رای شماره ١٣۵٧ ھیات عمومی دیوان عدالت اداری

با موضوع: ابطال ماده ٣ آیین نامه اعطای بورس داخل برای ارتقاء سطح علمی مربیان دانشگاه ھا، پژوھشگاھھا و مؤسسات آموزش عالی و پژوھشی

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٣۵٧ مورخ ١٣٩٩/١٠/٢٠ با موضوع:

ابطال ماده ٣ آیین نامه اعطای بورس داخل برای ارتقاء سطح علمی مربیان دانشگاه ھا، پژوھشگاھھا و مؤسسات آموزش عالی و پژوھشی به شماره ۴٧٢٨۴ـ ١٣٩٣/٢/٣١ «جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین

تاریخ دادنامه : ١٣٩٩/١٠/٢٠ شماره دادنامه: ١٣۵٧ شماره پرونده : ٩٨٠٢٩١٩

مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: سازمان بازرسی کل کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده ٣ آیین نامه اعطای بورس داخل برای ارتقاء سطح علمی مربیان دانشگاھھا، پژوھشگاھھا و موسسات آموزش عالی و پژوھشی به شماره ۴٧٢٨۴ـ ١٣٩٣/٢/٣١

گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی و نظارت ھمگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره ٣٠٠/١٧١۴٧١ ـ ١٣٩٨/٧/١۶ اعلام کرده است که:

” حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای بھرامی

رییس محترم دیوان عدالت اداری

سلام علیکم

احتراماً به استحضار می رساند: آیین نامه اعطای بورس داخل برای ارتقاء سطح علمی مربیان دانشگاه ھا، پژوھشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی و پژوھشی در ٩ ماده، ٣٧ بند و ۵ تبصره (به شماره ۴٧٢٨۴ـ ١٣٩٣/٣/٢٠) در تاریخ ١٣٩٣/٢/٣١ به تصویب شورای مرکزی بورس (زیر نظر معاونت آموزشی وزارت علوم) و تأیید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری رسیده و در ماده ٣ این آیین نامه، شرط شرکت در آزمون سراسری برای ادامه تحصیل در دوره دکتری حذف شده است. ماده ٣ آیین نامه مذکور به دلایل زیر مغایر با قانون و خارج از حدود اختیارات شورای مرکزی بورس می باشد:

اولاً: طبق بند ۴ ماده واحده قانون برقراری عدالت آموزشی و پذیرش دانشجو در دوره ھای تحصیلات تکمیلی مصوب سال ١٣٨٩ و ماده ۵ قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره ھای تحصیلات تکمیلی (مصوب سال ١٣٩۴ مجلس شورای اسلامی) ھرگونه پذیرش دانشجو منوط به شرکت در آزمون سراسری است و طبق بند ۴ ماده واحده قانون برقراری عدالت آموزش و پذیرش مربیان مشروط به کسب حداقل ٨٠ %نمره آخرین فرد پذیرفته شده می باشد.

ثانیاً: بر اساس قانون اعزام دانشجو به خارج از کشور (مصوب سال ١٣۶۴ مجلس شورای اسلامی) معافیت از شرکت در آزمون پیش بینی نشده است. مضافاً این که کلیه مقررات مغایر با قانون برقراری عدالت آموزشی مبنی بر معافیت از شرکت در آزمون و سھمیه ھای مختلف و غیره لغو و منسوخ شده است.

ثالثاً: اجرای آیین نامه مورد اشاره منجر به سوء جریانات متعدد در پذیرش دانشجویان (از جمله: اخذ وجه از دانشجویان و بعضاً محرومیت آنان از ادامه تحصیل به دلیل عدم پرداخت وجوه مورد نظر) خواھد شد. بنا به مراتب ابطال ماده ٣ آیین نامه اعطای بورس داخل برای ارتقاء سطح علمی مربیان دانشگاه ھا، پژوھشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی و پژوھشی (به صورت فوق العاده و خارج از نوبت) در ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری مورد تقاضا می باشد.”

متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:

” ماده ٣ :شرایط ورود

٣ـ ١ـ مربی مؤسسه با مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد مورد تأیید وزارت که شرایط علمی زیر را دارا باشد.

ـ فارغ التحصیل دوره تمام وقت حضوری با حداقل معدل کارشناسی ١۵ و کارشناسی ارشد ١٧ بر اساس معدل تراز شده.

ـ ھم راستا بودن مدارک تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد.

ـ داشتن حداقل ۶٠ درصد امتیاز پژوھشی از ماده ٣ جدول ارتقای ھیأت ھای علمی با تأیید ھیأت ممیزه مؤسسه یا ھیأت ممیزه مرکزی.

تبصره: ھم راستا بودن پذیرش دوره دکتری با مقاطع تحصیلی قبلی باید به تأیید گروه آموزشی یا پژوھشی مربوطه و اداره کل برسد.

٣ـ ٢ـ حداکثر سن ٣۵ سال در زمان تقاضا.

تبصره: با توجه به آیین نامه ایثارگران، برای مربیان جامعه ایثارگری (فرزندان و ھمسر شھدا، جانبازان بیست و پنج درصد و بالاتر و فرزندان و ھمسران آنان، آزادگان و فرزندان و ھمسران آنان) مربیان دانشگاه ھای تازه تأسیس و در حال توسعه، حداکثر ۴٠ سال در زمان تقاضا بلامانع است. درخواست این افراد در کمیته منتخب شورای مرکزی بورس وزارت جداگانه مورد بررسی قرار خواھد گرفت.

٣ـ ٣ـ تأیید رشته و گرایش تحصیلی مورد درخواست متقاضی توسط مؤسسه و اعلام نیاز به تخصص وی با تأیید ھیأت اجرایی جذب مؤسسه.

٣ـ ۴ـ ارائه معرفی نامه از طرف رئیس مؤسسه به انضمام صورتجلسه ھیأت اجرایی جذب و نظریه گروه آموزشی یا پژوھشی مربوطه.

٣ـ ۵ ـ کسب امتیاز لازم از مصاحبه علمی انجام شده توسط اساتید مورد نظر اداره کل.”

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل دفتر حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به موجب لایحه شماره ٧/٧۵/٢٨٠١٨٢ـ ١٣٩٨/١٠/١٨ توضیح داده است که:

” اعضای محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با سلام و احترام؛

بازگشت به پرونده کلاسه بایگانی ٩٨٠٢٩١٩ موضوع شکایت سازمان بازرسی کل کشور به طرفیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به خواسته ابطال ماده ٣ آیین نامه اعطای بورس داخل برای ارتقاء سطح علمی مربیان دانشگاه ھا، پژوھشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی و پژوھشی به استحضار می رساند: با توجه به اتمام مدت اعتبار آیین نامه معترض عنه و بر اساس مصوبه مورخ ١٣٩٨/۵/٢ شورای مرکزی بورس، نحوه ادامه تحصیل مربیان مطابق بخشنامه شماره ۴/۴٣٠١٧ـ ١٣٩٨/۵/٧ به کلیه دانشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی و پژوھشی ابلاغ گردید. با توجه به مراتب فوق صدور دستور شایسته مبنی بر رد دادخواست مطروحه مورد تقاضاست. “

ھیأت عمومی دیـوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/١٠/٢٠ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

از تاریخ تصویب قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دوره ھای تحصیلات تکمیلی و تخصصی، مصوب سال ١٣٨٩، سھمیه بندی در پذیرش دانشجو به جز موارد مصرح در این قانون ممنوع اعلام شده است و به موجب بند ۴ این ماده واحده برای مربیان رسمی صرفاً ده درصد سھمیه مازاد بر ظرفیت در مقطع دکتری تعریف شده است که کسب حداقل ھشتاد درصد نمره آخرین فرد پذیرفته شده ضرورت دارد. از آنجا که مفاد بند ٣ آیین نامه اعطای بورس داخل برای ارتقاء سطح علمی مربیان دانشگاه ھا، پژوھشگاه ھا و مؤسسات آموزش عالی و پژوھشی، متضمن اعطای امـتیازی فـراتر از امتیاز مقرر در بند ۴ می باشد، مغایر قانون و خارج از حدود اختیار مرجع وضع آن است و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری

ـ مرتضی علی اشراقی معاون قضایی دیوان عدالت اداری