رای شماره ھای ١٨١۵ الی ١٨٢۵ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
با موضوع: تعارض در آراء شعب دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دادخواست پرستاران شاغل در بیمارستان ھای وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی به خواسته الزام به بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور رأی به ورود شکایت صحیح و موافق مقررات است
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ھای ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٨١۵ الی ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٨٢۵ مورخ ١٣٩٩/١١/٢١ با موضوع: «تعارض در آراء شعب دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دادخواست پرستاران شاغل در بیمارستان ھای وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی به خواسته الزام به بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور رأی به ورود شکایت صحیح و موافق مقررات است» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩٩/١١/٢١ شماره دادنامه: ١٨١۵ الی ١٨٢۵
شماره پرونده: ٩٩٠١١۵٧ ـ ٩٩٠١١۵٣ ـ ٩٩٠٠٩۵۶ ـ ٩٩٠٠٩۴٩ ـ ٩٩٠٠٨۴٨ ـ ٩٩٠٠٢٨١ ـ ٩٨٠۴٠۶٩ ـ ٩٩٠٢١٣۶ ـ ٩٩٠١٧۵١ ـ٩٩٠١۴۴٠ ـ ٩٩٠١۴۴٢
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقایان و خانم ھا: ھادی کرمانی (مستشار تجدیدنظر دیوان عدالت اداری)، علی مھری، حمیدرضا آقائی، آذر گلستانی، نسرین شجاعی، فاطمه زھرا ربانی، لیلا منتظری، فریبا پازکی، سیما بشیری، انسیه روستا صالحی، فاطمه سالاری
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: در خصوص دادخواست پرستاران شاغل در بیمارستان ھای وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی به خواسته الزام به بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور شعب دیوان عدالت اداری، آراء متفاوتی صادر کرده اند.
گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه ۵٧ بدوی دیوان عدالت اداری با موضوع دادخواست خانم ثریا نادری به طرفیت تأمین اجتماعی تھران و به خواسته الزام به بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور بر مبنای مصوبه مشاغل سخت و زیان آور پرستاری و قانون تفسیر جزء ١ بند (ب) تبصره ٢ سال ١٣٧۶ قانون تأمین اجتماعی به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩٠١٧٠٢٢٠٠ ـ ١٣٩٧/١٠/١۶ به شرح زیر رأی صادر کرده است:
با عنایت به محتویات پرونده شامل اظھارات طرفین به شرح دادخواست و لایحه تقدیمی و مستندات ابرازی از ناحیه ایشان، نظر به اینکه وفق ماده ۴ آیین نامه اجرایی قانون ارتقای بھره وری کارکنان بالینی نظام سلامت مشاغل کارکنان بالینی بیمارستان ھای روانی و سوختگی و مشمولین موضوع ماده ١۶ قانون سازمان نظام پرستاری مشاغل در بخش ھای دولتی و غیردولتی از جمله مشاغل سخت و زیان آور محسوب می شوند و لحاظ اینکه طبق تبصره ٣ قانون نحوه بازنشستگی جانبازان جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور و ایضاً تبصره ھای ١ و ٢ ماده ۵ آیین نامه اجرای آن بازنشستگی شاغلین مشاغل سخت و زیان آور با دارا بودن بیست سال سابقه خدمت با حداکثر پنج سال سنوات ارفاقی به شرح اعلام شده تجویز شده است و لحاظ سابقه اشتغال شاکی و اینکه حسب مستندات ارائه شده اشتغال نامبرده در مدت اعلامی تحت عنوان شغلی پرستاری محرز است. علیھذا بنا به مراتب معنونه شاکی مشمول مقررات مارالذکر تلقی می گردد. بر این اساس و اینکه خوانده نیز دفاع مؤثری ایراد ننموده است شکایت شاکی وارد تشخیص و حکم به ورود آن مبنی براجابت خواسته به شرح معنونه صادر و اعلام می نماید. رأی صادره ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. رأی مذکور به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۶٧٠٠٣٢٠ ـ ١٣٩٨/٢/٢٣ در شعبه ١٨ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است. ب: شعبه ۴٩ بدوی دیوان عدالت اداری با موضوع دادخواست خانم نسرین خان محمدی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی و به خواسته الزام به صدور حکم بازنشستگی (رأی سخت و زیان آور) به موجب دادنامه شماره ٩۵٠٩٩٧٠٩۵٧۴٠٢٠۵٧ ـ ١٣٩۵/١١/١٨ به شرح زیر رأی صادر کرده است:
در خصوص شکایت خـانم نسرین خان محمدی به شرح دادخواست با توجه به مستندات و اوراق در پرونده و به موجب نظریه مورخ ١٣٩٣/١٢/١٩ کمیته استانی بررسی و تشخیص و تطبیق استان تھران مشاغل سخت و زیان آور و نیز احکام کارگزینی ارائه شده در پرونده شغلی نامبرده از تاریخ ١٣٧۴/٧/١٩ تا ١٣٩۵/٢/١ جزء مشاغل سخت و زیان آور تشخیص داده شد، بنابراین به موجب بند ۵ جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره ٢ الحاقی ماده ٧۶ قانون اصلاح مواد ٧٢ و ٧٧ و تبصره ماده ٧۶ قانون تأمین اجتماعی و آیین نامه اجرایی مربوط به آن حکم به ورود شکایت و الزام طرف شکایت به اجابت خواسته صادر و اعلام می گردد. رأی صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. رأی مذکور به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩۵۶۶٠٠١١۶ ـ ١٣٩۶/١/٢٣ در شعبه ١۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.
ج: شعبه ۴٧ بدوی دیوان عدالت اداری با موضوع دادخواست خانم آذر گلستانی به طرفیت اداره کل تأمین اجتماعی و به خواسته پذیرش و احتساب ایام خدمت، جزء مشاغل سخت و زیان آور و صدور حکم بازنشستگی بر اساس آن به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩٠٢۵٠١٧٨۵ ـ ١٣٩٧/٧/۴ به شرح زیر رأی صادر کرده است:
در خصوص شکایت خانم آذر گلستانی، علیه اداره کل تأمین اجتماعی شرق تھران، مبنی بر الزام طرف شکایت به پذیرش و احتساب ایام خدمت، جزو مشاغل سخت و زیان آور و صدور حکم بازنشستگی بر اساس آن، با عنایت به رأی کمیته استانی مبنی بر سخت و زیان آور بودن شغل شاکیه به استناد بند ١ جزء (ب) تبصره ٢ ماده واحده قانون اصلاح تبصره ٢ الحاقی ماده ٧۶ قانون اصلاح مواد ٧٢ و ٧٧ و تبصره ماده ٧۶ قانون تأمین اجتماعی و الحاق دو تبصره به ماده ٧۶) مصوب ١٣٨٠/٧/١۴ (و قانون استفساریه آن و ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ حکم به ورود شکایت شاکی و الزام اداره طرف شکایت به پذیرش و احتساب سوابق کاری شاکی که مورد تأیید کمیته استانی قرار گرفته است به عنوان مشاغل سخت و زیان آور و محاسبه ھر یک سال معادل یک و نیم سال سابقه و اصلاح حکم بازنشستگی بر اساس آن پس از احراز اشتغال شاکی در شغل مورد ادعای وی از ناحیه اداره طرف شکایت و پس از احراز سایر شرایط قانونی صادر و اعلام می گردد. رأی صادره ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض و رسیدگی مجدد در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. رأی مذکور به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۶٨٠٢٧۵٩ ـ ١٣٩٧/٩/١١ در شعبه ١٩ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری نقض و قرار رد شکایت صادر شد. ولیکن در اجرای اعاده دادرسی، نسبت به دادنامه فوق الذکر، مجدداً شعبه ١٩ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩٩٠٩٩٧٠٩۵۶٨٠٠٩٨٩ ـ ١٣٩٩/۵/١٣ به شرح زیر رأی صادر کرده است:
در خصوص دادخواست اعاده دادرسی خانم آذر گلستانی نسبت به دادنامه شماره ٢٧۵٩ ـ ١٣٩٧/٩/١١ صادره از این شعبه در پرونده کلاسه ٩٧٣۴٣۵ با توجه به محتویات پرونده مطروحه و پرونده اصلی نظر به اینکه در پرونده سابق به شماره دادنامه ٢٧۵٩ ـ ١٣٩٧/٩/١١ خانم آذر گلستانی بدون ارائه مدارک قانونی احتساب ایام خدمت به عنوان سخت و زیان آور معادل یک سال یک و نیم سال شده بود شغل وی مشمول مشاغل سخت و زیان آور بوده ولیکن دلیل اثبات اشتغال نسبت به ایام مورد ادعا ارائه نگردیده بود. در این مرحله از رسیدگی نامبرده احکام کارگزینی خود را پیوست سابقه نموده که مؤید اشتغال سال به سال وی بوده و ضرورتی به اثبات اشتغال در اداره کار (ھیأت ھای حل اختلاف) ندارد. بنا به مراتب حکم به پذیرش اعاده دادرسی و نقض رأی سابق الصدور این شعبه و الزام تامین اجتماعی به اجابت خواسته وی برابر احکام کارگزینی مطابق مقررات تأمین اجتماعی صادر و اعلام می گردد. این رأی به استناد ماده ٩٨ ،٧٨ ،٧١ و ٣ از قانون دیوان عدالت اداری صادر شده و قطعی است. در خصوص دادخواست ھای خانم ھا و آقایان: زھرا دوامی سرند، علی مھری، فریبا پازکی، لیلا منتظری، انسیه روستا صالحی، سیما شیری به طرفیت اداره کل تأمین اجتماعی استان تھران و به خواسته الزام به احتساب عناوین شغلی در مشاغل سخت و زیان آور با عنوان پرستار و صدور حکم بازنشستگی بر آن اساس به موجب آرای شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۶٢٠٣٣٩۴ ـ ١٣٩٨/١٠/٢٢، ،٢٣/١/١٣٩٩ ـ ٩٩٠٩٩٧٠٩۵۶٧٠٠٢٢۶ ،٢۶/١١/١٣٩٨ ـ ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۶۵٠٣٣۴۵ ،٢۶/١١/١٣٩٨ ـ ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۶۵٠٣۴۴۶، ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۶٩٠٢۴٠۶ ـ ١٨/٨/١٣٩٨، ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۶٩٠٣٩۴٩ـ ١١/١٢/١٣٩٨ تجدیدنظر خلاصه طور به ٢٠ و ١٨ ،١٧ ،١۶ شعب در دیوان عدالت اداری با این استدلال که به موجب بند (ح) ماده ١٢ اساسنامه دانشگاه آزاد مصوب شورای عالی انقلاب فرھنگی تصویب مقررات مربوط به اعضای ھیأت علمی و کارکنان دانشگاه آزاد به عھده ھیأت امنای دانشگاه آزاد محول شده است و به موجب بند ۶ سومین صورت جلسه کمیسیون دائمی ھیأت امنای دانشگاه مصوب سال ١٣٩٢ کارکنان دانشگاه آزاد تابع آیین نامه خاص اداری استخدامی مصوب ھیأت امنا اعلام شده است رأی به رد شکایت صادر شده است. ھمچنین در خصوص دادخواست خانم فاطمه زھرا ربانی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی و به خواسته الزام سازمان به صدور حکم بازنشستگی بر اساس مشاغل سخت و زیان آور پرستاری و اعاده حقوق تضییع شده از تاریخ استحقاق به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩٠٣٧٠١٣٢۴ ـ ١٣٩٨/۶/٢ به شرح زیر رأی صادر کرده است: در خصوص دعوای خانم فاطمه زھرا ربانی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی شعبه ۴ تھران دایر به الزام سازمان به صدور حکم بازنشستگی بر اساس مشاغل سخت و زیان آور پرستاری و اعاده حقوق تضییع شده از تاریخ استحقاق با توجه به محتویات پرونده و مدافعات طرف شکایت طبق لایحه تقدیمی مبنی بر اینکه شاکی تابع آیین نامه خاص استخدامی دستگاه متبوعه خویش بوده و از شمول قانون کار خروج موضوعی داشته و مشمول قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور مصوب سال ١٣۶٧ و آیین نامه اجرایی قانون یاد شده مصوب ١٣٨۵/٢/١٠ بوده و طبق ماده یک آیین نامه دستگاه می تواند با جمع شرایط مستخدم را بازنشسته نماید و الزام آور نبوده لذا خواسته قابل اجابت نبوده به استناد مطالب معنونه و مواد ١٠ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ حکم بر رد شکایت مطروحه صادر و اعلام می نماید. رأی صادره ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد. رأی مذکور به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۵۶٠٢٢٩٧ ـ ١٣٩٨/٧/١٧ در شعبه ١۵ تجدیدنظردیوان عدالت اداری به دلیل خارج بودن اعتراض از مھلت مقرر قانونی (٢٠ روزه)، قرار رد دادخواست صادر شده است.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/١١/٢١ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
الف ـ تعارض در آراء محرز است.
ب ـ١ـ بند (ح) ماده ١٢ اساسنامه اصلاحی دانشگاه آزاد اسلامی مصوب ١٣٨٩/١/٢٨ یکی از وظایف و اختیارات ھیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی را تصویب مقررات مربوط به اعضای ھیأت علمـی و کارکنان اداری دانشگاه اعلام کرده و بند ۶ سومین صورت جلسـه کمیسیون دائمی ھیأت امنای دانشگاه مصوب آذر ماه سال ١٣٩٢ اعضای ھیأت علمی و کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی را صرفاً تابع آیین نامه ھای خاص اداری استخدامی مصوب ھیأت امنا اعلام کرده است. طبق ماده ١٨٨ قانون کار نیز مقرر شده است اشخاص مشمول قوانین و مقررات خاص استخدامی، مشمول مقررات قانون کار نخواھند بود. بنابراین اعضای ھیأت علمی و کارکنان اداری دانشگاه آزاد از شمول مقررات قانون کار خارج بوده و رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ١۵۵ ـ ١٣٩٣/٢/٢٩ نیز مؤید این امر است.
٢ـ با توجه به ماده ۵ اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی اصلاحی ١٣٨٩/٨/١١ دانشگاه موسسه ای غیر خصوصی و غیردولتی است و با این وصف از شمول قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده ١٠٣ آن خارج می باشد.
٣ـ طبق ماده واحده قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور، «کلیه وزارتخانه ھا، شرکت ھا، مؤسسات دولتی، شھرداری ھا، بانک ھا ، مؤسسات و شرکت ھا و سازمان ھایی که شمول قانون بر آنھا مستلزم ذکر نام است و ھمچنین بنیاد شھید و امور ایثارگران انقلاب اسلامی ایران» مشمول قانون مذکور خواھند بود و مطابق با ماده ۵ اساسنامه اصلاحی دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه یک مؤسسه می باشد و وفق بند (الف) ماده ٢ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب ١٣٩١/١٠/٢٨ ،یکی از مؤسسات مستلزم ذکر نام، دانشگاه آزاد اسلامی اعلام شده است، بنابراین اعضای ھیأت علمی و کارکنان اداری دانشگاه آزاد اسلامی مشمول قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور بوده و بر حسب تبصره ٣ قانون مذکور که بیان می دارد «شاغلین مشاغل سخت و زیان آور که وظایف مربوط به شغل آنان باعث بروز ناراحتی ھای جسمی و روحی می گردد، می توانند با داشتن حداقل بیست سال سابقه خدمت، بر اساس درخواست کتبی خود با حداکثر پنج سال ارفاق بازنشسته شوند»، می توانند با ٢٠ سال سابقه تقاضای بازنشستگی نمایند و دستگاه مکلف به پذیرش درخواست بازنشستگی می باشد.
۴ـ با توجه به اینکه طبق ماده ٢ اساسنامه اصلاحی دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه یک مؤسسه آموزشی و پژوھشی بوده و بیمارستان ھای وابسته به دانشگاه آزاد نیز به دلیل انجام امور آموزشی و پژوھشی و فعالیت اساتید دانشگاه در آن، به عنوان واحدی از دانشگاه محسوب می گردند، بنابراین پرستاران بیمارستان ھای مذکور نیز مشمول مقررات مربوط به اعضای ھیأت علمی و کارکنان اداری دانشگاه آزاد اسلامی محسوب شده و مآلاً می توانند با ٢٠ سال سابقه خدمت، با ۵ سال سنوات ارفاقی بازنشسته گردند. بنا به مراتب مذکور، با توجه به شمول تبصره ٣ قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور بر پرستاران بیمارستان ھای وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی، دادنامه شماره ٣٢٠ ـ ١٣٩٨/٢/٢٣ شعبه ١٨ تجدیدنظر که در تأیید دادنامه شماره ٢٢٠٠ ـ ١٣٩٧/١٠/١۶ شعبه ۵٧ بدوی مبنی بر ورود شکایت صادر شده صحیح و موافق مقررات است. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی