی است افراد مزبور پس از پایان دوره تخصصی موظف به انجام تعهدات دو ساله به علاوه تعهدات ضریب کای مقطع جدید میباشند و این ضوابط برای شرکت در دوره فوق تخصصی نیز وجود دارد یعنی فرد قبل از پایان تعهدات دوره تخصصی و خدمات قانون خدمات پزشکان و پیراپزشکان اجازه شرکت در دوره فوق تخصصی را ندارد مگر در موارد استثنا که تمامی تعهدات مقطع قبلی وی به تعویق افتاده تا پس از اتمام تحصیل در مقطع فوق تخصصی آن را به اتمام رساند بر همین مبنا هیأت وزیران در تعریف مشمولان در آیین نامه اجرایی قانون به متخصصین نیز اشاره کرده است. اشاره مینماید مبانی قانونی تعهدات طرح نیروی انسانی دو ساله منصرف از تعهدات مقاطع تخصص و فوق تخصص میباشد با این توضیح که مبنای طرح نیروی انسانی دو ساله، ماده ۱ قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان میباشد و حسب ماده ۱۲ قانون یاد شده صرفًا مشمولین قانون خدمت در صورت رسیدن به سن ۴۵ سالگی از طرح ۲ ساله معاف میباشد. در حالی که مبنای اخذ تعهد از پذیرفته شدگان مقاطع تخصصی و فوق تخصصی مقررات دیگری از جمله قانون برقراری عدالت آموزشی، قانون تخصیص سهمیه برای بانوان و … ماده ۸ قانون تأمین امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی بوده و نشستهای شوراهای آموزش پزشکی و تخصصی بوده و در ضوابط یاد شده معافیت سن برای متعهدین پیش بینی نگردیده است. با وصف مرقوم چنانچه افراد دارای شرایط پیش بینی شده در مقررات، پیش از انجام طرح دو ساله در آزمون دستیاری پذیرفته خواهند گردید لیکن این معافیت مانع از انجام تعهدات دوره تخصص آنها نخواهد گردید. در خصوص مبنای اخذ تعهدات از دستیاران دوره تخصص لازم به ذکر است: وفق قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال ۱۳۶۷ تدوین و ارائه سیاستها، تعیین خط مشیها و نیز برنامه ریزی برای فعالیتهای مربوط به تربیت نیروی انسانی گروه پزشکی و تأمین بهداشت عمومی و ارتقاء سطح آن از طریق اجرای برنامه های بهداشتی و برنامه ریزی به منظور توزیع متناسب و عادلانه نیروی انسانی و سایر امکانات (آموزش پزشکی و تسهیلات بهداشتی درمانی) کشور با تاکید اولویت برنامه های بهداشتی و رفع نیاز مناطق محروم و نیازمند بر عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میباشد. برابر بند ۷ـ ۱ سیاستهای کلی سلامت نیز تولیت نظام سلامت بر عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفته است. برابر ماده ۸ لایحه قانونی تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی: «دانشجویان و هنرجویان دانشگاه ها، دانشکده ها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به وزارتخانه ها و مؤسسات عام المنفعه که برای خدمت در دانشگاه ها، وزارتخانه ها، مؤسسات و شرکتهای مذکور آموزش میبینند مکلفند طبق تعهدنامه رسمی که در بدو ورود برابر مقررات مربوط از آنان اخذ میشود تعهدات خود را انجام دهند در آگهی پذیرش دانشجو و هنرجو برای این نوع مؤسسات، دانشگاهها و دانشکدهها و تعهدنامه مزبور باید شرایط تحصیل و کیفیت و ضمانت اجرای تعهدات قید شود». بنابراین به موجب مفاد ماده ۸ قانون مذکور دستگاههای پذیرنده با توجه به نیازها و برنامه های خـود نسبت به پذیرش متقاضیان اقـدام نموده و پذیرفته شده نیز وفـق سند تعهد محضری متعهد میگردد پس از تحصیل خدمات قانونی خود را مطابق برنامه های دستگاه پذیرنده به انجام رساند. ضمنًا در تمامی دفترچه های راهنمای آزمون پذیرش دانشجو ضرورت تودیع سند تعهد، میزان تعهدات متقاضیان حسب نوع سهمیه انتخابی تعریف و اعلام میگردد و متقاضی قبل از ثبت نام در آزمون از کیفیت و کمیت تعهدات مربوطه مطلع است. وفق قانون تشکیل شورای آموزش پزشکی و تخصصی رشته های پزشکی مصوب سال ۱۳۵۲ وظایف زیر بر عهده شورای مذکور میباشد، بررسی و تعیین احتیاجات آموزشی رشته های پزشکی و تخصصی، ارزشیابی و تعیین محتوای برنامه ها و روشهای کلی آموزش و ایجاد هماهنگی لازم، بررسی و تعیین احتیاجات نیروی انسانی لازم در کشور در رشته های پزشکی و علوم وابسته و تخصص های پزشکی، تعیین ضوابط جهت تربیت متخصص در دانشکده های پزشکی و بیمارستان های وابسته به دانشگاه ها از جهات زیر:

برنامه و روشهای آموزشی، بررسی و اظهار نظر درباره ضوابط مربوط به صلاحیت آموزشی مؤسسات پزشکی و تصویب صلاحیت آموزشی مذکور و نحوه وابستگی آنها به دانشگاه ها بر اساس ضوابط مقرر، تنظیم آیین نامه ها و مقررات اجرایی امتحانات تخصصی، بررسی نحوه اجرای ضوابط و برنامه ها، همکار با شورای گسترش و ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی، تشکیل هیأت هایی به منظور بررسی و مطالعه در هر یک از موارد مربوط به وظایف شورا و طرح گزارش آنها در شورا. به موجب بند ۷ مصوب جلسات ۴۲۹ ـ ۴۳۰ مورخ ۱۳۷۷/۷/۲۱ و ۱۳۷۷/۱/۵ شورای عالی انقلاب فرهنگی، هر وزارتخانه(وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) حسب نیاز و تشخیص خود اجازه یافته است درباره اخذ تعهد خدمت یا لغو تعهد دانشجویان تصمیم گیری کند. بر این اساس در بیست و یکمین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی اعلام میگردد داوطلب شرکت در آزمون تخصصی متعهد میشود پس از فراغت از تحصیل در هر منطقه ای که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین میکند خدمت کند و میزان تعهدات گروه های مختلف و ضریب خدمات نیز در سایر مواد مصوبه تعیین میشود. متعاقبًا در ماده ۲۱ چهل و هفتمین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی به اخذ تعهد از دستیاران پذیرفته شده سهمیه آزاد تاکید میگردد وفق مفاد ماده مزبور از پذیرفته شدگان آزمون ورودی دستیاری توسط دانشگاه ها تعهد عام اخذ خواهد شد. تعیین محل خدمت دستیاران پس از فارغ التحصیلی به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میباشد. در هشتاد و دومین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی نحوه محاسبه طول مدت تعهدات متخصصین اصلاح میشود و در حال حاضر مدت تعهد این پذیرفته شدگان در صورت انجام خدمات موضوع قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان نصف دوره تحصیل (ضریب منطقه نیز احتساب میشود که امکان دارد تعهدات کاهش یابد و کمتر از دو سال شود) و در صورت عدم انجام تعهد قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان برابر دوره تحصیل تعیین شده است. بر این اساس همان گونه که ملاحظه میفرمایید برخلاف ادعای شاکی مبنای تعهدات پذیرفته شدگان آزاد دوره دستیاری ماده ۸ قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی، قانون تشکیلات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و قانون تشکیل شورای آموزش پزشکی و تخصصی، ماده ۲۱ چهل و هفتمین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی و مفاد مصوبات نشستهای ۷۹ و ۸۲ شورای آموزش پزشکی و تخصصی میباشد. مضافًا به اینکه متقاضیان تحصیل در دوره دستیاری از ابتدای شرکت در آزمون دستیاری مطلع میباشند که در صورت پذیرش در دوره مذکور موظف به سپردن سند تعهد یا وثیقه ملکی به شرح اعلامی میباشند و با علم و اطلاع از این موضوع در دوره دستیاری شرکت مینمایند اشاره مینماید. دیوان عدالت اداری در آراء متعددی اخذ تعهد از دستیاران دوره های تخصص و فوق تخصص و تعیین میزان این تعهدات از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و شورای آموزش پزشکی و تخصصی را مورد تأیید قرار داده است که به شرح ذیل اعلام میگردد. آراء شماره ۴۹۴ـ ۱۳۸۶/۷/۱ موضوع خواسته ابطال مواد ۲۱ و ۲۲ آیین نامه دوره های دستیاری (مصوب نشست ۴۷ شورای آموزش پزشکی و تخصصی)، )(۵۳۴ ـ ۵۳۶ مـورخ ۱۳۹۱/۸/۱ هیـأت عمومی)، (۳۸۱ـ ۱۳۹۴/۹/۲۴ هیأت تخصصی پژوهشی و فرهنگی دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال مصوبه نشست ۸۱ شورای آموزش پزشکی و تخصصی موضوع اخذ تعهد از پذیرفته شدگان سهمیه زنان)، (۲۷۹ ـ ۱۳۹۵/۸/۲۷ هیأت تخصصی پژوهشی و فرهنگی دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال ماده ۱۵ مصوبه نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی در خصوص اخذ تعهد از دستیاران دوره فوق تخصصی)، (۷۵ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به خواسته ابطال بند ب از فصل چهارم از سی و چهارمین دوره آموزش پذیرش دستیار رشته های فوق تخصصی بالینی پزشکی مورخ ۱۳۹۵/۱۱/۱۴) بنابراین همان گونه که ملاحظه میفرمایید دیوان عدالت اداری در سالهای متفاوت و طی دادنامه متفاوت اختیار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و شورای آموزش پزشکی و تخصصی را در خصوص تعیین میزان تعهدات و اخذ تعهد از دستیاران سهمیه های مختلف به رسمیت شناخته و مورد تأیید قرار داده است. در ارتباط با درخواست نامبرده دایر بر ابطال ماده ۲۸ آیین نامه یاد شده نیز اشاره مینماید، وفق قانون تشکیل شورای آموزش پزشکی و تخصصی رشته های پزشکی مصوب سال ۱۳۵۲ تعیین ضوابط جهت تربیت متخصص در دانشکده های پزشکی و بیمارستانهای وابسته به دانشگاهها از جهات، برنامه و روشهای آموزشی، تنظیم آیین نامه ها و مقررات اجرایی امتحانات تخصصی، بررسی نحوه اجرای ضوابط و برنامه ها بر عهده شورای آموزش پزشکی و تخصصی میباشد. لازم به توضیح است دوره دستیاری رشته های تخصصی بالینی یکی از مقاطع تحصیلات عالی دانشگاهی است که متقاضیان واجد شرایط با داشتن مدرک دکترای پزشکی عمومی پس از موفقیت در امتحان پذیرش دستیاری و گذراندن دوره های آموزشی تئوری، عملی و قبولی در امتحانات لازمه موفق به اخذ مدرک تخصصی در رشته مربوط میگردند و دستیار نیز به فردی اطلاق میشود که با داشتن مدرک دکترای پزشکی عمومی و پذیرش در امتحان ورودی دستیاری، جهت آموزشهای نظری و کسب مهارتهای عملی در یکی از رشته های تخصصی پزشکی، طی مدت زمان مشخصی که برای دوره از طریق شورای آموزش پزشکی و تخصصی تصویب شده است به تحصیل، آموزش، پژوهش و انجام فعالیتهای کارورزی تخصصی اشتغال دارد. مضافًا اینکه تنها مرجع پذیرش دستیار در رشته های تخصصی بالینی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میباشد و آموزش در دوره دستیاری به صورت عملی و بر بالین بیمار و در بیمارستانها و درمانگاههای آموزشی وابسته به دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کشور صورت میگیرد. بر این اساس با توجه به محدودیت پذیرش دستیار تخصصی و حجم بالای داوطلبانی که سالانه در مقطع پزشکی عمومی از دانشگاههای علوم پزشکی و خدمت بهداشتی درمانی کشور و سایر دانشگاهها (همانند دانشگاه آزاد، پردیسهای خودگردان، بین الملل) فارغ التحصیل میگردند و امکان برخورداری کلیه متقاضیان جهت تحصیل در مقطع تخصص و آموزش رایگان شورای یاد شده با استفاه از اختیارات مربوطه انصراف پذیرفته شدگان در آزمونهای دستیاری را مشمول محرومیت یک ساله داوطلبان از شرکت در آزمون پذیرش دستیار مقطع مورد نظر اعلام نموده است. بر این اساس و با توجه به مراتب فوق الذکر و از آنجا که تمامی اقدامات وفق ضوابط و مقررات صورت گرفته است صدور رأی به رد شکایت نامبرده مورد تقاضا است. “

در اجرای ماده ۸۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ معاون قضایی دیـوان عدالت اداری در مـورد ماده ۲۱ و بخشی از ماده ۲۲ آیین نامه پذیرش دستیار تخصصی پزشکی به موجب دادنامه شماره ۱۴۸۴ مورخ ۱۴۰۰/۶/۲۰ قرار رد دادخواست صادر کرده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۰/۶/۳۰ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً: وظایف و اختیارات شـورای آمـوزش پزشکی و تخصصی رشته های پزشکی طی ۷ بند در مـاده ۱ قانون تشکیل شورای آموزش پزشکی و تخصصی رشته های پزشکی مصوب سال ۱۳۵۲ احصاء شده و ایجاد محرومیت از شرکت در آزمون به مدت یک سال برای پذیرفته شدگان آزمون ورودی دستیاری تخصصی پزشکی که پس از پذیرش در آزمون انصراف میدهند یا در موعد مقرر ثبت نام نمینمایند یا دوره دستیاری را شروع نمیکنند، از هیچ یک از بندهای مذکور استنباط نمیشود و از سوی دیگر، عبارت «تعیین ضوابط جهت تربیت متخصص» که در بند ۴ ماده مذکور به آن تصریح شده، متضمن اختیار شورای یادشده نسبت به تعیین تعداد و کیفیت و مواد امتحانات، تعیین سرفصل دروس و تعیین سایر موارد مشابه است و دلالتی بر اختیار ایجاد تضییق برای شرکت در آزمون سال بعد از سال قبولی ندارد. ثانیًا: ایجاد چنین محرومیتی موجب اعمال محدودیت در حق بر آموزش به عنوان یکی از حقوق بنیادین شهروندان است و با بند سوم اصل سوم و اصل سیام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مغایرت دارد. بنا به مراتب فوق، ماده ۲۸ آیین نامه پذیرش دستیار تخصصی پزشکی مصوب نشست ۳۷ تا ۵۱ دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و رشته های تخصصی پزشکی که متضمن ایجاد محرومیت از شرکت در آزمون به مدت یک سال برای آن دسته از پذیرفته شدگان آزمون ورودی دستیاری تخصصی پزشکی است که پس از پذیرش در آزمون انصراف میدهند یا در موعد مقرر ثبت نام نمی نمایند یا دوره دستیاری را شروع نمیکنند، خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب کننده و مغایر با قوانین و مقررات مذکور بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال میشود.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمت علی مظفری