آیین نامه اجرایی تبصره ۴ ماده ١٨٧ قانون اصلاح قانون مالیاتھای مستقیم
شماره ٩٠٠٠/۴٩٢۴٣/١٠٠-١٣٩۶/١٠/١٧
جناب آقای سینجلی جاسبی
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل روزنامه رسمی کشور
تصویر آیین نامه اجرایی شماره ٩٠٠٠/۴٩١٠۴/١٠٠ مورخ ١٣٩۶/١٠/١٧ ریاست محترم قوه قضائیه در خصوص «تبصره۴ ماده ١٨٧ قانون
اصلاح قانون مالیاتھای مستقیم » جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ایفاد می گردد.
مدیرکل دبیرخانه قوه قضائیه ـ محسن محدث
شماره٩٠٠٠/۴٩١٠۴/١٠- ١٣٩۶/١٠/١٧
آیین نامه اجرایی تبصره ۴ ماده ١٨٧ قانون اصلاح قانون مالیاتھای مستقیم
در اجرای تبصره ۴ ماده ١٨٧ اصلاحی قانون اصلاح قانون مالیاتھای مستقیم، مصوب ١٣٩۴/۴/٣١ و بنا به پیشنھاد سازمان ھای امور
مالیاتی کشور و ثبت اسناد و املاک کشور، آیین نامه اجرایی تبصره۴ ماده ١٨٧ قانون اصلاح قانون مالیاتھای مستقیم، به شرح مواد
آتی است:
ماده١ـ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار برده می شوند:
الف ـ سازمان مالیاتی: سازمان امور مالیاتی کشور؛
ب ـ سازمان ثبت: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور؛
پ ـ قانون: قانون مالیاتھای مستقیم مصوب ١٣۶۶/١٢/٣ و اصلاحات بعدی آن؛
ت ـ سامانه ثبت: سامانه ثبت الکترونیک اسناد؛
ث ـ درگاه تبادل اطلاعات: درگاه الکترونیک که توسط سازمان مالیاتی جھت تبادل اطلاعات مربوط به گواھی موضوع ماده ١٨٧ قانون
مالیات ھای مستقیم تھیه و راه اندازی می شود؛
ج ـ سامانه مالیات: سامانه ای که به منظور محاسبه، تعیین و واریز مالیات نقل و انتقال املاک، توسط سازمان مالیاتی ایجاد می شود؛
چ ـ بدھی مالیاتی و مالیات ھای مربوط به مورد معامله: تمامی بدھی مالیاتی مربوط به مورد معامله، از قبیل مالیات بر درآمد اجاره
املاک و ھمچنین مالیات حق واگذاری محل، مالیات شغلی محل مورد معامله، مالیات درآمد اتفاقی و مالیات نقل و انتقال قطعی
املاک که از مؤدی ذیربط، حسب مورد، وصول می شود؛
ح ـ قبض مالیاتی: قبض الکترونیک مالیات نقل و انتقال دارای شناسه قبض و شناسه پرداخت.
خ ـ گواھی مالیاتی: گواھی موضوع ماده ١٨٧ قانون مالیات ھای مستقیم که به صورت الکترونیکی صادر شده و از طریق سامانه ثبت به
دفاتر اسناد رسمی ارسال می گردد؛
د ـ اسناد معاملات: اسناد مربوط به مورد معامله که اطلاعات آن در پایگاه ھای اطلاعاتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نگھداری
می شود، از جمله صورت مجلس تفکیکی و اسنادمعاملات قبلی؛
ذ ـ استعلام: درخواست صدور گواھی موضوع ماده ١٨٧ مالیات ھای مستقیم که دفتر اسناد رسمی از سازمان مالیاتی انجام می دھد.
ماده٢ـ سازمان مالیاتی مکلف است، سامانه مالیات و درگاه تبادل اطلاعات را طراحی و راه اندازی و امکان دسترسی برخط به
سامانه مالیات را برای سازمان ثبت فراھم نماید. درگاه تبادل اطلاعات و سامانه مذکور باید امکانات زیر را شامل شود:
الف ـ دسترسی تمامی مؤدیان و دفاتر اسناد رسمی به درگاه مذکور برای ثبت اولیه اطلاعات ھویتی طرفین و مورد معامله؛
ب ـ تولید کد رھگیری واحد، برای اطلاعات ثبت شده توسط مؤدی؛
پ ـ بازیابی اطلاعات ھویتی و مورد معامله، بر اساس کد رھگیری از طریق دسترسی مؤدی؛
ت ـ محاسبه مالیات نقل و انتقال قطعی املاک و اعلام ارزش معاملاتی املاک؛
ث ـ امکان اعلام تمام بدھی مالیاتی مربوط به مورد معامله (که برای صدور گواھی مالیاتی باید از مؤدی ذیربط وصول شود )به سامانه
ثبت؛
ج ـ صدور قبض مالیاتی و پرداخت الکترونیک مالیات؛
چ ـ امکان بازیابی اطلاعات مالیات پرداختی مورد معامله توسط مؤدی و یا دفاتر اسناد رسمی ذیربط؛
ح ـ امکان تولید شماره واحد برای گواھی مالیاتی.
ماده٣ـ سازمان ثبت مکلف است امکانات زیر را در سامانه ثبت ایجاد نموده و اطلاعات استعلام دفاتر اسناد رسمی و اسناد تنظیم
شده مربوط را در اختیار سامانه مالیاتی قرار دھد.
الف ـ ثبت استعلام مربوط به درخواست صدور گواھی مالیاتی توسط دفاتر اسناد رسمی.
ب ـ ارسال اطلاعات استعلام دفاتر اسناد رسمی برای سامانه مالیاتی.
پ ـ تولید شماره واحد (غیرقابل تولید و یا بازیابی توسط افراد غیرمجاز) برای اسناد تنظیم شده.
ت ـ ممھور نمودن ھر ثبت اطلاعاتی به مھر الکترونیکی سازمان ثبت.
ث ـ دریافت اطلاعات قبض مالیاتی از سامانه مالیات و ارسال آن برای دفاتر اسناد رسمی.
ج ـ ایجاد امکان پرداخت قبوض مالیاتی در دفاتر اسناد رسمی.
ماده۴ـ سازمان ثبت مکلف است در مورد اسناد تک برگی، اطلاعات املاک موضوع این آیین نامه را ھمزمان با استعلام، توسط سامانه
ثبت به سامانه مالیات ارسال نماید.
تبصره ـ اطلاعات املاک شامل ـ پلاک اصلی و فرعی ـ شماره بخش ـ مساحت، اعم از بنای مفید و مشاعات و شماره طبقه
می باشد.
ماده۵ ـ تبادل اطلاعات مربوط به تبصره ۴ ماده ١٨٧ قانون، بین سازمان مالیاتی و سازمان ثبت با استفاده از خدمات شبکه (سرویس
وب) انجام خواھد شد.
ماده۶ ـ کلیه استعلام ھای دفاتر اسناد رسمی در خصوص بدھی مالیاتی مربوط به مورد معامله، پس از استقرار درگاه تبادل اطلاعات
و سامانه مالیاتی و ایجاد ارتباط آنھا با دفاتر اسناد رسمی از طریق سامانه ثبت، صرفاً از طریق سامانه ثبت به سازمان مالیاتی ارسال
و پاسخ نیز از طریق سامانه مذکور به دفتر اسناد رسمی اعلام خواھد شد.
ماده٧ـ مؤدی مالیاتی پیش از آغاز فرآیند استعلام توسط دفتر اسناد رسمی، باید ضمن ایجاد حساب کاربری در درگاه تبادل اطلاعات،
درخواست دریافت گواھی مالیاتی را به ھمراه اطلاعات مربوط به طرفین و مورد معامله در این درگاه وارد و شماره رھگیری اخذ نماید.
مؤدی باید در ھنگام مراجعه به دفتر اسناد رسمی، شماره مذکور را جھت درج در استعلام مربوط به دفترخانه ارائه نماید.
تبصره ـ در صورتی که مؤدی خواستار ورود اطلاعات از طریق دفتر اسناد رسمی باشد، سردفتر مکلف است با دریافت حق الزحمه ای
که توسط سازمان ثبت تعیین می گردد، اقدام نماید.
ماده٨ ـ دفتر اسناد رسمی، پس از مراجعه مؤدی، استعلام مربوط به مورد معامله (شامل مشخصات اصلی مورد معامله، (پلاک
اصلی و فرعی، مشخصات ھویتی خریدار و فروشنده و کد رھگیری تخصیص داده شده به مؤدی در درگاه تبادل اطلاعات) را در سامانه
ثبت وارد می نماید. استعلام در سامانه ثبت، تأیید و به صورت الکترونیکی و ممھور به مھر الکترونیکی سازمان ثبت، صادر و به درگاه
تبادل اطلاعات ارسال خواھد شد. سازمان مالیاتی نیز رسیدی مبنی بر تأیید دریافت اطلاعات را، به صورت الکترونیکی و ممھور به مھر
الکترونیکی صادر و به سازمان ثبت ارائه می نماید.
ماده٩ـ پس از ثبت اطلاعات توسط مؤدی و انجام استعلام از سوی دفتر اسناد رسمی، بدھی مالیاتی و مالیات ھای مربوط به مورد
معامله در سامانه مالیات بررسی و به صورت زیر اقدام خواھد شد:
الف ـ در مورد املاک دارای کاربری مسکونی، چنانچه مورد معامله فاقد سابقه بدھی مالیاتی باشد، صرفا مالیات نقل و انتقال قطعی
ملک مورد معامله محاسبه و اطلاعات قبض مالیاتی از طریق خدمات شبکه(سرویس وب)، جھت اعلام به دفتر اسناد رسمی، برای
سامانه ثبت ارسال می شود. در صورتیکه ملک مورد معامله دارای سابقه بدھی مالیاتی باشد، علاوه بر مالیات نقل و انتقال قطعی
املاک برای سایر بدھی ھای مالیاتی موجود نیز قبض مالیاتی صادر و اطلاعات آن، برای سامانه ثبت ارسال می گردد. اداره امور
مالیاتی مکلف است ظرف ١٠ روز از تاریخ صدور رسید مذکور در ماده٨ این آیین نامه بررسی لازم را به عمل آورده و بدھی مالیاتی و
مالیاتھای مربوط به مورد معامله را تعیین کند.
ب ـ در مورد املاک دارای کاربری تجاری و اداری و یا سایر کاربری ھای غیرمسکونی، املاک فاقد گواھی پایان کار، استعلام دفترخانه از
طریق سامانه مالیات برای اداره امور مالیاتی ذیربط ارسال خواھد شد. اداره امور مالیاتی مکلف است ظرف ١٠ روز از تاریخ صدور رسید
مذکور در ماده ٨ فوق، بررسی لازم را به عمل آورده و بدھی مالیاتی و مالیاتھای مربوط به مورد معامله را تعیین نماید. در این موارد نیز
قبض مالیاتی مربوط صادر و از طریق خدمات شبکه(سرویس وب)، جھت اعلام به دفتر اسناد رسمی، برای سامانه ثبت ارسال
می شود.
تبصره ـ چنانچه بدھی مالیاتی اعلام شده از سوی سازمان مالیاتی در بند ب فوق، مورد اختلاف باشد، مؤدی مالیاتی می تواند با
مراجعه به اداره امور مالیاتی ذیربط اعتراض خود را ثبت نماید. اداره امور مالیاتی مکلف است وفق تبصره (١ (ماده ١٨٧ قانون به
اعتراض مؤدی رسیدگی نموده و برای وی گواھی مالیاتی صادر نماید. در این موارد، تا زمان صدور گواھی مالیاتی از سوی اداره امور
مالیاتی ذیربط، ثبت معامله ممنوع می باشد، مگر اینکه بدھی مقرر را بپردازد.
ماده١٠ـ پس از پرداخت مالیات توسط مؤدی و اعلام وصول توسط بانک عامل، شماره واحدی به ملک مورد معامله تخصیص داده شده
و از طریق درگاه تبادل اطلاعات به دفتر اسناد رسمی اعلام می گردد تا به عنوان شماره گواھی مالیاتی در اسناد مربوط لحاظ شود.
این شماره برای مدت سه ماه دارای اعتبار است. چنانچه ظرف این مدت معامله انجام نشود، استعلام مجدد بدھی مالیاتی مورد
معامله ضروری است.
ماده١١ـ در صورت عدم انجام معامله، دفتر اسناد رسمی باید به ترتیب ذیل عمل نماید:
الف ـ در مواردی که پس از پرداخت مالیات، به ھر دلیل سند مورد نظر در سامانه ثبت، تنظیم و ثبت نشود؛ دفتر اسناد رسمی باید
تأییدیه مربوط به عدم انجام معامله را از طریق سامانه ثبت به سازمان مالیاتی اعلام نماید. این تأییدیه موجب ابطال گواھی مالیاتی
می گردد. سازمان مالیاتی پس از اخذ تأییدیه الکترونیک از سازمان ثبت درخصوص عدم انجام معامله، حسب درخواست مؤدی نسبت
به تمدید یا ابطال گواھی مالیاتی و یا استرداد مالیات نقل و انتقال به صورت سیستمی اقدام خواھد نمود.
ب ـ در صورتی که مؤدی پس از صدور قبض مالیاتی و قبل از پرداخت مالیات نقل و انتقال از انجام معامله منصرف شود، می تواند با
اعلام انصراف در درگاه تبادل اطلاعات، ابطال قبض و بایگانی شدن سوابق مربوط را درخواست نماید.
ماده١٢ـ فسخ معاملات قطعی املاک بر اساس حکم مراجع قضایی به طور کلی و اقاله یا فسخ معاملات قطعی املاک در سـایر موارد
تا شش ماه بعد از انجام معامله به عنوان معامله جدید مشمول مالیات نقل و انتقال املاک نخواھد بود. در این موارد دفتر اسناد
رسمی، مراتب فسخ یا اقاله را از طریق سامانه ثبت به سازمان مالیاتی اعلام می نماید.
ماده١٣ـ ترتیبات فنی ـ اجرایی مربوط به این آیین نامه باید حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاریخ ابلاغ آن، توسط کارگروھی متشکل از
نمایندگان سازمان ثبت و سازمان مالیاتی تعیین شود.
ماده١۴ـ این آیین نامه در ١۴ ماده و ٣ تبصره در تاریخ ١٣٩۶/١٠/١٧ به تصویب رییس قوه قضاییه رسید.
رئیس قوه قضائیه ـ صادق آملی لاریجانی