دستورالعمل تشکیل بانک اطلاعات ھویت ژنتیک ایران
شماره ٢٠/١١/١٣٩٢ ١٠٠/۶۴٠۶٧/٩٠٠٠
جناب آقای سینجلی جاسبی
رئیس محترم ھیأت مدیره و مدیرعامل روزنامه رسمی کشور
با احترام تصویر دستورالعمل شماره ٩٠٠٠/۶۴٠۴٧/١٠٠ ـ ١٣٩٢/١١/٢٠ ریاست محترم قوه قضائیه جھت درج در روزنامه رسمی به
پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل دبیرخانه قوه قضائیه ـ محسن محدث
دستورالعمل تشکیل بانک اطلاعات ھویت ژنتیک ایران
در اجرای بند یک قسمت ز ماده ٢١١ قانون برنامه پنجم توسعه قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمھوری اسلامی ایران، مصوب
١٣٨٩/١٠/١۵ مجلس شورای اسلامی، دستورالعمل تشکیل بانک اطلاعات ھویت ژنتیک ایران به شرح مواد آتی تصویب می شود:
فصل اول: کلیات
ماده١ـ به منظور اجرای تکلیف بند یک قسمت ز ماده ٢١١ قانون برنامه پنجم توسعه جمھوری اسلامی ایران، بانک اطلاعات ھویت
ژنتیک ایران، که در این دستورالعمل به اختصار بانک ژنتیک نامیده می شود در قوه قضائیه و در زیرمجموعه سازمان پزشکی
قانونی کشور تشکیل می گردد. به طور کلی مسئولیت بانک ژنتیک دریافت شناسه ھای ژنتیک افراد و نمونه ھای انسانی از
آزمایشگاه ھای مورد تأیید بانک ژنتیک، ذخیره سازی و مقایسه تطبیقی آن ھا می باشد. شناسه ھای ژنتیک، اطلاعات تشخیص ھویت
ژنتیک افراد می باشند که دارای خصوصیت منحصر به فرد بوده، امکان ذخیره سازی الکترونیک و مقایسه تطبیقی آن ھا جھت شناسائی
مجرمین و یا بقایای انسانی مجھول الھویه وجود دارد. در صورت مشابھت شناسه ھای جدید به دست آمده از صحنه جرم با
شناسه ھای ذخیره شده در بانک ژنتیک و اعلام آن به مراجع قضائی ذیربط امکان شناسائی فرد مورد نظر فراھم می گردد. این فن آوری
در موارد مختلف تشخیص ھویت، از جمله مجرمین و قربانیان حوادث غیر مترقبه مورد استفاده قرار می گیرد.
ماده٢ـ اھداف تشکیل بانک ژنتیک عبارت است از:
الف) ھدف کلی:
تھیه شناسنامه ھویت ژنتیک و بررسی و مطابقت آنھا جھت تعیین ھویت
ب) اھداف کاربردی:
١ـ ارائه خدمات تخصصی در حوزه علوم ژنتیک در جھت کشف ھویت مجرمین
٢ـ ارائه خدمات تخصصی در حوزه علوم ژنتیک در جھت کشف ھویت افراد مجھول الھویه
٣ـ انجام تحقیقات علمی و کاربردی
ماده٣ـ اصطلاحات و اختصارات به کار رفته در این دستورالعمل عبارت است از:
الف) شناسه ھای ژنتیک: مجموعه ای از کدھای ژنتیک است که از آزمایش بر روی نمونه ھای زیستی بدست می آید و در جھت
تشخیص ھویت مورد استفاده قرار می گیرد.
ب) شناسنامه ھویت ژنتیک: شناسه ھای ژنتیک به ھمراه مشخصات فردی، شناسنامه ھویت ژنتیک ھر فرد را تشکیل می دھد.
ج) بانک ژنتیک: به تشکیلاتی اطلاق می شود که بصورت کشوری و جھت تعیین ھویت، شناسه ھای ژنتیک و مشخصات فردی افراد و
نمونه ھای انسانی را دریافت، ذخیره سازی و تعیین مطابقت می کند.
فصل دوم: ارکان بانک ژنتیک
ماده۴ـ بانک ژنتیک مشتمل بر ارکان زیر است:
١ـ ھیأت مدیره ٢ـ رئیس بانک ژنتیک ٣ـ رئیس ھیأت مدیره ۴ـ تشکیلات اجرایی
ماده۵ ـ ھیأت مدیره بانک ژنتیک به ریاست رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور تشکیل می شود. این ھیأت متشکل از ١٢ نفر به
ترتیب زیر می باشد.
١ـ رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور (رئیس ھیأت مدیره).
٢ـ دادستان کل کشور یا نماینده تام الاختیار ایشان.
٣ـ فرمانده نیروی انتظامی یا نماینده تام الاختیار ایشان.
۴ـ رئیس مرکز حفاظت اطلاعات قوه قضائیه یا نماینده تام الاختیار ایشان.
۵ ـ رئیس سازمان زندان ھا و اقدامات تأمینی و تربیتی کل کشور یا نماینده تام الاختیار ایشان.
۶ ـ معاون پزشکی و آزمایشگاھی سازمان پزشکی قانونی کشور.
٧ـ معاون آموزشی و پژوھشی سازمان پزشکی قانونی کشور.
٨ ـ سه نفر از متخصصین علوم مرتبط.
٩ـ رئیس بانک ژنتیک (دبیر ھیأت مدیره).
١٠ـ یک نفر قاضی عالی رتبه با ابلاغ رئیس محترم قوه قضائیه.
تبصره ـ دبیر ھیأت مدیره به پیشنھاد رئیس ھیأت مدیره حسب مورد از سایر متخصصین علوم مرتبط جھت حضور در جلسه و ارائه نظر
کارشناسی بدون داشتن حق رأی دعوت می نماید.
ماده۶ ـ وظایف ھیأت مدیره بانک ژنتیک بشرح زیر است:
١ـ انتخاب رئیس بانک ژنتیک
٢ـ تعیین خط مشی و برنامه ریزی اجرائی
٣ـ تصویب بخشنامه ھای فنی و اجرائی لازم
۴ـ بررسی و تأیید برنامه مالی و بودجه سالانه ارائه شده از طرف رئیس بانک ژنتیک و پیشنھاد به رئیس قوه قضائیه جھت تأمین
اعتبارات مالی
۵ ـ تصویب ترازنامه سالانه
۶ ـ پیشنھاد ھرگونه تغییر در دستورالعمل تشکیل بانک ژنتیک جھت تصویب رئیس قوه قضائیه
٧ـ انتخاب متخصصین علوم مرتبط جھت عضویت در ھیأت مدیره
٨ ـ نظارت بر حسن اجرای فعالیت ھا و ھزینه کرد بانک ژنتیک و ارزیابی عملکرد سالیانه آن
٩ـ بررسی و تصویب پیشنھادھای ارائه شده از طرف رئیس بانک ژنتیک یا اعضاء ھیأت مدیره
١٠ـ ارائه گزارش عملکرد سالیانه بانک ژنتیک به رئیس قوه قضائیه
١١ـ تعیین مدت زمان نگھداری از نمونه ھا و شناسه ھای ژنتیک و اطلاعات مرتبط ھمراه، با در نظر گرفتن موارد امنیتی، اخلاقی و
ظرفیت ھای موجود.
تبصره١ـ جلسات ھیأت مدیره با حضور حداقل ٢/٣ اعضاء رسمیت می یابد و اتخاذ تصمیم جلسات با اکثریت آراء حاضرین خواھد بود.
تبصره٢ـ جلسات ھیأت مدیره ھر سه ماه یک بار بوده و جلسات فوق العاده به پیشنھاد رئیس ھیأت مدیره تشکیل می گردد.
ماده٧ـ رئیس بانک ژنتیک از میان متخصصین علوم ژنتیک با پیشنھاد رئیس ھیأت مدیره و تصویب اکثریت اعضاء به مدت ٣ سال انتخاب
می شود. انتخاب مجدد وی بلامانع است.
ماده٨ ـ وظایف رئیس بانک ژنتیک بشرح زیر است.
١ـ انجام امور اجرائی بانک ژنتیک.
٢ـ اجرای مصوبات ھیأت مدیره.
٣ـ ارائه پیشنھادات مرتبط با امور اداری، مالی، آموزشی و پژوھشی به ھیأت مدیره.
۴ـ معرفی نیروی انسانی متخصص جھت عقد قراردادھای استخدامی.
۵ ـ عقد قراردادھای مالی اسناد تعھدآور، تفاھم نامه ھای لازم در چھارچوب ضوابط مربوط.
۶ ـ ابلاغ ضوابط و استانداردھای لازم جھت عقد قرارداد الحاق آزمایشگاه ھا به سامانه بانک ژنتیک.
٧ـ ارائه گزارش عملکرد به ھیأت مدیره.
٨ ـ ارائه تراز مالی سالانه به ھیأت مدیره.
تبصره ـ رئیس بانک می تواند عنداللزوم از نظرات فنی و مشورتی کارشناسان رشته ھای مرتبط دیگر استفاده نماید.
٩ـ برنامه ریزی در جھت انجام آزمایش ھای تشخیص ھویتی در آزمایشگاه ھای طرف قرارداد.
١٠ـ دریافت و ذخیره سازی شناسهھای ژنتیک و اطلاعات فردی موارد زیر از مراکز پزشکی قانونی و نیروی انتظامی سراسر کشور و
آزمایشگاه ھای معتبر ژنتیک مورد تأیید بانک ژنتیک:
الف ـ متھمین، مجرمین و محکومین.
تبصره ـ تعیین اولویت برای ثبت اطلاعات ژنتیک و تشخیص ھویتی متھمین، مجرمین و محکومین به عھده ھیأت مدیره بانک ژنتیک
می باشد.
ب ـ نمونه ھای به دست آمده از صحنه جرم، قربانیان وقایع جنایی و بقایای انسانی مکشوفه.
ج ـ اجساد مجھول الھویه که امکان شناسایی آن ھا به روش ھای دیگر وجود نداشته باشد.
د ـ خویشاوندان مؤثر در تعیین ھویت.
ه ـ کارشناسان یا نمونه گیران شاغل که در نقل و انتقال یا انجام آزمایش ھای بر روی نمونه ھای بیولوژیک جھت تشخیص ھویت فعالیت
می نمایند.
و ـ ترتیب اجراء اولویتھا در سایر موارد با تصویب ھیأت مدیره بانک ژنتیک.
تبصره ـ دامنه شمول بانک ژنتیک سایر افراد با پیشنھاد ھیأت مدیره بانک و تصویب رئیس محترم قوه قضائیه می باشد.
١١ـ بررسی و مطابقت شناسه ھای ژنتیک نمونه ھای دریافتی با شناسه ھای ژنتیک ذخیره شده در بانک ژنتیک.
١٢ـ اعلام نتیجه بررسی مطابقت شناسه ھای ژنتیک به مراجع قضائی ذیربط و ھمچنین پاسخگوئی به سایر مراجع به تجویز قانون.
١٣ـ انجام امور تحقیقاتی.
ماده٩ـ متخصصین علوم مرتبط از قبیل دارندگان تخصص در علوم ژنتیک پزشکی، پزشکی مولکولی، پزشکی قانونی، بیوتکنولوژی،
بیولوژی سلولی و مولکولی، علوم رایانه، حقوق و اخلاق پزشکی می باشند که برای مدت ٣ سال انتخاب می شوند. انتخاب مجدد آنان
بلامانع است. متخصصین علوم مرتبط که عضو ھیأت مدیره می باشند، نباید در آزمایشگاه ھای طرف قرارداد بانک ژنتیک اشتغال داشته
باشند.
ماده١٠ـ متخصصین علوم مرتبط علاوه بر عضویت در ھیأت مدیره بانک ژنتیک در موارد زیر نیز ھمکاری لازم را با رئیس بانک بعمل
می آورند.
١ـ تھیه و پیشنھاد ضوابط و استانداردھای ضروری لازم الاجراء جھت ھمکاری آزمایشگاه ھا با بانک ژنتیک.
٢ـ تعیین معیارھای علمی و فنی لازم در خصوص تھیه، کدگذاری، ارسال، ذخیره سازی و امحاء نمونه ھا، شناسه ھای ژنتیک و اطلاعات
تشخیص ھویتی، در سطح مراکز و آزمایشگاه ھای طرف قرارداد.
٣ـ اعلام نظر فنی درخصوص تکنیک ھای مورد استفاده آزمایشگاه ھای طرف قرارداد در آزمایش بر روی نمونه ھای مرتبط با بانک ژنتیک.
۴ـ ارزیابی و اعلام نظر کارشناسی در خصوص مدارک ضمانت کیفی داخلی یا خارجی آزمایشگاه ھای طرف قرارداد.
۵ ـ تھیه و پیشنھاد دستورالعمل ارزیابی فعالیت آزمایشگاه ھای طرف قرارداد.
۶ ـ اعلام نظر مشورتی در پاسخ به درخواست رئیس بانک ژنتیک در زمینه ھای فنی، حقوقی و اخلاقی مرتبط با بانک ژنتیک.
فصل سوم: تشکیلات اجرایی
ماده١١ـ تشکیلات اجرائی بانک ژنتیک شامل پرسنل فنی، حقوقی و علوم رایانه می باشد که زیر نظر رئیس بانک ژنتیک فعالیت
می نمایند.
فصل چھارم: شرایط و ضوابط ھمکاری آزمایشگاه ھای طرف قرارداد با بانک ژنتیک
ماده١٢ـ
١ـ آزمایشگاه ھای دولتی، خصوصی یا تعاونی در صورت تمایل با رعایت استانداردھای اعلامی از سوی بانک ژنتیک می توانند
درخواست خود را جھت عقد قرارداد به بانک ژنتیک به منظور انجام آزمایشھای مورد نیاز بانک ارسال نمایند.
٢ـ انتخاب آزمایشگاه ھای طرف قرارداد با تأیید رئیس بانک ژنتیک برای مدت معین خواھد بود.
٣ـ ارتباط بین بانک ژنتیک و آزمایشگاه ھای طرف قرارداد در آزمایشگاه ھای تابع سازمان پزشکی قانونی از طریق مدیرکل استان
مربوطه، در آزمایشگاه ھای تابع نیروی انتظامی حسب مورد از طریق رئیس مرکز تشخیص ھویت ناجا، یا فرمانده استان مربوط در
آزمایشگاه ھای دانشگاھی از طریق رئیس دانشکده مربوط و در آزمایشگاه ھای خصوصی از طریق رئیس آن آزمایشگاه خواھد بود.
۴ـ آزمایشگاه ھای طرف قرارداد موظفند جھت رعایت مسائل امنیتی و حفظ حریم خصوصی افراد سیستم کدگذاری نمونه ھا،
شناسه ھای ژنتیک و اطلاعات تشخیص ھویتی ھمراه را طبق ضوابط اعلامی از طرف بانک ژنتیک ایجاد نمایند.
۵ ـ اخذ نمونه از محکومین و متھمین صرفاً بر عھده ادارات تابعه سازمان پزشکی قانونی و نیروی انتظامی می باشد. در صورت لزوم
کارشناس جھت نمونه گیری به محل نگھداری آن افراد مراجعه می نماید.
۶ ـ آزمایشگاه ھای ادارات فوق الذکر می توانند در صورت فقدان ظرفیت کافی برای انجام آزمایش ھا با موافقت رئیس بانک ژنتیک
نمونه ھای محکومین و متھمین را پس از ثبت و کدگذاری به صورت کلی یا جزئی به سایر آزمایشگاه ھای طرف قرارداد ارسال نمایند.
٧ـ آزمایشگاه ھای طرف قرارداد باید روش ھای مورد استفاده خود جھت نمونه ھای مرتبط با بانک ژنتیک را براساس استانداردھای معتبر
به صورت الکترونیک ھر سال به بانک ژنتیک ارائه نمایند.
٨ ـ آزمایشگاه ھای طرف قرارداد باید شناسه ھای ژنتیک کارشناسان فنی خود به ھمراه فرم تکمیل شده مشخصات آنان را به بانک
ارائه نمایند.
٩ـ رعایت دستورالعمل ھای ضمانت کیفی و ارزیابی توسط آزمایشگاه ھای طرف قرارداد ضروری است.
١٠ـ درج ضوابط مقرر در این فصل در قراردادھای منعقده ضروری می باشد.
فصل پنجم: سایر مقررات
ماده١٣ـ کلیه ھزینه ھای مترتب بر انجام عملیات مربوط به بانک ژنتیک در اجرای تکلیف قانونی بند «ز» ماده ٢١١ قانون برنامه
پنجساله پنجم توسعه جمھوری اسلامی ایران، با رعایت بند «ف» ماده مذکور به عھده دولت می باشد که چگونگی دریافت و ھزینه
کرد آن توسط ھیأت مدیره بانک تعیین می گردد.
ماده١۴ـ ھزینه ھای مستقیم و غیرمستقیم مورد نیاز بانک ژنتیک و آزمایشگاه ھای طرف قرارداد ھر سال پس از جمع آوری اطلاعات از
آزمایشگاه ھا و بانک ژنتیک توسط رئیس بانک محاسبه و جھت تصویب به ھیأت مدیره ارائه می گردد.
این دستورالعمل در ١۴ ماده و ۶ تبصره در تاریخ ١٣٩٢/١١/١٩ به تصویب رئیس قوه قضائیه رسید.
رئیس قوه قضائیه ـ صادق آملی لاریجانی
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید :
دانلود اپلیکیشن دادورزیار :
