رای شماره ١۵١١ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: اعلام تعارض ـ دعاوی کارکنان شرکت ھای مستقل تابعه وزارت نیرو به طرفیت آن وزارتخانه در دیوان عدالت اداری قابل استماع نیست

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ھای ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١۵١١ و ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١۵١٢ مورخ ١٣٩٩/١٠/٢٣ با موضوع: «اعلام تعارض ـ دعاوی کارکنان شرکت ھای مستقل تابعه وزارت نیرو به طرفیت آن وزارتخانه در دیوان عدالت اداری قابل استماع نیست» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه : ١٣٩٩/١٠/٢٣ شماره دادنامه: ١۵١٢ـ ١۵١١

شماره پرونده : ٩٩٠١٠٠۶ و ٩٩٠٠۴٩٣

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: معاون حقوقی، پشتیبانی و مجلس وزارت نیرو

موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

گردش کار: در خصوص توجه یا عدم توجه دعوی کارکنان شرکت ھای مستقل تابعه وزارت نیرو به طرفیت آن وزارتخانه، شعب دیوان عدالت اداری آراء معارضی صادر کرده اند.

گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است :

١ـ شعبه ٣٩ بدوی دیوان عدالت اداری در مورد دادخواست خانم فاطمه باقری به طرفیت سازمان امور اداری و استخدامی کشور و وزارت نیرو و به خواسته تبدیل وضعیت استخدامی از قراردادی به پیمانی به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵٧۶٠٠۵۴٢ـ ١٣٩٨/٣/٢٧ حکم به ورود شکایت صادر کرده است. اما شعبه ٢٨ تجدیدنظر آن را نقض و به لحاظ عدم توجه دعوا به وزارت نیرو به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۶٣٠٣٨١۵ ـ ١٣٩٨/٩/٢۴ قرار رد شکایت صادر کرده است:

نظر به اینکه مطابق اوراق و محتویات پرونده تجدیدنظر خوانده رابطه استخدامی با وزارت نیرو نداشته و از ابتدای اشتغال به خدمت در شرکت آب منطقه ای ھمدان خدمت نموده است و با توجه به اینکه شرکت مذکور از لحاظ اداری و مالی و حقوقی دارای شخصیت حقوقی مستقل از وزارت نیرو می باشد و مواد ۴ و ۶ اساسنامه شرکت به این موضوع تصریح کرده است و با توجه به اینکه شاکی قبلاً ھمین شکایت را به طرفیت شرکت آب منطقه ای ھمدان و سازمان اداری و استخدامی مطرح که شعبه ٢٧ تجدیدنظر دیوان به موجب دادنامه شماره ٩٨٧ ـ ١٣٩٧/٣/٢٠ حکم به رد شکایت نامبرده صادر کرده است، بنابراین تجدیدنظرخواھی موجه تشخیص و مستنداً به ماده ٧١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض دادنامه معترض عنه نسبت به شکایت به طرفیت وزارت نیرو به لحاظ عدم توجه شکایت قرار رد شکایت شاکی صادر و اعلام می گردد. رأی صادره قطعی است.

ب: شعبه ۴۶ بدوی دیوان عدالت اداری در مورد دادخواست آقای محمد سیفی به طرفیت ١ـ وزارت نیرو ٢ـ سازمان تأمین اجتماعی مازندران و به خواسته الزام خوانده ردیف اول به پرداخت حق بیمه از تاریخ ١٣٧٠/٧ تا ١٣٧۵/٢ و الزام خوانده دوم به قبول حق بیمه به موجب دادنامه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠٢٩٠٠٧۶۶ ـ ١٣٩٨/٣/۵ حکم به ورود شکایت صادر و این رأی به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۵۶٠١٣۶٧ ـ ١٣٩٨/۴/٣١ شعبه ١۵ تجدیدنظر مورد تأیید قرار گرفته است. اما پس از اعمال ماده ٧٩ شعبه ١٧ تجدیدنظر به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۶۵٠٣١٧٧ ـ ١٣٩٨/١١/١٣ آن را نقض و حکم به رد شکایت صادر کرده است:

ماحصل ادعای متقاضی اعمال ماده ٧٩ قانون تشکیلات این است به لحاظ اینکه شاکی (محکوم له) رابطه قراردادی با وزارت نیرو داشته و ایشان در دانشگاه صنعت آب و برق به عنوان دانشجو پذیرفته شده بنابراین سپردن تعھد رسمی به سازمان توسعه برق ایران تکالیفی متوجه این وزارتخانه نمی باشد و می بایست دعوای ایشان به طرفیت آن سازمان مطرح می گردید. با توجه به مستندات پرونده سازمان توسعه برق ایران طبق بندھای ۴ و ۶ اساسنامه دارای شخصیت حقوقی مستقل می باشد بنابراین از حیث مسئولیت مدنی و پاسخ گویی در برابر تعھدات آن سازمان مسئول بوده علیھذا مستنداً به بند (ب) ماده ۵٣ قانون تشکیلات دیوان عدالت اداری ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر به شماره فوق الذکر و متعاقب آن دادنامه بدوی به شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩٠٢٩٠٠٧۶۶ ـ ١٣٩٨/٣/۵ قرار رد شکایت صادر و اعلام می نماید. رأی صادره قطعی است.

ج: شعبه ۴۶ بدوی دیوان عدالت اداری در مورد دادخواست آقای سیدامیرحسین خوش صولت به خواسته الزام خوانده ردیف اول به پرداخت حق بیمه از تاریخ ١٣٧٠/٧ تا ١٣٧۵/٢ و الزام خوانده دوم به قبول حق بیمه به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩٠٢٩٠٠١٧۶٧ ـ ١٣٩٨/٣/۵ حکم به ورود شکایت صادر کرده است و این رأی به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۵۶٠١٢٩٩ ـ ١٣٩٨/۴/٢٩ شعبه ١۵ تجدیدنظر مورد تأیید قرار گرفته است:

در خصوص شکایت مطروحه به شرح موصوف نظر به اینکه شاکی به عنوان دانشجو بورسیه در دانشگاه صنعت آب و برق شھید عباسپور پذیرفته شده و مطابق تعھدنامه اخذ شده متعھد به انجام خدمت دو برابر مدت تحصیل در مناطقی که سازمان برق ایران تعیین نماید شده و حق ترک تحصیل را نداشته و در دوران تحصیل از حقوق و مزایای مربوطه برخوردار بوده و پس از پایان تحصیل تا زمان حال نیز در اداره طرف شکایت مشغول به خدمت بوده و تعھدات خود را به انجام رسانیده بنابراین با وحدت ملاک از قانون متعھدین به خدمت آموزش و پرورش مصوب ١٣۶٩/٣/٨ و مستند به مواد ١٠ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و دادنامه شماره ٢٠٨ و ٢٠٩ ـ ١٣٩٢/٣/٢٧ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت مطروحه صادر و اعلام می گردد. رأی صادره ظرف مھلت ۶ روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.

د: شعبه ٩ بدوی دیوان عدالت اداری در مورد دادخواست آقای امیرمسعود مسعودنیا به طرفیت شرکت توزیع برق توانیر و به خواسته اجرای وظایف قانونی مبنی بر ورود شکایت دال بر جابجایی نیروھای منصوبه برق به موجب دادنامه شماره ٩۶٠٩٩٧٠٩٠٠٧٠٢۴۵٠ ـ ١٣٩۶/١٠/٢۵ حکم به ورود شکایت صادر کرده است و این رأی به موجب دادنامه شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩۵۶۶٠٢٢٨٢ـ ١٣٩٧/٨/١٩ شعبه ۶ تجدیدنظر مورد تأیید قرار گرفته است:

نظر به اینکه طبق اساسنامه شرکت مادر تخصصی مدیریت تولید انتقال و توزیع نیروی برق ایران دولتی محسوب و دارای شرکت ھای تابع در سراسر کشور می باشد و شرکت توزیع نیروی برق نیز در محدوده فعالیت خود به عنوان نھاد دولتی اعمال حاکمیت می نماید. لذا از این جھت ایراد شکلی وارد نیست و در ماھیت امر با توجه به سند مالکیت رسمی و نظریه کارشناسی اداره برق با وجود اینکه در قسمت غربی پلاک مورد نظر جاده عمومی وجود داشته اقدام به استفاده و انتقال برق با نصب تیر از داخل ملک بدون اذن و اجازه اقدام کرده است لذا شعبه دیوان شکایت را موجه تشخیص به استناد ماده ١٨ قانون سازمان برق ایران و ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت به شرح خواسته صادر و اعلام می نماید. این رأی ظرف ٢٠ روز قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد.

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/١٠/٢٣ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

الف ـ تعارض در آراء محرز است.

ب ـ با توجه به اینکه اولاً : مطابق مواد ۵٨٣ و ۵٨۴ قانون تجارت مصوب سال ١٣١١ ،کلیه شرکت ھای تجارتی و مؤسساتی که برای مقاصد غیرتجارتی تأسیس می شوند دارای شخصیت حقوقی ھستند. ھمچنین مطابق ماده ۵٨٧ قانون یادشده «مؤسسات و تشکیلات دولتی و بلدی به محض ایجاد و بدون احتیاج به ثبت دارای شخصیت حقوقی می شوند.» ثانیاً : ماده ۴ اساسنامه شرکت مادر تخصصی مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران ( توانیر) موضوع تصویب نامه شماره ۵٢٨۴١ت٢٧٢۴٠ھ ـ ١٣٨١/١٠/٢٨ ھیأت وزیران و ماده ۴ اساسنامه شرکت سھامی سازمان توسعه برق ایران موضوع تصویب نامه شماره ٢٧٢۶ت٢٨٢٨٨ ـ ١٣٨٢/٢/٢ ھیأت وزیران و ماده ۴ اساسنامه شرکت سھامی آب منطقه ای ھمدان موضوع تصویب نامه شماره ٣۵١۴۴ت٣٣٠٩۵ھـ ـ ١٣٨۴/۶/١۵ ھیأت وزیران و بندھای ٢ و ٣ ماده واحده قانون استقلال شرکت ھای توزیع نیروی برق در استان ھا مصوب ١٣٨۴/١٢/٩ مجلس شورای اسلامی و ماده ۴ اساسنامه شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی موضوع تصویب نامه شماره ١۴١۵٩٣ت۵٠٣٩٣ ھـ ـ ١٣٩٣/١١/٢۵ ھیأت وزیران، ھمگی به شخصیت حقوقی مستقل و استقلال مالی شرکت ھای یاد شده اشاره دارند و ثالثاً : بر اساس ماده ۵٨٨ قانون تجارت : «شخص حقوقی می تواند دارای کلیه حقوق و تکالیفی شود که قانون برای افراد قائل است مگر حقوق و وظایفی که بالطبیعه فقط انسان ممکن است دارای آن باشد.» و رابعاً : شاکیان در زمان طرح دعوی از کارمندان شرکت ھای زیر مجموعه و تابعه وزارت نیرو بوده اند که مطابق قانون و اساسنامه خود از شخصیت حقوقی مستقل برخوردار بوده و یکی از آثار این استقلال شخصیت، لزوم طرح دعوی به طرفیت آنھا جھت پاسخ گویی به مراجع قضایی و اداری یا دفاع از حقوق قانونی خویش می باشد، بنابراین طرح دعوی به طرفیت وزارت نیرو فاقد وجاھت قانونی است و آراء شعب ١٧ و ٢٨ تجدیدنظر مبنی بر صدور قرار رد شکایت صحیح و موافق مقررات قانونی است. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی